منابع طبیعی سقز

بیان مسائل و مشکلات منابع طبیعی و محیط زیست

منابع طبیعی سقز

بیان مسائل و مشکلات منابع طبیعی و محیط زیست

استفاده از مطالب این وبلاگ با ذکر منبع بلامانع می باشد.

پیوندهای روزانه

۹۹ مطلب در آذر ۱۳۹۵ ثبت شده است


آب کوهرنگ سهم خوزستان است

وقتی انتقال آب بهشت‌آباد به زاینده‌رود در مصوبه‌ای محرمانه رقم خورد، مردم و مجامع محیط‌زیستی نسبت به آن اعتراض کردند و دامنه این اعتراضات به نمایندگان مجلس کشیده شد. نمایندگان استان خوزستان نیز چندین بار با وزیر نیرو وارد شور شدند و نیازها و خواسته‌های مردم را چندین‌بار به وی گوشزد کردند و در نهایت تصمیم گرفتند نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور مطرح کنند و خواستار توقف انتقال این آب شوند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه سبزینه، جواد کاظم‌نسب که این نامه را به همراه نمایندگان این استان تنظیم کرده است، می‌گوید: اخیراً متوجه شدیم که دولت مصوبه‌ای را تصویب کرده و وزیر نیرو را مکلف کرده که با اجرای تونل کوهرنگ آب بهشت‌آباد را به زاینده‌رود منتقل کند تا به مصارف مختلف برسد. از طرفی هم بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه مکلف شدند اعتبارات این طرح را تأمین کنند. از آن‌جا که این مصوبه محرمانه بود، ما از اعضای دولت دلمان گرفت، زیرا اصولاً مصوبات باید آشکار مطرح شود تا همه مردم در جریان آن قرار بگیرند. وی در ادامه می‌گوید: این طرح در حالی قرار است انجام شود که اجرای آن باعث می‌شود کمبود آب فقط در جلگه خوزستان به‌طور متوسط به بیش از 2 میلیارد مترمکعب در سال برسد و شبکه‌های آبیاری خوزستان در 37 درصد از زمان سال‌ با کمبود جدی آب مواجه شوند.


نماینده مردم اهواز در ادامه با اشاره به این‌که استان‌های چهارمحال و بختیاری و خوزستان از مدت‌ها قبل با مسأله آب دست و پنجه نرم می‌کنند، می‌گوید: در صحبت‌های ما با وزیر نیرو قرار بود که اول برای این انتقال مجوز‌های محیط‌زیستی گرفته شود؛ اما این اتفاق هم نیفتاده و همچنان تونل کوهرنگ در دست ساخت است. وی این طرح را بی‌احترامی به مردم خوزستان قلمداد می‌کند و می‌گوید: مردم خوزستان به‌شدت با مشکل بی‌آبی روبه‌رو هستند. می‌توان به جرأت گفت که بسیاری از روستاهای استان از آب آشامیدنی گوارا محرومند. در خود شهر اهواز اگر پمپ‌ها را نصب نکنیم آب شرب نداریم و اگر هم آبی باشد، آب سالم و گوارایی نیست و اخیرا هم گزارش‌هایی درباره بیماری‌هایی که از راه آب آشامیدنی در این استان به انسان منتقل شده است، می‌شنویم.

در خوزستان ما برای آب کشاورزی مشکل داریم و 350 هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی استان با مشکل آب روبه‌رو هستند و برای صنعت هم دیگر آبی نیست که بخواهیم روی آن بحث کنیم. کاظم‌نسب در ادامه تصریح می‌کند: این در حالی است که آب شیرین کوهرنگ از سرشاخه‌ها گرفته و به نقاط دیگر منتقل می‌شود. وی با اشاره به این‌که نمایندگان استان و مردم فهیم خوزستان اصلاً مخالف انتقال آب آشامیدنی به استان‌های دیگر نیستند، می‌گوید: این آب می‌تواند توسط لوله‌های مخصوص و با اندازه‌گیری‌های تخصصی به استان‌های دیگر منتقل شود، نه این‌که این آب از راه تونل منتقل شود و به نام آب شرب برود؛ اما در کشاورزی و صنعت استفاده شود. کاظم‌نسب در ادامه می‌گوید: برای انتقال این آب اصلاً مسائل زیست‌محیطی مد نظر قرار نگرفته است، به‌طوری که خیلی از کارشناسان معتقدند اگر این آب به تالاب هورالعظیم و شادگان منتقل شود، مشکل ریزگردهای استان تا حدودی کاهش پیدا می‌کند. به همین دلیل در نامه خواستیم رئیس‌جمهور به وضعیت آب در استان ما توجه ویژه‌تری داشته باشد. وی در ادامه می‌گوید: طرح انتقال آب بهشت‌آباد که سالانه 770 میلیون مترمکعب آب را انتقال می‌دهد، در مجموع سالانه 1755 گیگاوات ساعت از انرژی تولیدی سدهای برق‌آبی حوضه کارون می‌کاهد و باعث غیراقتصادی شدن سد کارون 5 می‌شود و 3300 میلیارد تومان خسارت به‌بار می‌آورد.


ساری، یکی دیگر از نمایندگان استان است که به‌شدت با این طرح مخالف است و در این باره می‌گوید: در نامه‌ای که رئیس‌جمهور دستور انتقال آب را داده و دستور بودجه آن را صادر کرده، طوری بحث شده که انگار خوزستانی‌ها مردم این کشور نیستند و در خارج از محدوده ایران قرار دارند، در حالی که همه می‌دانند مردم خوزستان تا چه اندازه برای حفظ و بقای کشور در زمان جنگ مجاهدت کردند.


وی در ادامه می‌گوید: این حق مردم خوزستان نیست، زیرا خودشان با مشکلاتی در حوزه آب دست و پنجه نرم می‌کنند و در کنار آن موضوع ریزگردها نیز آن‌ها را به‌شدت آزار می‌دهد؛ به همین دلیل باید حداقل از این آب برای کاهش مشکلات خود مردم استان استفاده شود. ساری می‌افزاید: در راهبرد توسعه بلندمدت آب کشور که توسط هیئت وزیران در سال 1382 مصوب شده نیز تأکید شده است که طرح‌های انتقال آب بین‌حوضه‌ای از دیدگاه توسعه پایدار و با رعایت حقوق ذی‌نفعان و مشروط به توجیهات فنی، اقتصادی و اجتماعی و منافع ملی صورت گیرد. حال سوال این است که وقتی مطابق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اجرای طرح تونل کوهرنگ 3 و انتقال آب بهشت‌آباد نه توجیه فنی و اقتصادی دارد و نه از لحاظ اجتماعی قابل دفاع است و همچنین منافع ذی‌نفعان در حوزه پایین‌دست را نیز با تهدید جدی مواجه خواهد کرد، با چه منطقی و طبق کدام تعریف از منافع ملی در دولت آقای روحانی تصمیم به انتقال آب بهشت‌آباد گرفته شده است؟

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ آذر ۹۵ ، ۰۸:۱۱
پیمان صاحبی

 

راهکار علمی مهار خشکسالی در ایران

مشاور رئیس سازمان حفاظت از محیط‌زیست در امور محیط طبیعی به پایگاه خبری رویداد۲۴ گفت: بحران آب ایران هر روز بدتر از قبل می‌شود و ما هر روز بیش‌تر در آن غرق می‌شویم. این موضوع بسیار جدی است که منابع آبی ایران تغییری نکرده اما جمعیت کشور دو برابر شده است و ما کماکان بیش از کشورهای اروپایی مثل آلمان که سرانه مصرف آب برای هر نفر 280 لیتر در سال است و از سویی دیگر مصرف سرانه آب در ابران برای هر نفر نزدیک به دو برابر این عدد است. این در حالی است که ایران روی کمربند خشک و نیمه‌خشک قرار دارد. این موضوع به این معنی است که سرانه آبی که به هر نفر در ایران می‌رسد کمتر از یک‌سوم سرانه مصرف جهانی آب است.


مشاور رئیس سازمان حفاظت از محیط‌زیست راهکار علمی و قابل‌اجرا در راستای کاهش خشک‌سالی در کشور را مهار بیابان‌زایی می‎داند و معتقد است بیابان‌هایی که تاکنون در سطح کشور ایجاد شده است صدمه‌ای جدی به مدیریت و کنترل آب وارد کرده است. مراتعی که از پوشش گیاهی تهی شده‌اند، باعث می‌شوند تا آب حاصل از بارش‌ها جذب سفره‌های زیرزمینی نشوند و با پخش شدن در سطح بیابان‌ها هدر بروند.

اسماعیل کهرم، مشاور رییس سازمان محیط زیست درباره دلایل گسترش خشکسالی در کشور در گفت‎وگو با رویداد۲۴ گفت: بحران آب ایران هر روز بدتر از قبل می‌شود و ما هر روز بیش‌تر در آن غرق می‌شویم. این موضوع بسیار جدی است که منابع آبی ایران تغییری نکرده اما جمعیت کشور دو برابر شده است و ما کماکان بیش از کشورهای اروپایی مثل آلمان که سرانه مصرف آب برای هر نفر 280 لیتر در سال است و از سویی دیگر مصرف سرانه آب در ابران برای هر نفر نزدیک به دو برابر این عدد است. این در حالی است که ایران روی کمربند خشک و نیمه‌خشک قرار دارد. این موضوع به این معنی است که سرانه آبی که به هر نفر در ایران می‌رسد کمتر از یک‌سوم سرانه مصرف جهانی آب است.

به گفته او اولین مسئله در افزایش خشک‌سالی ایران منفی شدن سفره‌های آب زیرزمینی در کشور است و همین موضوع مقدمه‌ای است بر افزایش بیابان‌ها، خشک‌تر شدن دشت‌ها و وضعیت وخیم‌تر فروچاله‎ها که بیش‌ازپیش با آن مواجه هستیم. آنچه در چنین شرایطی ملموس و قابل مشاهده است، کاهش آب چاه‌ها به دلیل زراعت است که نتیجه آن چیزی نیست مگر افزایش خشک‌سالی در کشور.

کهرم معتقد است بودجه تعیین‌شده برای مبارزه با خشک‌سالی و مشکلات آبی کشور بی‌معنی است و مشخص نیست که با این بودجه باید چه کاری انجام شود. از سویی دیگر هزینه‌های سنگین برای باروری ابرها و بارش‌های غیر مصنوعی هم بسیار غیرمنطقی است. چرا باید چند میلیارد هزینه شود، بی‌آنکه درنهایت سودی برای محیط‌زیست و جریان خشک‌سالی کشور داشته باشد.

همچنین این فعال محیط‌زیست معتقد است؛ یکی از مصارفی که برای بودجه خشک‌سالی کشور تعریف می‌شود؛ هزینه برای بارور کردن ابرهاست. بارورسازی ابر به‌هیچ‌وجه راهکاری برای مقابله با خشک‌سالی‌ها، رفع کم‌بارشی، حل مشکل کم‌آبی در یک منطقه و خشک شدن دریاچه‌ها و رودخانه‌ها نیست و در هیچ جای جهان از این روش برای چنین اهدافی استفاده نمی‌شود.

به گفته وی مسئله عجیب دیگری که وجود دارد، اظهارات و اخباری است که درباره بارور شدن ابرها مطرح می‌شود. جای تعجب دارد که بارها تکرار شده است که بعد از بارش باران اعلام می‌شود که این بارش به دلیل بارور کردن ابرها انجام شده است. این در حالی است که اگر با عملکردی علمی حتی هزینه‌های بسیار سنگین کار باروری ابرها انجام شود، قبل از بارش این ماجرا کاملاً قابل پیش‌بینی است و باز هم این سؤال مطرح می‌شود که چرا قبل از بارش نوید این موضوع داده نمی‌شود.

این در حالی است که وی درباره انتقال آب از خلیج‌فارس و دریای مازندران هم انتقادهایی مطرح کرد و گفت: انتقال آب از خلیج‌فارس و دریای مازندران هم کاملاً رد شده است و نکته مهم و قابل‌توجه در این مورد این است که اگر همم از خلیج‌فارس یا دریای مازندران، برای کشاورزی آب انتقال داده شود هم درنهایت حتی برای کشاورزی هم‌سودی ندارد. کشاورزی علاوه بر آب به خاک و هوای مناسب کشاورزی هم نیاز دارد. در حال که شهرهای خشکی که آب این دو دریا برای آن‌ها فرستاده می‌شود خاک و هوای مناسبی هم برای کشاورزی ندارند.

همچنین کهرم به استفاده از آب‌شیرین‌کن در حوزه خلیج‌فارس اشاره کرد و گفت: کشورهای حوزه خلیج‌فارس بعد از ایجاد جزایر مصنوعی و در راستای تأمین آب آشامیدنی این جزایر از چندین آب‌شیرین‌کن استفاده کرده‌اند و تأثیر این آب‌شیرین‌کن‌ها بر خلیج‌فارس بسیار مخرب بوده است. بر همین اساس اگر قرار باشد ما هم‌چنین بهره غیرعلمی از خلیج‌فارس ببریم، آینده‌ای غیرقابل‌جبران در انتظار سیستم اکولوژیک خلیج‌فارس خواهد بود.

به اعتقاد وی راهکار علمی و قابل‌اجرا در راستای کاهش خشک‌سالی در کشور مهار بیابان‌زایی است. بیابان‌هایی که تاکنون در سطح کشور ایجاد شده است صدمه‌ای جدی به مدیریت و کنترل آب می‌زنند. مراتعی که از پوشش گیاهی تهی شده‌اند، باعث می‌شوند تا آب حاصل از بارش‌ها جذب سفره‌های زیرزمینی نشوند و با پخش شدن در سطح بیابان‌ها هدر بروند.

از سویی دیگر وی جمع کردن دام‌ها از سطح مراتع و کاشت گیاه برای جذب بارش را یکی دیگر از راهکارهای جلوگیری از بیابان‌زایی دانست و گفت: حجم وسیعی از پوشش گیاهی مراتع به دلیل چرای بی‌رویه دام اتفاق می‌افتد و انتظار می‌رود در صورت کنترل این روند در 5 تا 10 سال آینده با پروسه‌ای بلندمدت سفره‌های زیرزمینی پرآب شوند.

کهرم افزود: اگرچه جنگل‌زدایی قدم اول در رسیدن به بیابان‌زایی است اما در تمام این سال‌ها نسبت به این موضوع بی‌توجهی شده است. در تمام این سال‌ها از جنگل‌ها مراقبت نشده است و هرساله یک تا یک ونیم درصد از جنگل‌های کل کشور از بین می‌روند. جنگل‌ها تبدیل به زمین‌های زراعی می‌شوند و زمین‌های زراعی بعد از مدتی خاصیت خود را از دست می‌دهند و به چراگاه تبدیل شده و پس از فرسایش شدید خاک درنهایت آنچه باقی می‌ماند بیابان‌های خشک است. از همین روست که فرسایش خاک در ایران 48 تن در هکتار در سال است، اما این عدد در اروپا 12 و در امریکا 4 است.

وی با ابراز نگرانی از بودجه کم سازمان جنگل‌ها و منابع طبیعی و همچنین سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: این سازمان‌ها از فقیرترین سازمان‌های کشور هستند و حتی اگر قرار باشد از دامداران بخواهند پارک‌های ملی را ترک کنند و دام خود را برای چرا به محل دیگری ببرند. منابع مالی لازم برای این کار را در اختیار ندارند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ آذر ۹۵ ، ۰۸:۱۰
پیمان صاحبی

 

بهره برداری و استفاده از خاک ممنوع است

دکتر ناصر مقدسی با ابراز تعجب از قاچاق خاک عنوان داشت: اینکه برخی برای منافع زودگذر شخصی می پذیرند به کشور لطمه بزنند تاسف بار است.

به گزارش سلامت نیوز برنامه "صبح و گفت وگو" با موضوع قاچاق خاک به کشورهای دیگر و با حضور دکتر ناصر مقدسی قائم مقام سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری کشور روانه آنتن شد.

دکتر ناصر مقدسی در ابتدا با اشاره به قاچاق خاک از کشور گفت: مسئله خاک و دیگر منابع طبیعی به موجب مقررات دارای مقررات دارای ضوابطی هستند.

وی افزود: به موجب مقررات در مورد منابع طبیعی و باغی و زراعی منع مطلق داریم تا برداشت یا صادرات خاک صورت نگیرد. خاک یک عنصر حیاتی برای همه ملت ها و حیات بشر است که به عنوان یکی از عناصر چهارگانه مطرح بوده است.

قائم مقام سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری کشور با ابراز تعجب از قاچاق خاک عنوان داشت: اینکه برخی برای منافع زودگذر شخصی می پذیرند به کشور لطمه بزنند تاسف بار است. در بخش منابع طبیعی حدود 130 میلیون هکتار از عرصه های بیابان ها، مراتع و جنگل ها تحت عنوان اراضی منابع ملی اطلاق می شوند و به موجب قوانین حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و سایر قوانین، بهره برداری و استفاده از خاک ممنوع است.

وی به حوزه معادن نیز ورود کرد و ابراز داشت: اساس قاچاق خاک از این بخش نشات می گیرد زیرا دسته ای خاک ها به عنوان خاک های صنعتی تعریف می شوند که عمدتا منشاء روسی دارند و بخش زیادی از آنها برای صنایع مختلف فرآوری می شوند.

مقدسی تصریح داشت: محدوده منابع طبیعی یک محدوده مشخص و معین است که اگر نظارت نشود شاهد قاچاق منابع طبیعی خواهیم بود. منابع طبیعی با تمام قوا نسبت به این موضوعات برخورد می کند و در زمان جرم و در همان محل نسبت به تشکیل پرونده قضایی متخلفین اقدام می کند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ آذر ۹۵ ، ۰۸:۰۸
پیمان صاحبی


200204

تالاب هامون شن‌زار شد

 معاون وزیر نیرو با بیان اینکه به زودی تعدادی از نیروگاه‌های ۳۰ ساله کشور بازنشسته خواهند شد، گفت: تغییرات جدید اقلیمی منجر به تبدیل تالاب هامون با ۱۸ میلیارد مترمکعب آب به شن‌زار شده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از وزارت نیرو، علیرضا دائمی امروز در نشست تخصصی «اقتصاد کم کربن» با مشارکت موسسه همکاری‌های بین‌المللی دولت آلمان (GIZ) با بیان اینکه ایران در برنامه ششم، میلیاردها دلار صرف بهبود تولید و مصرف انرژی در کشور خواهد کرد، گفت: مسبب اصلی تغییر اقلیم در ایران و جهان، انسان‌ها و برنامه‌ریزی‌های آنان بوده و در ایران هم از حدود دو دهه قبل دوران خشکسالی با ویژگی‌های ناشی از تغییر اقلیم حادث شده که بخش زیادی از تالاب‌ها، دریاچه‌ها و رودخانه‌ها به دلیل عملکرد منفی انسانی آسیب دیده است.

معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزیر نیرو با اشاره به اینکه امروز دریاچه ارومیه، تالاب هامون، رودخانه‌های بزرگ از جمله کارون آسیب جدی دیده‌اند، تصریح کرد: تالاب هامون یکی از بزرگ‌ترین بدنه‌های آب شیرین با ۱۸ میلیارد متر مکعب مخزن بوده که اکنون به یک شن‌زار خشک تبدیل شده و شهرهای اطراف خود را تهدید می‌کند؛ مردم آن ناحیه که روزگاری با ماهیگیری از این دریاچه امرار معاش می‌کردند امروزه ناچار به مهاجرت شده‌اند.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه اثرات تغییر اقلیم در مهاجرت، از سایر مؤلفه‌های اقتصادی و اجتماعی کمتر نیست و بر اساس پیش بینی مراجع جهانی این وضعیت در غرب آسیا و سایر کشورها در دهه‌های آینده شدت خواهد گرفت، اظهار داشت: ایران نیز دستخوش این حوادث است و بیشترین آسیب را در این زمینه خواهد دید.

معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزیر نیرو با بیان اینکه برنامه ششم راهنمای عملی برای برنامه ۵ ساله ای است که پیش رو داریم و در هفته جاری و هفته آینده لایحه برنامه ششم در مجلس مورد بررسی قرار خواهد گرفت، تبیین کرد: در برنامه ششم توسعه برنامه‌های راهبردی و استراتژیک و چشم انداز ۲۰ سال آینده کشور پیش بینی شده و در حوزه وظایف تولید انرژی الکتریکی، کاهش گازهای گلخانه‌ای و CO۲ مباحث مهمی هستند که به آن‌ها پرداخته خواهد شد.

دائمی ادامه داد: این برنامه‌ها شامل توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، کاهش کربن ناشی از سوخت نیروگاه‌ها، افزایش راندمان نیروگاه‌ها از ۳۷ به ۶۰ درصد، استفاده از حرارت خروجی نیروگاه‌ها برای تولید آب شیرین و کاهش هدر رفت انرژی در تولید، انتقال، توزیع و مصرف خواهد بود.

وی تاکید کرد: در تمام این اقدامات مشوق‌های مالی به صورت یارانه‌های نقدی و سایر کمک‌ها از جمله مشارکت مردم مد نظر قرار خواهد گرفت که از جمله می‌توان به تولید برق از انرژی فتوولتائیک بر بام خانه‌ها و تعویض سامانه‌های سرمایشی و گرمایشی برای کاهش گاز کربن اشاره کرد.

به گفته این مقام مسئول با بازنشسته کردن نیروگاه‌های با عمر بیش از ۳۰ سال و جایگزینی نیروگاه‌هایی با راندمان ۷۰ درصد که می‌تواند تا ۵۰ درصد مصرف سوخت را کاهش دهد و عدم استفاده از سوخت‌هایی نظیر مازوت و گازوئیل و استفاده از گاز مایع می‌تواند صرفه اقتصادی بالایی برای کشور داشته باشد.

معاون وزیر نیرو با اعلام اینکه در این راستا سازمان‌های بزرگی از جمله سازمان انرژی‌های نو ایران (سانا) و سازمان بهره‌وری انرژی (سابا) همکاری موثری خواهند داشت به راهکارهایی که در اثر تغییر اقلیم برای بخش آب ایجاد شده اشاره کرد و یادآور شد: تغییر نوع کشت متناسب با اقلیم منطقه، اصلاح الگوی کشت، اصلاح میزان آب مصرفی، استفاده از کشت‌های کم آب بر، کاهش کشت افقی و توسعه کشت گلخانه ای می‌تواند بسیار مؤثر باشد.

وی افزود: استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی و تسهیلات سازگاری اتحادیه اروپا در قسمت اقتصاد سبز از جمله مباحث مهمی است که در برنامه ششم پیش بینی شده و می‌توان از این منابع تسهیلاتی نیز حاصل کرد.

دائمی سپس با اشاره به اینکه سیاست‌های بسیاری در حل مشکل تغییر اقلیم وجود دارد که می‌توان آن‌ها را بکار بست افزود: همکاری با کشور آلمان و اتحادیه اروپا در کاهش نرخ رشد و توسعه کشور مستقل از افزایش گاز گلخانه ای از دیگر اهداف مااست.

وی اضافه کرد: ما می‌توانیم با کمک اتحادیه اروپا و آلمان برنامه توسعه ای برای خودمان و غرب آسیا و خاورمیانه فراهم کنیم تا ضمن توسعه اقتصادی و صنعتی، از افزایش گازهای گلخانه ای نیز جلوگیری کنیم.

معاون وزیر نیرو با تاکید بر اینکه این برنامه نیاز به مجموعه‌های بین المللی و کشور آلمان دارد تا بتوانیم ضمن برخورداری از کمک‌های بین المللی، اثرات تغییر اقلیم و آب و محیط زیست را مورد بررسی قرار دهیم، خاطرنشان کرد: دولت ایران معتقد است در سال‌های پیش رو، بحث حفاظت از محیط زیست و سازگاری با شرایط پیش آمده در تغییر اقلیم از اصلی‌ترین مباحث پیش رو است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ آذر ۹۵ ، ۰۸:۰۳
پیمان صاحبی


600 هزار هکتار اراضی جنگلی مخروبه در شمال کشور

 

برداشت چوب تا 1404 به صفر می رسد؟

 بسیاری از موسسات تحقیقاتی و دانشگاه‌های کشور معتقدند که روند بهره برداری‌های تجاری و غیر تجاری از جنگل‌های شمال ایران به گونه‌ای بوده که اگر به همین شکل ادامه یابد شاید تا 50 سال دیگر چیزی از این جنگل‌ها باقی نماند. جنگل‌هایی که نامش هیرکانی است و کتاب‌ها در تعریفش نوشته‌اند جنگل‌هایی به طول تقریبی 800 کیلومتر و عرض متوسط 27 کیلومتر که از آستارا در شمال غربی دریاچه خزر آغاز می‌شوند و تا منطقه گلی داغی واقع در منتهی‌الیه شرقی امتداد پیدا می‌کنند.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه ابتکار نوشت: این جنگل‌ها که از آن با عنوان یک منطقه اکولوژیک خاص یاد می‌شود، به گفته منابع جغرافیایی بازمانده جنگل‌های پهن برگ دوران سوم زمین شناسی هستند که عمر متوسط آن را بیشتر از یک میلیون سال تخمین زده‌اند. جنگل‌هایی که حالا به واسطه برداشت
غیر قانونی چوب از آن روز به روز به مرگشان نزدیک می‌شوند. اتفاقی که سبب شد تا دولت و سازمان حفاظت محیط زیست را وادار به ارائه طرحی به نام تنفس‌جنگل‌ها کنند تا به موجب آن بهره‌برداری تجاری از جنگل‌های شمال و هرگونه برداشت چوب توسط شرکت‌های چوب بری به مدت 10 سال ممنوع اعلام می‌شود تا در این بازه زمانی امکان خود پالایی جنگل فراهم شود. طرحی که فعلا در مرحله نهایی شدن است تا با مشارکت این سازمان و سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور به دولت ارائه شود و در صورت تایید دولت آن را اجرایی کند. طرحی که می‌تواند بخشی از معیشت مردم محلی را که به واسطه خرید و فروش الوار و چوب بری قطع کند.


گرچه آماری‌هایی چون «کشف ۵۹۸ تن زغال ساخته شده به صورت غیرمجاز از چوب جنگل‌ها، کشف۶ هزار و ۱۷۴ تن چوب، هیزم و بوته طی ۳ سال اخیر، بهره برداری ۵۵۰ هزار متر مکعبی از درختان افتاده، آسیب‌دیده و شکسته و ۹۵۰۰ هکتار زراعت چوب» از سوی مسئولان گزارش شده است اما هیچ آماری در رابطه با افرادی که به وسیطه قطع درختان چه به صورت قانونی و چه غیر قانونی امرار معاش می‌کنند وجود ندارد. حالا اما اگر طرح تنفس 10 ساله جنگل‌های ایران تصویب و اجرایی شود آیا کسی به معیشت جایگزین برای مردم فکر کرده است؟


گردشگری به جای قاچاق
محمدعلی شاعری، رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی درباره معیشت جایگزن جنگل داران و افراد بومی در مناطق جنگلی به «ابتکار» می‌گوید: این جزء سیاست‌های سازمان جنگل‌ها است که برای تعاونی‌های محلی کار می‌کند. این تعاونی‌ها هم می‌توانند تعاونی‌های بسیار خوب و اثرگذاری در جلب مشارکت مردم و کمک به احیای جنگل‌ها باشند. اما این تعاونی‌ها اگر به سمت بهره‌برداری بروند باز مغایر با سیاست‌های صیانت از جنگل خواهد بود.
او درباره اینکه فعالیت تعاونی‌های محلی چطور می‌تواند مغایر با سیاست‌های حفاظت از جنگل باشد، بیان می‌کند: قرار ما بر این است که بهره‌برداری را از جنگل‌های کشور کم کنیم که تعاونی‌ها اگر باز به دنبال بهره برداری چوب از جنگل باشند اتفاقات قبل دوباره تکرار می‌شوند.


رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، توسعه گردشگری یا بالا بردن ظرفیت‌های تولید و پرورش محصولات گیاهی را معیشت جایگزین قطع درختان می‌داند. او می‌گوید: ما ظرفیت‌های بسیار خوبی در جنگل‌ها داریم؛ مانند ظرفیت‌های گردشگری اکوتوریستی. ظرفیت‌های تولید اشتغال با توجه به منابع جنگلی که در شمال، زاگرس و جاهای دیگر وجود دارد، مانند پرورش قارچ، پرورش زنبور عسل، پرورش ماهی. اگر ما روی این ظرفیت‌ها به خوبی کار کنیم و بتوانیم به کمک جوامع محلی و روستاییان از این ظرفیت‌ها استقاده کنیم، نیاز به این که از جنگل‌ها صرفا چوب برداشت کنیم، نخواهیم داشت. باید یک دوره به جنگل‌های شمال و جنگل‌های کشور اجازه دهیم که به صورت طبیعی تجدید حیات کنند. این پروژه سال‌ها آرزوی طرفداران محیط‌زیست و منابع طبیعی بوده و امیدوارم که در برنامه ششم این آرزو برآورده شود.‌
او با بیان اینکه تامین معیشت مردمان محلی زیرمجموعه طرح‌های مدیریت چندمنظوره به حساب می‌آید، گفت: استفاده چندمنظوره از جنگل می‌تواند یکی از اولویت‌های کار ما باشد.‌


تا پایان برنامه ششم بهره‌برداری از جنگل‌ها به صفر می‌رسد
حال اما که قرار است قطع درختان با ارائه و اجرایی شدن طرح تنفس جنگل‌ها متوقف شود اما آیا راهی برای گسترش جنگل یا بازگشت به شرایط قبل نیز در نظر گرفته شده است؟ شاید خبری از راه حل بازگشت جنگل‌ها و افزایش دوباره درختان در لایحه هوای پاک که باتوجه به تاثیر مثبت درخت‌ها برای کنترل آلودگی هوا به کمیسیون کشاورزی مجلس ارجاء شده، وجود داشته باشد. شاعری به این ابهام پاسخ می‌دهد و می‌گوید: در لایحه هوای پاک ما تنها بر روی موضوع منابع آلاینده‌ها کار کرده‌ایم. البته موضوع حفظ و گسترش جنگل‌ها را در برنامه ششم پیش‌بینی کرده‌ایم و در کمیسیون تلفیق در حال بررسی آن هستیم.
رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی ادامه می‌دهد: در کمیسیون ماده‌ای را پیش‌بینی کرده‌ایم که به‌تدریج بتوانیم حجم بهره‌برداری از جنگل‌ها را کاهش دهیم و تا پایان برنامه ششم میزان بهره‌برداری از جنگل‌ها را به صفر برسانیم. منتها این کار نیازمند این است که وزارت جهاد کشاورزی برنامه اجرایی جامعی را تهیه کند و براساس آن بتوان این ماده قانونی را اجرایی کرد.


او در پاسخ به این سوال که چه موضوعاتی باید در این برنامه جامع در نظر گرفته شود، می‌گوید: باید به شکلی این ماده قانونی به اجرا درآید که هم چوب مورد نیازی که برای کشور لازم است از طریق واردات تامین شود و زراعت چوب را گسترش دهد تا جایگزین چوب جنگلی شود و هم باید برای کارگرانی که در طرح‌های بهره‌برداری از جنگل کار می‌کنند یک فکر اساسی شود. بنابراین این ماده قانونی نیازمند یک برنامه جامع است. کلیات این ماده را در کمیسیون تصویب کرده‌ایم و در کمیسیون تلفیق هم در حال بررسی آن هستند و اگر در این کمیسیون نیز تصویب شود این ماده برای تصویب نهایی به صحن خواهد رفت.


600 هزار هکتار اراضی جنگلی مخروبه در شمال کشور
«600 هزار هکتار اراضی جنگلی مخروبه و 3 هزار متر مکعب؛ برداشت چوب قاچاق از جنگل‌های شمال کشور» اینها آماری است که رئیس کمیسیون کشاورزی ارائه می‌دهد. آماری که قرار است تا پایان برنامه ششم توسعه یعنی تا سال 1404 دیگری خبری از آن نباشد. اما آیا ماده‌ای که در برنامه ششم دیده شده می‌تواند مشکل برداشت‌های گسترده و بی‌رویه جنگل‌ها در سطح کشور را حل کند؟ شاعری به این سوال را پاسخ می‌دهد و می‌گوید: بخشی از مشکلات منابع طبیعی کشور را می‌‌توانیم با این ماده قانونی حل کنیم. اما باید تاکید کرد که همه این مشکلات با آن حل نخواهد شد. باید تمرکز خود را روی حفاظت از جنگل‌ها، توسعه منابع طبیعی، احیای اراضی جنگلی مخروبه بگذاریم؛ در حال حاضر 600 هزار هکتار اراضی جنگلی مخروبه در شمال کشور داریم که باید جنگل‌کاری و حفاظت شوند. همچنین در زمان کنونی حدود سه هزار متر مکعب به صورت قاچاق از جنگل‌های شمال برداشت می‌شود که باید جلوی اینها گرفته شود. همچنین برداشت‌هایی که به‌وسیله جنگل‌نشینان برای تامین هیزم می‌شود باید راه‌حلی پیدا کرد تا جنگل‌نشینان به سوخت مناسب دسترسی پیدا کنند، از جمله این راه‌حل‌ها این است که گاز طبیعی را به مناطق جنگلی ببریم تا آنها مجبور نشوند برای تامین سوخت مورد نظر خود از سرشاخه‌های درختان جنگل استفاده کنند یا خدای نکرده آنها را قطع کنند.‌ علاوه براین موضوع دامدارهایی که داخل جنگل زندگی می‌کنند، نسبت به ساماندهی‌ آنها نیز باید به‌صورت جامع اقدام اساسی صورت بگیرد. این نیازمند یک برنامه و یک سری اقدامات جامع است که همه با هم بتوانیم حرکت کنیم. اما فعلا از کاهش بهره‌برداری از جنگل شروع کرده‌ایم.
گرچه مجلسیان می‌گویند که طرح کاهش بهره برداری از جنگل‌های ایران را کلید زده‌اند اما تا اجرایی شدن و مشاهده نتایج عملی آن زمان زیادی لازم است.

منبع:سلامت نیوز

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ آذر ۹۵ ، ۰۸:۰۱
پیمان صاحبی


دولت برای نجات خلیج گرگان یک ریال هم نداده‌است

 در حالی که در بهار سال جاری برخی مسوولان و فعالان محیط زیست از پسروی آب دریا و خطر خشک شدن خلیج گرگان خبر دادند و بر اقدام هرچه سریعتر تاکید کردند تا این ‌کوسیستم ارزشمند که محل زندگی برخی گونه‌های آبزی است به سرنوشت دریاچه ارومیه دچار نشود، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان عنوان کرد که نه تنها هیچ اقدامی برای این خلیج انجام نشده، بلکه کاملا فراموش شده‌است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایلنا،اسماعیل مهاجر در ارتباط با آخرین وضعیت خلیج گرگان گفت: هیچ کاری برای خلیج گرگان انجام نشده، حتی لایروبی نیز صورت نگرفته است.

وی ادامه داد: آقای نوبخت 5 میلیارد تومان بودجه برای نجات این خلیج مصوب کرد، اما تاکنون یک ریال هم نداده‌اند و حتی هیچ جلسه‌ای نیز برای این خلیج برگزار نشده است.

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان گلستان افزود: کار علمی هم در این زمینه انجام نمی‌شود و همه این بی‌تفاوتی‌ها برای خلیج و کل منطقه بسیار خطرناک است، هیچ کس به دنبال بهبود وضعیت آن نیست، هیچ بودجه‌ای نداده‌اند و در مجموع می‌توانیم بگوییم که خلیج گرگان رها و فراموش شده است.

مهاجر اظهار کرد: حتما باید اتفاق ناگواری بیفتد و همه آسیب ببینیم تا بفهمیم که نیاز است به این مشکل رسیدگی شود. منطقه‌ای که به طور طبیعی چند صد هکتار آب داشته و زیستگاه برخی گونه‌های آبزی بسیار نادر و در حال انقراض مانند ماهی خاویاری است و زیستمندان بسیاری از آن استفاده می‌کنند و چند شهر اطراف آن است، اکنون ورودی آب بسیار کمی دارد و ورود فاضلاب شهرها و روستا چه به صورت زه‌کش و چه مستقیم به آن، خلیج را تبدیل به تلی از آلودگی‌ تبدیل کرده‌است.

وی با بیان اینکه نجات خلیج گرگان در حد یک شعار باقی مانده است، گفت: سازمان حفاظت محیط زیست به دلیل آنکه هیچ بودجه‌ای به آن نداده‌اند؛ نتوانسته است کاری کند و در این مدت فقط حرف و شعار در مورد این خلیج مطرح شده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ آذر ۹۵ ، ۰۷:۵۸
پیمان صاحبی


 

ابتکار: طبیعت ایران دیگر تحمل دوران بی خردی را ندارد

معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: طبیعت ایران دیگر تحمل دوران بی خردی را ندارد و کشور امروز نیازمند این است که بتوانیم با تدبیر مناسب برنامه ها را پیش ببریم.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، معصومه ابتکار در مراسم روز دانشجو در بوشهر با تبریک روز دانشجو با بیان اینکه در دولت یازدهم در حوزه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، کاهش تنش‌های زیست‌محیطی حل‌وفصل مسئله تحریم‌ها و برجام موفقیت‌ها و دستاوردهای خوبی در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی داشته است گفت: ثبات و توجه به مناسبات مختلف در جامعه و فضای آزاد برای گفتگو و نقد برای طرح یکی از مسائل موردتوجه دولت از روز اول برنامه‌های زیست‌محیطی بوده و حتی اولین مصوبه دولت بحث احیا دریاچه ارومیه بوده است.

معاون رییس جمهور ادامه داد: رئیس‌جمهور همواره تأکید دارند که دولت من دولت زیست‌محیطی است و یک زمانی بحث محیط‌زیست مصلحت بود اما در حال حاضر یکی از مسائل واجب به شمار می‌رود.

رییس سازمان محیط زیست افزود: سیاست‌های کلی نظام نیز یک فصل نوین در سیاست‌های توسعه پایدار را گشوده است که این اتفاق بسیار مهمی است.

وی تصریح کرد: ما در زمانی هستیم که شاید فرصت اندکی داریم برای اینکه بتوانیم اندکی از شرایط را بهبود ببخشیم و آسیب جدی که به طبیعت حورده است را بازگردانیم اما قبل از اینکه خیلی دیر بشود و کشور با خسارت‌های غیرقابل‌جبران که هم اقتصاد و هم جامعه ما کشاورزی صنعت و بخش نفت را مختل کند، باید اقدامات لازم صورت گیرد.

معاون رئیس جمهور ادامه داد: اگر بخواهیم سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را به معنای واقعی برقرار کنیم باید به تجربیات دنیا و نیز نگاه علمی و دانشگاهی به محیط‌زیست تکیه کنیم.

ابتکار با بیان اینکه یکی از محورهای اصلی برنامه ششم بحث محیط‌زیست و آب بوده و این اتفاق مهم در بودجه سال 96 نیز لحاظ شده است، گفت: بودجه 96 چهار محور اصلی دارد که آب فاضلاب محیط‌زیست و توجه به ریل به‌عنوان حمل‌ونقل تمیز، حمل‌ونقلی که حداقل آسیب‌ها را به محیط‌زیست برساند، از مهم ترین آنها است.

وی با بیان اینکه توافق پاریس ظرف یک سال در دنیا عملیاتی و اجرایی شد، بیان داشت: مجلس توافق پاریس را در ماه گذشته به تصویب رسانید و ما به‌زودی به این توافق می‌پیوندیم. توافق پاریس برای نجات آینده زمین است و دو محور اصلی دارد که یکی جلوگیری مقابله با روند گرمایش و دیگری مسئله سازگاری و تاب‌آوری است که جوامع بتوانند با این واقعیت‌ها خود را سازگار کنند.

وی با اشاره به مدیریت مصرف آب گفت: اجرا و ترجمان این سیاست‌ها در سطح منطقه‌ای و استانی لازم است که با برنامه جامعه می‌توانند برای توسعه پایدار خودشان پیش‌بینی کنند و با شیوه‌ها و روش‌های صحیح با آمایش و جانمایی صحیح بهره‌وری مناسب محیط‌زیست را موردتوجه قرار دهند.

ابتکار بیان کرد: استان بوشهر با داشتن ظرفیت‌های بالای طبیعی و در کنار آن سرمایه‌های اجتماعی فوق‌العاده‌ای دارد که توسعه پایدار در این زمینه می‌تواند با مشارکت مردم و کاهش حداقلی خسارت ایجاد شود.

وی افزود: وزارت نفت توجه ویژه‌ای به کاهش آلایندگی و آلودگی‌های زیست‌محیطی در منطقه پارس جنوبی دارد که در این زمینه برنامه مدیریت HSE ابلاغ و اجرایی کرده است.

106 هزار مدرسه در کشور تحت آموزش‌های زیست‌محیطی قرار می‌گیرند

معاون رئیس جمهور تاکید کرد: وزارتخانه‌های نفت، نیرو و سازمان حفاظت محیط‌زیست با تشکیل ستاد مشترک کاهش پساب‌ها، پسماندها و آلودگی هوا موردتوجه قرار داده‌اند که این مهم می‌تواند تحول قابل‌توجهی در کاهش آلایندگی‌ها و آسیب‌ها وارد کند.

ابتکار با بیان اینکه بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی 30 درصد بیماری‌ها ناشی از آلودگی‌های هوا، خاک، سموم و زیست‌محیطی است که در این زمینه باید رویکرد کاهش آلودگی‌ها موردتوجه همه سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها قرار بگیرد، ادامه داد: ستاد مقابله با گردوغبار در کشور برای مقابله با گردوغبار تشکیل‌شده و در استان‌ها نیز ازجمله بوشهر با تشکیل این ستاد تحول مهمی در این زمینه فراهم شود.

وی خاطرنشان کرد: دریا یک فرصت مهم در کشور محسوب می‌شود و امروز نه‌تنها در تنوع زیستی و شیلاتی موردتوجه قرار گرفته است بلکه در موضوع اقلیمی و جاذبه‌های گلخانه‌ای مطرح است.

ابتکار تاکید کرد: ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی استان بوشهر بسیار زیاد است که باید از این ظرفیت‌ها با ارائه آموزش‌های لازم در زیرساخت‌های زیست‌محیطی استفاده شود.

وی با بیان اینکه در جشنواره فیلم سبز استان بوشهر از فعال‌ترین استان‌ها بود که دوره ششم این جشنواره امسال برگزار می‌شود، گفت: با انعقاد قرارداد سه‌جانبه بین سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزارت نیرو و آموزش‌وپرورش 106 هزار مدرسه در کشور تحت آموزش‌های زیست‌محیطی قرار می‌گیرند که می‌تواند تحول مهمی در این حوزه باشد.

اعتبارات سازمان حفاظت محیط‌زیست امسال 133 درصد رشد داشته است

ابتکار اظهار داشت: لایحه هوای پاک که در مجلس نهم و دهم متوقف‌شده بود با تلاش رئیس مجلس شورای اسلامی اکنون شور دوم آن برای تصویب آغازشده و امید می‌رود به‌زودی این لایحه در صحن علنی مجلس مطرح شود.

وی در خصوص اعتبارات سازمان محیط زیست گفت: اعتبارات سازمان حفاظت محیط‌زیست امسال 133 درصد رشد داشته است که این اعتبار با مشارکت وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، نفت و راه و شهرسازی و دیگر وزارتخانه‌ها محقق می‌شود که این اعتبارات در حوزه مقابله با گردوغبار و گردوخاک و آلودگی هوا موردتوجه قرار می‌گیرد.

افزایش تعداد سمن های محیط زیستی نمادی از سرمایه اجتماعی

معصومه ابتکار در نشست مشارکت در حفظ و بهبود محیط زیست نیز گفت: دولت تدبیر و امید در کنار همه سیاست‌گذاری‌های زیست‌محیطی خود مثل لایحه هوای پاک که به‌زودی به‌صورت یک لایحه کاربردی و علمی تصویب می‌شود، حضور مردم در غالب تشکل‌های مردم نهاد، تشکل‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و نیز بخش خصوصی ضروری می‌داند. این تشکل‌های با شناخت نقش خود در بحث حفاظت از محیط زیست می‌توانند بازوی قدرتمندی برای دولت باشند.

رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست افزود: ما برای مقابله با مشکلات بزرگی نطیر تغییر اقلیم به این سرمایه عظیم اجتماعی نیازمند هستیم و امیدواریم این حرکت با هم‌افزایی با تلاش دولت، بتواند در کشور و در استان‌هایی مثل استان بوشهر که فعالیت‌های توسعه‌ایی و سنگین زیادی در آن انجام می‌شود، مثمرثمر واقع شود.

ابتکار تاکید کرد: استان بوشهر دارای ظرفیت بسیار مهمی در حوزهاقتصادی و صنعتی است، این استان علاوه بر داشتن ظرفیت‌هایبالای اقتصادی و صنعتی از توانمندی بالای نیروی انسانی برایحضور در فرایندهای مختلف دارد. بنابراین از نظرات و پیشنهاداتسازمان‌های مردم نهاد در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌هااستفاده می‌شود و این از اولویت‌های دولت یازدهم است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به جشنواره فیلم سبز و جشنواره موسیقی سبز اشاره کرده و گفت: استان بوشهر به‌صورات اختصاصی عضو شورای سیاست‌‌گذاری این جشنواره است.

رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست گفت: کمیته ملی توسعهپایدار بر اساس سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب اسلامیتصویب شده است و این کمیته بر اساس سیاست‌های اقتصادمقاومتی، الگوی تولید و طرح‌های زیست محیطی تدوین و اهداف آنمحقق می‌شود.

معاون رئیس جمهور با بیان اینکه مشارکت دانش‌آموزان ودانشجویان در عرصه‌های مختلف امری مهم و ضروری است ازتدوین دستورالعمل برای دانش‌آموزان خبر داد و گفت: با تفاهمسه‌جانبه میان آموزش و پرورش، حفاظت محیط زیست و وزارت نیروهمه دانش‌آموزان بر اساس دستورالعمل منعقد شده در امور مختلفزیست محیطی مشارکت می‌کنند.

براساس گزارش سایت پلیس، وی همچنین به نقش جوامع محلی اشاره کرده و گفت: مشارکت مردم در جوامع محلی و به‌ویژه عشایر در مدیریت مناطق حفاظت‌شده و حیات وحش از نیازمندی‌های سازمان بوده و در این راستا نیز جشنواره‌های ملی نمونه‌های سمن‌ها چندین دوره برگزار شده و معتقد هستیم شرکت روستاییان و عشایر در برنامه‌های زیست‌محیطی ضرورت دارد.



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ آذر ۹۵ ، ۰۷:۵۶
پیمان صاحبی

وحید زندی‌فخر

"هنوز مُهر مدرکش خشک نشده، دنبال کاری درست و حسابی می‌گردد. تقریبا هر روز صفحه‌های نیازمندی روزنامه‌ها را می‌بیند و در تمام موسسات کاریابی اطراف محل زندگی‌اش، رزومه پر کرده است. اما روزها می‌گذرد و او همچنان ناامید از یافتن شغلی که بتواند نیاز مالی و روحی او را برآورده کرده و در عین حال، مرتبط با رشته‌ای باشد که حداقل چهار سال برایش زحمت کشیده است."

این حال و روز بیشتر دانش‌آموختگانی است که در رشته‌های مختلف کشاورزی مدرک گرفته‌اند. شاید بسیاری از آنها هنگامی که فرم مخصوص انتخاب رشته را پر می‌کردند، اصلاً تصور درستی از کشاورزی در ذهن‌شان وجود نداشت و به احتمال قوی، زراعت، باغبانی یا دامپروری، جزو اولویت‌های نخست آنها محسوب نمی‌شد، اما چرخ روزگار چرخید و آن ها را دانشجوی کشاورزی کرد؛ رشته‌ای که هنوز نتوانسته در اذهان عمومی جامعه، نقش پررنگ خود را تبیین کند.

بیشتر دانشجویان پذیرفته شده در رشته‌های زیرمجموعه کشاورزی، با محیط روستا آشنایی ندارند و از دل شهرها به جرگه این مراکز آموزشی می‌پیوندند. بیشتر آنها تصور می‌کنند که بعد از اتمام دوره، یکی از میزهای ادارات دولتی، در اختیارشان قرار می‌گیرد و آنها از هشت صبح تا پنج بعدازظهر را باید پشت کامپیوتر مشغول باشند. هرچند یافتن چنین مشاغلی برای دانش‌آموختگان کشاورزی دور از ذهن نیست، اما این تصور تنها در مراکز تحقیقاتی و پژوهشی به واقعیت تبدیل خواهد شد و در عمل یعنی عرصه تولید، باید به‌دنبال انگاره‌های دیگری گشت که زمین تا آسمان با تخیلات دانشجو متفاوت است.

او از زمانی که وارد دانشگاه می‌شود، پشت میز می‌نشیند و به سخنان استاد گوش می‌دهد. تئوری، پشت تئوری برایش تکرار می‌شود تا در نهایت با یک سری حفظیات، سلسله مراتب را طی کرده و مدرک خود را بگیرد. شاید کمتر اتفاق می‌افتد تا او را برای انجام کارهای عملی و کارگاهی، به بیرون از دانشگاه و حتی شهر ببرند تا از نزدیک، ماهیت کشاورزی را لمس کند. بدون رودربایستی، او باید در این دوره آموزشی، مزه کود را با دستانش بچشد، چیدن میوه را با چشمانش احساس کند و با چکمه‌های نه‌چندان تمیز در قلب پهن گاو و گوسفند راه برود تا پاهایش، گرمای آن را بگیرند. وگرنه از دانشجویی که به محض ورود به گاوداری، مرغداری یا مزارعی که به تازگی کوددهی شده‌اند، دماغ خود را می‌گیرد و احساس انزجار می‌کند، کشاورز ساخته نمی‌شود. حتی برای یک‌بار هم که شده باید شیردوشی با دست را تجربه کند و از لگدهای گاه و بیگاه ماده گاو نهراسد. باید لباس سنگینی دستگاه‌های سم‌پاشی و ضدعفونی کننده را با تمام وجود بپوشد و از حشراتی که ممکن است در لابه‌لای ساقه‌ها، بوته‌ها یا درختان، او را بگزند، ترسی به دل راه ندهد. در این صورت می‌شود امیدوار بود که دانش‌آموخته کشاورزی، مثلاً هنگام تزریق یک آمپول به گاو، گوسفند یا مرغ، دستش نمی‌لرزد و با اطمینان خاطر با تکیه بر تجارب دوران دانشجویی، درست مانند یک کارکشته رفتار می‌کند.

اما اکنون می‌توان دانش‌آموختگانی را سراغ گرفت که در طول دوره چهار ساله کارشناسی، شاید یک یا دو بار از محیط کار بازدید کرده‌اند که در آنجا نیز، استاد متکلم وحده بوده و دانشجویان، مستمع. البته فاصله کار با دانشگاه، با احداث مراکز علمی کاربردی، کمی کمتر شد و عرصه عملیاتی برای دانش‌آموختگان این مراکز، تاحدودی جنبه عینی پیدا کرد، اما باز هم در میان همین دانشجویان، افرادی هستند که پشت میز نشینی را هدف گرفته‌اند و فکر می‌کنند بعد از به یدک کشیدن عنوان مهندسی به جای بیل، باید با موس و کیبورد طرف باشند و سنگین‌ترین کارشان، تایپ ۱۰ انگشتی است!

البته دلیل این امر را باید در پایین بودن آگاهی عمومی جامعه نسبت به مقوله کشاورزی جست‌وجو کرد. باید اعتراف کرد که ماهیت رشته‌هایی مانند پزشکی، مکانیک، علوم اجتماعی، حقوق و... معمولاً از جنسی هستند که فعالیت‌های‌شان در شهرها خلاصه می‌شود و می‌توانند هر جایی را برای خود انتخاب کنند. به عبارتی تقریباً مرز محدودکننده‌ای برای آنها وجود ندارد. این در حالی است که رشته‌هایی مانند کشاورزی، برای شهر نیست و تولید محصولات کشاورزی با بافت شهر، عجین نمی‌شود و فضای باز می‌خواهد و محیطی که از ساختمان‌های خاکستری و صدای بوق ماشین‌ها دور باشد. به همین دلیل، ارتباط با فعالان رشته‌هایی غیر از کشاورزی و آشنایی با مسائل مختلف این رشته‌ها برای دانش‌آموزان، راحت‌تر و ملموس‌تر است؛ بنابراین در پس‌زمینه ذهنی آنها تعریف شغل، درست همان چیزی است که در محیط شهری می‌بینند و تصور "این همانی" در ارتباط با رشته‌های کشاورزی برای آنها اتفاق می‌افتد. آیا وقت آن نرسیده که در تعریف رشته‌های کشاورزی برای دانش‌آموزان قبل از کنکور، تجدید نظر کنیم؟/

منبع:ایانا

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ آذر ۹۵ ، ۰۸:۲۷
پیمان صاحبی

مجلس‌نشینان تصویب قوانین مرتبط با حیات زمین را در اولویت نمی‌دانند

لیلا مرگن

پنج دسامبر هر سال مصادف با ۱۵ آذرماه روز جهانی خاک نامیده شده تا مردم سراسر جهان به اهمیت آن بیشتر توجه کنند. خاک بستر حیات در روی زمین است. اگر خاک نباشد، بذر گیاهان توان سبز شدن نخواهد داشت، علف‌خواران غذایی برای خوردن ندارند و گوشت‌خواران به‌عنوان آخرین حلقه زنجیره غذایی از گرسنگی تلف می‌شوند. خاک حاصلخیز یکی از اجزای اصلی تأمین‌کننده امنیت غذایی است. اگرچه دانشمندان سودای تولید غذا در ترکیبات شیمیایی و آزمایشگاهی را در سر می‌پرورانند و گام‌هایی برای حذف خاک از چرخه تولید محصولات کشاورزی در گلخانه‌ها نیز برداشته شده، اما هنوز موفقیت چشمگیری در این زمینه حاصل نشده است و همچنان خاک نقش کلیدی در تأمین غذای بشر دارد.

فرآیند تشکیل خاک بسیار کند است. صدها و شاید میلیون‌ها سال طول می‌کشد که سنگ‌ها با طی کردن فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی به خاک تبدیل شوند. تشکیل خاک زراعی هم چرخه خاص خود را دارد. یعنی به‌راحتی نمی‌توان از خاک حاصلخیز یک مرتع، محصول زراعی مطلوب و اقتصادی برداشت کرد و کشاورزانی که به روی زمین‌های بدون سابقه کشت محصولات زراعی در فعالیت می‌کنند، در ایران باید بیش از یک دهه وقت روی این زمین‌ها صرف کنند تا خاک آماده تولید اقتصادی شود. عنصری که با صرف این همه انرژی و زمان تشکیل می‌شود تاکنون در ایران بدون متولی و قانون مانده است. بیش از پنج سال است که لایحه خاک از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی ارایه شده و چندین نوبت نیز اصلاحاتی روی آن انجام شده، اما هنوز این لایحه به تصویب نهایی نرسیده است. خبر می‌رسد خاک ایران به راحتی و با قیمت‌های ناچیز از استان‌های جنوبی به سمت شیخ‌نشین‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس قاچاق می‌شود، اما قانونی نداریم که با متخلفان برخورد کنیم؛ زیرا هنوز لایحه خاک نهایی نشده است. البته قوه قضاییه با وجود نبود قانون، قاچاقچیان خاک را به حال خود رها نمی‌کند، اما اگر تکلیف قوانین مشخص و مجازات و جریمه‌ها به اطلاع عموم برسد، شاید وقوع جرم در زمینه خاک هم کاهش یابد.

خاکی که برای تشکیل هر سانتی‌متر آن صدها سال زمان صرف می‌شود، به راحتی با مصرف کود بیش از حد تخریب می‌شود. خاک در معرض آلودگی‌های متعدد قرار می‌گیرد و خاک‌های شمال کشور که یکی از حاصلخیزترین خاک‌های ایران هستند، در جریان ویلاسازی‌ها با نخاله‌های ساختمانی آلوده شده و نبود قوانین مناسب، سبب می‌شود فعالیت‌های مخرب روی خاک‌های ایران متوقف نشود. سوزاندن بقایای گیاهی مزارع به‌منظور سهولت کار کشاورزان و آماده‌سازی سریع زمین برای کشت دوم، رویه‌ای معمول در ایران است. این رفتار علاوه بر اینکه محیط زیست را آلوده کرده و نفس مردم را بند می‌آورد، موجودات ذره‌بینی خاک را از بین برده و با حذف مواد آلی موجود در خاک، قابلیت حفظ آب در آن را به حداقل می‌رساند، اما قوانین تشویقی یا تنبیهی برای جلوگیری از تکرار این عمل، همچنان در انتظار تصویب مجلس است.

متأسفانه موضوع خاک در ایران نه‌تنها قانون حفاظتی مناسبی ندارند، بلکه به‌دلیل نبود بودجه کافی برای تحقیقات، اطلاعات مدون و دقیقی در زمینه میزان فرسایش، کیفیت و قابلیت خاکهای کشور در اختیار نداریم. بسیاری از کشورهای جهان با تشکیل بانک‌های خاک و مطالعه دقیق روی خواص این خاک‌ها، سعی می‌کنند بهترین شیوه مدیریتی را روی این منابع ارزشمند اعمال کنند، اما در ایران از بانک خاک مشابه آنچه که حتی در کشورهای آفریقایی وجود دارد، خبری نیست.

درباره فرسایش خاک به دلیل نبود بودجه برای ایجاد ایستگاه‌های ثابت سنجش رسوب‌های آبی و بادی، تا حدودی تخمین‌های تجربی را وارد کار کرده‌ایم و به درستی نمی‌دانیم سالانه بر اثر فرسایش خاک، چه میزان از ثروت کشور از دست می‌رود. در حال حاضر میزان فرسایش خاک در ایران دو میلیارد تن در سال برآورد می‌شود و حجم خسارت‌های ناشی از این فرسایش حدود ۵۰ میلیارد دلار تخمین زده شده است، اما با وجود چنین خسارت هنگفت اقتصادی، تصمیم‌سازان هنوز هم مایل نیستند برای ایجاد ایستگاه‌های ثابت سنجش رسوب در ایران سرمایه‌گذاری انجام دهند و همچنان محققان ایرانی با استفاده از داده‌های وزارت نیرو در زمینه سنجش رسوبات پشت سدها و برخی فرمول‌های تجربی، فرسایش بادی و آبی در کشور را حدس می‌زنند تا در نبود اطلاعات آماری و اقتصادی درست، نتوانیم برای خاک ارزشمند ایران، برنامه‌ای دقیق داشته باشیم.

خاک عنصری حیاتی است که متأسفانه در کشور به‌راحتی آلوده شده، تخریب می‌شود و از دسترس خارج می‌شود. نرخ فرسایش به‌دلیل حذف پوشش گیاهی جنگل‌ها و مراتع، توسعه ویلاسازی و پروژه‌های عمرانی غیرضروری و بسیاری از عوامل دیگر به شدت در ایران رو به افزایش است، اما مجلس نشینان همچنان تصویب قوانین مرتبط با بستر حیات کره زمین را در اولویت خود نمی‌دانند./

منبع:ایانا

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ آذر ۹۵ ، ۰۸:۲۶
پیمان صاحبی

 

وضعیت جنگل‌های زاگرس از طریق مجامع جهانی پیگیری شود

 معاون اقتصادی استاندار ایلام گفت: جنگل های زاگرس یک میراث جهانی است و تنها که تنها متعلق یه ایلام و ایران نیست، لذا ضرورت دارد تا این مهم از طریق مجامع جهانی نیز پیگیری شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، دکتر «حشمت‌اله عسگری» در دیدار با نماینده فائو در ایران گفت: احیاء جنگل های بلوط نیازمند توجه و همکاری نهادها و سازمان‌های بینالمللی است.

عسگری در دیدار با «محمد ساکت» کارشناس ارزیابی و پایش جنگل و مشاور بین‌المللی پروژه تقویت سازگاری جنگل‌های زاگرس، هدف از این دیدار را تدوین و تهیه پروژه مدیریت جنگل های زاگرس ومشارکت فائو در پروژه مدیریت خشکیدگی بلوط عنوان کرد.

وی جنگل های زاگرس را یک میراث جهانی خواند که تنها متعلق یه ایلام و ایران نیست، لذا ضرورت دارد تا این مهم از طریق مجامع جهانی نیز پیبگیری شود.

معاون اقتصادی استاندار تاکید کرد: علی رغم تمام محدودیت ها مدیریت استان توانسته در این حوزه بخوبی عمل نماید و اقدامات موثر و مفیدی را بکار گیرد.

محمد ساکت تونسی الاصل نیز در این دیدار برشناسایی و اولویتبندی نیازها خواستار همکاری بیشتر در این زمینه شد.

وی گفت: اگر چه بلوط در کالیفرنیا و جنوب اروپا وجود دارد ولی کیفیت جنگل های زاگرس و اهمیت بسترهای اقتصادی و اجتماعی، ارزش های زیست محیطی، و وسعت و بزرگی آن ما را بر آن داشت تا در پروژه تقویت سازگاری جنگل های زاگرس مشارکت کنیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ آذر ۹۵ ، ۰۸:۲۳
پیمان صاحبی