سه چهارم زمین گرفتار موج گرمایی کشنده می‌شود

پیش بینی جدیدی که در نیچر منتشر شده حکایت از آن دارد که سه چهارم زمین تا سال ۲۱۰۰ گرفتار موج گرمایی کشنده می شود.

به گزارش قانون به نقل از پاپیولار ساینس، موج گرما در سال ۱۹۹۵، بالغ بر ۷۳۹ تن را در شیکاگو به کام مرگ فرو برد. این اتفاق تلخ باز هم روی داد، این بار در اروپا که طی آن حدود ۷۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند. تنها ۷ سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۰ حدود ۵۵ هزار تن در روسیه قربانی موج گرما شدند.

با نگاهی به گذشته و همچنین تکیه بر داده های مشاهداتی، باید منتظر بروز موج گرمایی شدیدتر در آینده بود.

بر اساس مطالعه ای که در نیچر به چاپ رسیده است، امواج گرمایی شایع تر از آن چیزی هستند که ما تصور می کنیم.

محققانی که این مطالعه را انجام داده اند می گویند ۳۰ درصد از جمعیت سراسر جهان حداقل در ۲۰ روز از سال در معرض گرمای شدید و کشنده قرار دارند.

به گفته آنها اگر در جهت کاستن از آلاینده های کربنی که به تشدید شرایط سخت ناشی از امواج گرمایی منجر می شود اقدامی صورت نگیرد باید منتظر یک فاجعه بود.

مقاله منتشر شده در نیچر نشان می دهد که این فاجعه در برگیرنده ۷۴ درصد از جمعیت زمین خواهد بود که تا سال ۲۱۰۰ در معرض امواج گرمایی کشنده قرار می گیرند. البته این روند هم اکنون نیز آغاز شده که در نتیجه آن شماری از انسانها جان خود را از دست می دهند.

محققان برای ارایه این مطالعه به سراغ ۹۱۱ مطالعه دیگر رفته و از داده هایی استفاده کرده اند که برخی از آنها به سال ۱۹۴۹ میلادی باز می گردد.

 منبع:قانون

برگزاری سمینار با همکاری ایران، هلند و فائو برای مقابله با خشکسالی/ جهان نیاز به آمادگی بهتر برای مقابله با اثرات ویرانگر خشکسالی دارد

"سرمایه گذاری در آمادگی و ایجاد انعطاف پذیری کشاورزان، نیاز اساسی برای رویارویی با خشکسالی شدید است. " این مطلب را خوزه گرازیانو دا سیلوا ، دبیر کل فائو، دیروز دوشنبه ۱۹ ژوئن ۲۰۱۷ اعلام کرد.

به گزارش ایانا از سایت فائو، وی در مراسم افتتاحیه سمینار بین المللی خشکسالی که از سوی، ایران، هلند، و فائو سازماندهی شده بود، در مقر سازمان ملل متحد در رم سخنرانی کرد.

دبیر کل فائوگفت: "خشکسالی سال ۲۰۱۱ در سومالی که بیش از ۲۵۰ هزار نفر از گرسنگی جان خود را از دست دادند ، به یاد داریم، مردم از بین می روند چراکه آمادگی لازم را در برابر اثرات خشکسالی ندارند و در عین حال معیشت آن ها به اندازه کافی انعطاف پذیر نیست."

گرازیانو دا سیلوا افزود: "سرمایه گذاری در آمادگی و انعطاف پذیری مسئله ای ضروری است. انجام این کار باعث می شود تا کشورها قبل از این که خیلی دیر شود اقدامات لازم را انجام دهند، این بدان معناست که کشاورزان و جوامع روستایی در موقعیت بهتری برای مقابله با تغییرات آب و هوایی قرار می گیرند."

جان موتوروا، وزیر کشاورزی، آب و جنگلداری نامیبیا، گفت : " در زمانی که تغییرات آب و هوا، خشکسالی به عنوان یک چالش محسوب می شوند؛ همه کشورها مجبور هستند برای رویارویی با آن آماده باشند."

همچنین وی بر اهمیت موضوع سمینار، "پیش بینی، برنامه ریزی ، آمادگی : جلوگیری از تبدیل شدن خشکسالی به قحطی " تاکید کرد.

پتری تالاس، دبیر کل WMO (سازمان جهانی هواشناسی) گفت: " WMO، دستورالعمل و اطلاعات علمی را به منظور تقویت خدمات ملی برای رسیدگی به خطرات خشکسالی برای بخش کشاورزی فراهم می کند. ما کشورها را به اقدام زودهنگام برای رویارویی با خشکسالی و حرکت به سمت یک رویکرد فعال تر تشویق می کنیم. "

گیلبرت اف. هونگبو، رئیس صندوق بین المللی توسعه کشاورزی IFAD))، در سخنان خود با تاکید بر نیاز به شکستن چرخه بحران، فاجعه و امداد ، از جامعه بین المللی خواست تا به جای قرار دادن تمرکز روی امداد در زمان حال، به گونه ای فعال تر برای جلوگیری از پیشگیری حوادث آینده اقدام کنند.

وی گفت: "این به این معنا است که سرمایه گذاری در بخش کشاورزان خرده پا برای کمک به رسیدگی به چالش های بهره وری، دسترسی به بازارهای مالی و از همه مهم تر تشویق به کشاورزی هوشمند مبتنی بر آب و هوا از موارد ضروری است؛ چراکه زمانی که خشکسالی روی دهد، آن ها برای زنده ماندن ابزاری در اختیار خواهند داشت."

تلاش ها برای رویارویی با خشکسالی

سمینار امروز دارای اهداف بین المللی برای به روز کردن ابزار برای مقابله با اثرات خشکسالی است؛ به طوری که این مسئله (خشکسالی) نه تنها باعث گرسنگی و تلفات می شود بلکه باعث از دست رفتن سود اقتصادی تا هشت میلیارد دلار در سال می شود.

این درحالی است که اکنون نیاز به رویارویی با خشکسالی جهانی بیشتر شده است. چراکه تغییرات اقلیمی، خشکسالی شدید به صورت مکرر اتفاق می افتد. از دهه ۱۹۷۰، مناطق مختلف جهان که تحت تاثیر شرایط خشکسالی قرار گرفته اند، دو برابر شده اند.

براساس مطالعات فائو، این مشکل به خصوص در کشورهای در حال توسعه، بیشتر مشاهده می شود، جایی که کشاورزی بخش مهم اقتصاد این کشورها را تشکیل می دهد. بیش از ۸۰ درصد آسیب و خسارت های ناشی از خشکسالی به کشاورزی در کشورهای در حال توسعه وارد شده است .

همچنین به ویژه آفریقا بین سال های ۲۰۰۵ و ۲۰۱۶، ۸۴ خشکسالی ، ۳۴ کشور آفریقایی را تحت تاثیر قرار داده است.

پیشگیری

باید به این نکته اشاره کرد که هیچ کمبودی در زمینه دانش، فن آوری و شیوه های مناسب برای پرداختن به مسئله خشکسالی، کمبود آب ، و پیامدهای ناشی از این چالش ها روی امنیت غذایی، کشاورزی و توسعه روستایی وجود ندارد.

در این سمینار ، کارشناسان از دانشگاه ها، جوامع علمی، انسانی، سیاستگزاری در نشست ها بر روی موارد مورد نیاز برای تغییر در مدیریت خشکسالی و چگونگی ایجاد این تغییرات بحث و گفت و گو می کنند: همچون روش هایی برای ارتباط کشاورزان با فناوری پیشرفته برای مقابله بهتر؛ گزینه هایی در زمینه واکنش های فعال تر و چگونگی مدیریت خشکسالی با توجه به دستور کار توسعه ۲۰۳۰ .

گفتنی است بیانیه پایانی، نتایج و توصیه هایی برای حرکت رو به جلو را ارائه خواهد کرد.

همکاری برای توانمند سازی کشاورزان کوچک

در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۷، سازمان جهانی هواشناسی و فائو تفاهم نامه ای برای تعمیق همکاری برای رویارویی با تنوع آب و هوا و تغییر ات اقلیمی امضا کردند، به طوری که این توافقنامه، "نشان دهنده اقدام فوری در برابر این چالش ها است. چراکه در غیر این صورت می تواند به تهدیدی برای جوامع انسانی، طبیعی و امنیت غذایی تبدیل شود. "

از طریق تقویت همکاری، دو سازمان در زمینه بهبود داده های هواشناسی کشاورزی، ابزار و روش ها و بهبود دسترسی کشاورزان کوچک به محصولات و خدمات یکدیگر کار می کنند به طوری که کشاورزان بتوانند ابزار پیش بینی را در مورد بروز خشکسالی در اختیار داشته باشند.

ترجمه: فرحناز سپهری

منبع:ایانا

قطع درختان در جنگل‌های هیرکانی منجر به ایجاد آشفتگی در جریان چرخه آب می‌شود

بر اساس مقاله منتشر شده در فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، جلد ۲۵ شماره یک، قطع درختان در جنگل‌های هیرکانی منجر به ایجاد آشفتگی درجریان چرخه آب می‌شود.

به گزارش خبرنگار ایانا، این مقاله با عنوان "مدل‌سازی میزان هدر رفت منابع آب پس از قطع و خروج درختان از جنگل‌های هیرکانی" توسط علی اصغر واحدی نوشته شده است. این پژوهشگر مطالعه خود را در جنگل آمیخته راش گلندرود نور انجام داده است.

در این مقاله مروری بر سابقه مطالعات انجام شده در زمینه ذخایر آب در توده‌های جنگلی و نقش درختان در ذخیره‌سازی یا هدر رفت آب انجام شده است. بر این اساس، موجودی آب در اکوسیستم‌های جنگلی ارتباط مستقیم با روند پویایی پوشش گیاهی، میزان رطوبت، میزان بارندگی و چرخه دینامیکی آب دارد. درختان جنگلی سهم بسیار مهمی در ذخایر وزنی آب جنگل دارند. ذخایر آب موجود در درختان تاثیر بارزی در شدت روند چرخه آب و کربن در جنگل‌های پهن برگ دارد.

آن طور که در این نوشتار آمده است: به طور میانگین، درختان به ازای جذب یک مولکول دی اکسید کربن، ۱۸۰ مولکول آب از دست می‌دهند. بنابراین افزایش غلظت دی اکسید کربن باعث افزایش رشد گیاهان می‌شود اما افزایش بیش ازحد غلظت دی اکسید کربن در تابستان که فصل رویش گیاهان به حساب می‌‎آید، باعث ایجاد اختلال در رویش گیاهی و کاهش منابع آب می‌شود.

نویسنده مقاله با انتخاب مدل‌های مختلف تلاش کرده‌است بهترین مدل برای بررسی میزان آب و شناسایی مدل مناسب برای بررسی چرخه آب جنگل را به‌دست آورد. در ادامه این مقاله اشاره شده است: توده‌های آمیخته راش در جنگل‌های هیرکانی با توجه به موقعیت و پراکنش آنها در ارتفاعات میان بند، به عنوان مهمترین منابع آب ذخیره شده، در روند چرخه آب و تعادل جریانات اقلیم برای رسیدن به آخرین مرحله توالی به شمار می‌روند. از این رو با توجه به میزان رطوبت و شرایط مه آلود در این جنگل‌ها، عملیات قطع و خروج درختان از جنگل‌های مذکور منجر به هدر رفت گسترده ذخایر آب و ایجاد آشفتگی در جریان چرخه آب می‌شود.

در نتایج این مطالعه آمده است: با استناد به بند ۶ تبصره ماده ۱۴۸ مصوبه هیات وزیران مبنی بر عدم قطع درختان و خروج درختان از اکوسیستم طبیعی جنگل، برخی نظرات اجرایی مبنی بر این است که حداقل برای جبران بخشی از درآمدهای اقتصادی و اهداف مختلف دیگر، خشک‌دارها با شدت بیشتری از جنگل خارج شوند. خشک‌دارها و درختانی که در آستانه دیرزیستی هستند، دارای کمترین فعالیت فتوسنتزی و کمترین جذب دی اکسید کربن بوده و روند خروج کربن در آنها زیادتر است. اما باید در نظر داشت که در واقع شروع پوسیدگی درختان با شروع فعالیت تنفسی شدید بیشتر از روند طبیعی در درختان سالم است، بنابراین انتظار می‌رود منابع WUE (میزان آب بهره‌وری درختان که همان ذخایر آب در اندام‌های اصلی درختان است) موجود در اجزای این درخت از جمله تنه، در یک بازه زمانی مشخص وارد فضای اتمسفر و چرخه آب شود و در زمانی که میزان بارندگی کمتر است یا آب قابل بهره‌وری در دسترس درختان نیست، میزان آب وارد شده در روند چرخه آب، در دسترس درختان جوان‌تری قرار گیرد که شدت فعالیت جذب کربن اتمسفری برای زی‌توده در آنها زیاد است.

نتیجه مطالعات این پژوهشگر نشان داد: قطع و خروج یک درخت راش با قطر ۹۰ سانتی متر در جنگل، می‌تواند ۶۵۰ لیتر آب موجود در ارتفاع ۲۰ متر از تنه درخت با متوسط جرم حجمی ۰,۶۱ گرم بر سانتی‌متر مکعب را از اکوسیستم خارج کند که خروج این میزان آب، در بخش‌هایی از جنگل می‌تواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای در روند چرخه آب داشته باشد.

منبع:ایانا

شکارچی غیر مجاز محکوم به ایجاد صفحه محیط زیستی در اینستاگرام و تلگرام شد

دادرس شعبه اول دادگاه عمومی منوجان استان کرمان، طی حکمی جالب توجه، محکومیتی برای شکارچی متخلف در نظر گرفت که بعید است پس از اجرای آن، این فرد تمایلی به شکار دوباره یکی از گونه های رو به انقراض کشورمان داشته باشد.

به گزارش «تابناک»، در شرایطی که حیات وحش کشورمان با مشکلات زیادی از جمله شکار (بی رویه و غیر قانونی)، خشکسالی، از بین رفتن زیستگاه‌ها و... مواجه است و خطر انقراض، نسل گونه های بسیاری از جانوران باقیمانده در اقلیم کشورمان را تهدید می‌کند، یکی از قضات کشورمان حکمی برای یک شکارچی متخلف صادر کرده که بسیار امید بخش به نظر می‌رسد.

این شکارچی غیر مجاز که چندی پیش به اتهام حمل اسلحه شکاری غیر مجاز و شکار دو قطعه قمری در شهرستان منوجان (استان کرمان) دستگیر شد، با تدبیر قاضی پرونده، به سه ماه حبس، ایجاد صفحه محیط زیستی در اینستاگرام و تلگرام محکوم شد تا بلکه به این روش دریابد به جنگ با چه مشغول بوده است. با این ملاحظه که در توضیحات حکم وی، دایر کردن صفحه محیط زیستی در دو شبکه اجتماعی مشهور در کشورمان، مشروط به شروط قابل توجهی شده که تحقق آن کار ساده‌ای به نظر نمی‌رسد.

 

بر اساس تصویری که از این حکم خاص منتشر شده، این شکارچی متخلف می‌بایست صفحه اینستاگرامی دایر نماید که در آن [دست کم] ۵۰ تصویر از محیط زیست منتشر شود و تعداد دنبال کنندگان این صفحه، به ۲۰۰۰ تن برسد. کاری دشوار که علاوه بر آن، ساخت یک کانال تلگرامی با موضوع محیط زیست و طبیعت شهرستان منوجان به این شکارچی تکلیف شده است.

این در حالی است که با تشخیص قاضی، حکم حبس متهم با توجه به فقدان سابقه کیفری موثر وی، مشمول تخفیف دانسته شده و نظر به پیش بینی اصلاح وی، به دو سال تعلیق مراقبتی تبدیل شده است. حکمی که با توجه به الزام فعالیت های اجتماعی متهم به فعالیت های محیط زیستی به شرح رفته و پیش بینی تشدید حکم در صورت سرپیچی متهم از انجام این وظایف محوله قانونی، بسیار جالب توجه به نظر می‌رسد.

تصمیمی که اتخاذ آن توسط این قاضی، پیام واضحی برای دیگر متخلفان محیط زیستی و شکارچیان غیرمجاز به همراه دارد و این امیدواری را به وجود می‌آورد که ارتکاب جرایم زیست محیطی در منوجان، هزینه‌بر تر جلوه کرده و کاهش بیابد. رویکردی که اگر تبدیل به رویه قضات در پرونده های مشابه شود، می‌تواند تحولی بنیادین در حافظت از حیات وحش کشورمان پدید آورد.

حفاظتی از جنس پیشگیری که می‌توان امید داشت در سایه آن، امثال قمری ها، کوکرها، هوبره ها و دیگر پرندگان و جانوران بومی کشورمان، دست کم از خطر شکارچیان رهیده و امید به ادامه نسل و دور شدنشان از خطر انقراض فزونی یابد.

منبع:ایانا

رنگ خورشیدی منبع بی‌پایان تولید انرژی از بخار آب

محققان در استرالیا، نوعی رنگ خورشیدی تولید کرده‌اند که می‌تواند بخار آب را جذب و با تجزیه هیدروژن آن، انرژی تولید کند.

به گزارش ایانا از وبسایت دانشگاه RMIT استرالیا، این نوع رنگ خورشیدی شامل ترکیب کاملا جدیدی است که مانند ژل سیلیکا -که در بالشتک‌های خشک‌کن برای جذب رطوبت و خشک نگهداشتن غذا، دارو و قطعات الکتریکی به کار می‌رود- عمل می‌کند.

اما بر خلاف ژل سیلیکا، این ماده جدید، سولفید مولیبدنیوم صنعتی، همچنین به عنوان یک عامل فعال کننده عمل می‌کند و تجزیه اتم‌های آب به هیدروژن و اکسیژن را تسریع می‌کند.

دکتر توربن دائنکه محقق ارشد در دانشگاه RMIT می‌گوید: "ما دریافتیم که افزودن این ترکیب به ذرات اکسید تیتانیوم منجر به تولید رنگ جذب کننده نور خورشید می شود که از انرژی خورشیدی و رطوبت هوا سوخت هیدروژنی تولید می‌کند".

اکسید تیتانیوم یک رنگدانه سفید رنگ است که پیش از این، بیشتر برای تولید رنگ دیوار استفاده می‌شد؛ این بدان معنی است که افزودن این ماده جدید می‌تواند یک دیوار آجری را به یک منبع تولید انرژی و سوخت تبدیل کند.

وی می‌گوید: "محصول تولیدی ما چندین مزیت دارد. در این تکنولوژی به آب تمیز یا تصفیه شده برای تغذیه این سیستم نیازی نیست. در هر جایی که بخار آب در هوا وجود داشته باشد، حتی در نقاط بسیار دور از آب، می توان سوخت تولید کرد".

همکار او پروفسور کوروش کلانتر زاده می‌گوید: "هیدروژن پاک‌ترین منبع انرژی است که می‌تواند در سلول‌های سوختی و نیز موتورهای احتراقی معمولی به عنوان جایگزین سوخت‌های فسیلی به کار رود. این سیستم را همچنین می‌توان در آب و هوای بسیار خشک و گرم نزدیک اقیانوس‌ها هم به کار برد. آب دریا با حرارت نور خورشید تبخیر می‌شود و سپس می‌توان این بخار را برای تولید سوخت جذب کرد". آقای کلانترزاده ادامه می‌دهد: تولید سوخت از بخار آب در هوا و نور خورشید، یک پدیده فوق‌العاده است. این تحقیق در مجله انجمن شیمی آمریکا ACS Nano به چاپ رسیده است.

ترجمه: محسن حدادی

منبع:ایانا

نبود مدیریت یکپارچه و پایدار در حوضه‌های آبخیز عامل اصلی در بروز ریزگردها و گردوغبار

رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری در نشست خبری امروز دستاوردهای این پژوهشکده طی سال‌های گذشته را تشریح کرد.

به گزارش خبرنگار ایانا، رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری در نشست خبری امروز با اشاره به تهیه اطلس ملی سیمای حوضه‌های آبخیز کشور از سوی این پژوهشکده گفت: اطلس‌های ملی مجموعه‌های مدونی از نقشه‌ها، ‌تصاویر و گزارش‌های مربوط به یک یا چند موضوع هستند که با نظمی خاص و با توجه به نیاز کاربران تهیه می‌شوند.

دکتر داود نیک‌‌کامی با بیان اینکه فرسایش خاک یکی از مهم‌ترین مخاطراتی به‌شمار می‌رود که سالانه خسارات فراوانی به منابع طبیعی، اراضی کشاورزی، تولید و سلامت انسان‌ها وارد می‌کند، افزود: فقدان اطلس ملی فرسایش خاک کشور از دهه‌های گذشته مورد توجه بوده و با درک ضرورت آن مقدمات کار طی برنامه‌های پنج ساله دوم و سوم توسط معاونت آبخیزداری وزارت جهاد سازندگی سابق با همکاری پژوهکشده حفاظت خاک و آبخیزداری فراهم شد.

وی با اشاره به مرحله جدید تهیه اطلس ملی سیمای حوضه‌های آبخیز طی سال‌های ۹۰ تا ۹۲ و به‌روزرسانی آن بیان کرد: این مجموعه حاوی سه اطلس فرساش خاک، سیل‌خیزی و ظرفیت حوضه‌ها است. از این اطلس‌ها برای شناخت منابع آب و خاک و مدیریت بهینه این منابع استفاده می‌شود.

به گفته نیک‌کامی، بر اساس اطلس فرسایش، در ایران بیش از نیم میلیون هکتار تحت پوشش فرسایش خندقی قرار گرفته و ۱۰۰ هزار مورد انواع رخدادهای زمین - لغزش شناسایی شده است که برای بیش از ۳۰ هزار مورد آن شناسنامه تهیه شده است.

وی با بیان اینکه با بررسی آمار رسوب معلق بیش از ۲۰۰ ایستگاه رسوب‌سنجی در سرتاسر کشور که حدود یک چهارم سطح کشور را پوشش می‌دهند، ادامه داد: متوسط رسوب‌دهی معلق سالانه رودخانه‌های موجود در این عرصه‌ها، ۳۵۰ میلیون تن در سال محاسبه شده و با در نظر گرفتن بار کف به میزان متوسط ۱۷,۵ درصد بار معلق، رسوب‌دهی حوضه‌های آبخیز کشور ۴۱۱ میلیون تن در سال یا ۳۲۹ تن در هکتار است.

رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری عنوان کرد: با تعمیم این مقدار به ۱۲۵ میلیون هکتار سطح حوضه‌های آبخیز کشور، رسوب معلق ویژه ۲,۸ تن در هکتار در سال و با افزودن متوسط ۱۷.۵ درصد بار کف به بار معلق و فرض ۲۰ درصد ضریب تحویل رسوب، مقدار فرسایش ویژه سالانه کشور ۱۶.۴۵ تن در هکتار و مقدار فرسایش سالانه کشور در سطح ۱۲۵ میلیون هکتار حوضه‌های آبخیز بیش از دو میلیارد تن برآورد شده است، در حالی که میزان متوسط سالانه فرسایش خاک در اروپا، استرالیا، آمریکای شمالی و آسیا به ترتیب ۰.۸۴، ۲.۷۳، ۴.۹۱ و ۶.۱ تن در هکتار است.

نیک‌کامی با اشاره به اهمیت تهیه اطلس سیل‌خیزی از دیگر زیرمجموعه اطلس ملی سیمای حوضه‌های آبخیز در کشور خاطرنشان ساخت: به‌منظور کاهش خسارات و تلفات و بهبود در مدیریت کلان حوضه‌های آبخیز، شناخت پارامترهای مختلف هیدرولوژیکی و پتانسیل سیل‌خیزی حوضه‌ها و عوامل دخیل در وقوع و شکل‌گیری سیل ضروری است. همچنین مقدار بارش برای شروع تولید روان‌آب و نیز شناسایی عوامل مؤثر در سیل‌خیزی در تصمیم‌گیری برای انتخاب هرگونه طراحی عملیات مهار یا کاهش شدت خسارات سیل و برنامه‌ها و عملیات اجرایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

وی با بیان اینکه برای تهیه اطلس سیل از اطلاعات نقطه‌ای پارامترهای مختلف هیدرولوژیکی، هواشناسی، خسارات و وقوع سیل استفاده شد، تأکید کرد: شاخص‌های مهم خطرات سیل که در این اطلس نمایش داده شده، شامل دبی ویژه با دوره بازگشت‌های مختلف، خسارات و تلفات سیل، جمعیت و تراکم مراکز مسکونی در معرض سیل و تعداد وقوع سیل‌های دارای تلفات است. برای این منظور، تصاویر ماهواره‌ای رقومی لندست (ETM) و تقسیم‌بندی حوضه‌های آبخیز تا رتبه چهار مورد استفاده قرار گرفت.

نیک‌کامی با اشاره به تهیه اطلس ظرفیت آبی حوضه‌ها، اضافه کرد: برای تهیه این اطلس، ویژگی حوضه‌ها، اطلاعات مرتبط با زمین‌شناسی، فیزیوگرافی، بارندگی، تبخیر، آب‌دهی، خاک، توپوگرافی، کاربری اراضی، دما، تبخیر و پارامترهای شبیه‌سازی حوضه‌های آبخیز (در قالب ۳۰ حوضه رتبه دو و به تعداد ۵۱۴ زیرحوضه رتبه چهار) در مناطق اقلیمی خشک، نیمه‌خشک و نیمه‌مرطوب و مرطوب در فضای رقومی و معمول سازماندهی و ارائه شده است.

به گفته رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری اطلس ملی سیمای حوضه‌های آبخیز در کشور در آینده نزدیک رونمایی خواهد شد.

وی مطالعات جامع عرصه‌های تولید گردو غبار در کشور به‌منظور اولویت‌بندی مناطق منشاء تولید گردوغبار (۱۲ استان در نیمه غربی) را از دیگر دستاوردهای این پژوهشکده اعلام کرد و یادآور شد: با استفاده از داده‌های هواشناسی مربوط به ثبت رخداد گردوغبار به‌صورت سه ساعته، روزانه، ماهانه، سالانه و داده های مودیس روزانه (NDVI، AOD و TD) لندست ۱۶ روزه به همراه داده‌های زمینی طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ میلادی اقدام به شناسایی و طبقه‌بندی کانون‌های داخلی تولید گردوغبار شد.

رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با اشاره به مزایا و اثربخشی دستاورد این مطالعات اظهار کرد: بررسی سالانه رخداد پدیده گردوغبار برای ایستگاه‌های منتخب در منطقه مورد مطالعه نشان داد طی دوره آماری ۱۵ ساله، بیشترین فراوانی، رخداد گردوغبار برای سال‌های ۲۰۰۸، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۲ برای بیشتر ایستگاه‌های ثبت‌شده است. همچنین بررسی داده‌های گردوغبار در مقیاس ماهانه و ساعتی نشان داد بیشترین رخداد گردوغبار طی دوره گرم سال و برای ماه‌های می، ژوئن و جولای در منطقه مورد مطالعه ثبت شده است.

نیک‌کامی با بیان اینکه در مقیاس ساعتی، بیشتر رخداد گردوغبار برای ساعت‌های ۹ تا ۱۸ به وقت محلی رخ می‌دهد، گفت: نتایج حاصل از این پژوهش به‌منظور اولویت‌بندی مناطق منشاء تولید گردوغبار کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به گفته وی، بر اساس نتایج حاصل از بارسازی گردوغبار مشخص شد که بیشتر گردوغبارهای ورودی به منطقه غرب کشور ناشی از رخداد طوفان‌های گردوغبار رخ داده در خارج از کشور به‌ویژه در کشورهای عراق، سوریه و عربستان است.

رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با اشاره به ردیابی مسیر حرکت گردوغبارها افزود: ردیابی مسیر گردوغبارهای ورودی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و نقشه‌های جوی نشان داد که طی دوره گرم سال بیش ترین گردوغبارهای ورودی با جهت شمال غربی - جنوب شرقی و غربی - شرقی و در دوره سرد به‌ویژه در اطراف دوره با جهت جنوبی - شمالی منطقه مطالعاتی را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

نیک‌کامی با بیان اینکه نتایج این مطالعات همچنین نشان داد که برای استان‌های هدف، درصد مساحت زمین‌های بایر سال ۲۰۱۵ نسبت به سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ افزایش قابل توجهی پیدا کرده است، بیان کرد: افزایش زمین های بایر در منطقه مورد مطالعه، پتانسیل رخداد گردوغبار و شکل‌گیری کانون‌های داخلی را افزایش داده است. این افزایش در نتیجه تبدیل مراتع، زمین‌های کشاورزی و کاهش پهنه‌های آبی رخ داده است.

وی نبود مدیریت یکپارچه و پایدار در حوضه‌های آبخیز را یکی از مشکلات و تنگناهای کشور در زمینه ریزگردها و گردوغبار به‌ویژه در مناطق جنوب کشور برشمرد و ادامه داد: طی قراردادی با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان حفاظت از محیط زیست، کانون‌های ریزگردها در ۱۲ استان کشور از طریق ماهواره مورد شناسایی قرار گرفته است.

نیک‌کامی در پایان تأکید کرد: در استان خوزستان هشت کانون بحرانی ریزگردها و گردوغبار شناسایی شده و از سوی وزارت جهاد کشاورزی در یکی از این کانون‌ها در سطح ۱۲۰ هزار هکتار پایلوت فعالیت آغاز شده است که از این میزان در حال حاضر در ۴۲ هزار هکتار از سوی مؤسسه جهاد نصر عملیات اجرایی صورت گرفته است. 

وی در پایان خاطرنشان ساخت: ۸۰ درصد عامل کانون‌های ریزگردها مربوط به عامل خارجی است و ۲۰ درصد نیز اختصاص به کانون‌های داخلی دارد.

منبع:ایانا

رژیم غذایی جهانی و روش های کشاورزی، به منظور حفظ محیط زیست باید تغییر کنند/ پژوهشگران ۷۴۰ سیستم تولید را مورد بررسی قرار دادند

یک مطالعه جدید می گوید، کاهش مصرف گوشت و استفاده از روش های کشاورزی کارآمدتر در سطح جهان، برای دفع آسیب های غیر قابل بازگشت به محیط زیست، حیاتی است.

به گزارش ایانا از وبسایت ساینس دیلی این پژوهش که در دانشگاه مینه سوتا انجام گرفته است هم چنین دریافته است که افزایش پایداری در کشاورزی در آینده بیشتر از طریق تغییر در رژیم غذایی و افزایش بهره وری هدایت می شود تا تغییرات در میان سیستم های تولید مواد غذایی.

پژوهشگران برای درک ارتباط بین رژیم های غذایی، شیوه های تولید کشاورزی و تخریب محیط زیست، بیش از ۷۴۰ سیستم تولید را برای بیش از ۹۰ نوع غذا مورد بررسی قرار دادند. نتیجه پژوهش آن ها امروز در مجله آثار پژوهش های محیط زیستی ((Environmental research letters منتشر شده است.

نویسنده ارشد، دکتر مایکل کلارک می گوید: "اگر ما بخواهیم تاثیرات زیست محیطی کشاورزی را کاهش دهیم اما همچنان یک منبع تامین غذایی ایمن را نیز برای جمعیت در حال رشد در جهان فراهم کنیم، بسیار حیاتی است که بفهمیم این مسائل چگونه با یکدیگر در ارتباط هستند."

با استفاده از ارزیابی چرخه زندگی- که جزئیات ورودی، خروجی و تاثیرات زیست محیطی سیستم تولید غذایی را در بر می گیرد- پژوهشگران اثرات قابل مقایسه سیستم های تولید مواد غذایی مختلف (به عنوان مثال، مواد غذایی معمولی در مقابل مواد غذایی آلی؛ تغذیه گاو از طریق دانه در مقابل تعذیه آن از طریق علف، ماهیگیری از طریق تور در مقابل ماهیگیری بدون تور و رشد گلخانه ای در مقابل تولید در فضای باز)، کارایی ورودی های مختلف کشاورزی (مانند غذا و کود) و غذاهای مختلف را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.

اثراتی که آن ها در مورد آن مطالعه کرده اند شامل مواردی چون سطوح استفاده از زمین، انتشار گازهای گلخانه ای، استفاده از سوخت های فسیلی، اتروفیکاسیون یا آب تباهی (رواناب مواد غذایی) و پتانسیل اسیدی شدن می شود.

دکتر کلارک می گوید: "با این که بهره وری بالای کشاورزی به طور مداوم، با اثرات زیست محیطی کمتر همبستگی دارد، تصویر دقیقی که ما یافته ایم به شدت درهم و برهم است. در حالیکه سیستم های ارگانیک از انرژی کمتری استفاده می کنند، از زمین استفاده بیشتری می کنند و سودی برای جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه ای ندارند و پتانسیل بالاتری برای آب تباهی و اسیدی شدن به ازای هر واحد از مواد غذایی تولید شده دارند. تغذیه گاوها از طریق علوفه، نیاز به زمین بیشتری دارد و نسبت به تغذیه آنها از طریق دانه، گازهای گلخانه ای بیشتری تولید می کند."

نویسندگان این پژوهش به این نکته توجه کردند که این یافته ها به این معنا نیست که شیوه های کشت سنتی، پایدار هستند. در عوض آنها می گویند که ترکیب کردن مزایای سیستم های تولیدی متفاوت، برای مثال ترکیب تکیه کم تولید ارگانیک بر مواد شیمیایی، با بازده بالای محصول سیستم های سنتی می تواند موجب سیستم کشاورزی پایدارتر شود.

دکتر کلارک می گوید: "جالب توجه است که ما همچنین نشان دادیم که تغییر مصرف از گوشت حیوانات نشخوار کننده مانند گاو- که ۳ تا ۱۰برابر بیشتر از سایر غذاهای حیوانی تاثیر می گذارد- به سمت غذاهای مغذی مشابه مانند گوشت مرغ یا ماهی منافع قابل توجهی خواهد داشت، هم برای سلامت محیط زیست و هم برای انسان."

او افزود: "تغییرات بزرگتر در رژیم غذایی، مانند توافق بر سر رژیم های غذایی کم گوشت یا رژیم های گیاه خواری می تواند حتی منافع گسترده تری را برای پایداری م

منبع:ایاناحیط زیست و سلامت انسان به ارمغان آورد."

پروفسور دیوید تیلمن دستیار نویسنده این مقاله می گوید : "این مسئله بسیار حیاتی است که ما از طریق سیاست و آموزش دست به عمل بزنیم تا پذیرش عمومی نسبت به غذاهایی که بر طبیعت تاثیر کمی می گذارند، و غذاهای سلامت افزایش یابد، که در این میان بهره وری سیستم های تولید محصولات کشاورزی نیز بالا می رود.عدم اقدام در این زمینه می تواند موجب بالارفتن تاثیرات محیط زیستی کشاورزی از جمله پاک سازی ۲۰ تا ۱۰۰۰ میلیون هکتار زمین برای استفاده در کشاورزی، به طور تقریبی افزایش سه برابر مصرف کود و آفت کش ها، ۸۰ درصد افزایش در انتشار گازهای گلخانه ای کشاورزی و رشد سریع شیوع بیماری های مرتبط با رژیم غذایی مانند چاقی و دیابت شود."

پروفسور تیلمان اضافه کرد: "مراحلی که ما ترسیم کرده ایم، اگر جداگانه مورد استفاده قرار گیرند مزایای زیادی برای طبیعت خواهند داشت. با این حال، اتخاذ همزمان این روش ها یا روش های دیگر، می تواند از هر نوع افزایش در تاثیرات محیط زیستی کشاورزی جلوگیری کند.ما باید قبل ازینکه فعالیت های کشاورزی موجب آسیب های بالقوه غیر قابل بازگشت قابل توجه به طبیعت شود تصمیمات جدی بگیریم."

مترجم: بهاران پدرام

۶میلیون دام،نفس جنگل‌های شمال را به شماره انداخته است

 

 پرونده جنگل‌های هیرکانی برای ثبت جهانی، سال ۲۰۱۸به یونسکو ارسال می‌شود. حمیدگشتاسب، مدیرکل دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط‌زیست با اعلام این خبر گفت که ثبت این مناطق در فهرست میراث‌های جهانی گام مثبتی برای مدیریت کارا‌تر در آینده خواهد بود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری ،جنگل‌های هیرکانی اما اکنون شرایط نابسامانی را تجربه می‌کند؛ ازیک سو، اجرای طرح عمرانی و ساخت وسازهای غیرمسئولانه و ازسوی دیگر شیوع آفات نفس این جنگل‌ها را به شماره انداخته است.

دکتر محمد امینی، عضو هیأت علمی مؤسس تحقیقات جنگل‌ها و مراتع که مقیم ساری است درباره وضعیت جنگل‌های هیرکانی به همشهری گفت: هم‌اکنون 6میلیون واحد دامی در جنگل‌های 3استان شمالی کشور مشغول چرا هستند این درحالی است که اگر هر دام روزانه یک نهال نورسته را بخورد سالانه نهال‌های روییده در 400هزار هکتار خوراک این دام‌ها می‌شود؛ به این ترتیب نهال‌هایی که باید پوشش آینده جنگل را ایجاد کند نابود می‌شود.

رئیس جامعه جنگلبانی مازندران، با هشدار درباره ساخت وسازهای بی‌ضابطه در شمال کشور می‌گوید: بنا به مستندات موجود ظرف 20سال اخیر 100هزار ویلا در مازندران ساخته شده و از سال 65تا سال 90تعداد شهرستان‌های مازندران 120درصد و تعداد بخش‌ها 140درصد افزایش یافته است. بدیهی این حجم توسعه قطعا به تجاوز و تصرف اراضی جنگلی دامن زده و می‌زند.

امینی با اشاره به اینکه به فاصله هر 6.5کیلومتر یک آبادی یا سکونتگاه انسانی در شمال وجود دارد که تأثیر فراوانی روی محیط طبیعی دارد، تصریح کرد: هم‌اکنون 45هزار کیلومتر مرز مشترک اراضی زراعی و باغات با عرصه‌های منابع طبیعی است که برای جلوگیری از تجاوز و تصرف، نیازبه حفاظت روزانه دارد. ضمن آنکه 7500کیلومتر جاده در قلب جنگل‌های شمال ا حداث شده که این جاده‌ها هم نیازمند حفاظت و پایش دائمی است اما با وجود همه این موارد، سازمان جنگل‌ها و مراتع با مشکل جدی نیروی انسانی و تجهیزات مواجه است به‌طوری که این سازمان براساس نرم جهانی، تنها 40درصد نیرو وامکانات لازم را در اختیار دارد و این نیرو و امکانات هم توزیع یکنواخت جغرافیایی ندارد، یعنی در برخی نقاط نیرو و تجهیزاتی برای حفاظت وجود ندارد.

استاد دانشگاه ساری درباره مدیریت جنگل‌های شمال هم خاطرنشان کرد: در طول دهه 40تا 50شاهد توسعه گسترده‌ای در احداث صنایع چوب در شمال ازجمله کارخانه چوب نکا، کارخانه چوب وکاغذ مازندران و گیلان بودیم. این واحدها که دولتی بودند درقالب طرح‌های جنگلداری فعالیت خود را که شامل بهره برداری، احیا و حفاظت جنگل و نیز جاده‌سازی‌ بود آغاز کردند. در کنار فعالیت این واحد‌ها، اجرای طرح‌های عمرانی مثل سدسازی، جاده‌سازی‌ وشبکه‌های انتقال برق فشار قوی سبب شد تا جنگل‌ها از حالت طبیعی خود فاصله بگیرند. علاوه براین، ‌جنگل نشینان و حاشیه‌نشینان جنگل هم سالانه 4میلیون مترمکعب چوب برای مصرف سوخت و پخت وپز از جنگل برداشت کرده و می‌کنند و همه این عوامل فشار مضاعفی را بر رویشگاه‌های جنگلی وارد کرد.

ضرورت حفاظت از جنگل
او با اشاره به اجرای تعطیلی طرح‌های بهره‌برداری می‌گوید: در حالی این طرح در دستور کار قرار گرفته که کمتر از 50درصد جنگل‌های شمال تحت پوشش طرح‌های جنگلداری است و وضعیت 50درصد عرصه‌های فاقد طرح جنگلداری به‌مراتب اسفبار‌تر از بخش‌هایی است که طرح جنگلداری درآنجا اجرا شده است. به همین دلیل ضروری است مدیریت جنگل‌ها با بهره‌گیری از دانش و تجارب ارزشمند متخصصان داخلی پی گرفته شود. امینی تأکید می‌کند طرح‌های جنگلداری به‌معنای بهره‌برداری از جنگل نیست و اگر هدف ثبت جهانی رویشگاه‌های جنگلی شمال است باید حفاظت از این جنگل‌ها به 2شیوه فیزیکی و بیولوژیکی صورت بگیرد.

او با تأکید براینکه در شیوه بیولوژیکی جنگل از طریق مدیریت و پرورش حفاظت می‌شود، افزود: حفاظت فیزیکی محض برای صیانت از جنگل‌های شمال کارساز نیست و نمی‌توان با وجود تعداد دام زیاد در جنگل و تراکم جمعیت و جاده‌های متعدد، درهای جنگل را بست و آن را به‌صورت آکواریومی مدیریت کرد زیرا این شیوه قابلیت اجرایی ندارد. امینی در پایان با اشاره به پیگیری ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی در یونسکو تأکید می‌کند: با وضعیتی که اکنون جنگل‌های هیرکانی دارد درصورت ثبت جهانی این رویشگاه‌ها، ما نمی‌توانیم به تعهداتی که ثبت جهانی ایجاد می‌کند عمل کنیم و در نتیجه اعتبار بین‌المللی کشور مخدوش خواهد شد.

سلامت نیوز

پروژه سد ایلیسو ترکیه پایانی تلخ برای محیط‌زیست منطقه/ تشدید خشکسالی در ایران، سوریه و عراق نتیجه استراتژی آنکارا

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: دولت ترکیه باید رویکردها و اقدامات خود را سازگار با محیط زیست و اکوسیستم آبی منطقه کند.


به گزارش سلامت نیوز به نقل از خانه ملت،احمدعلی کیخا ، در رابطه با اظهارات اخیر رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر شرایط خطرناک هورالعظیم به دلیل سدسازی بی رویه ترکیه، گفت: متاسفانه ترکیه بدون توجه به ملاحظات زیست محیطی اقدام به سدسازی های وسیعی بر روی دجله و فرات کرده که این موضوع خشکی دجله و فرات، دریاچه و تالاب های سوریه و عراق و همچنین بخش های عظیمی از هورالعظیم را به دنبال داشته است.

نماینده مردم زابل، زهک و هیرمند در مجلس شورای اسلامی، افزود: واقعیت آن است که این سدسازی های گسترده منشا بخش عظیمی از ریزگردهای سوریه و عراق بوده و معضلی بین المللی است که تبعات و آسیب های ناشی از آن نه تنها متوجه ایران بلکه متوجه کشورهای همسایه می شود.

این نماینده مردم در مجلس دهم، ادامه داد: با توجه به حقوق بین الملل و اینکه کشور ترکیه نیز عضو کنوانسیون های بین المللی است بنابراین باید از این طریق دولت ترکیه را مجاب کرد رویکردها و اقدامات خود را سازگار با محیط زیست و اکوسیستم آبی منطقه کند.

ایران باید در کنار سایر کشورهای همجوار به مخاطرات سدسازی کشور ترکیه بر روی دجله و فرات نگاهی ویژه داشته باشد

کیخا با تاکید بر اینکه مجلس و دولت باید در کنار سایر دولت ها و مجالس کشورهای همجوار به مخاطرات سدسازی کشور ترکیه بر روی دجله و فرات توجهی ویژه داشته و این موضوع را از طریق مجامع بین الملل پیگیری کنند، تصریح کرد: سدسازی کشور ترکیه موضوعی دوجانبه میان ایران و ترکیه نیست بلکه اقدامی چندجانبه است که کشورهای سوریه و عراق را نیز در بر می گیرد از این رو این کشورها نیز باید از طریق کنوانسیون های بین المللی مانع اقدامات این کشور شوند تا رفتار دولت ترکیه در بهره برداری از منابع اصلاح شود.

نماینده مردم زابل، زهک و هیرمند در مجلس دهم، در رابطه با راه اندازی کمپین مردمی برای اعمال فشار روی کشور ترکیه و شکایت فعالان محیط زیست از ترکیه به دادگاه لاهه با بیان اینکه محیط زیست مرز نمی شناسد، تصریح کرد: علاوه بر دولت ها مردم نیز تکالیفی در حفظ محیط زیست داشته و این موضوع در قانون اساسی وظیفه ای عمومی تلقی شده و در تمامی کشورها نیز به همین وضعیت است.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی، افزود: مردم مسئول حفظ کره خاکی هستند و کره خاکی تنها زیستگاه بشر است از این رو آحاد جامعه انسانی باید نسبت به حفظ آن حساسیت لازم را داشته باشند.

وی ادامه داد: سازمان های مردم نهاد کشورهای ایران، ترکیه، عراق، سوریه باید به مسائل محیط زیستی منطقه توجه جدی داشته و باور داشته باشند که مخاطرات و تبعات ناشی از خشکی هورالعظیم تنها متوجه ایران نمی شود.

این نماینده مردم در مجلس دهم، یادآور شد: نیاز است سازمان های مردم نهاد و دوستداران محیط زیست کشورهای همسایه با تشکیل کمپین ها مخاطرات سدسازی کشور ترکیه بر روی دجله و فرات را به جامعه جهانی اطلاع رسانی کنند زیرا اگر این موضوع از سوی مردم اطلاع رسانی نشود نزد جوامع بین المللی پذیرفتنی تر است تا از سوی دولت ها.

سلامت نیوز

چرا تراز دریاچه ارومیه بعد از افزایش و تثبیت، کم شد؟

215814

 وقتی سابقه دریاچه ارومیه را هم نگاه می کنیم می‌بینیم از اردیبهشت و خرداد تا اواخر تابستان تراز کم می شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خبرآنلاین،دریاچه ارومیه هرچه در ماه های گذشته، آب بیشتری جذب کرده بود، اما اکنون خبر می‌رسد افت تراز دارد. دکتر مسعود تجریشی، مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد دریاچه ارومیه می‌گوید این افت تراز موضوع غیرطبیعی‌ای نیست: «با نزدیک شدن به فصل تابستان و افزایش دما و تبخیر، کاهش تراز دریاچه امری طبیعی است و جای نگرانی ندارد.»

در روزهای گذشته گفته شده تراز دریاچه ارومیه کاهش یافته است. علت کم شدن آب دریاچه چیست؟

دریاچه ارومیه، تالابی است که با سیلاب پر می شود به همین دلیل از اردیبهشت و خرداد تراز آن کاهش پیدا می کند. وقتی سابقه دریاچه ارومیه را هم نگاه می کنیم می‌بینیم از اردیبهشت و خرداد تا اواخر تابستان تراز کم می شود. تراز دریاچه از ۱۳۷۴ تا ۱۳۹۲، ۸ متر افت کرده است. به صورتی که ۹۲-۹۳ به کمترین حد ممکن رسید و ۸ متر تراز کاهش پیدا کرد. در زمانی که ستاد احیای دریاچه تشکیل شد، افرادی که در کار گروه بود، گفتند اگر دریاچه تثبیت نکنیم، نابود می‌شود و طوفان های گرد و غبار شروع می شود جمعیت باید جابجا شود و... ۶۰ درصد سطح دریاچه ارومیه کمتر از ۶۰ سانتیمتر عمق دارد. میزان تبخیر دریاچه یک متر و ۳۰ سانتیمتر است بنابراین به علت تبخیر، سطحی که کمتر از ۶۰ سانتیمتر عمق دارد را از دست می‌دهیم.

دریاچه اما به تثبیت رسید. چطور این اتفاق افتاد؟

سه سال اول کار تثبیت دریاچه بود؛ اجازه ندهیم تراز افت کند. اگر به دریاچه نمی‌رسیدیم، تراز یک متر و ۲۰ سانتی متر پایین می رفت. گفتیم کاری که باید بکنیم باید تلاش کنیم آب به سمتن دریاچه برود. اتصال سیمینه رود و زرینه رود یکی از این کارها بود. سردهنه ها را در زمستان کنترل کردیم، تا پیش از این کشاورزان آب را از رودخانه می گرفتند و به باغ ها می دادند تا آفات های درختانشان از بین برود. به این کار می گفتند یخ آب که ظاهرا در کشاورزی سنتی آنهاست. اقدام سوم رهاسازی آب از سدهای اصلی حوزه ابریز در آخر زمستان و فروردین ماه بود. ما با این سه اقدام توانستیم در سه سال اخیر سطح دریاچه ارومیه نه تنها تثبیتیم کنیم، بله افزایش دهیم.

دریاچه در سال ۹۲ چقدر آب داشت؟

دریاچه ارومیه در سال ۹۲ ، ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب داشت و ۷۰۰ کیلومتر مربع وسعتش بود.. الان ۲.۵ میلیارد مترمکعب آب دارد و ۲۶۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد.

اما الان کم شده!

انتظار ما این است که در آخر شهریور ۹۶ پایان سال آبی به ۱۸۰۰ کیلومتار مربع برسیم. ۳۰۰ کیلومتر مربع از شهریور پارسال کمتر است

چرا این اتفاق می افتد؟

دو علت دارد؛ امسال دو درجه گرمتر از پارسال است؛ دقیقا ۱.۸ دقیقا گرمتر از سال گذشته. بارشها هم ۲۰ درصد از پارسال کمتر بوده است. البته این دو عامل شرایط تثبیت را به خطر نمی اندازد و برقرار است، اما نمی‌توانیم به چیزی که سال گذشته بوده، برسیم. زمانی که دریاچه ارومیه ۴۰ میلیارد متر مکعب آب و ۱۶ متر ارتفاع داشت،کاهش تراز دریاچه بر اثر افزایش دما محسوس نبود.

بارها از تثبیت حرف زده شده. احیا کی اتفاق می افتد؟

اقدامات احیا از امسال شروع شده. البته متاسفانه پول دیر به ما رسید؛ اواخر سال ۹۵ و کار تقریبا یک سال عقب افتاد. بنابراین اقداماتی که شروع کردیم، نرم افزاری است؛ بخشی از بودجه می رود برای کنترل سردهنه ها؛ میزان برداشت را ثبت می کنیم. همچنین تلاش برای تغییر کشت از گندم به کلزا داریم. کلزا حدود ۴۰ درصد مصرف آب کمتر دارد و ارزش ماادی محصول بیشتر است.

کشاورزان راضی به تغییر کشت هستند؟

بعضی کشاورزان گله داشتند که چند دلیل داشت؛ یکی بذر بود که می گفتند وزارت جهادکشاورزی بذر خوبی در اختیارشان قرار نداده که قرار شد این مورد در وزارت کشاورزی اصلاح شود. مورد بعدی به لحاظ ترویجی است؛ می‌گفتند خیلی بلد نیستیم چطور برداشت کنیم و به همین دلیل دورریز زیاد داشتند. منعکس کردیم و گفتیم تامین منابع بشود برای ماشین آلات، مروجان هم بیایند به کشاورزها کمک بکنند. مورد بعدی تغییر کشت چغندرقند بود؛ ۳۸۰۰ هکتار چغندرقند را از حوضه آبریز بیرون بردیم و کشاورزان به سمت کلزا و گندم رفتند. هر هکتار چغندرقند ۶۰ هزار متر مکعب آب مصرف می کند. اما کلزا ۲۳هزار متر مکعب آب مصرف می کند. در برخی مناطق هم چغندر قند را آبیاری زیرسطحی دارند. بازهم مصرف آب را پایین آوردند و نشاء چغندر می کارند که همین کار دو تا از ۵ تا آبیاری را کم می کند.

پروژه های بین‌المللی که برای احیا دریاچه دارید، در چه مرحله ای هستند؟

دو کار را شروع کردیم؛ برای کاهش ۴۰ درصدی مصرف آب در حوضه آبریزهمراه با دانشگاه تبریز، دانشگاه ارومیه، ستاد احیا و فائو پروژه مشترک داریم. از کارشناسان فائو آمده اند. یک ظرفیت خوبی را می گذاریم تا کشاورزان بروند سراغ اینکه چطور می توانند تولیدات را افزایش بدهند، اما مصرف آب کم شود؛ باید بهره وری آب را در غالب تکمیل زنجیره ارزش محصولات کشاورزی بهبود ببخشیم. ای براساس توسعه محلی انجام می‌شود. سه منطقه برای توسعه محلی در نظر گرفته ایم؛ تکاب آذربایجان غربی، مهاباد، قلعه چای آذربایجان شرقی و پایاب سد بوکان در اراضی میاندواب. استرالیایی ها یکی از این مناطق را برای انجام کار انتخاب می کنند

چرا استرالیایی ها؟

آنها یک تجربه ۲۰سال در موریدارلینگ دارند؛ ۳۰ میلیارد دلار خرج کردند برای احیای آنجا. خلیجی بوده که خشک شده از سه استان رد می شده و مشکلات عدیده کشاورزی و خشکسالی داشتند. اما الان ۴۰ درصد مصرف آب را کم کردند، اما افزایش محصول داشتند؛ برنج و گندم استرالیا آنجا تولید می شود. آنها به ما کمک می کنند تا تجربه ۲۰ ساله را در سه سال پیاده کنند. همچنین از دانشگاه های منطقه و مراکز تحقیقاتی محلی استفاده می کنیم. غیراز اینها سراغ دیم رفتیم؛ کشاورزان برای درآمد بیشتر درحال تبدیل اراضی دیم به آبی هستند. برای این کار با ایکاردا که یک مجموعه بین المللی است همکاری می کنیم و محرومترین منطقه حوضه (تکاب) را گرفتیم به عنوان پایلوت تا با توسعه محلی کمک کنیم کشت دیم انجام دهند. مثلا کشت عدس در دیم امکان پذیر است. هر سال ۲۰۰ میلیون دلار عدس از کانادا وارد می کنیم. اما با داشتن ماشین آلات و ترویج و بذر مناسب، کشاورزان می توانند عدس بکارند.

انتقال آب به کجا رسید؟

۶۰۰ میلیون مترمکعب انتقال آب بین حوضه ای خواهیم داشت و این در سال ۱۳۹۸ اتفاق می افتد.

سلامت نیوز