تغییر رویکردهای مرتعداری/ حذف احشام به نفع گیاهان دارویی

معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت: در گذشته مرتعداری مساوی با چرای دام به حساب می‌آمد، در حالی که این رویکرد اشتباه بوده و مرتعداری به مفهوم بهره‌برداری انسان از طبیعت است؛ به همین دلیل رویکردهای مرتعداری در کشور را اصلاح کردیم.

پرویز گرشاسبی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا با اعلام این خبر افزود: ما هنوز در ابتدای راه تغییر رویکرد طرح‌های مرتعداری هستیم. بعضی از استان‎ها در این زمینه پیشرو هستند و در حال تقویت این طرح‌ها هستیم؛ البته طرح‌های مرتعداری جدید را نیز با هدف تولید گیاهان دارویی تدوین کرده‌ایم.

وی خاطرنشان کرد: وزیر جهاد کشاورزی هم به این نکته تاکید دارد که اگر از مرتعی با گیاهان دارویی درآمد بهتری داریم، این مسئله جایگزین دامداری شود.

معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها درباره نحوه برنامه‌ریزی برای خروج دام در طرح‌های مرتعداری با رویکرد جدید، بیان کرد: هدف اصلی سازمان جنگل‌ها حفظ آب و خاک است. بنابراین در ابتدا مقایسه می‌کنیم که آیا تغییر رویکرد طرح از دامداری منجر به حفظ آب و خاک و درآمدزایی برای بهره‌بردار خواهد شد یا خیر.

گرشاسبی ادامه داد: هر بهره‌بردار اعم از اینکه از علوفه، گیاهان دارویی یا سایر پتانسیل‌های مرتع استفاده کند، باید ۱۰ درصد سود خالص خود را به دولت بدهد؛ البته این مسائل را باید با ظرافت خاصی پیش برد و اجرای برنامه‌ها نیاز به زمان دارد. برای تغییر شیوه معیشتی مردم نیاز به کار فرهنگی آموزشی و الگوسازی داریم.

وی با اشاره به اینکه حدود سه سالی است که شرح خدمات طرح‌های مرتعداری اصلاح‌شده، اضافه کرد: در حال حاضر تمام مراتع بررسی شده‌اند تا بدانیم هر مرتعی چه پتانسیلی دارد زیرا مرتعداری صرفاً به مفهوم تولید علوفه نیست؛ اگر مرتعی پتانسیل تولید گیاهان دارویی دارد، طرح مرتعداری آن به نفع گیاهان دارویی تغییر می‌یابد.

معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها یادآور شد: اگر گیاهان دارویی موجود در عرصه از نوع علفی شامل آنغوزه و کتیرا بود که مورد استفاده دام قرار می‌گیرد، احشام به نفع گیاه دارویی از عرصه حذف می‌شود و اگر درختان و درختچه‌های دارویی داشته باشیم، نیاز به حذف دام از مراتع نیست.

گرشاسبی تأکید کرد: گاهی برخی مراتع برای اکوتوریسم، تولید انرژی بادی یا خورشیدی پتانسیل دارند که متناسب با توان آنها، برنامه‌ریزی لازم انجام می‌شود.

وی اظهار داشت: در خراسان جنوبی و فارس سایت‌های زیادی داریم که برای نصب پنل‌های خورشیدی واگذار شده‌اند؛ البته برداشت علوفه در این مناطق هم با مشکل روبه‌رو نمی‌شود.

گرشاسبی در پایان گفت: تنگ سرخ نمونه موفق تغییر کاربری مرتع از دامداری به گیاهان دارویی است و عشایر این منطقه به نفع تولید گیاه دارویی دام خود را از عرصه خارج کرده‌اند./

منبع:ایانا

به معجزه‌ی احیای دریاچه ارومیه ایمان بیاوریم...

رضا کدخدازاده*:

عاشق جور یار شو، عاشق مهر یار نی!          تا که نگار نازگر، عاشق زار آیدت

مولانا در دیوان شمس، در این بیت زیبا می‌گوید: در عاشقی فقط عاشقِ مهر یار نباید شد و در کنار آن، جفای یار را هم باید پذیرفت و پسندید. در این صورت است که معشوق نیز عاشقِ زار و شیفته عاشقش خواهد شد.

حالا حکایت رفتار برخی از ما ایرانی‌ها حکایت این شعر حضرت مولاناست. مایی که می‌گوییم عاشق سرزمینمان هستیم. اما انگار فقط تا مهرش هست، عاشقش می‌مانیم و اگر جفایی از این معشوق دیدیم، دیر یا زود فراموشش می‌کنیم. چونان که انگار هیچ‌گاه عشقی وجود نداشته!...

و حالا حکایت غریب دریاچه ارومیه؛ دریاچه‌ای که روزهایی نه چندان دور حیات داشت، آب داشت، موج داشت، پلیکان داشت، شعر و شاعر داشت، عاشق و معشوق داشت... و حالا همه آن‌ها را دارد اما ندارد! انگار دیگر، دوستدارانش امیدی به زندگی دوباره او ندارند. انگار در پسِ ذهن همه ما، یک پزشک با لباس سبز از اتاق عمل بیرون آمده و آرام درِ گوشمان گفته: «متاسفم! دیگر از دست ما کاری بر نمی‌آید؛ فقط یک معجزه می‌تواند بیمار شما را نجات دهد!» انگار عاشقانش دیگر فراموشش کرده‌اند و تابِ جفای او را ندارند. آن هم جفایی که نه او، بلکه خودِ ما مسببش بودیم. مایی که در روزهای عیش و نوش، حواسمان نبود که معشوقمان روز به روز لاغرتر می‌شود. و حالا آنقدر لاغر شده که دیدنش هم برای ما آزاردهنده شده است. عاشقانی که روزهایی عاشق تمام زیبایی‌های آن بودند و امروز حتی تاب شوری‌اش را هم ندارند. آخر چرا؟! مگر او خودش خواست که این‌گونه شود؟! مگر خودش خواست که پهنه زیبای نیلگونش امروز به بیشه‌زار سفیدی از نمک تبدیل شود؟! 

خدا کند به گوش معشوقمان نرسد که عشاقش برای پویشی که در راه او به راه افتاده و همه عزیزکرده‌های سرزمینش به آن بشارت داده‌اند، هنوز یک میلیون امضا برای جهانی کردنش جمع نشده است. خدا کند قاصدکی برایش پیامی نیاورد که بیش از نیمی از جمعیت 80 میلیونی عاشقانش به اینترنت دسترسی دارند اما کمتر از یکصد هزار امضا برای اثبات عشقِ به او جمع شده است. 

خدا کند او سال‌هایی را به یاد نیاورد که در این کشور برای ثبت نام اینترنتیِ دلبرکی به نام یارانه نقدی چه صف‌ها که کشیده نشد و چه ...! خدا کند کسی نرود با او درد دل کند و بهش بگوید که زمانی کمتر از 30 ثانیه برای امضای اینترنتی پویش او لازم است اما عاشقانش همین زمان کم را هم از او دریغ می‌کنند. خدا کند گذر فحاشان مجازی به سمت و سوی او نیفتد که به او فخر بفروشند که ما در کمتر از یک ساعت بدون فراخوان می‌توانیم با جمعیت چند ده هزار نفری به محبوب‌ترین چهره‌های جهان حمله کنیم آن وقت تو با این همه سر و صدا یک میلیون امضا نتوانستی برای خودت جمع کنی! آه که چه قدر تلخ است این قصه‌ی پر غصه... تلخ‌تر از شوری آبِ این روزهای معشوقه‌ی کم‌رمق و نحیفمان... 

شاید برخی بگویند این پویش‌ها فایده‌ای ندارد و بیشتر شبیه به یک شوخی‌ می‌ماند. به جای آن باید کاری کنیم مسئولان را بترسانیم که وادار شوند تا کاری برایش بکنند! گیریم که این سخن صحیح. فرض کنیم ما مسئول. پویشی که با این همه خواهش بزرگان این کشور نمی‌تواند یک میلیون امضا جمع کند دلیلی برای مای مسئول می‌گذارد که از کسی بترسیم تا مجبور شویم برایش کاری کنیم؟! 

حتی اگر گفته بانیان این پویش -که با یک میلیون امضا در سایت http://yon.ir/t5E2 سازمان ملل موظف می‌شود که به مساله ورود پیدا کند- صحیح نباشد، ارزش جنبه نمادین آن کاسته نمی‌شود. حداقل نشان می‌دهیم که چنین موضوعاتی برای جامعه مدنی ایران مهم است. باید گفت در حال حاضر، مشارکت در چنین پویش‌هایی کم‌ترین کاری است که می‌توانیم انجام دهیم. حداقل اینکه اگر ثمری هم نداشته باشد ضرری هم نخواهد داشت. حتی اگر به معجزه ایمان نداشته باشیم...

جمله مشهوری منتسب به آنتوان چخوف هست که می‌گوید: «از میان کسانی که برای دعای باران به تپه می‌روند، تنها کسانی که با خود چتر به همراه می‌برند، به کارشان ایمان دارند.» آری! برای معجزه هم باید ایمان داشت. هر یک امضایی که ما در پویش «من دریاچه ارومیه هستم» می‌کنیم، نشانی از ایمان ماست. ایمان به معجزه‌ای که همه‌ی ایران چشم به راه آن است: احیای کامل دریاچه ارومیه...

روا نیست حالا که معشوق نزارِ ما مدتیست حالش رو به بهبودیست، از عاشقانش این‌گونه جفا بیند. عاشق جور یار شویم، تا عاشقِ زار آیدمان! 

رضا کدخدازاده- روزنامه‌نگار و فعال محیط زیست

منبع: زیست بوم

لایه مهربانی به نام اُزن

مهدیه سلطانی*: روز ۱۶ سپتامبر مصادف با ۲۵ شهریور ماه، از طرف سازمان ملل به عنوان روز جهانی محافظت از لایه ازن نامگذاری شده است. در سال ۱۹۸۷ میلادی، در چنین روزی پروتکل مقابله با آلاینده های مخرب ازن در مونترال کانادا تصویب شد. 

مفاد این پروتکل شامل ارائه فهرست مواد مخرب لایه ازن و تقسیم بندی آن‌ها در گروه های مختلف، تعیین ظرفیت تخریب لایه ازن در هریک از مواد مخرب لایه ازن، برنامه زمانی کاهش تدریجی هر یک از گروه ها و مواد مخرب لایه ازن در کشورهای پیشرفته، برنامه زمانی کاهش تدریجی هریک از گروه ها و مواد مخرب لایه ازن در کشورهای در حال توسعه، ارائه مکانیسم مالی به منظور سهولت اجرای پروتکل در کشورهای در حال توسعه، لزوم جمع آوری آمار و اطلاعات موثق میزان مصرف مواد مخرب ازن در کشورهای عضو از زمان تصویب این پروتکل بود که کشورهای امضا کنند پذیرفتند علاوه بر شفاف سازی و ارائه گزارش در رابطه با میزان تولید ترکیبات خورنده‌ی ازن، در جهت کاهش تولید و رهاسازی این مواد برنامه ریزی و اعمال قانون کنند.

ایران نیز در سال ۱۹۹۰میلادی به عضویت کنوانسیون وین که در زمینه حفاظـت از لایـه ازن در سـطح جهـان وضع شد،‌ درآمده و پروتکل مونترال را امضا نمود. در سال ۱۹۹۳ میلادی، یعنی مصادف با سال ۱۳۷۲ شمسی، دفتر حفاظت از لایه ازن، با هدف تسهیل و نظارت بر روند اجرای مفاد پروتکل مونترال، در تهران احداث شد.

لایه‌ی ازن، یک محافظ طبیعی

چرا لایه‌ی ازن برای موجودات زنده مهم است؟ نور تابیده شده از خورشید دارای انواع طول موج با انرژی های مختلف است. اشعه فرابنفش خورشید که دارای طول موج کوتاه و انرژی بسیار بالایی است، یکی از این اشعه های ورودی به جو زمین است که به دلیل ضررهای بسیاری که برای موجودات زنده دارد، وجود لایه ازن را ضروری می‌سازد.

اشعه فرابنفش خورشید دارای ۳ نوع UVA، UVB، UVC  است که همه اشعه های نوع سوم و ۹۰ درصد اشعه نوع دوم توسط لایه ازن و پدیده های جوی مانند بخار آب موجود در جو جذب می شود و در واقع در صورت سلامت لایه ازن، فقط اشعه UVA به زمین می رسد.

اشعه ماورا بنفش به دلیل انرژی بالایی که دارد، اثرات قابل توجهی بر موجودات زنده می گذارد. به طور مثال اشعه ماورا بنفش بخصوص نوع B بر فرآیندهای  ژنتیکی، ساختمان و عمل غشا، فتوسنتز و تنفس، رشد  و نمو، سازوکار روزنه ها ، خصوصیات آناتومیکی برگ و رنگیزه های فتوسنتزی گیاهان موثر است. انرژی بالایی اشعه فرابنش ، میکرو ارگانیسم های زنده را از بین می برد و امروزه یکی از بهترین میکروب‌کش ها به حساب می آید.

آنچه که شاید برای ما قابل لمس تر باشد، اثر مخرب این اشعه بر روی انسان است. اشعه فرابنفش با تغییر ساختار ژنتیکی سلول های پوستی می تواند باعث سرطان های مختلف پوستی شود. پیرشدن سریعتر پوست، تیره شدن و آفتاب سوختگی نیز از دیگر صدمات اشعه فرابنفش به بدن است. آب مروارید، بیماری ناخنکی چشم و سوختگی قرنیه از جمله آسیب های این اشعه برای چشم انسان هستند که گفته می شود چشم کودکان  نسبت به بزرگسالان، ۱۰ برابر آسیب پذیر تر است.

اما آیا همه اشعه فرابنفش مضر است؟ 

خیر، مقدار اندک این اشعه که به طور طبیعی از لایه ازن و جو عبور کرده و به زمین می رسد مسئول تولید ویتامین D در بدن انسان است و در واقع صحبت از اثر تخریبی آن مربوط به بخش  اشعه ورودی اضافی به نزدیکی خاک است که بر اثر سهل‌انگاری و تخریب لایه ازن به ما می رسد. در واقع بدن موجودات برای مقابله با میزان اضافی اشعه پرانرژی تکامل نیافته و بسیار آسیب پذیر است.

طبق پیش بینی ها و تحقیقات انجام شده، اگر روند تخریب لایه ازن متوقف نشده و اصلاح آن آغاز نشود، در سال های آینده سرطان های پوستی و بیماری‌های چشمی یکی از شایع ترین بیماری های انسان خواهد بود. 

چگونه می تواند از لایه ازن محافظت کرد؟

مواد تخریب کننده ازن با ایجاد پیوند پایدار با اتم های اکسیژن و تغییر ساختار فعال مولکول ازن، به تدریج این مولکول ها را از چرخه فعالیت خارج کرده و باعث نازک شدن لایه ازن می شوند. مواد مخرب ازن، بیشتر در صنایع تولید شده و رهاسازی می شوند.

این مواد در صنایع سرماساز مانند یخچال ها ، تولید اسفنج، سیستم ها وکپسول های آتش نشانی، برخی آفـت‌کـش‌های کـشاورزی،در صنایع فلزی و الکترونیکی (به عنوان حلال پاک کننده) تولید و رها می شوند.

کشور ایران در راستای اهداف تعیین شده در پروتکل مونترال، قدم های مثبتی را در این سال‌ها در جهت کنترل این صنایع، جایگزینی موادی مانند آفت کش‌ها و نظارت بر واحد های صنعتی و تولیدی داشته است. 

امید است با روشن شدن اهمیت این لایه ی محافظ، توجه به کاهش تخریب و افزایش روند بهبود آن همه گیر شود.

منبع: زیست بوم

از بین رفتن یک دهم حیات وحش طی 25 سال گذشته

 

نتایج یک مطالعه نشان می‌دهد بشر طی 25 سال گذشته یک دهم حیات وحش باقی مانده روی زمین را از بین برده‌است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، در این بررسی آمده‌است: در 25 سال اخیر یک دهم حیات وحش باقیمانده روی زمین به دلیل فعالیت‌های بشر از بین رفته که اگر این روند ادامه پیدا کند در طول یک قرن هیچ مقداری از آن باقی نمی‌ماند.

محققان دریافتند منطقه پهناوری به وسعت بیش از سه میلیون کیلومتر مربع از سال 1993 تاکنون بر اثر فعالیت‌های انسان از بین رفته که رقم بسیار بزرگی است و این روند هشداردهنده مستلزم اقدامات فوری بین المللی برای مقابله با آن است.

فعالیت معادن، قطع غیرقانونی درختان، از بین بردن جنگل‌ها به منظور ایجاد زمین‌های کشاورزی و عملیات‌های مرتبط با اکتشاف نفت و گاز به تخریب وسیع محیط زیست طبیعی که زیستگاه گونه‌های در معرض خطر است، کمک کرده‌است.

به گفته کارشناسان، از دست رفتن مداوم حیات وحش یک معضل حائز اهمیت در سطح جهان است که پیامدهای جبران ناپذیری برای بشر و طبیعت به همراه دارد.

به گزارش روزنامه ایندیپندنت، بررسی محققان همچنین نشان می‌دهد تنها در مجموع 30 میلیون کیلومتر مربع از حیات وحش باقی مانده‌است.

منبع:سلامت نیوز

قرائت پیام رضا کیانیان برای دریاچه ارومیه در سازمان ملل

 

 محمد احسانی فیلمساز ایرانی پیام رضاکیانیان را درباره‌ی خشکسالی و بی‌آبی دریاچه هامون در سازمان ملل خواند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،محمد احسانی فیلمساز که برای نمایش فیلم مستند «هامون تنها» درباره خشکسالی و بی‌آبی دریاچه هامون و جلب توجه جهانیان به این موضوع به نیویورک و سازمان ملل رفته بود ، قبل از پخش فیلمش در این سازمان ، متنی کوتاه از رضا کیانیان درباره وضعیت دریاچه ارومیه را نیز قرائت نمود.

متنی که قرائت شد بدین شرح است:

«کشور من ایران در معرض بی‌آبی کامل است .رودخانه‌های ایران ، تالابهای ایران و دریاچه‌های ایران یکی پس از دیگری می‌میرند.

طبیعت با خشکسالی ، دولتمردان منطقه با سیاست‌های غلط و مردم با نا آگاهی باعث این فاجعه شده‌اند. ما کوشش می‌کنیم با ارتقاء سطح آگاهی عمومی و کسب مشارکت مردمی بر این مشکل پیروز شویم. از جامعه جهانی هم انتظار داریم ما را در بالا بردن سطح اگاهی عمومی و دیگر موضوعات یاور باشند.

رضا کیانیان از یاوران کمپین (من دریاچه ارومیه هستم ) .»

منبع:سلامت نیوز

جزایر حرارتی و فرونشست زمین

 

 عضوهیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور گفت:برای مقابله با پدیده فرونشست زمین در کشورباید از تبدیل شدن کلانشهرها مانند تهران، مشهد و اصفهان به جزایر حرارتی جلوگیری کنیم.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،محمد درویش افزود: تردد زیاد وسایل نقلیه، تمرکز بیش ازحد جمعیت، استفاده از سوخت های فسیلی وفعالیت کارخانه ها در کلانشهرها سبب شده ریزش های آسمانی در محدوده این کلانشهرها به شدت کاهش، تفاوت دمای شب و روز افزایش و مصرف آب به صورت تصنعی بالا رود.
وی ادامه داد: باید تلاش کنیم تا ترددهای غیرضروری واستفاده از سوخت های فسیلی در کلانشهرها کاهش یافته و به سمت انرژی های نو حرکت کنیم،استفاده حمل و نقل عمومی شهری، ریلی و دوچرخه را نیز افزایش دهیم ؛ اگر جزایر حرارتی افزایش یابد نیاز آبی نیز افزایش می یابد و این خود بحران آب را تشدید می کند.

مدیر کل دفتر مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست به افزایش فرونشست زمین در کشور اشاره کرد و گفت: ماجرای فرونشست ها چند سال است که جدی شده، اولین هشداری که در این زمینه داده شد به سال 2006 بر می گردد.

وی تصریح کرد: نشنال جئوگرافیک آن زمان با انتشار گزارشی اعلام کرد که سنجش از راه دور و تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که زمین در2 منطقه کالیفرنیای آمریکا وایران مرکزی درحال نشست وسطح آب های زیر زمینی در این دو منطقه در حال پایین رفتن است.
وی ادامه داد: این گزارش به معنی این است که نشست زمین و افت آبهای زیر زمینی در این دو منطقه به حدی وسعت و شدت داشته که می شود از طریق دوربین های ماهواره ها در خارج از جو هم آن را اندازه گیری کرد.

درویش ادامه داد: در ایران به رغم هشدار جدی 10 سال پیش که حاصل یک پژوهش در آلمان بود،به آن توجهی نشد؛ به طوری که در یک دهه اخیر تعداد چاه ها همچنان رو به گسترش بود، حتی چند سال بعد از این گزارش مجلس شورای اسلامی قانونی را تصویب کرد که به موجب آن هر فردی تا سال 1385 چاه غیرمجاز حفر کرده دولت موظف است به آن پروانه دهد و همین نیز مجوز تشویق بی قانونی شد.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور گفت: الان از حدود 750 هزار چاهی که در کشور وجود دارد نیمی غیر مجاز است و از چاه های مجاز هم به صورت غیر مجاز آب برداشت می شود.

درویش تاکید کرد: اتفاقی که الان افتاده این است که دیگر بحث فرونشست زمین فقط در خارج از شهرها و در دشت های کشاورزی مانند دشت بزرگ طوس در خراسان رضوی، طبس در خراسان جنوبی، رفسنجان و سیرجان در کرمان، دشتی میان اردکان و میبد در یزد، بخش های جنوبی استان اصفهان، پارک کلاه قاضی و مورچه خورت نیست؛ بلکه اکنون در اردبیل و در دامنه های سهند و سبلان، بروجن، چهارمحال و بختیاری ، سرشاخه های کارون، دریاچه پریشان در فارس، جنوب تهران در دشت شهریار ، ورامین و نیشابور هم زمین در حال نشست است.

به گفته وی بزرگترین فروچاله ها در دشت میناب اتفاق می افتد و تقریبا همه چیز از بین رفته است و قبل از آنهم در دشت همدان شاهد فروچاله های بزرگی بودیم.

درویش افزود:در تهران برخی از حفاری های غیراصولی، آب دزدی ها یا آب روی های ناشی از فرسودگی لوله های آب وتصادفاتی که بین خطوط مترو و آب و برق اتفاق می افتد این روند را تسریع می کند علاوه بر اینکه خود سفره های آبهای زیر زمینی نیز به شدت در حال افت هستند.
وی ادامه داد: بررسی های انجام شده در منطقه 22 غرب تهران نشان می دهد در آن منطقه بین 7 تا 17 متر سطح آب زیر زمینی در حال پایین رفتن است و حتی 2 چاه آب باغ گیاهشناسی ملی ایران در پیکان شهر خشک شده است.

درویش اظهار کرد:شهرداری هم کف بیشتر روددره های تهران را سیمان کرده و اجازه تغذیه طبیعی را به آبخوان تهران نمی دهد، بحث فاضلاب ها هم نگرانی جدی ایجاد کرده و این است که فاضلاب هم شاید باعث شود دیگر آبخوان های تهران مشروب نشود و به این ترتیب ممکن است خطر نشست زمین افزایش یابد.
وی تاکید کرد: کارشناسان باید بررسی کنند که این فروچاله ها و نشست هایی که در تهران اتفاق می افتد چقدر آن مربوط به افت سطح آبهای زیر زمینی و چقدر به علت حفاری های غلط مترو یا فرسوده بودن شبکه های لوله کشی شهری است که منجر شده آب رها شود و زمین نشست کند.
درویش گفت: جایی که زمین نشست می کند دیگر از بین رفته است و قابل برگشت نیست، به آنها دشت مرده می گویند و دیگر برای بازگشت آن نمی شود کاری کرد پس باید تلاش کنیم برای بقیه جاها این اتفاق نیفتد.

منبع:سلامت نیوز

خاورمیانه به جهنم نزدیک می‌شود؟

 

 شواهد نشان می‌دهد، در آینده‌ای نزدیک بخشی از خاورمیانه غیرقابل سکونت می‌شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خبرآنلاین، چندی است که موضوع پدیدآمدن بحران آب و خشکسالی در خاورمیانه در بین رسانه های داخلی و خارجی مطرح است. حال در دنیا نگرانی های زیادی در زمینه آب وجود دارد و همگی به این سمت در حال حرکت هستند که آب کره زمین تمام می‌شود و دیگر حیاتی بر روی کره زمین وجود نداشته باشد.

مینا افشار: اهمیت آب در کره زمین به اندازه حیات همه موجودات زنده مهم است، تا حدی که از۷۰ درصد آب کره زمین حدود ۳ درصد آن آب شیرین است و اتمام این آب نتایج وحشتناکی را برای همه موجود زنده دارد. اما چندی است که موضوع تغییرات اقلیمی و کم آبی در خاورمیانه و به خصوص در ایران در میان رسانه های ایران و جهان دست به دست می شود. در ابتدای سال ۹۵ رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی اعلام کرد: با وجود بارش‌های اخیر، خشکسالی انباشته شده و بلندمدت همچنان در بسیاری از مناطق کشور حاکم است و از اینرو نباید تصور کنیم به صرف بارش‌های کوتاه مدت مشکلات کم آبی و بحران آب کشور ریشه کن شده است.

شاهرخ فاتح با اشاره به شاخص spi هفت ساله در مورد وضعیت خشکسالی کشور تاکید کرد: عمده مناطق کشور با نگاه بلندمدت از خشکسالی انباشته شده رنج می برند و این خشکسالی‌ها هنوز از حافظه مناطق مختلف کشور پاک نشده است. خشکسالی انباشته شده در کوتاه مدت و با بارش‌های مقطعی اگرچه تعدیل می‌شود ولی به طور اساسی رفع نخواهد شد. از این رو اتخاذ همه تمهیدات لازم برای مواجهه منطقی با شرایط اقلیمی کشور و کمبود منابع آب و بهره برداری هوشمندانه از منابع محدود آبی کشور باید همچنان در دستور کار همه آحاد جامعه باشد. (اینجا را بخوانید)

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با تاکید بر اینکه بحران خشکسالی انباشته کشور با بارش های مقطعی رفع نخواهد شد، گفت: بارش‌های اخیر کشورتسکین دهنده بوده است ولی وضعیت آب‌های زیرزمینی با بارش‌های کوتاه مدت بهبود نمی‌یابد.

با این حال، دمای کره زمین در حال افزایش است و این موضوع خسارت های مرگباری را به کره زمین می زند، در سال 1394 برای حل این مسئله راه حل هایی پیشنهاد شد، برخی از خسارت های مرگبار گرم شدن زمین و برخی از عوامل ایجاد کننده آن کشف شد و حتی سران کشور های مختلف در پاریس برای جلوگیری از افزایش دما جهان به «توافقی تاریخی» رسیدند، اما هیچ کدام از این اتفاق ها باعث کاهش این افزایش دما نشد.

گرمایش زمین به گفته بسیاری از رسانه های خارجی بزرگترین مسئله قرن بیست یکم است. عامل این گرم شدن دمای کره زمین در چند سال اخیر که به آن گرمایش جهانی آب و هوایی می گویند، جمع شدن گازهای گلخانه ای در اتمسفر است. اما در سال 1394 دانشمندان چه چیزهای جدیدی در رابطه با این پدیده کشف کردند و آیا انسان ها توانستهاند مانع گرمایش جهانی شوند؟! (اینجا را بخوانید)

اما در سال 1995 تحقیق دانشمندان نشان داد که یکی از عوامل اصلی «گرمایش جهانی» انسان ها هستند، پیش تر تحقیقات از آسیب های گرم شدن کره زمین خبر داده بوند اما با ورود به قرن بیست یکم تحقیقات جدیدتر نشان داد این آسیب ها بسیار خطرناک هستند؛ طوفان های شدید، خشک سالی انقراض گونه های حیوانی، به زیر آب رفتن بسیاری از شهر های بزرگ و ... اکنون هر سال و ماهی که می گذرد رکورد گرم ترین سال و ماه تاریخ شکسته می شود و هر کشوری با تولید گاز های گلخانه ای به کشور خود و آینده جهان آسیب می رساند. ایران هم از کشورهایی است که گازها گلخانه ای زیادی تولید می کند، 1.6 درصد گاز های گلخانه ای جهان را ایران تولید می کند، این یعنی ایران رتبه هشتم را در تولید گاز های گلخانه ای در جهان دارد.

تحقیقات جدید دانشگاه واخنیگن هلند و موسسه بین المللی تحلیل سیستم‌های کاربردی اتریش که در مجله علم کل محیط زیست منتشر شد نشان می دهد که تغییر اقلیم تهدیدی جدی برای آینده دریاچه ارومیه است و حتی در خوش بینانه ترین حالت و بدون در نظر گرفتن هیچ اتفاق دیگری، شرایط دریاچه خشک شده ارومیه بدتر می شود.

شواهد نشان می دهد، در آینده ای بسیار نزدیک شاید تا 100 سال دیگر، بخشی از خاورمیانه غیرقابل سکونت می شود، شهرهای بزرگ و ساحلی مانند نیویورک، میامی، ونیز و ... به زیر آب می روند، طوفان های شدید نسل های آینده را مجبور می کنند دائما در حال سفر باشند. بیماری های میکروبی، عفونی و همچنین بیماری های مرگباری که توسط پشه ها منتقل می شوند مانند ملاریا افزایش می یابند، یک چهارم گونه های گیاهی و حیوانی کاهش می یابند، جنگ های زیادی مانند آنچه در سوریه در حال رخ دادن است بر سر آب در جهان رخ می دهد. در آن زمان شاید کره زمین به انتهای مسیر نابودی نزدیک شود، مسیری که به علت سوزانده شدن سوخت های فسیلی آغاز شده و هنوز هیچ اقدامی مفیدی برای توقف آن انجام نشده است. سوزاندن سوخت های فسیلی دی اکسید کربن تولید می کند و این منجر به گرم شدن کره زمین می شود گرمایی که باعث از بین رفتن حیات انسان و بسیاری از گونه های حیوانی روی کره زمین می شود.

اما این مسئله هم اکنون هم تاثیرهای زیادی روی کره زمین داشته است؛ طوفان‌ها، سیل‌ها و خشکسالی‌ها بسیاری از کشورهای دنیا را در برگرفته اند. بسیاری بر این باورند گرمایش جهانی یکی از عوامل شروع جنگ سوریه بوده است و تحقیقات جدیدی نشان می دهد که حتی افزایش دما کره زمین آینده دریاجه ارومیه را هم تهدید می کند.

این در حالی‌است که رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی از درگیری 72 درصد جمعیت کشور با پدیده خشکسالی خبر می دهد. او به مساحت تحت تاثیر خشکسالی در کشور اشاره کرد و گفت: براساس محاسبات انجام شده درخصوص مساحت تحت تاثیر هر یک از طبقات خشکسالی بلند مدت ، 31 درصد مساحت کل کشور از خشکسالی خفیف، 29 درصد خشکسالی متوسط، 12 درصد خشکسالی شدید و یک درصد نیز با خشکسالی بسیار شدید درگیر هستند.

در این رابطه شاهرخ فاتح در مورد جمعیت تحت تاثیر خشکسالی در کشور تأکید کرد: بررسی جمعیت تحت تاثیر هر یک از طبقات خشکسالی بلند مدت حاکی از آنست که 27 درصد جمعیت کشور با خشکسالی خفیف، 32 درصد خشکسالی متوسط، 12 درصد خشکسالی شدید، یک درصد خشکسالی بسیار شدید درگیر هستند.

گرما در بخش های زیادی از مناطق کشور، حالا به بالاترین حد خود رسیده است و شاید خیلی ها این نکته را امسال بیشتر شنیده اند که «امسال چقدر هوا گرم است». اما بررسی ها نشان می دهد، ایران نیز متاثر موج گرمایش جهانی است و نکته مهم این است که گرما در ایران بالاتر از حد میانگین است. «هم اکنون دما بیشتر سطح کره زمین گرم تر از میانگین دما تاریخ است و نتیجه این اتفاق هم تبدیل شدن ماه ژوئن امسال به گرمترین ژوئن از سال 1880 تاکنون است. » این جمله سازمان ملی اقیانوسی و جوی ایالت متحده آمریکا پس از انجام تحقیقات در رابطه با دما تیر ماه است.

در حالی که رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور ضمن اشاره به استان‌های پربارش و کم‌بارش کشور طی 10 ماه اخیر، از افزایش 6 دهم درجه‌ای دمای کشور طی تیرماه گذشته در مقایسه با میانگین بلندمدت این ماه خبر داد.

بعد از آن هم رئیس انجمن متخصصان محیط زیست ایران اعلام کرد: 100 هزار هکتار از جنگل‌های طبیعی کشور در حال از دست رفتن است.

مجید عباسپور در ارتباط با دلایل افزایش بیابان‌زایی در کشور گفت: میزان بارش در کشور مقدار محدودی یعنی حدود 400 میلیارد متر مکعب در سال است که در چند سال اخیر به دلیل تغییرات آب و هوایی و خشکسالی کمتر نیز شده، بنابراین یکی از عواملی که موج افزایش بیابان‌زایی در کشور می شود؛ مشکل کمبود بارش و آب است. همچنین الگوی بارش ها نیز تغییر کرده است و شاهدیم که در زمستان ها اگرچه بارش باران ممکن است؛ زیاد باشد، اما مقدار بارش برف کم شده و به همین خاطر یخچال های طبیعی که منابع آب جاری در فصل گرما برای آبیاری زمین ها و تامین سفره های آب زیر زمینی هستند؛ با چالش روبرو شده است.

همین چند روز پیش بود که تلویزیون فرانسه در گزارشی هشدار داد که مزارع پسته ایران روبه نابودی هستند. دلیل هم خشکسالی و برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی است. و طنز تلخ ماجرا اینجاست در این وانفسای خشکسالی و در همین روزها سیل مناطقی از ایران را با خود می برد مشابه اتفاقی در آمریکا می‌افتد.

با این با وجود، یکی از مناطقی که شاید آینده حیات انسان در آن زودتر به خطر بیافتد خاورمیانه است. چندی پیش موسسه «منابع جهانی» تحقیقی انجام داده بود، در این تحقیق آورده شده است که تا سال 2040 کم آبی در خاورمیانه منجر به ایجاد بحران های امنیتی و اقتصادی می شود. در رتبه بندی بحران آب از 33 کشور اول، 14 کشور در خاورمیانه واقع شده اند و ایران هم در رتبه سیزدهم قرار دارد.

در همین راستا، چندی پیش وزیر نیرو هم از در تهدید بودن بقای ایران خبر داد. حمید چیت‌چیان با بیان اینکه "میزان آب تجدید شونده کشور از متوسط 130 میلیارد مترمکعب به متوسط 116 میلیارد مترمکعب کاهش یافته و در سال‌های اخیر باز هم کاهش می‌یابد"، گفت: طبق استانداردهای جهانی اگر در یک منطقه 40 درصد منابع آب تجدید پذیر استفاده شود منطقه در حال پایداری است، اما اگر میزان استفاده از منابع آب تجدیدپذیر به بالای 40 درصد برسد، منطقه در وضعیت بحرانی قرار دارد و این در حالی است که در حال حاضر در کشور ما بیش از 86 درصد از منابع آب تجدید پذیر استفاده می‌شود.

او ادامه حیات و تمدن و بقای ایرانی را به‌دلیل شرایط آبی کشور در معرض تهدید دانست و گفت: ما ناچاریم در وضعیت مصرف آب تجدیدنظر کنیم و در رابطه با کاهش مصرف آن، به اشتراک و اتفاق‌نظر برسیم.

اما انتشار گزارشی با تیتر «راه نجات از خشکسالی؛ گران کردن آب»، با اعتراض مخاطبان خبرآنلاین مواجه شد و کامنت های زیاد و انتقاد آمیزی را همراه داشت. مخاطبان بیش از ۲۵۰ کامنت برای این خبر ارسال کرده بودند که البته حدود ۱۵۰ مورد از آنها قابل تایید بود. در این گزارش با اشاره به حرف وزیر نیرو مبنی بر لزوم افزایش قیمت آب برای کاهش مصرف آن، به مصرف زیاد آب توسط ایرانی ها، شرایط خطرناک ایران در زمینه خشکسالی و قیمت آب در کشور های مختلف پرداخته شده بود که البته کاربران خبرآنلاین انتقاد های زیادی نسبت به این گزارش داشتند. بیش 90 درصد کامنت های این گزارش انتقاد آمیز بود و به برخی از کمبود های این گزارش اشاره می کردند.

از طرف دیگر تحقیق سازمان ملی اقیانوسی و جوی آمریکا با نام "وضعیت آب و هوایی" نشان می دهد دیگر تاثیر سوزاندن سوخت های فسیلی مانند گذشته نامحسوس نیست و همین امروز هم جهان در حال حرکت به سمت آینده وحشتناک خود است. در این تحقیق که به کمک صدها دانشمند از 62 کشور مختلف انجام شده است تغییراتی که با «گرمایش جهانی» در ارتباط هستند مورد بررسی قرار گرفتند. تغییراتی مانند روند تولید کربن، دما سال های مختلف کره زمین، ارتفاق آب اقیانوس ها، خشکسالی، شرایط مناطق مختلف و ...

همه این اخبار درحالی است که دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران هم با اظهار نگرانی از آب شدن کلاهک یخی قطب شمال با سرعتی ۳ برابر حد معمول و کاهش ۲.۷ درصدی آنها در هر دهه، سهم شهرها را در تولید گازهای گلخانه ای ۸۰ درصد عنوان کرد.

مدرس دانشگاه خوارزمی با تاکید بر اینکه نتایج تمامی مطالعات حاکی از آن است که گرمایش زمین تحت تاثیر گازهای گلخانه ای است به خبرآنلاین گفت: همانطور که جهان به طور روزافزونی سوخت‌های فسیلی مصرف می کند، غلظت گازهای گلخانه ای نیز رو به افزایش است و متوسط دمای سطح زمین نیز بالا می رود.

در این رابطه از ابتدای دولت یازدهم بحث شکستن سدها در داخل و خارج کشور مطرح شد. اینکه سدها عامل بحران آب در ایران هستند و البته خشک شدن تالاب ها که عامل گرد و خاک به شمار می روند هم به سدها ارتباط دارد. اما برای کنترل بحران آب و گرد و خاک، باید سدها را شکست؟ (اینجا را بخوانید)

تحقیقات مختلفی از جمله تحقیق دانشگاه «ام آی تی» و موسسه ماکس پلانک از آینده ای وحشتناک در خاورمیانه به علت «گرمایش جهانی» خبر داده‌اند، آینده‌ای که شاید خاورمیانه را غیرقابل زندگی کند. اما آیا این اتفاق واقعا رخ می‌دهد؟ تغییر اقلیم تاکنون چه تاثیراتی بر روی ایران داشته است؟ و آیا باید منتظر یک جنگ آب در ایران باشیم؟ در این رابطه میزگردی در خبرآنلاین با حضور محسن ناصری، مدیر طرح ملی تغییرات آب‌ و هوای سازمان حفاظت محیط زیست و دکتر هومان لیاقتی رئیس صندوق ملی محیط زیست برگزار شد، مشروح این میزگرد را در اینجا بخوانید.

اما بر اساس آخرین اطلاعات ناسا ماه جولای 2016 (10 تیر تا 9 مرداد) با ادامه دادن به روند شکسته شدن رکورد ماهانه دما، رکورد گرمترین جولای تاریخ که تنها یک سال پیش شکسته شده بود را شکست. 9 ماه قبلی هم رکورد ماه خودشان را شکسته بودند و این روند برای دهمین بار پی در پی ادامه پیدا کرد. این رکورد شکنی توسط ماه جولای بر اساس اطلاعاتی است که از سال 1880 تاکنون وجود دارد. علت این روند رکورد شکنی گرمایش جهانی و ال نینو است؛ ال نینو آب اقیانوس آرام را گرم می کند و این منجر به افزایش دمای کره زمین می شود.

این بار موضوع پدیدآمدن بحران آب، نه از منظر کارشناسان محیط‌زیست و جامعه‌شناسان بلکه از منظر متخصصان و فعالان صنعت آب در میزگردی در «کافه‌خبر» بررسی شد. «اسماعیل مسگرپورطوسی»، «فریدون خزاعی» و «رضا حاجی‌کریم» درباره مسائلی چون بررسی تاثیرسدسازی بر بروز بحران آب، تأثیر جدا شدن مدیریت عرضه و تقاضا، فقدان بهره‌وری و اقتصادی نبود آب سخن گفتند. (اینجا را بخوانید)

اسماعیل‌مسگرپور تحصیلکرده مهندسی مکانیک و مدیریت استراتژیک در مقطع کارشناسی ارشد به عنوان نایب‌رییس اول هیئت مدیره فدراسیون صنعت آب ایران به ویژه بر روند تاریخی جدا شدن مدیریت منابع و عرضه آب از دست مردم و نبود بهره‌وری در مدیریت منابع آب تأکید داشت.

فریدون خزاعی که تحصیلکرده رشته راه و ساختمان در مقطع کارشناس ارشد از دانشکده فنی دانشگاه تهران است تحقق اقتصاد مقاومتی را منوط به سامان دادن به وضعیت آب و اقتصاد آن توصیف کرد. او دبیرکل فدراسیون صنعت آب ایران است.

رضاحاجی‌کریم، مهندسی مکانیک خوانده و دکترای مدیریت استراتژیک از دانشگاه نیس فرانسه دارد و نماینده سندیکای شرکت‌های تاسیساتی و تجهیزاتی در فدراسیون صنعت آب است. او دراین‌میزگرد تأکید کرد: مدیریت آب یک زنجیره به هم پیوسته بسیار پیچیده‌است و حوزه نفوذ آن با نفوذ به معاش تک‌تک افراد جامعه سنجیده می‌شود. در چنین شرایطی به صورت مطلق نمی‌توانیم بگوییم ساخت همه سدها مشکل داشته، سد به عنوان یک ساختار فیزیکی، بخشی از نظام مدیریت و توزیع آب است و بدون توجه به شبکه‌های آبیاری و‌ آبخوانداری پایین‌دست آن معنا پیدا نمی‌کند. مشروح میزگرد را در اینجا بخوانید.

بعد از آن هم معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست درباره شرایط آبی ایران اعلام کرد: کشور ما با کمبود آب و خشکسالی مواجه است و به جای طرح انتقال آب می توان از گزینه هایی همچون باز چرخانی فاضلاب ها، مدیریت منابع ، مدیریت آبهای سدها و چاه ها استفاده کرد.

در این میان هماهنگ کننده مقیم سازمان ملل درباره بحران آب در ایران هشدار داد و از همه خواست برای کاهش این شرایط دست به دست هم دهند. لوئیس، ایران را جزو دو کشوری دانست که او برای زندگی می پسندد و عملکرد دولت دکتر حسن روحانی را باعث ارتقای تعامل جامعه جهانی با جمهوری اسلامی ایران می داند.

هماهنگ کننده مقیم سازمان ملل همچنین دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران را در عمل به پنج شاخص برنامه توسعه هزاره این سازمان مثبت ارزیابی می کند و معتقد است درباره سه شاخص دیگر باید گام های بلندتری برداشته شود. لوئیس همچنین نسبت به مسایل زیست محیطی و بحران آب در ایران هشدار داد و از رسانه ها خواست درباره این بحران به صورت جدی وارد شوند تا با آموزش همگانی در کاهش این بحران گام اساسی برداشته شود.

تقریبا همه متخصصان بر این باورند که ایران در یک بحران آبی است، حتی خوشبین ترین آن ها هم کم آبی در ایران را رد نمی کنند. مطالعاتی در سال 2013 ایران را به عنوان بیست و چهارمین کشوری که تحت فشار منابع آبی است معرفی کرد. 7 استان از 32 استان کشور با شرایط کمبود آب مواجه هستند، 13 استان در شرایط بحرانی قرار دارند و هیچ یک از استان ها حتی استان های حاشیه دریای خزر از منابع آب کافی بهره نمی برند.

اما تحقیقاتی که سرانه آب مورد نیاز برای هر کشور را مشخص می کند، نشان می‌دهد که هم اکنون حداکثر ظرفیت جمعیت ایران حدود 90 میلیون نفر است و به احتمال زیاد با ادامه روند گرمایش جهانی شاید این به مقدار به چیزی حدود 60 میلیون نفر برسد.

با این حال بحران آبی شدید در ایران در حال رخ دادن است و ما باید از روش های مختلفی برای متوقف کردن آن استفاده کنیم، اما آیا استفاده از تکنولوژی های نو و یا اصلاح الگوی مصرف به تنهایی برای حل بحران آب کافی است؟ روش های مختلفی برای کاهش مصرف آب وجود دارد. تحقیقات مختلفی در زمینه نقش مدارس در ایجاد آگاهی محیط زیستی انجام شده است. یکی از اصلی ترین مسائل زیست محیطی هم آب است و کشور های مختلف برای آگاه سازی اهمیت آب برنامه های مختلفی دارند.

یکی از این برنامه ها که برای نجات آب در برخی از مدارس استرالیا اجرا می شود، برنامه «هوشمند آب» است در این برنامه روش های مختلفی در مدارس اجرا می شود تا دانش آموزان آگاهی بیشتری نسبت به آب داشته باشند، در مدارسی که این برنامه در آنها اجرا می شود بخش های مختلفی از آّب به دانش آموزان تدریس می شود؛ چرخه آب، حفاظت از آب، منابع آب، فاضلاب و بازیافت آب از مباحث تدریس شده در استرالیا است.


منبع:سلامت نیوز

کمک های ژاپن برای احیا دریاچه ارومیه ادامه دارد

 

سفیر ژاپن در ایران اعلام کرد: دریاچه ارومیه همچنان برای احیا به کمک نیاز دارد بنابراین کمک های دولت ژاپن در خصوص مسائل محیط زیستی ایران و احیاء دریاچه ارومیه همچنان ادامه خواهد داشت.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر، کوبایاشی سفیر ژاپن در ایران در نشست امضای اسناد فائو در پروژه جامع مدیریت پایدار منابع آب در حوضه دریاچه ارومیه گفت: بیشتر توجه ما در ایران به مسائل محیط زیستی است و در نشست هایی که نخست وزیر ژاپن با رییس جمهوری ایران داشت در این خصوص گفت و گو شده است.

وی افزود: بازدیدی که چندی پیش از دریاچه ارومیه داشتم مشخص شد که این دریاچه همچنان برای احیا به کمک نیاز دارد بنابراین کمک های دولت ژاپن در خصوص مسائل محیط زیستی ایران و احیاء دریاچه ارومیه همچنان ادامه خواهد داشت.

کوبایاشی اظهار کرد: در دولت ژاپن فرایند تامین منابع برای پروژه ها سالانه است به این معنا که امسال از دولت ژاپن درخواست اعتبار می کنیم و آنها برای سال آینده آنرا تامین می کنند اما برای نجات دریاچه ارومیه اعتبار ۴ سال آینده را تخصیص دادند.
وی تاکید کرد: مساله این نیست که چه فردی سفیر باشد اما همکاری دولت ژاپن با دولت ایران در زمینه مسائل محیط زیستی و احیاء دریاچه ارومیه همچنان ادامه خواهد داشت.

سفیر ژاپن در ایران در مراسم امضای توافق نامه توسعه همکاری پروژه دریاچه ارومیه ضمن عرض تبریک به جهت شروع موفق همکاری بین ستاد احیای دریاچه ارومیه و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) گفت: امیدوار است در آینده نزدیک نتایج همکاری به احیای دریاچه ارومیه منجر شود.
کوبایاشی افزود: وضعیت دریاچه هنوز ناخوشایند است. باتوجه به شرایط بحرانی دریاچه ارومیه و بر اساس مذاکرات به عمل آمده بین نخست وزیر ژاپن آقای ABE و دکتر روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران، دولت ژاپن مبلغ ۴۳۶ میلیون ین ژاپن معادل ۳.۸ میلیون دلار برای پروژه فائو تحت عنوان « برنامه جامع برای مدیریت پایدار منابع آب در حوضه دریاچه ارومیه » اختصاص داده است.

سفیر ژاپن در ایران تاکید کرد: دو کشور از تداوم روابط و همکارهای بلند مدت در حوضه محیط زیست خرسند هستند. دولت ژاپن در پروژه های مختلف حفاظت از محیط زیست در ایران از طریق JICA و پروژهای UNDP برای احیای دریاچه ارومیه مشارکت دارد.

وی گفت: امیدواریم همه این سازمان ها نقش مهمی در احیای دریاچه ارومیه ایفا نمایند و در احیای دریاچه با هم هماهنگ باشند.
کوبایاشی افزود: احیای دریاچه ارومیه یک شبه محقق نخواهد شد. اما ما به طور قطع امیدواریم که پروژه ها به احیای دریاچه و رفاه مردم منطقه برای داشتن زندگی بهتر منجر خواهد شد.
منبع:سلامت نیوز

چگونه در بیابان جنگل بسازیم؟

محققان توانستند با استفاده از آب‌های هدر رفته و غیر قابل مصرف جنگلی را در دلِ بیابان‌های مصر پرورش دهند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر، در فاصله دوساعته از پایتخت مصر و نزدیکی شهر اسماعیلیه رشد یک جنگل ۲۴۰ هکتاری از درختان بومی و غیر بومی آن هم در وسط بیابان درست چیزی شبیه به معجزه زیست محیطی است.

رشد بی‌رویه بیابان‌ها در افریقا به یکی از مشکلات اساسی این قاره بدل شده است، اما گروهی از محققان آلمانی و مصری توانسته‌اند یک راه حل منطقی برای جلوگیری از پیشروی هرچه بیشتر بیابان‌ها پیدا کنند و در عین حال توانسته‌اند در جهت رشد درختان تازه موثر باشند.

چند سال قبل برای جلوگیری از پیشرفت بیابان‌ها، در تعدادی از زمین‌های حاصل‌خیز درخت کاشتند و جنگل درست کردند، اما به دلیل نبود بارندگی، پرورش درختان و سالم نگه داشتن آن‌ها تقریبا کاری غیرممکن به نظر می‌رسد، محققان به این نتیجه رسیدند انتظار برای باران آن‌ها را به جایی نمی‌رساند و باید خودشان دست به کار شوند. از همین رو از آب‌های هدر رفته برای آبیاری استفاده کردند و در این جریان متوجه شدند حتی آن‌ها بهتر هم هست.

راه‌اندازی این جنگل از دهه ۹۰ میلادی شروع شده بود، محققان آلمانی و مصری گرد هم جمع شده‌بودند و می‌دانستند مصر مزیت‌هایی نسبت به کشورهای اروپایی دارد، مانند اینکه زمستان های سرد ندارد که رشد گیاهان متوقف شود و شرایط رشد برخی گیاهان محلی مانند اکالیپتوس را هم دارد، این در حالی است که به هر حال میزان بارش باران در مصر کمتر از دیگر کشورهاست و از همین رو محققان باید راه‌حلی جایگزین برای این موضوع پیدا می‌کردند و جواب در تصفیه‌خانه فاضلاب‌های نزدیک یافت شد!

آن‌ها با استفاده از فیلترهای مکانیکی و فرآیندهای بیولوژیکی، پاکسازی فاضلاب را انجام می‌دادند، اما چون تصفیه کامل آب هزینه زیادی داشت، ترکیباتی مانند فسفات و نیترات در آن باقی می‌ماند، این آب با اینکه همچنان برای انسان مانند سم می‌ماند، اما برای گیاهان حکم کود دارد، البته برای میوه‌ها و سبزیجات هم به دلیل مصرف انسانی مناسب نیستند، اما آبیاری یک جنگل با این آب دارای املاح خیلی اتفاق خوبی است و آن‌ها این آب را با پمپ به سراسر منطقه می‌رساندند.

نتیجه این آبیاری شگفت‌انگیز بود، به طوریکه در عرض ۱۵ سال درختان به حدی رسیده بودند که در آلمان بعد از ۶۰ سال می‌رسیدند!

ظهور این جنگل‌ها علاوه بر اینکه روی اقلیم این منطقه موثر بوده و مقدار بیابان‌ها را کم کرده، تبدیل به یکی از پروژه‌های اقتصادی شده و حالا برای این کشور درآمدزایی و ایجاد شغل داشته است.

منبع:سلامت نیوز

جا‌به‌جایی تبریز با خشکی دریاچه ارومیه

 

هر چند در دو سه سال اخیر و با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید تلاش‌هایی در راستای احیای دریاچه ارومیه انجام شده است، اما هنور وضعیت این دریاچه خطرناک است و نگرانی درباره از بین رفتن آن وجود دارد. این در حالی است که به اذعان دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه خشک شدن دریاچه ارومیه و در نتیجه جا‌به‌جایی شهر تبریز بیش از هزار میلیارد دلار هزینه دارد. عیسی کلانتری در حالی نسبت به این مساله هشدار می‌دهد که مسئولان ایرانی سعی می‌کنند با جلب همکاری خارجی‌ها روند احیای دریاچه ارومیه رو سرعت دهند.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه آرمان در ادامه می نویسد: مدت هاست که حال و روز دریاچه ارومیه خبرساز است و همچنان روند خشکی آن در صدر نگرانی ها زیست محیطی قرار دارد. گرچه علت هایی زیادی از جمله مصارف کشاورزی، گرم شدن هوا، ایجاد میان گذر و سد و وجود منیزیم در آب دریاچه ارومیه در خشک شدن این دریاچه نقش بسزایی داشتند، اما با وجود علنی شدن عوامل خشکی و وضعیت بحرانی این دریاچه همچنان روند احیای آن ادامه دار است و به یکباره نجات آن امکانپذیر نیست، تا جایی که به گفته رئیس سازمان محیط زیست درباره دریاچه ارومیه خیلی کارها دارد انجام می شود. تخریب‌ها طی حداقل دو سه دهه اتفاق افتاده است. طبعا نمی شود یکدفعه دریاچه احیا شود، اما ما الان به این نقطه رسیده ایم که این تراز رو به کاهش و منفی که هر سال منفی تر می‌شده، امسال تثبیت شده است. این خیلی اتفاق مهمی است. این در حالی است که علاوه بر تلاش های سازمان محیط زیست ایران کشورهای دیگر نیز برای احیای این دریاچه کمر همت بسته اند، تا جایی که سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) و دولت ژاپن نیز نگرانی خود را ابراز کرده و برای مدیریت پایدار منابع آب حوضه آبریز دریاچه ارومیه وارد میدان شده اند.

وضعیت دریاچه ارومیه مشابه ۴ سال گذشته

روز گذشته دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه اعلام کرد که دریاچه ارومیه ۲/۲ برابر آب و ۴۰ درصد وسعت بیشتری نسبت به سال گذشته دارد. عیسی کلانتری در حالی این آمار را ارائه داده است که خشک شدن دریاچه ارومیه طی دهه گذشته موجی از نگرانی ها را به وجود آورده است. او در مراسم امضای تفاهمنامه میان ستاد احیای دریاچه ارومیه، فائو و دولت ژاپن خبر داد که در حال حاضر تقریبا وضعیت دریاچه ارومیه مشابه چهار سال گذشته است. هر چند برآوردها نشان می دهد که دوران تثبیت احیای دریاچه ارومیه با موفقیت همراه بوده است، اما هنوز اعلام احیای قطعی آن به زمان نیاز دارد. این در حالی است که اخیرا شاهد جدیت و پشتکار متولیان امر در این زمینه هستیم، تا جایی که کلانتری ادامه داد: امیدواریم با تداوم عملیات احیا براساس برنامه‌ریزی دانشگاه صنعتی شریف و دیگر دانشگاه‌ها به اهداف احیای دریاچه ارومیه تا هشت سال آینده دست پیدا کنیم. دبیر ستاد احیای دریاچه در ارتباط با تاثیر تغییرات انجام شده در کشاورزی منطقه عنوان کرد: حدود ۱۶ درصد از آب رودخانه زرینه رود که ۵۰ درصد از آب دریاچه ارومیه را تامین می‌کند کم کردیم و این موجب شد تولیدات کشاورزی نیز در این منطقه هفده درصد افزایش داشته باشد. باید توجه داشته باشیم که کشاورزی در این منطقه با هدر رفتن بسیار آب روبه‌روست. او با بیان اینکه ۱۵ سانتی‌متر افزایش عمق آب در دریاچه ارومیه داشتیم، گفت: برای ما به لحاظ علمی ثابت شده است که دریاچه ارومیه قابل احیاست، به شرطی که عملیات احیا ادامه پیدا کند و دولت‌های بعدی نیز آن را انجام دهند. او بیان می‌کند: هزینه احیای دریاچه ارومیه شش الی هفت میلیارد دلار است؛ اما هزینه خشک شدن دریاچه بیش از هزار میلیارد دلار است که قطعا جابجایی شهری مانند تبریز با این مبالغ امکانپذیر نیست. بنابراین اگر منابع مالی به موقع تامین شود، احیا انجام خواهد شد. در ادامه این مراسم مسعود تجریشی (مدیر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه) با اشاره به اینکه این تفاهمنامه میان ژاپن، فائو و ستاد احیای دریاچه ارومیه در زمینه پروژه‌های مطالعاتی منعقد می‌شود است، گفت: اگر قرار باشد خریدی در زمینه احیای دریاچه ارومیه صورت بگیرد، این خریدها از طریق دستگاه‌های اجرایی انجام خواهد شد. به گزارش «آرمان امروز»، او با اشاره به اینکه پروژه تحقیقاتی در پنج محور از جنوب دریاچه ارومیه آغاز می‌شود، گفت: در این پروژه‌ ها دانشگاه ‌های تبریز، ارومیه، دانشگاه‌ های هلند و بر اساس تعهدات فائو دیگر ظرفیت‌ های علمی بین‌المللی همکاری خواهند کرد.

فرصت را از دست دادیم

یک کارشناس محیط زیست درباره احیای دریاچه ارومیه، می گوید: از حدود ۱۰ سال پیش راهکارهای احیای دریاچه ارومیه با ایجاد کمیته ای مشخص شد و قرار بر این بود که دولت بودجه بدهد تا وارد فاز اجرایی شود، اما این کار انجام نشد و مجددا در دولت جدید نظرخواهی شد، راهکارهای جدیدی جمع آوری شد که تکرار همان راهکارهای قبل بود و ما فرصت را از دست دادیم، به دلیل اینکه راهکارها مرتب تکرار می شود. محمدرضا زمانی می‌افزاید: اراده عملی برای حل این مشکل وجود ندارد و مسئولان پاسخگو نیستند و تاکنون هیچ اقدام عملی انجام نشده است و این وضع همچنان ادامه خواهد داشت. او ادامه می دهد: من به جرات می گویم که تاکنون اقداماتی که قرار بوده در مورد احیای دریاچه ارومیه انجام شود عملی نشده است و این یک واقعیت است. فاطمی اظهار می‌کند: آبی هم که امسال وارد دریاچه ارومیه شده، ناشی از بارندگی در سطح ایران بود، چون فاز خشکسالی ایران تمام شده و ما وارد فاز جدیدی خواهیم شد که از پارسال شروع شده و امسال هم ادامه دارد. امیدواریم سال جدید نیز این روند پیش برود. او عنوان می‌کند: این افزایش آب اصلا ربطی به اقدامات مسئولان نداشته است. هر چند برخی از آنان این مساله را به حساب خود می گذارند، اما چنین چیزی نیست. بنابراین اگر قرار باشد طی سال های آینده بارندگی کم شود، به زودی دریاچه ارومیه خشک خواهد شد. این کارشناس محیط زیست مطرح می‌کند: دیگر نمی‌توان کاری برای دریاچه انجام داد و او مثل بیماری است که طبیعت به دادش رسیده است، گرچه اقداماتی انجام شده و تملکی صورت گرفته است اما در حدی نبوده که آب اضافه‌ای وارد دریاچه ارومیه شود. او خاطرنشان می‌کند: مواردی که پیش‌بینی شده، باید سریع‌تر عملی و اجرایی شود. ما به دلیل جلسات بی خود و تکرار مساله زمان را از دست دادیم. فاطمی ادامه می‌دهد: از قبل راه حل مشخصی وجود داشت و ما باید مهندسی معکوس می‌کردیم، یعنی عواملی را که موجب خشکی دریاچه ارومیه شده بود، باید برعکس می‌کردیم تا این دریاچه به حالت اول خودش برگردد. طرح های جانبی که بعضا مساله دار است مثل انتقال آب بین حوضه ای کارساز نخواهد بود و فقط هزینه‌های بسیار زیادی را تحمیل می‌کند. ممکن است کارساز باشد، اما معضلات دیگری را ایجاد می‌کند. به همین دلیل اگر این کارها را انجام بدهیم، دریاچه ارومیه با این روند کمبود اعتبار به زودی خشک می شود. فاطمی اعلام می‌کند: متاسفانه چند کشور آمده اند برای کمک به خشکی این دریاچه که موجب تاسف است. به علت ندانم‌کاری برخی مدیران دست به دامن خارجی‌ها شدیم و دست گدایی به سوی آنها دراز کردیم.

منبع:سلامت نیوز