چگونه به حفظ منابع طبیعی کشورم کمک کنم؟

خداوند عامل آسمان‌ها و زمین را آفرید و انسان را به عنوان خلیفه خود قرار داد و در سکونتگاه او از هرچیزی به صورت متعادل و متوازن خلق کرد. پروردگار عالم، منابع طبیعی یعنی هر آنچه در زمین و محیط زندگی می‌بینیم را ودیعه‌ای برای نسل‌های انسان قرار داد تا بنی‌آدم با تدبیر از آن بهره‌برداری نمایند. آری خالق یکتا، انسان را از خاک آفرید و پرورش داد و به او برای آبادانی آن ماموریت داد.

به گزارش ایسنا، هر آنچه در کره‌زمین و محیط زندگی ما وجود دارد و انسان در خلق آن دخالتی ندارد، منابع طبیعی محسوب می‌شود. پوشش گیاهی، آب و خاک از مهم‌ترین منابع طبیعی تجدیدپذیر هستند که در صورت بهره‌برداری صحیح تجدید حیات می‌نمایند و برخلاف منابع تجدیدناپذیر مثل نفت، گاز و ذغال سنگ هیچ گاه تمام نمی‌شوند.

منابع طبیعی کشورمان اعم از جنگل‌ها، مراتع و بیابان‌ها با مساحتی نزدیک به 135 میلیون هکتار یعنی حدود 83 درصد سطح کشور را شامل می‌شوند.

حکمت خداوند در آفرینش زمین و آسمان به گونه‌ای است که حیات و تداوم نسل بشر به حیات و ممات منابع طبیعی تجدیدپذیر گره خورده است. به نحوی که مدیریت این کره خاکی را به او سپرده است تا با مصرف و بهره‌برداری منطقی از منابع طبیعی آن، زندگی نسل‌های آتی خود را نیز تامین نماید.

هم‌اکنون منشاء بسیاری از فعالیت‌های تولیدی و اقتصادی از منابع طبیعی است. تولید اکسیژن و تلطیف هوا، جذب گرد و غبار و گازکربنیک، کاهش آلودگی صوتی، کنترل آب‌های سطحی و تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی، حفظ و تولید خاک، تولید علوفه دام، تولید فرآورده‌های صنعتی و دارویی، تولید عسل، تولید چوب، تنوع زیستی و محلی برای تفرج از مهم‌ترین ثمرات جنگ‌ها و مراتع هستند.

بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی منجر به آسیب‌پذیری آن می‌شود به نحوی که با کوچک‌ترین تنشی همانند خشکسالی رو به ضعف و نابودی می‌رود.

افزایش آلاینده‌های هوا، افزایش روزافزون ریزگردها، کاهش تولید علوفه و به دنبال آن کاهش تولید گوشت، تغییر اقلیم و شرایط آب و هوایی، افزایش سیل، بهمن و رانش زمین همگی از پیامدهای تخریب و بی‌توجهی به این منابع خدادادی است.

منابع طبیعی کشورمان چگونه تخریب می‌شود؟

حفاظت از منابع طبیعی ایران زمین در صدر برنامه‌های سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور قرار دارد، اما عمق و وسعت فشارهای وارده بر جنگل‌ها، مراتع و آب و خاک کشور در مقایسه با تلاش سازمان‌های مسوول برای ارتقای کمیت و کیفیت منابع طبیعی تناسبی ندارد، به نحوی که در سال 2006 از نظر شاخص عملکردی زیست محیطی در رتبه 53 بودیم و در سال 2012 به رتبه 114 تنزل داشته‌ایم که این امر نشان می‌دهد برخورد خوبی با طبیعت نداشته‌ایم.

بهره‌برداری بی‌رویه، بی‌ضابطه و غیرقانونی از جنگل‌ها و مراتع توسط ساکنین مناطق جنگلی و مرتعی، آتش‌سوزی‌های عمدی و غیرعمدی توسط جنگل‌نشینان، شکارچیان، گردشگران و...، فشار روزافزون برای تبدیل کاربری عرصه‌های منابع طبیعی و مسکونی، کشاورزی، معدنی و دیگر فعالیت‌های اقتصادی، دامداری در جنگل، فقر معیشتی جوامع محلی و نیاز آنها به بهره‌برداری بیش از ظرفیت تجدیدپذیری منابع برای تامین سوخت، علوفه دام، ساخت صنایع دستی و فروش چوب به کارخانجات کوچک صنایع چوب، افزایش جمعیت ساکنین مناطق جنگلی و مرتعی که برای تامین معاش خود بر منابع طبیعی فشار می‌آورند، نظام بهره‌برداری ناکارآمد در سطح جنگل‌ها و مرتع و عدم انگیزه احیا و سرمایه‌گذاری برای تقویت پوشش گیاهی توسط دامداران و عدم آگاهی از مرتعداری نوین، گردشگری و نداشتن فرهنگ صحیح تفرج در عرصه‌های طبیعی که منجر به آلودگی‌های محیط زیستی و بصری و تضعیف درختان جنگلی شده و شاید از همه مهم‌تر، بی‌اعتنایی و بی‌تفاوتی جمع کثیری از ما نسبت به منابع طبیعی و محیط زیست پیرامونمان از جمله مشکلات متعدد و پیچیده‌ای هستند که سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در گستره پهناور ایران زمین با آن روبه‌روست. مشکلاتی که ناشی از ویژگی‌های اقتصادی و اجتماعی امروزی است و حل و فصل آنها به همکاری و یاری دستگاه‌های اجرایی، قضایی و قانونگذاری کشور و به ویژه کلیه اقشار مختلف مردم نیازمند است.

چگونه به منابع طبیعی سرزمین‌مان کمک کنیم؟

فرقی نمی‌کند چقدر در این کره خاکی عمر می‌کنیم، کجا زندگی می‌کنیم، دارایی‌های ما چقدر است و یا شغل و حرفه و عنوان ما چیست، مهم این است که یادمان باشد همه ما در این دنیا در یک کشتی سفر می‌کنیم و تخریبق قسمتی از آن همه ما را غرق می‌کند. مهم این است که نسبت به طبیعتی پیرامون خود بی‌تفاوت نباشیم و به آنچه در آن رخ می‌دهد حساس باشیم. این قدم اول حمایت ما از منابع طبیعی است.

احترام به طبیعت، احترام به زندگی‌مان است. مسوولیت انسانی و اجتماعی حکم می‌کند که در کلیه شئون زندگی خود اعم از زندگی شخصی و خانوادگی و زندگی شغلی خود، حفظ طبیعت را در اولویت قرار دهیم.

حضور در جشن‌های درختکاری، تشویق اقوام و آشنایان به افزایش اطلاعات و آگاهی‌ها در زمینه منابع طبیعی، بهبود الگوی مصرف، حفظ پاکیزگی در هنگام گردشگری، عضویت در سازمان فعال مردم نهاد در حوزه منابع طبیعی و محیط زیست و توجه به فراخوان‌های آنها، حضور فعال در انتخابات و رصد برنامه‌های کاند داها در حوزه منابع طبیعی و محیط زیست از عمومی‌ترین و رایج‌ترین فعالیت‌های طبیعت دوستان است.

همچنین انتظار می‌رود اگر در هر یک از مراحل تصمیم‌گیری، اجرا و نظارت فعالیت‌های اقتصادی و عمرانی بخش خصوصی و دولتی به ویژه در عرصه‌های منابع طبیعی نقش دارید، حفاظت از منابع طبیعی اعم از آب، خاک و پوشش گیاهی منطقه را در اولویت قرار دهید تا هم جامعه دچار خسارت نشود و هم فعالیت‌تان در بلند مدت از پیامدهای تخریب منابع طبیعی در امان بماند.

از فعالیت‌های هر یک از ما می‌تواند به خاطرسپاری شماره تلفن امداد جنگل و مرتع 1504 و تماس با یگان حفاظت در مواردی نظیر آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی و نیز گزارش سودجویی مخربین طبیعت و زمین‌خواران باشد.

همچنین می‌توانید در صورت مشاهده هرگونه مساله و مشکلی که منجر به تخریب منابع طبیعی منطقه زندگی‌تان می‌شود، مسوولان محلی اعم از مدیران و کارشناسان منابع طبیعی و شوراهای اسلامی را مطلع کنید و پیگیر آن باشید.
منبع:تابناک