50 درصد آبخوان ها درشرایط بحران قراردارد

 

سلامت نیوز: عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه مهمترین مشکل زیست محیطی کشور، آب است گفت: 50 درصد آبخوان های کشور در شرایط بحرانی قرار دارند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،علی محمد شاعری افزود: همچنین بنا به گزارش های اعلام شده 60 تا 70 درصد دشت های کشور ممنوعه اعلام شده اند و نباید برداشت آبی از آنها صورت گیرد.

وی اظهار کرد: این در حالی است که بهره وری آب بسیار پایین است و 90 درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی استفاده می شود که حجم قابل توجهی است و با توجه به کاهش قابل توجه آبهای قابل استحصال از 130 میلیارد متر مکعب به 100 میلیارد متر مکعب، این بخش نیازمند بازنگری علمی و دقیقی است تا از روش سنتی کشت و آبیاری خارج شود.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی ادامه داد: یکی از برنامه های اصلی و محوری این کمیسیون پیگیری نحوه مدیریت منابع آبی و روش صحیح کشاورزی و آبیاری است.
نماینده مردم بهشهر، نکاء و گلوگاه در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: باید تمام نهادها و مردم در کنار هم قرار گیرند تا از بحران آب با عزمی ملی و تصویب قوانین مناسب عبور کنیم.

وی اظهار کرد: کشاورزی ما باید اقتصادی شود و برای این کار نگاه ها به کشاورزی باید تغییر کند، در این زمینه مسائل مختلفی وجود دارد که در مجلس با جدیت به آنها پرداخته می شود تا با تصویب لوایح و قوانین، موانع برطرف شود.
شاعری گفت: یکپارچه سازی اراضی، توسعه مکانیزاسیون بخش کشاورزی، توسعه صادرات، پایداری تولید، حفاظت از منابع پایه به عنوان بستر کشاورزی، آموزش و افزایش سهم اعتبارات بخش تحقیقات کشاورزی از جمله اولویت های این کمیسیون در بخش کشاورزی و منابع آب است.
وی افزود: سهم سرمایه گذاری در بخش کشاورزی بسیار پایین است بر این اساس بنا داریم با سرمایه گذاری مناسب زیر ساخت های این بخش را تقویت کنیم تا موجب توسعه صادرات و کنترل واردات شود.

*** برداشت سالانه 500 هزار متر مکعب چوب
شاعری گفت: جنگل های شمال کشور دیگر توان بهره برداری صنعتی ندارند این در حالی است که سالانه 500 هزار متر مکعب چوب از این جنگل ها برداشت می شود از این رو حفاظت از این جنگل ها یکی از جهت گیری های ما در این راستا است.
وی تاکید کرد: در حوزه منابع طبیعی یکی از اولویت های ما جلوگیری از تخریب جنگل ها و مراتع و افزایش فعالیت های آبخیزداری است که باید با همکاری وزارت جهاد کشاورزی پیگیری شود.

*** مصرف انرژی های فسیلی در ایران 4 برابر جهان
عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی گفت: دربخش انرژی هم اولویت ما سرمایه گذاری به سمت انرژی های نو و تجدید پذیر است .
وی افزود: روزانه حدود 800 میلیون لیتر سوخت فسیلی در کشور مصرف می شود که حجم بسیار بالایی است و 4 برابر مصرف جهانی است از این رو رفتن به سمت سوخت های جایگزین مانند خورشیدی، بادی و زمین گرمایی یکی از برنامه های اصلی مجلس است.

*** فعالیت 3 هزار و 700 صنایع آلاینده در کشور
شاعری گفت: 3 هزار و 700 صنعت آلاینده در کشور وجود دارد که باید کاهش یابند از این رو یکی دیگر از برنامه های کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی کم کردن صنایع آلاینده در کشور با همکاری وزارت صنعت معدن و تجارت است.

*** توسعه حمل و نقل عمومی
وی افزود: یکی از منابع اصلی آلاینده هوا منابع متحرک مانند خودروها هستند از این رو تقویت حمل و نقل عمومی با هدف کاهش استفاده از خودروهای شخصی و تک سرنشین یکی دیگر از برنامه های مجلس است.
شعری تاکید کرد: برطرف کردن مشکلات و چالش های زیست محیطی موجود در کشور نیازمند همکاری سه قوه، سازمان های مرتبط و مردم است و باید قدم های موازی در این زمینه برداشته شود.

منبع:سلامت نیوز

کاهش 13 سانتی متری تراز آب دریاچه ارومیه+نمودار

 

سلامت نیوز: تراز سطح آب دریاچه ارومیه نسبت به دوم خرداد ۱۳ سانتی متر کاهش یافت.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از میزان،همانطور که پیش بینی می شد همزمان با گرم شدن هوا، کاهش میزان بارندگی ها و افزایش تبخیر، تراز سطح آب دریاچه ارومیه از ابتدای خردادماه سال جاری رو کاهش نهاد.

پس از آنکه تراز سطح آب دریاچه در روز دوم خرداد به بالاترین سطح در سه سال اخیر یعنی به ۱۲۷۱٫۱۵ متر از سطح دریا رسید، تراز سطح آب دریاچه رو به کاهش نهاده و در روز چهارم خرداد به ۱۲۷۱/۱۳ و در روز هفتم خردادماه به ۱۲۷۱/۱۱ و نهایتا در روز بیست و پنج خرداد نیز به ۱۲۷۱/۰۲ متر از سطح دریا رسید.




تراز سطح آب دریاچه ارومیه نسبت به روز مشابه در دو سال قبل (بیست و پنجم خردادماه ۹۳ و ۹۴) به ترتیب ۴۵ و ۵۶ سانتی متر افزایش نشان می دهد.

البته همانطور که در نمودار زیر نیز مشخص است تراز سطح آب دریاچه ارومیه در سال های اخیر همواره از اواخر خردادماه به دلیل افزایش دمای هوا و کاهش بارندگی ها رو به کاهش نهاده و مجددا از اواخر آبان ماه سیر صعودی نشان می دهد.



براساس گزارش دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران،اما مقایسه سطح آب دریاچه نسبت به سال های قبل نشان می هد که وضعیت درپاچه نسبت به دوره های مشاهبه در سالهای کذشته بسیار بهتر است.

منبع:سلامت نیوز

بیابان در کمین 70 درصد از مساحت ایران

رئیس مرکز خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی خبر داد

 

 

سلامت نیوز: بیش از یک دهه است که اکثر کشورهای جهان به‌ویژه کشورهایی که اقلیم آنها خشک و نیمه‌خشک است به دلیل رشد ناهمگون جمعیت، فقر، سیاستگذاری‌های نادرست در بخش‌های کشاورزی و منابع آب با پدیده‌ای به نام خشکسالی و بیابان‌زایی روبه‌رو هستند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه فرهیختگان، بیابان‌زایی، همراه با تغییرات آب و هوایی و از دست رفتن تنوع زیستی، به‌عنوان بزرگ‌ترین چالش‌ها در مسیر توسعه پایدار در اجلاس زمین ریو، در سال ١۹۹٢ شناسایی شد. گسترش این موضوع و توجه به ادامه حیات انسان‌ها سبب شد تا سازمان ملل در سال 1994 کنوانسیونی را برای مقابله با بیابان‌زایی تاسیس کند تا این کنوانسیون تنها مرجع الزام‌آور قانونی مورد توافق بین‌المللی باشد که به ایجاد ارتباط بین محیط‌زیست و توسعه به مدیریت پایدار زمین می‌پردازد و طبق این کنوانسیون کشورها موظند برای حفظ و بازیابی بهره‌وری خاک و زمین و کاهش اثرات خشکسالی، برنامه‌ریزی داشته باشند. انسان‌ها مهم‌ترین نقش را در بروز پدیده بیابان‌زایی دارند؛ از یک سو بهره‌برداری و کاشت بی‌رویه محصولات کشاورزی یا وارد کردن گونه‌های گیاهان غیربومی موجب ضعف بستر ریشه گیاه و تضعیف خاک می‌شود و از سوی دیگر رشد ناهمگون جمعیت، به این ترتیب که با افزایش جمعیت نیاز به مواد غذایی و کشاورزی افزایش می‌یابد. افزایش مساحت زمین کشاورزی آب بیشتری را طلب می‌کند. در نتیجه روستاییان دست به حفر چاه می‌زنند تا از آب‌های زیرزمینی استفاده کنند. در نتیجه سطح آب‌های زیرزمینی کاهش می‌یابد و با هر بار آبی که بیرون کشیده می‌شود مقداری آب شور وارد آب شیرین خواهد شد. تا جایی که سطح زمین شور و پر از نمک و تبدیل به شوره‌زار می‌شود. بیست و هشتم خرداد روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی و خشکسالی است و شاهرخ فاتح، رئیس مرکز خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی دلایل و علل بروز این پدیده را در کشور اینگونه توضیح می‌دهد.

همه در گسترش بیابان‌زایی موثرند
فاتح با اشاره به اینکه عوامل زیادی دست به دست هم داده و باعث بروز و گسترش بیابان در کشور شده است، گفت: «وقتی پوشش گیاهی و جنگلی که عامل پایداری خاک است، از بین برود زمینه برای استفاده سودجویان از بوته‌ها و درختان برای تهیه هیزم، تخته و الوار مهیا می‌شود. البته ساییده شدن خاک بر اثر سم‌های حیوانات، کشاورزی فشرده بی‌وقفه، آب و باد یا جابه‌جا کردن خاک‌های سطحی و برجای گذاشتن یک ترکیب بسیار نابارور از گردوغبار و شن و ماسه فرسایش را تشدید می‌کنندو در نهایت ترکیبی از این عوامل زمین‌های تخریب‌شده را به بیابان تبدیل می‌کند.»
او ادامه داد: «گاهی خاک‌ها به دلیل فشردگی توانایی‌شان را برای جذب آب باران از دست می‌دهند و همین امر سبب می‌شود آب موجود برای گیاهان کاهش یابد، در ادامه وزش باد مواد مغذی خاک را با خود می‌برد و آسیب‌های جدی به گیاهان وارد می‌شود.»
رئیس مرکز خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی آثار نامطلوب بیابان‌زایی در ایران را ناپایداری اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی برشمرد و گفت: «برداشت بیش از اندازه آب از سفره‌های زیرزمینی، جاده‌سازی و توسعه شهرها و روستاها، آلوده کردن آب‌های زیرزمینی در نتیجه وارد کردن آب‌های آلوده شهری و صنعتی و کشاورزی، بوته‌کنی، تخریب جنگل‌ها، چرانیدن تعداد زیادی دام در مساحت اندکی از مرتع و آبیاری نادرست، همگی از عوامل موثر در بیابان‌زایی است.» به گفته او، بیش از 70 درصد از مساحت کشور شامل اقلیم‌های خشک و نیمه‌خشک است، بخش عظیمی از آن در معرض خطر پدیده بیابان‌زایی قرار دارند.

خشکسالی ارتباطی با بیابان‌زایی ندارد
فاتح در پاسخ به این پرسش که آیا گسترش خشکسالی در توسعه بیابان‌زایی تاثیر دارد، تاکید کرد: «خشکسالی، هم بدون پیش‌زمینه بیابان‌زایی می‌تواند صورت گیرد و هم می‌تواند بدون آنکه به بیابان‌زایی بینجامد، اتفاق بیفتد. خشکسالی‌های کوتاه‌مدت به خودی‌خود زمین را تضعیف نمی‌کنند، اما به هر حال فشارهایی را که منجر به سوء‌مدیریت زمین، کشاورزی و منابع آبی می‌شوند، تشدید می‌کنند. به هر حال به‌ منظور ادامه بقا در چنین محیط‌زیست دشواری، انسان‌ها باید فعالیت‌های خود را با شرایط هماهنگ کنند.»

چه کار باید کرد
رئیس مرکز خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، احیای جنگل‌ها و بازپروری درختان، مدیریت آب شامل صرفه‌جویی، استفاده مجدد از آب تصفیه‌شده، برداشت آب باران، آب شیرین‌کن یا استفاده مستقیم از آب دریا برای گیاهان نمک‌دوست، ثابت کردن خاک از طریق استفاده از نرده‌های شن و ماسه، کمربند‌های سبز، و درختان بلند و غنی‌سازی خاک از طریق کاشت گیاهان را از دلایل مهم مدیریت خشکسالی و بیابان‌زایی دانست.
به نظر می‌رسد که مساله بیابان‌زایی مانند بسیاری از موارد زیست‌محیطی دیگر بدون دخالت متخصصان اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی حل‌شدنی نباشد. این پدیده در ایران بهبود چندانی نیافته، چراکه تنها به مسائل تکنیکی و فنی آن توجه شده و به مسائل اجتماعی اهمیت چندانی داده نشده است.

 سلامت نیوز

پایان عمر سوخت های فسیلی نزدیک است

 

سلامت نیوز: براساس گزارش New Energy Outlook که در وب سایت بلومبرگ منتشر شده، تا سال 2027 انرژی بادی و خورشیدی ارزان تر از انرژی حاصل از ژنراتورهای زغالی و گازی می شود و تا سال 2040 خودروهای الکتریکی 25 درصد از ناوگان خودرویی را تشکیل می دهند؛ مصرف زغال سنگ در سال 2025 به حداکثر خود می رسد و پس از آن روبه کاهش می رود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا ، بر اساس این گزارش ظرف 25 سال آینده 11.4 تریلیون دلار در حوزه انرژی های جدید سرمایه گذاری می شود و دو سوم از این مبلغ در زمینه انرژی های تجدیدپذیر، به ویژه انرژی باد و خورشید خواهد بود.

به گزارش نیچر،برخی از وقایع پیش بینی شده در این گزارش عبارتند از:
-بهای زغال سنگ و گاز پایین می ماند
-بهای انرژی بادی و خورشیدی به شدت کاهش می یابد
-صنعت خودروسازی به سمت تولید انبوه خودروهای الکتریکی می رود و تا سال 2040 میلادی، 35 درصد از ناوگان وسایل نقلیه موتوری سبک در جهان را خودروهای الکتریکی تشکیل می دهند
-ارزش بازار باتری های کوچک مورد استفاده برای تامین انرژی خورشیدی اماکن مسکونی و تجاری، به 250 میلیارد دلار می رسد
-هندوستان با افزایش تقاضای انرژی الکتریکی به میزان 3.8 برابر در بین سال های 2016 تا 2040، به کلید انتشار گازهای گلخانه های در جهان تبدیل می شود.
-منابع تجدیدپذیر انرژی جایگزین سایر منابع انرژی در اروپا می شوند و در آمریکا نیز جایگزین گاز می شوند.


منبع:سلامت نیوز

انتقال آب و سیاست

حجت میان‌آبادی*: آب یک منبع طبیعی سیاسی در کره زمین است که با برخی از منابع طبیعی دیگر، ازجمله نفت مقایسه می‌شود، با این تفاوت که بدون آب نمی‌توان بیشتر از چند روز زندگی کرد. کمبود منابع آب و نبودن جایگزین مناسب برای آن، سبب امنیتی‌شدن مسائل آبی شده است؛ به‌طوری‌که کشورهای بالادست از «آب» برای کسب «قدرت» بیشتر و کشورهای پایین‌دست از «قدرت» برای کسب «آب» بیشتر استفاده کنند.

 افزایش نیاز آبی و کاهش منابع موجود آب به‌ همراه اثرات سوءتغییر اقلیم و حکمرانی ضعیف، امنیت جهانی را به‌شدت تهدید و مفهوم امنیت ملی را نیز دستخوش تحول کرده است. این امر سبب شده پروژه‌های کلان انتقال آب و برق مانند پروژه‌های خط انتقال نفت و گاز دارای ابعاد جدی سیاسی و امنیتی در مقیاس ملی و بین‌المللی باشند؛ اما نکته مهم دراین‌باره، غفلت از ابعاد سیاسی، امنیتی و اجتماعی طرح‌های کلان انتقال انرژی، به‌ویژه آب و برق است که درنظرنگرفتن آنها می‌تواند تبعات سنگین سیاسی و امنیتی را برای کشورها در ابعاد ملی و بین‌المللی ایجاد کند.

پروژه انتقال برق «توتاپ» نمونه‌ای از پروژه‌هایی است که نبود مطالعات کافی درباره آن، مشکلات جدی سیاسی، امنیتی و اجتماعی را برای دولت افغانستان ایجاد کرده است. 

«توتاپ» ابتدای نام انگلیسی کشورهای ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، افغانستان و پاکستان و مخفف طرح انتقال برق ٥٠٠مگاواتی ترکمنستان به پاکستان از مسیر کشورهای ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان است که با حذف پاکستان از این طرح، برق ترکمنستان به افغانستان انتقال خواهد یافت. این پروژه قرار است سالانه ٥٠٠ مگاوات برق از ترکمنستان به افغانستان منتقل کند.

 طرح مطالعات این پروژه از سوی شرکت آلمانی «فیشنر» انجام شد که برنامه‌ریزی تأمین برق ٢٠ سال آینده افغانستان را برعهده دارد. براساس مطالعات و پیشنهاد صورت‌گرفته، این شرکت از بین دو مسیر بامیان و سالنگ، مسیر بامیان را برای انتقال برق پیشنهاد کرد؛ اما مسئولان دولت افغانستان معتقدند مسیر سالنگ در ولایت پروان دارای صرفه اقتصادی بیشتری است؛ ازاین‌رو محمد اشرف‌غنی، رئیس‌جمهور افغانستان، در جلسه هیأت دولت در تاریخ ۱۱ اردیبهشت‌ماه امسال تصویب کرد که خط انتقال برق توتاپ از مسیر سالنگ عبور کند.تصمیم دولت افغانستان برای تغییر مسیر خط انتقال برق توتاپ از ولایت بامیان به سالنگ، موجب اعتراضات گسترده اجتماعی و مدنی در چند هفته گذشته در افغانستان شده است. 

گسترش دامنه این اعتراضات منجر به شکل‌گیری یک جنبش عظیم مردمی به نام «جنبش روشنایی» و تظاهرات گسترده در شهرهای مختلف افغانستان شد. این اعتراضات هر روز ابعاد تازه‌تر و گسترده‌تری به خود گرفته است. علاوه بر تظاهرات و اعتراضات گسترده داخلی، تشکل‌های دانشگاهی و فرهنگی مهاجرین افغانستانی در ایران، در بیانیه‌های مختلف خواستار برگرداندن پروژه توتاپ به مسیر اولیه و اصلی آن (بامیان) شدند. در جریان سفر اخیر اشرف‌غنی به انگلستان و سخنرانی او در اجلاس مبارزه با فساد در این کشور نیز، تظاهرات گسترده‌ای در لندن در اعتراض به تغییر مسیر خط انتقال برق از بامیان به سالنگ صورت گرفت.

 به دنبال افزایش دامنه اعتراضات و تبعات گسترده سیاسی، اجتماعی و امنیتی این پروژه، دولت افغانستان تصمیم گرفت نظر خود را در مطالعاتی کارشناسی بازبینی کند. پروژه توتاپ نمونه‌ای از ده‌ها پروژه‌ای است که بیانگر تبعاتِ سنگین سیاسی و اجتماعی نبودِ مطالعات کافی در سیاست‌گذاری و اجرای طرح‌های کلان انتقال انرژی به‌ویژه آب و برق است. با توجه به سیاست‌گذاری‌های اخیر مدیران دولتی در اجرای پروژه‌های گسترده انتقال آب در کشور، ازجمله انتقال آب از دریای عمان، خلیج‌فارس و دریای خزر به کلان‌شهرهای مشهد، سمنان، یزد، فلات مرکزی و بسیاری از نقاط دیگر کشور، توجه به ابعاد سیاسی و اجتماعی این طرح‌ها بسیار حائز اهمیت است. 

همان‌طور که قبلا نیز اشاره شد، نباید فراموش کرد آب یکی از منابع طبیعی به‌شدت سیاسی است که می‌تواند با سایر منابع طبیعی، ازجمله نفت نیز مقایسه شود؛ بنابراین توجه به ابعاد سیاسی طرح‌ها و برنامه‌های کلان آب، به‌ویژه طرح‌های کلان انتقال بین‌حوضه‌ای آب از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. بدون‌شک، نبود مطالعه جامع و درنظرنگرفتن این ابعاد می‌تواند تبعات سیاسی، امنیتی و اجتماعی‌ای برای کشور به همراه داشته باشد که درگیری‌های ایجادشده در حوضه‌های زاینده‌رود و کارون و برخی از نقاط دیگر کشور بر سر طرح‌های انتقال آب از آن جمله هستند.

*پژوهشگر سیاست‌گذاری و دیپلماسی آب

منبع: روزنامه شرق

نماینده محترم تنها تو بخوان

مهرداد مسیبی: اینها که می گویم مربوط به نماینده هیچ جریان یا گروه خاصی نمیشود و ارتباطی به حوزه انتخابی خاصی ندارد. روی سخنم با کسانی است که بر کرسی مجلس تکیه زده اند.

من فرزند انقلابم. روزهای جنگ را لمس کرده ام .دوستانی که روزگاری در آغوش میکشیدم؛  بر شانه هایم تا گورستان شهرم بدرقه کردم .هنوز که هنوز است نام آنان برای من مقدس است.

من نه کاندید مجلس هستم ونه نماینده مجلس بوده ام اما مدام خودم رامدیون آن دسته افرادی میدانم که قلبشان برای کشور می تپد.

قلم  مرتعدارانی هستم که صبح را به شب می رسانند وشب را به صبح تا فقط زنده بمانند، نه زندگی کنند. 

حنجره ام در گرو حلقوم 916 هزار خانوار دامداری است که بلندگوئی در دست ندارند تا فریاد بر آرند که مراتع با کارکردهای مختلف تنها یادگاری است که میتوان برای آیندگان بجا گذاشت.

من فریاد جنگلبانان و قرقبان هائی هستم که بی دفاع در خون خود غلطیدند تا حافظ درختان و بیشه ها و مراتع کشور باشند.

بی توجهی به مراتع کشور موجب خواهد شد بیابانها فزونی یابد و هیچ علمی برای این حجم تخریب، درمان ارزان قیمتی سراغ ندارد.جلوی فاجعه را قبل از وقوع باید گرفت. 

من از سیاست همین را میدانم که با سین صابون نوشته نمی شود.اما این را در همه سالهای قبل دیده ام که یک آری نماینده به طرح ها و لوایح، میتواند منتج به قوانینی شود که بقا و توسعه پایدار مملکت را نقش بر آب کند.

روزی که تو در مقابل مردم سوگند یاد می کردی خون یکی از جنگلبانان غیور شمال کشور بر زمین جاری شد تا از کیان منابع طبیعی کشور دفاع گردد و بگوئیم همچنان بر آرمانهای خود استوار هستیم ؛که حفظ خاک برای ما اولویت اول و آخر است.

سالهای جنگ برای حفظ خاک وطن جنگیدیم و اکنون نیز برای حفظ خاک جنگل و مرتع می جنگیم.با این تفاوت که در جنگ با عراق  با دشمنی جنگیدیم که شناخته شده بود اما اکنون حرکتهای زیر پوستی باعث شده دوست از دشمن تفکیک نشود . خاک، خاک است چه دشمن غصبش کند چه تعرض و تعدی و سیل و عدم پوشش آنرا از حیز انتفاع خارج نماید و چه قوانینی که براحتی انفال را به ملک شخصی افراد تبدیل کند.

تصویب طرح قانونمند کردن چاه هایی که تا سال 85 حفر شده اند در سال 89  در کنارتصویب مواد 45 و 54 رفع موانع تولید در سال 94 ضربات مهلکی بر پیکره منابع طبیعی،کشاورزی و محیط زیست کشور زد.

حضور برخی چهره های نام آشنا در مجلس  نهم و حضور ایشان در یکی از کمیسیون های تخصصی مجلس، نوید دلگرمی در این مسیر را می داد؛ اما با مطرح نمودن قانون حفظ اراضی کشاورزی در واپسین ساعات قبل از انتخابات دهم مجلس شورای اسلامی، همه امیدها را نقش بر آب کرد.

و اگر پیگیری و دلسوزی برخی افراد نبود شاید این قانون منابع طبیعی ستیز، اکنون مراحل اجرائی خود را طی میکرد.

شما اگر نماینده آن تعداد از مردمان حوزه انتخابی خود هستید من نماینده حفظ انفال از سوی دولت و همه مردمان ایران عزیز هستم.

امیدوارم گوشه چشمی به لوایح نیمه کاره باقیمانده از دوره های قبل و نیز توجه به ساختارهای موجود جهت تفکیک و تجمیع و تشکیل وزارت منابع طبیعی با تکیه بر نظرات کارشناسان دلسوز  و دستگاه های تخصصی شده و مراقب باشیم  ریاست کمیسیون کشاورزی،آب و منابع طبیعی بدست افراد دلسوز منابع طبیعی و محیط زیست بیافتد.

* کارشناس منابع طبیعی

منبع: زیست بوم

اثرات بیابان زایی بر فرهنگ و تمدن

رضا خلیلی*: به بعد مادی فرهنگ تمدن گفته می‌شود. تمدن مربوط به پدیده‌های اجتماعی است که در اثر آن ملتی توانسته با غلبه بر طبیعت از بربریت رسته و در اثر ایجاد فنون و اندیشه و تدبیر زندگی راحتی به وجود آورد که آثار آن پس از گذشت زمان، تمدن ملتی را به صورت مادی و عینی در ابنیه، تکنولوژی، کتب و آثار هنری متجلی می‌سازد بنابر این، موقعی که از تمدن ملتی سخن به میان می‌آید منظور تمام ابداعات ذهنی آن‌ها است که تغییراتی را در اجتماع آن‌ها به وجود آورده است و فرهنگ آن ملت الگو‌ها و نظام ارزش‌هایی است که جانبخش آن تغییرات می‌باشد. پس تجسم و تجسد تصورات ذهنی افسانه‌ها به صورت مادی که ایجاد تغییرات اجتماعی کند و در آسایش انسان‌ها موثر افتد، تمدن محسوب می‌شود.

هر جا تمدنی خود نمایی کرده ابتدا شرایط اقلیمی و آب و هوایی مناسبی این زمینه را به وجود آورده است تا انسان‌های خلاق و خردمند هنرخود را به نمایش گذارند و فرهنگ شهر و روستا را متاثر سازند. به عبار ت دیگر وجود منابع طبیعی غنی، پوشش گیاهی، دریاچه‌ها و رود خانه‌ها، نزولات آسمانی و خاک حاصلخیز زندگی ساز بوده و جوامع کوچک و بزرگ را دور هم جمع نموده است. به طوری که رفته رفته در اثر تعامل انسان و طبیعت فرهنگ و تمدن جدید یا خرده فرهنگ جدیدی ایجاد شده است. اما در اثر برخورد غیر اصولی انسان‌ها با طبیعت به انضمام عوامل طبیعی، تمدن‌ها دچاد تزلزل شده و ممکن است مضمحل شوند. پژوهش گران علل سقوط تمدن‌هایی چون روم، هند باستان، هان در چین و پادشاهی‌های پیشرفته بین النهرین را جمعیت، شرایط آب و هوا، محیط زیست، کشاورزی و منابع انرژی می‌دانند.

تمدن سند که از هند تا ایران کشیده شده بود، پر از جلگه‌های معروف و سر سبز بوده و گاهی از وفور باران در سیل فرو می‌رفت. این تمدن، سه هزار سال پیش نابود شد. دانشمندان علت اصلی آن را تغییر الگوی باران و کاهش محصول می‌دانند. طبیعی است جمعیت پنج میلیونی آن که در دوره خود عدد بسیار بزرگی بوده و ده درصد جمعیت جهان به حساب می‌آمده نیازمند آب و غذای فراوانی بوده است. منطقه سیستان که زمانی مهد تمدن بوده اکنون می‌توان صد‌ها روستا را مثال زد که در زیر خاک مدفون شده و ساکنان، به خاطر جدال دائمی باد و خاک مهاجرت را بر ماندن ترجیح می‌دهند. 

با عنایت به این که کشور ما یک درصد از خشکی‌های جهان را دارا است اما وسعتی معادل 2/2 درصد از مجموع کل بیابان‌های جهان را در خود جای داده و 17 استان کشور پدیده بیابان و بیابان زایی را تجربه می‌کنند. 17 ژوئن مصادف با 28 خرداد که از طرف سازمان ملل متحد روز مقابله با بیابان زایی نام‌گذاری شده زمان مناسبی است که پیامد‌های این بحران برای دولتمردان و مردم بازگو شود. 

پیامد‌هایی چون قحطی، فقر، مهاجرت و بیکاری بخش‌های اقتصاد وفرهنگ را تحت تاثیر شدید قرار می‌دهد وخسارات جبران ناپذیری را به بار می‌آورد. ازیک سو، خرده فرهنگها دراثر بیابان زایی نابود شده ومردمان آن مجبور به مهاجرت می‌شوند واز سوی دیگر مهاجرت به مناطق جدیدی که با فرهنگ ساکنان بومی همخوانی ندارد خود تنش آفرین بوده وموجب برخورد وضدیت می‌شود.اکنون طلایه‌دار مبارزه بااین بحران خانمان برانداز کارکنان منابع طبیعی وآبخیزداری استان‌ها هستند، که علیرغم سخت کوشی به تنهایی موفق نبوده ومشارکت مردم وسایر نهادها می‌تواند مشکل گشا باشد.به امید ایرانی سرسبز وآباد.

*کارشناس ارشد برنامه ریزی فرهنگی ومدیرروابط عمومی اداره کل منابع طبیعی استان اصفهان

روزنامه جمهوری اسلامی

در باره بیانیه استادان در نفی طرح های انتقال آب

کد خبر:

۹۴۵

زمان مخابره:

- ۱۶:۰۰

۱۳۹۵/۱/۲۴

ایرن -  بیانیه استادان و کارشناسان محیط زیست در هشدار به طرح های دولت برای انتقال آب گذشته از محتوای مناسب و درست از یک جهت دیگر هم بایسته تمجید است.

 بیانیه صریح و کوتاه جان حرف را نشانه می گیرد و بر خلاف معمول اینگونه بیانیه ها تعارف نمی کند و برای آنکه حرفش را بزند بیهوده مجیز این و آن را نمی گوید و کمتر سراغ اثبات برادری های ایدئولوژیک می رود. انتشار این بیانیه در زمان حاضر که دولت برای حل مسائل فرامتنی با نهادهای فراقانونی به آنها طرح های انتقال آب باج می دهد! هم شجاعانه است و هم بسیار به موقع. باید دست مریزاد گفت به نویسندگان متن بیانیه و البته همه امضاکنندگان آن. البته که با سلیقه های دیگری می شد نکات دیگری را به متن افزوده یا از آن کاست. شاید لازم بود دست کم در یک سطر به دولت هشدار داده می شد که فریب تقلیلگرایان کاسبکار را نخورد و متوجه باشد مسئله آب در ایران قابل تقلیل به یک امر فنی نیست و هیچ راه حل ارزان کوتاه مدت و ساده ای ندارد. برای حل این مسئله لازم است کلا الگوی برنامه ریزی توسعه و مدیریت محیطی در ایران تغییر کند. دولت باید شجاعت پا نهادن به میدان اعلام ضرورت ریاضت ملی برای مهار بحران خشکیدگی ایران را داشته باشد. اما شاید نویسندگان بیانیه قصد داشته اند متن فقط متمرکز بر نفی رویکرد دولت به طرح های انتقال آب باشد که کاملا هم نکته درستی است. به هر رو به عنوان یک طرفدار و دلمشغول محیط زیست ایران از همه امضاکنندگان این بیانیه که جملگی از استادان و کارشناسان گرانقدر حوزه مدیریت محیطی در ایران هستند صمیمانه تشکر می کنم. به قول قدما در خانه اگر کس است یک حرف بس است. معتبرترین کسان پای این بیانیه را امضا کرده اند، باشد که دولت آینده ایران را برای آن نهادهای فراقانونی اینقدر ارزان حساب نکند. به عنوان مظنه قیمت، این بیانیه را می تواند روی میز آن سرداران بگذارد.

منبع:ایرن

اعلامیه مشترک در مخالفت با طرح انتقال آب دریای کاسپی

 

خبرگزاری مستقل محیط زیست: در این اعلامیه دلایلی همچون نداشتن توجیه اقتصادی، انجام نشدن ارزیابی جامع تخصصی و محیط زیستی، دست اندازی و ویرانی غیرقابل بازگشت اکوسیستم های حساس منطقه برای مخالفت با طرح انتقال آب از دریای کاسپی به سمنان عنوان شده اند.

در ادامه این اعلامیه که به امضای جمعی از صاحبنظران و اساتید دانشگاه رسیده است اشاره هایی نیز به مشکلات روز طبیعت کشور مانند ساخت بی رویه سد، ریزگردها و انقراض حیات وحش نیز شده است.

مشروح این اعلامیه که در وبگاه زمینی منتشر شده است به شرح زیر می باشد:

 

 

بسم‌الله الرحمن الرحیم

 

اعلامیه مشترک در مخالفت با طرح انتقال آب دریای کاسپی (Caspian Sea) به سمنان

از سوی جمعی از استادان و پژوهشگران علوم محیط‌زیستی و زمین و آب و منابع طبیعی کشور

 

رونوشت به:

دفتر مقام معظم رهبری

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

ریاست و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی

ریاست محترم قوه قضائیه

ریاست محترم سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور

وزیر محترم نیرو

ریاست محترم سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری

ریاست محترم سازمان بازرسی کل کشور

 

بدین‌وسیله جمعی از استادان دانشگاه و متخصصان محیط‌زیست و علوم زمین و منابع طبیعی کشور در اعلامیه‌ای مشترک مخالفت خود را با طرح وزارت نیرو برای انتقال و شیرین‌سازی آب دریای کاسپی به استان سمنان که هم فاقد توجیه اقتصادی است و هم فاقد ارزیابی جامع تخصصی و محیط‌زیستی است را اعلام می‌دارند.

اجرای این طرح مستلزم دست‌اندازی و ویرانی غیرقابل‌بازگشت به باارزش‌ترین اکوسیستم‌های آسیب‌پذیر و حساس کشور دربرگیرنده دریای کاسپی، جنگل‌های هیرکانی، استپ‌های کوهپایه‌ای، کوهستانی و آلپی البرز هست. نابودی این زیست‌بوم‌ها که نقش مهمی در پایداری سرزمین کهن و باستانی ایران دارند نه‌تنها برخلاف انواع تعهدات و کنوانسیون‌های بین‌المللی است، بلکه زیر پا گذاشتن اصل مترقی ۵۰ قانون اساسی است که جمهوری اسلامی ایران را برای تداوم حیات اجتماعی نسل امروز و فردا از چنین فعالیت‌های مخربی منع می‌کند هست.

امروز بر همگی دانشمندان دنیا تأثیرات ویرانگر طرح‌های بدون کارشناسی و غیرمسوولانه‌ که بیشتر با تصمیم‌های یک‌سویه سیاسی به اجرا درآمده است و نتیجه‌ای جز فشار بیشتر بر کره زمین و افزایش گازهای گلخانه‌ای و برهم خوردن تعادل زیستی و اقلیمی نداشته، کاملاً آشکارشده است. عقل و تدبیر جهانی، طرح‌های انتقال آب بین حوزه‌ای حتی اگر با صرف انرژی همراه نباشد را بسیار خطرناک می‌داند و کمتر ارزیابی محیط‌زیستی آن‌ها را تأیید می‌کند، چه رسد که چنین طرحی همراه با فشار بر دریای کاسپی که از انواع مشکلات زیستی، به‌خصوص کاهش شدید سطح آب و آلودگی‌های بسیار رنج می‌برد و جنگل‌های هیرکانی که باقیمانده جنگل‌های دوران سوم زمین‌شناسی است و مساحت آن‌ها در همین چند دهه به نصف کاهش‌یافته است و اکوسیستم البرز که ازجمله نقاط بی‌نظیر و داغ تنوع زیستی دنیا است و بقای آن تضمین‌کننده ساکنان داخلی فلات ایران است، با مصرف بسیار بالای انرژی برای شیرین کردن آب و انتقال آن از ۲۸ متر پایین‌تر از سطح دریا به ارتفاع ۲۳۰۰ متری همراه باشد.

ما امضاکنندگان زیر، در راستای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی که هرگونه ناپایداری در سرزمین ایران را تهدیدی جدی بر امنیت و بقای مردمان آن می‌داند، ادامه حیف‌ومیل منابع محدود مالی کشور در اجرای سازه‌هایی که با ایجاد ردپای زیست‌بومی ما را در مقابل دشمنان آسیب‌پذیرتر می‌کند، نگرانی و تأسف عمیق خود را از ادامه طرح‌های خطرناک انتقال آب بین‌حوزه‌ای و سدسازی‌های لگام‌گسیخته و تشدید و ادامه آلودگی دریاها و رودخانه‌ها و تالاب‌ها اعلام می‌داریم. ما از دولت محترم و همه مسوولان، خواهان تدبیر و اجرای سیاست‌های دوراندیشانه پایدار و جلوگیری از سیاست‌های عجولانه ناپایدار هستیم. اصرار بر ادامه پروژه‌هایی مانند انتقال آب دریای کاسپی به سمنان، انتقال آب خلیج پارس به کویر مرکزی، انتقال آب بهشت‌آباد و ادامه آبگیری و ساخت سدهایی مانند داریان، شفارود و تونل انتقال آب بیرگان نه‌تنها امنیت کشور را تهدید می‌کند بلکه با از بین بردن میراث طبیعی و فرهنگی بر دامنه مشکلات تخریب زیست‌بوم، مانند گسترش ریزگردها، فرونشست زمین و انقراض گونه‌ها می‌افزاید. خشک شدن دریاچه ارومیه، زاینده‌رود، کارون و صدها تالاب و دریاچه و قنات و افزایش شدید مصرف آب و گسترش شهرهای آلوده و ناپایدار، حاصل اجرای طرح‌های با اطلاعات نادرست و ارزیابی اثرات محیط‌زیستی نادرست است که به دولت و ملت ایران تحمیل می‌شود.

 

 

امضاکنندگان:

دکتر پرویز کردوانی، استاد دانشگاه تهران

دکتر مجید مخدوم، استاد محیط‌زیست دانشگاه تهران

دکتر نصرت‌الله صفائیان، استاد دانشگاه مازندران

دکتر مریم شکری، استاد دانشگاه مازندران

دکتر عزت‌الله رئیسی اردکانی، استاد آبشناسی دانشگاه شیراز

دکتر حسین صدقی استاد و مدیر گروه تخصصی علوم و مهندسی آب دانشگاه آزاد

عبدالحسین وهاب‌زاده، مدرس دانشگاه و مترجم و پژوهشگر علوم محیط‌زیستی

دکتر حمید طراوتی، مترجم و پژوهشگر کتا‌ب‌های محیط‌زیستی

دکتر حسین آخانی، استاد دانشگاه تهران

مهندس فاطمه ظفرنژاد، مترجم و پژوهشگر آب و توسعه پایدار

دکتر مرتضی شریفی، مدرس دانشگاه و عضو شورای عالی جنگل‌ها

دکتر سروش مدبری استادیار دانشگاه تهران و رئیس انجمن زمین‌شناسی ایران

دکتر ناصر کرمی، دانشیار دانشگاه برگن نروژ

دکتر سید مختار هاشمی، استاد مدعو دانشگاه کردستان

دکتر کریم ثابت رفتار، استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان

مهندس محمد درویش عضو هیئت‌علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع

دکتر ساناز صنایع گلدوز، مدرس دانشگاه و رئیس انجمن ارزیابی محیط‌زیست ایران

دکتر میرمهرداد میر‌سنجری استادیار محیط‌زیست دانشگاه ملایر

دکتر مهدی کلاهی، پژوهشگر اجتماعی-محیط زیستی منابع طبیعی

دکتر مهدی پژوهش، استادیار دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد

دکتر هادی کیادلیری، استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی و رئیس انجمن علمی جنگلبانی

منبع:ایرن

نجات انسان از (عصر انسان)

((آنتروپوسن ))را برای اولین بار توسط ((پل کراتزن ))برنده خوشنام جایزه نوبل شیمی بکاربرده شد واشاره به ان داشت که انسان انقدر قدرت یافته که میتواند همسنگ عوامل زمین شناسی در سرنوشت کره میزبان خویش نقش تعیین کنندگی داشته باشد.انسان نه نتها توانایی انقراض بسیاری گونه هارایافته بلکه ناخودگاه تبدیل به یک عامل تعیین شرایط اقلیمی شده است.ما به کمک توان تکنولوزیک خود توانسته ایم انقدر گازگلخانه ای به داخل جو کره زمین بدمیم که علاوه برافزایش دمای روزگار خویش حتی عصر یخبندان بعدی راهم لغو نماییم .شاید به نظر برسد برای حل موضوع وهمینطور در آسیب شناسی  باید درهمان حوزه تکنولوزی به کنکاش وچاره جویی پرداخت ،لیکن بوضوح مشخص است که تکنولوزی مخلوق یک فضای انتزاعی نیست بلکه درچهارچوبه های  فلسفی ،اجتماعی ،اقتصادی وسیاسی تکون یافته است،این رفتار اجتماعی واقتصادی میلیاردها انسان است که قدرت بالابردن گازهای گلخانه ای ،اسیدی کردن اقیانوسها،شکستن پیوندهای آلی میلیونها ساله،استخراج ابهای فسیلی وایجاد چهره ای متفاوت برای زیست کره داشته است پس هرگونه مطالعه وتصمیم در این روند تحول امیز که نیاز به مطالعه وتعامل با همین جوامع تاثیر گذار دارد.

 

 

شاید بسیاری  صاحبان تکنیک ومتخصصین علوم تجربی ازمداخلات صاحب نظران علوم انسانی چندان دلخوش نیستند وترجیح میدهند با نوعی تعاریف ذات گرایانه از حوزه تخصصی خود،پرچین غیر قابل نفوذی پیرامون خویش تعبیه نمایند لیکن  چنین پرچینی عملا مشکل افرین خواهد بود چراکه واقعیات جدا از فرضیات ومرزبندیهای ما عمل خواهندکرد.

ما باید بپذیریم که برای مقابله با عوارض حاصل از مداخلات تکنولوزیک انسان در طبیعت به سراغ بسترهای فکری،اقتصادی،سیاسی واجتماعی برویم واین مقدور نخواهد شد جزاینکه  پدیده ها با وجوه مختلف ومرتبط خود بررسی شوند.پدیده گرمایش زمین بعنوان جدی ترین مخاطره محیط زیستی ففط موضوع اقلیم شناسان ویا فقط صنایع موجد ان نیست بلکه درتمامی مراحل بررسی وراههای برون رفت از ان حضور صاحب نظران علوم انسانی ضرورت تام دارد.
لازم به یاداوری است، انقراض احتمالی عهد انتروپوسن یک تفاوت اساسی با انقراض  مربوط به دایناسورها درعهد کرتاسه دارد وان اینکه دایناسورها نه نقشی در ایجاد این انقراض داشته ونه اطلاعی از چگونگی و امکان ممانعت انرا داشته اند ولیکن انسانها نه تنها خود عامل این انقراض احتمالی وزودرس شده اند بلکه  ممکن است بتوانند از وقوع ان پیشگیری نمایندواین مهم اتفاق نخواهد افتاد مگرانکه انسانها نگرش خودرابه طبیعت وجهان پیرامون  ومتعاقباعملکرد خویش را نیز تغییر دهند.
دیگر مهم نیست که یک منطقه اقلیمی منابع طبیعی فراوان وفضای بسیار برای پسماند داراست مهم اینست که جامعه انسانی مقیم انقدرقدرت دارند که با اتخاذ سبکی از زندگی اجتماعی واقتصادی تمام منابع تحلیل برده وفضا را کوچک نمایند.همه اینها به ما میگوید در این عهد زمین شناسی ،دانش علوم انسانی نقش تعیین کننده ای دارد، نقشی که میتواند سرنوشتی بهتری برای یک گونه درحال انقزاض خود والبته تمامی حیات رقم بزند.

منبع:ایرن