منابع طبیعی سقز

بیان مسائل و مشکلات منابع طبیعی و محیط زیست

منابع طبیعی سقز

بیان مسائل و مشکلات منابع طبیعی و محیط زیست

استفاده از مطالب این وبلاگ با ذکر منبع بلامانع می باشد.

پیوندهای روزانه

۷۱ مطلب در خرداد ۱۳۹۶ ثبت شده است


 

برداشت۷۰ تا ۸۰ درصد منابع آب‌های زیرزمینی کشور/وضعیت سفره‌های زیرزمینی بحرانی است

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با اشاره به برداشت ۷۰ تا ۸۰ درصدی آب‌ های زیرزمینی، گفت: اراده ملی بین مجلس، دولت و مردم جهت کنترل و مقابله با فرونشست زمین لازم است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خانه ملت،احمدعلی کیخا ، در خصوص فرونشست زمین در پایتخت و برخی دیگر از مناطق کشور با اشاره به تاثیر بسیار کاهش آب‌های زیر‌زمینی در فرونشست زمین، گفت: رویکرد دولت در حفاظت و بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی باید تغییر کند، در واقع منابع آب‌های زیرزمینی کشور از ذخایر کشور برای روزهای مبادا و احتیاط هستند نه آنکه به آن به عنوان منبع تولید نگاه شود.

نماینده مردم زابل، زهک و هیرمند در مجلس شورای اسلامی با انتقاد ازاستفاده بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، تصریح کرد: توسعه تکنولوژی نیز به کمک برداشت‌های غیرمجاز آب‌های زیرزمینی آمده است، این در حالی است که کشورهای دوست‌دار محیط‌زیست در شرایط بهینه تنها تا 20 درصد از آب‌های زیرزمینی را برداشت می کنند.

وی ادامه داد: کشورهای دوست دار محیط‌زیست برداشت بالای 40 درصد از آب‌های زیرزمینی را ورود به وضعیت بحرانی تلقی می‌کنند، اما متاسفانه با این حال کشور ما آمارها متفاوت است و بعضا گفته شده حدود 70 تا 80 درصد منابع آب‌های زیرزمینی برداشت شده است، لذا آینده کشور در معرض خطرات جدی قرار دارد.

کیخا با بیان اینکه برداشت‌ بی رویه آب‌های زیرزمینی تمدن کشور و سکونت‌گاه‌ها را در معرض تهدید قرار داده است، گفت: یکی از آسیب‌های این نوع برداشت ها فرونشست زمین است، متاسفانه با فرونشست زمین تمامی حفره‌های آبی بسته خواهد شد، امکان برگشت به حالت قبل نیز وجود نخواهد داشت زیرا فضاهایی که آب می‌توانسته در آن جاری شود، با این برداشت‌ها از بین رفته است.

این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: بهبود شرایط آب‌های زیرزمینی و بازگشت به شرایط گذشته که تنها در برخی موارد ممکن است، نیازمند اراده ملی در مجلس، دولت و حتی بین مردم را نیاز دارد، در واقع اندیشیدن به منافع بلندمدت ضروری است. البته کشاورزی سنتی ‌و عدم استفاده از تکنولوژی پیشرفته در این بخش هم در افزایش برداشت ها و فرونشت زمین بی‌تاثیر نیست.

وی با بیان اینکه عامل محدود کننده در کشور غیر از بخش‌های از مناطق شمالی کشور، آب است، دامه داد: بنابراین مجموعه از سیاست ها لازم است، لذا اصل پنجاهم قانون اساسی که تاکید دارد «فعالیت های اقتصادی و غیره که سبب تخریب یا آلودگی غیر قابل جبران شود، ممنوع است» برای دولتمردان جهت جلوگیری از برداشت‌های بی رویه آب‌های زیرزمینی کافی است.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: وزارت نیرو‌ الزامات قانونی برای رعایت و حفاظت از منابع آبی زیرزمینی دارد اما مجموعه سیاست‌هایی که سبب وضعیت پیش‌آمده و فرونشست زمین شده باید اصلاح شود تا با شرایط موجود متناسب شود.

محمدرضا بختیاری مدیر عامل شرکت آب منطقه ای تهران با بیان اینکه سالانه حدود یک متر و 30 سانتی متر افت آب زیرزمینی اتفاق می افتد، گفت: سالانه 16 سانتی متر فرونشست داریم که ناهمگونی این اتفاق خطرناک است. متاسفانه سالیانه حدود 370 میلیون متر مکعب از منابع آب زیرزمینی در دشت ورامین برداشت می شود که از این میزان 340 میلیون متر مکعب مربوط به چاه های مجاز و 30 میلیون متر مکعب مربوط به چاه های غیر مجاز است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۹ خرداد ۹۶ ، ۰۸:۲۱
پیمان صاحبی

 

خودسوزی تالاب پریشان، احیای آن را به تأخیر می‌اندازد

 دریاچه پریشان هنوز احیا نشده و بستر خشکیده این دریاچه مستعد بروز حریق است.
به گزارش سلامت نیوز، صبح نو نوشت: سال گذشته پریشان دچار خودسوزی شد. تورب‌زارهای لایه‌های زیرین بستر خشکیده پریشان در اثر گرمای هوا سوخت و تنها دود خروجی از زمین به فعالان محیط زیست هشدار داد که چه فاجعه‌ای در عمق زمین در حال رخ دادن است. این بار اما، پریشان شانس آورده و علف‌های سطح آن آتش گرفته است. حریق روز جمعه تالاب، پس از یک روز مهار شد اما به گفته مدیر کل محیط زیست استان فارس، امسال هم به دلیل آنکه پریشان احیا نشده است، باید منتظر خودسوزی این تالاب باشیم. در حال حاضر، گرمای بیش از حد هوا، احتمال وقوع حریق‌های متعدد در تالاب پریشان را تقویت کرده است و به این ترتیب، بر شدت پریشانی این تالاب خشکیده افزوده خواهد شد. در چنین شرایطی با افزایش تعداد دفعات خودسوزی در این تالاب، امیدها برای احیای سریع این اکوسیستم، کم‌رنگ‌تر می‌شود.

تالاب پریشان یکی از هشت تالاب خشک شده استان فارس است. مردم استانی که به شدت با کمبود آب دست و پنجه نرم می‌کنند و از 10 تالاب موجود در استان آنها، هشت تالاب خشکیده است، دست از کشت محصول پر آب‌بری به نام برنج بر نمی‌دارند. کشاورزان استان فارس قصد دارند تا جایی که پمپ چاه‌های کشاورزی‌شان کار می‌کند، برنجشان را بکارند و نتیجه کف شکنی بیش از حد چاه‌های کشاورزی و حفر چاه‌های غیر مجاز، خشک شدن اکوسیستم‌های با ارزش تالابی منطقه است. پریشان جمعه گذشته در آتش سوخت. آتش سوزی صبح جمعه پنجم خردادماه آغاز شد و سرانجام در ششم خرداد ماه، مأموران آتش نشانی کازرون موفق به اطفای حریق شدند. تالاب پریشان با وسعت چهار هزار و 500 هکتار در شرق کازرون واقع شده و بخش اعظم این تالاب به دلیل برداشت بیش از حد از منابع آب و خشکسالی، خشکیده است. این بستر خشک در سال‌های اخیر شاهد آتش سوزی‌های متعددی بوده است. آقای نبی‌الله مرادی مدیر‌کل محیط‌زیست استان فارس درباره آتش سوزی روز جمعه تالاب پریشان به «صبح‌نو» می‌گوید: به دلیل نبود آب در داخل تالاب، علف‌های فصلی در بستر تالاب رشد کرده و چنین محیطی، مستعد آتش سوزی خواهد بود.

وی اضافه می‌کند: آتش سوزی روز گذشته تالاب چندان خطرناک نیست. بیشتر خودسوزی‌های بستر تالاب خطرناک است زیرا آتش در زیر خاک حرکت می‌کند و دودی از داخل زمین به بیرون متصاعد می‌شود که مهار آن کار دشواری خواهد بود.
به گفته مدیر کل محیط زیست فارس، آتش سوزی زیر سطحی یا همان خودسوزی تالاب به مراتب آثار نگران کننده‌تری نسبت به آتش سوزی جمعه گذشته دارد؛ اما با توجه به اینکه تالاب تا کنون آبگیری نشده است، احتمال آنکه در سال جاری نیز شاهد خودسوزی تالاب پریشان باشیم، وجود دارد.
وی آتش سوزی در بستر تالاب را عامل از بین رفتن میکروارگانیزم‌ها و پرندگان بومی منطقه اعلام می‌کند و درباره وسعت آتش‌سوزی اخیر اطلاعات دقیقی در اختیار ندارد.
مرادی بیان می‌کند: هنوز گزارش مساحت منطقه دچار حریق شده در تالاب پریشان برای من ارسال نشده است. در سال جاری حدود 10 آتش سوزی در مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست گزارش شده که بیشترین سطح آسیب دیده، حدود چهار هکتار بوده است.

آتش‌سوزی‌های پریشان ریشه انسانی دارد


تالاب پریشان از مناطق حفاظت شده استان فارس و ثبت شده در کنوانسیون رامسر است. این تالاب دیماه سال گذشته و شهریور ماه 94 نیز دچار خودسوزی شده و تورب‌زارهای لایه‌های زیرین تالاب، طعمه حریق شده بودند؛ اما آقای علی قاسمپور از فعالان محیط زیست کازرون در گفت وگو با «صبح‌نو» بیان می‌کند: آنچه در تالاب پریشان به اسم خودسوزی شهرت پیدا کرده است، در واقع خودسوزی نیست.
وی ادامه می‌دهد: در سال گذشته که خودسوزی تالاب رخ داد، در حفر چاه‌های گمانه مشارکت داشتم. وقتی نی‌های خشک شده آتش می‌گیرند، آتش به ریشه‌های نی رسیده و چون تالاب خشکیده است، در زیر خاک ریشه‌های به هم تنیده نی آتش گرفته و زمینه توسعه حریق در زیر خاک را فراهم می‌کند.
به گفته قاسمپور، آتش سوزی‌های تالاب پریشان ریشه انسانی دارد زیرا عموماً نیزارهای مجاور روستاهای دارای دام سبک آتش می‌گیرد. علف‌های سبزی که بعد از آتش گرفتن نی‌ها رشد می‌کند، خوراک خوبی برای دام است. از سوی دیگر با حذف نی‌ها بستر تالاب برای توسعه کشاورزی آزاد می‌شود. به همین دلیل مردم بومی منطقه انگیزه کافی برای آتش زدن عمدی نی‌ها دارند.
وی اضافه می‌کند: نی‌ها محل مناسبی برای مخفی شدن گرازها هستند. این حیوان به مزارع کشاورزان حمله می‌کند و روستاییان با آتش زدن نی‌ها علاوه بر اینکه پناهگاه گرازها را از بین می‌برند، زمین برای توسعه کشاورزی خود فراهم می‌کنند. به این ترتیب با یک تیر دو نشان می‌زنند.
این فعال محیط زیست تأکید می‌کند: من صرفاً مشاهدات خود از وضعیت آتش سوزی‌ها را تشریح کردم. ممکن است حریق‌ها عمدی نباشد اما اثرات فعالیت‌های انسانی در این حریق‌ها کاملاً مشخص است. کافی است افراد شیشه یا اجسامی را که مثل ذره بین عمل می‌کنند در طبیعت رها کنند تا زمینه وقوع حریق برای عرصه‌های طبیعی فراهم شود.

خودسوزی احیای پریشان را به تأخیر می‌اندازد


بر خلاف نظرات این فعال محیط زیست، مسوولان سازمان حفاظت محیط زیست حریق‌های رخ‌داده در بستر این تالاب را با منشأ طبیعی اعلام کرده و از آن با نام خودسوزی یاد می‌کنند. این خودسوزی‌ها از نگاه آقای ابوالفضل آبشت، مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران بر مدت زمان لازم برای احیای این اکوسیستم تأثیرگذار است.
وی درباره تبعات وقوع حریق روی تالاب پریشان به «صبح‌نو» می‌گوید: اگر حریق تالاب پریشان در فرآیند طبیعی به دلیل خشکی بالای محیط رخ دهد که مشکل خاصی برای این اکوسیستم ایجاد نمی‌کند؛ اما اگر گروهی به عمد در اراضی تالابی حریق ایجاد کنند، هدف آنها توسعه سطح زیر کشت کشاورزی یا ساخت و ساز است که به ضرر کل اکوسیستم خواهد بود.
آبشت وقوع خودسوزی در تالاب پریشان را عامل حرکت این تالاب به سمت قهقرا معرفی می‌کند. به گفته وی اگر رطوبت در تالاب به حد کافی وجود داشته باشد، خودسوزی در پریشان رخ نمی‌دهد اما وقتی شرایط را به نحوی تغییر داده‌ایم که بستر تالاب خشک است، تورب‌زارهای کف به عنوان یک ماده قابل سوخت با افزایش حرارت آتش می‌گیرند و به کل تالاب آسیب وارد می‌شود. به این ترتیب احیای تالاب نیز با مشکل مواجه خواهد شد.وی اضافه می‌کند: اگرچه اکوسیستم‌های طبیعی قدرت احیا و بازسازی خوبی دارند اما قطعاً وقوع پیاپی خودسوزی در تالاب پریشان بر این اکوسیستم بی‌تأثیر نیز نخواهد بود. تا قبل از وقوع این خودسوزی‌ها اگر با تأمین حق آبه، تالاب سه ساله احیا می‌شد، در حال حاضر برای احیای تالاب ممکن است به 10 تا 20 سال زمان نیاز داشته باشیم.
مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران می‌گوید: تورب‌زارها شامل کربن، بذر انواع گیاهان منطقه و میکرو ارگانیزم‌ها هستند که از بین رفتن آنها در اثر حریق، برای تالاب مشکل ایجاد می‌کند.

منبع:سلامت نیوز

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۹ خرداد ۹۶ ، ۰۸:۲۰
پیمان صاحبی


وضعیت فرسایش خاک کشور وحشتناک است

فرسایش خاک از سه روش تسریعی، بادی و آبی اتفاق می‌‌افتد. از بین رفتن پوشش گیاهی و طبیعی خاک و همچنین کشت گیاهانی همچون ذرت و سیب‌زمینی که پوشش گیاهی کافی برای خاک را فراهم نکرده و قسمتی از خاک را برهنه می‌گذارند، فرسایش خاک را تسریع می‌کنند.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه آرمان نوشت: توسعه ایستگاه‌های آتش‌نشانی در تهران به عنوان یکی از کلانشهرهای ایران با جمعیتی نزدیک به ۱۲‌میلیون نفر یکی از اولویت‌های شهرداری تهران بوده است. شهردار تهران در این‌باره گفته است: «امکانات آتش‌نشانی پیشرفته شده است، اما در حوزه خودروهای آتش‌نشانی نیازمند سرمایه‌گذاری هستیم.» هرچند با بررسی فاجعه ساختمان پلاسکو باید به این امر اذعان کرد که فقط با گسترش تعداد ایستگاه‌های آتش‌نشانی نمی‌توان در ارتقای ایمنی کلانشهر تهران تاثیر گذار بود، بلکه آتش‌نشانی تهران از لحاظ در اختیار داشتن تجهیزات استاندارد با نارسایی‌های متعددی روبه‌روست. بهبود شرایط نابهنجار کنونی و ارتقای ایمنی، نیازمند خرید تجهیزات پیشرفته و سرمایه‌گذاری‌ است.

همچنین در بخش قوانین نیز باید چاره اندیشی برای ارتقای ایمنی در شهر تهران انجام شود. شهر تهران بافت قدیمی و فرسوده فراوان دارد که هر لحظه باید در گوشه و کنار آن منتظر حادثه‌ای بود. برای مثال بازار بزرگ تهران یکی از آن دسته محله‌ها با بافتی قدیمی و فشرده از نظر سازه بوده و دارای تراکم جمعیتی فراوان است و هر از گاهی نیز آتش سوزی و حادثه‌ای در آن مشاهده می‌شود.

فرسایش خاک از سه روش تسریعی، بادی و آبی اتفاق می‌‌افتد. از بین رفتن پوشش گیاهی و طبیعی خاک و همچنین کشت گیاهانی همچون ذرت و سیب‌زمینی که پوشش گیاهی کافی برای خاک را فراهم نکرده و قسمتی از خاک را برهنه می‌گذارند، فرسایش خاک را تسریع می‌کنند. علاوه بر این، مقدار کل بارندگی و شیب زمین نیز از عوامل فرسایش تسریعی خاک هستند. ماهیت خاک نیز از نکات مهم در فرسایش خاک است. اگر نوع مواد تشکیل‌دهنده خاک ثبات کافی را داشته باشند می‌توانند از فرسایش آن جلوگیری کنند.

ایران کوچک می‌شود!

در حال حاضر ایران سالانه دو میلی‌متر کوتاه‌تر می‌شود. اگر حجم خاکی را که سالانه از دست می‌رود بر کل مساحت کشور تقسیم کنیم به این نتیجه می‌‌رسیم که این کشور سالانه دو میلی‌متر کوتاه‌تر می‌شود. شاید دلیل آنکه فرسایش خاک را آن‌گونه که باید نمی‌بینیم آن است که این آسیب زیست‌محیطی برخلاف سایر آسیب‌ها بسیار بی صدا اتفاق می‌افتد، اما به‌رغم بی صدا بودن، فرسایش خاک خسارت‌های جبران‌ناپذیر بسیاری را بر زیست‌بوم‌ها و محیط‌طبیعی ایران می‌گذارد. میزان سالانه فرسایش خاک در جهان 75‌میلیارد تن است و در ایران دو‌میلیارد تن است. مساحت خاک ایران ۲/۱‌درصد از خشکی‌های زمین است و با توجه به مساحت کشور فرسایش خاک ایران چیزی معادل ۷/۷‌درصد فرسایش جهانی و حدود سه برابر فرسایش خاک در آسیاست.

مهم‌ترین دلیل فرسایش خاک در ایران چیست؟

عمده‌ترین دلیل فرسایش شدید خاک در ایران، از بین رفتن پوشش گیاهی است. در مراتع و بسیاری از اراضی جنگلی و همچنین سواحل شاهد از بین رفتن پوشش گیاهی هستیم. تقریبا در کلیه مراتع شاهد چرای بی‌رویه چهارپایان بوده و تراکم دام در آنها دو تا شش برابر ظرفیت چرای موجود است. عامل دیگر فرسایش آبی در ایران کشت روی اراضی شیبدار است. ایران کشوری کوهستانی است و شیب زمین در آن عمدتا بالاست. با افزایش شیب مقدار آب نفوذی در زمین کاهش و میزان فرسایش خاک افزایش می‌یابد. باد عامل اصلی فرسایش خاک در حوزه‌های فلات مرکزی، مشرق ایران، سواحل دریای عمان و قسمت عمده‌ای از سواحل خلیج فارس است، زیرا در این مناطق میزان بارندگی سالانه بسیار ناچیز است.

چگونه می‌توان از فرسایش خاک جلوگیری کرد؟

برای کاهش فرسایش خاک یا جلوگیری از آن باید ابتدا نوع فرسایش خاک در یک منطقه مشخص شود. در کشور ما فرسایش خاک از طریق آب و باد، هر دو وجود دارند. در مورد فرسایش آبی، از میان رفتن پوشش‌های گیاهی مراتع و جنگل‌ها، عامل جاری شدن آب و شتاب گرفتن آن روی سطح زمین است. ایجاد مزارع در مراتع و مناطق جنگلی برای بالا بردن میزان تولید کشاورزی، علت اصلی فرسایش آبی است. طبیعتا برای جلوگیری از فرسایش آبی باید میزان تخریب مراتع و جنگل‌ها را کنترل کنیم. حفظ پوشش گیاهی طبیعی هر منطقه به کاهش فرسایش خاک کمک شایانی می‌کند. برای جلوگیری از این روند باید کاشت درخت را به شیوه متراکم و با هدف افزایش پوشش گیاهی انجام داد که این امر باعث افزایش بارندگی و افزایش منابع آب زیرزمینی می‌شود. مدیریت جامع و همه جانبه حوزه‌های آبخیز کشور، بهره‌برداری درست بر اساس قابلیت این حوزه‌ها و الگوی آمایش سرزمینی از اصلی‌ترین رویکرد‌ها برای مقابله با پدیده فرسایش خاک است.

فرسایش خاک و مشکلات زیست‌محیطی در شهر

حتی اگر از آثار زیانبار زیست‌محیطی فرسایش خاک صرف‌نظر کنیم، نمی‌توانیم از مساله گرد و غبارهای شهری و فرونشست زمین در هنگام سیل و باران چشم بپوشیم. معضل ریزگردها امروزه در استان خوزستان و بسیاری از استان‌های دیگر کشور وجود دارد و در آینده‌ای نه چندان دور گریبان همه استان‌های کشور را می‌گیرد. بنابراین نباید مساله حراست و حفاظت از خاک را کم اهمیت شمرد. علاوه بر این، در سیل‌های اخیر در کشور شاهد فرونشست خاک در حاشیه رودخانه‌ها و... به دلیل فرسایش خاک بوده‌ایم که این مساله خسارت‌های سیل را افزایش می‌دهد.

آثار فرسایش خاک بر محیط‌زیست

ذکر آثار فرسایش خاک تفکربرانگیز است. زمین‌ به دلیل فرسایش حاصلخیزی خود را از دست داده و خاک آن فقیر می‌شود. مزارع به مرور زمان متروک شده و جنگل‌ها از دست می‌روند. بیابان‌زایی در کشور سرعت بیشتری پیدا کرده و آب‌های زیرزمینی کاهش می‌یابند. با بارش باران ذرات خاک شسته شده و به داخل کانال‌های آبیاری، سدها و... سرریز کرده و آنها را پر می‌کنند و استفاده از آب را در مقاصد مختلف برای انسان‌ها سخت می‌کند؛ حجم مفید مخازن آبی کاهش یافته و سریع پر می‌شوند و سیلاب‌های خطرناک و بیشماری در داخل کشور ایجاد می‌کنند.

وضعیت فرسایش خاک وحشتناک است

یک کارشناس محیط‌زیست درباره وضعیت کنونی فرسایش خاک در ایران می‌گوید: متاسفانه وضعیت ایران در این زمینه بسیار وخیم و وحشتناک است. رتبه فرسایش خاک در ایران اول یا دوم است و فقط کشورهای آفریقایی گاهی از ایران پیشی می‌گیرند. اگر به نحوه شکل‌گیری خاک در طبیعت توجه کنیم متوجه می‌شویم که طبیعت خاک را درست نمی‌کند و رسوبات ته دریاها و اقیانوس‌ها به مرور زمان از آب بیرون آمده و چین‌خوردگی‌ها را ایجاد می‌کنند و جنس این چین‌خوردگی‌ها از سنگ است. عوامل طبیعی مانند باد، باران، برف، سرما و گرما سبب فرسایش سنگ‌ها و تولید خاک می‌شوند. تشکیل یک سانتی‌متر خاک از سنگ حدود 400 تا 600 سال زمان می‌‌برد.اسماعیل کهرم می‌افزاید: ضخامت خاک کشاورزی معمولا 30 سانتی‌متر است و اگر تولید یک سانتی‌متر خاک 400 سال زمان ببرد، بنابراین برای تولید سه سانتی‌متر خاک کشاورزی‌هزار و 200 سال زمان لازم است. خاک کشاورزی مملو از باکتری‌هاست. این باکتری‌ها عامل اصلی رشد گیاهان هستند. درون یک مشت خاک کشاورزی سه برابر انسان‌های روی کره زمین موجود زنده وجود دارد، یعنی 21‌میلیارد موجود زنده در یک مشت خاک حضور دارند.

او با تشریح ویژگی‌های خاک فرسایش یافته می‌گوید: خاک فرسایش یافته از محل استقرار خود حرکت کرده و به ته رودخانه‌ها، بستر دریاها و کف اقیانوس‌ها می‌نشیند. برای مثال اگر اوایل پاییز به شهر تبریز بروید مشاهده می‌کنید آب رودخانه تبریز گل‌آلود و قهوه‌ای است. در واقع خاک درون رودخانه متعلق به زمین‌های کشاورزی ارتفاعات این شهر است و این خاک از ارتفاعات کنده شده و درون جویبارها می‌ریزد. فرسایش خاک قدرت زایندگی و رویش را از آن می‌گیرد و خاک فرسایش یافته می‌میرد. کهرم می‌گوید: برخلاف نظر عامه مردم با ارزش‌ترین منبع طبیعی نفت نیست، بلکه خاک است.

او با اشاره به اقدامات برای جلوگیری از فرسایش خاک می‌گوید: پوشش گیاهی خاک در ایران باید بالاتر برود. اگر پوشش گیاهی مناسب باشد فرسایش خاک صورت نمی‌گیرد. در حال حاضر علوفه‌ای که توسط باران و برف رشد می‌کند توسط چهارپایان خورده می‌شود و تعداد دام‌‌ها در ایران چهار برابر گنجایش مراتع است. این چهارپایان خاک را خالی از پوشش گیاهی کرده و آن را فرسایش می‌دهند. او خاطرنشان می‌کند: سفره‌های آب زیرزمینی به دلیل برداشت غیراصولی خالی از آب شده‌اند. این سفره‌ها باید پر و مراتع احیا و پوشش گیاهی مناسب انباشته شود. تعداد چهارپایان و احشام نیز باید به یک چهارم تعداد فعلی کاهش یابد. وقتی مراتع احیا شوند باران نمی‌تواند خاک را شسته و با خود ببرد. این بوم شناس تاکید می‌کند: میزان فرسایش خاک در ایران 48 تن هکتار در سال است. در اروپا این میزان 12 تن و در آمریکا چهار تن هکتار در سال است. میزان فرسایش خاک در ایران چهار برابر اروپا و 12 برابر آمریکا است.

کهرم می‌گوید: استفاده غیر مجاز از سفره‌های آب زیرزمینی و چهار برابر استفاده بیش از حد مجاز از مراتع کشاوزی توسط چهارپایان، کشت‌های نامناسب‌، جنگل‌زدایی و کشت به صورت مداوم سبب فرسایش خاک شده است. تنها راه کوتاه‌مدت برای کاهش فرسایش خاک قرار دادن خاک سالم رو به روی آینه است تا بتوان آن را دوبرابر کرد و در زمان کوتاه نمی‌توان برای حل این مشکل کاری کرد. او می‌افزاید: باید به خاک زمان استراحت داد تا تقویت شود، ولی متاسفانه کشاورزی غیراصولی بلای جان خاک شده است. سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری مسئول حل این بحران است. یکی از علت‌های ایجاد این مشکل جنگل‌زدایی است. مسئولیت رسیدگی به جنگل‌زدایی نیز همین سازمان است. وزارت جهادکشاورزی باید برای اصلاح الگوهای کشاورزی دست به کار شود. سازمان حفاظت محیط‌زیست شاید بتواند در مناطق چهارگانه پارک ملی، پناهگاه حیات‌وحش، مناطق حفاظت ‌شده‌، آثار طبیعی و ملی که حدود 11‌درصد از خاک ایران را تشکیل می‌دهند کاری کند و خاک‌ این مناطق را از گزند و فرسایش دور نگه دارد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ خرداد ۹۶ ، ۰۸:۴۳
پیمان صاحبی


 

برنامه دولت دوازدهم برای مقابله با فرسایش خاک

 «آب کم است» سال‌هاست که این جمله برای همه انسان‌های روی زمین آشناست. امروز کمتر کسی وجود دارد که به این واقعیت پی نبرده باشد که جهان با بحران کم آبی و خشکسالی روبه‌رو است.

به گزارش سلامت نیوز، ابتکار نوشت: بحرانی که می‌تواند حیات را روی زمین به آخر برساند. در این میان اما شاید برایتان خنده دار باشد که بشنوید که بجز کاهش 24 درصدی منابع آب زیر زمینی، خاک نیز در معرض نابودی است. خاکی که تولید یک تا دو و نیم سانت از آن 300 تا هزار سال زمان لازم دارد. بنابراعلام کارشناسان، اگر روند تخریب خاک در ایران به همین منوال پیش رود تا 30 سال آینده دیگر زمین حاصلخیزی در کشور وجود نخواهد داشت. دولت اما سعی دارد تا نگذارد این پیش‌بینی به حقیقت تبدیل شود. اما چطور؟


آمارهای بین‌المللی نشان می‌دهند که ایران اولین کشور جهان از نظر فرسایش خاک است. فرسایش خاک تاثیرات بسیار شدیدی بر امنیت غذایی، تولید ریزگردها، از بین رفتن پوشش گیاهی و ظرفیت‌ زیست‌پذیری کشور دارد. سالیانه وسعتی بالغ بر ۴۰۰ هزار هکتار ارضی حاصلخیز کشور دستخوش فرسایش می‌شوند. میزان فرسایش سالانه خاک از ۱۹.۷ تن در هکتار در سال۱۳۸۱ به ۲۵.۸ تن در هکتار در سال ۱۳۹۰ افزایش یافته است که رشد ۳۱ درصدی را نشان می‌دهد. براساس بررسی‌های انجام شده به طور متوسط سالانه ۴.۳ میلیارد تن خاک کشور بر اثر فرسایش از دست می‌رود و میزان این فرسایش خاک در ایران حدود ۳ برابر متوسط آسیاست. هومان لیاقتی رییس پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی ایران را جزو 10 کشور اول دنیا از نظر فرسایش خاک عنوان کرده است و سعید متصدی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست گفته است که ایران سالانه با بیش از 16 هزار تن فرسایش خاک روبه‌رو است، در حالی که میزان فرسایش خاک در جهان بین 8 تا 10 میلیون تن است.


ریه‌هایمان مامن امن خاک‌های بر باد رفته


شاید این آمارها کافی باشد که به اهمیت مقابله با فرسایش خاک در ایران پی‌ببریم. فرسایشی که می‌تواند جان میلیون‌ها ایرانی را در گوشه‌ گوشه این سرزمین کم آب به خطر بیاندازد. هوای آلوده به گرد و غبار و ریزگردها هدیه این بی‌توجهی است، بی‌توجهی به آب و خاک. حفر ۷۵۴ هزار حلقه چاه در ایران که تنها ده‌ها هزارتای آن در 4 سال دولت دهم حفر شد، توانست 80 تالاب ایران را که در کنوانسیون رامسر به ثبت جهانی رسیده به ورطه نابودی برساند. دریاچه و تالاب ارومیه از نمونه‌های بارز آن است. حفر 44 هزار حلقه چاه غیر مجاز در حوزه آبریز دریاچه ارومیه علاوه بر سایر عوامل سبب خشک شدن این دریاچه شد. خشکیدن تالاب هامون در سیستان و بلوچستان و هورالعظیم در خوزستان سبب شد تا زمین‌های کشاورزی این مناطق خشک شود و ریه‌های اهالی را ماه‌ها پر از گرد و غبار کند. زمین‌های بی‌محصول دیگر نه توان نگهداری از خاک گرانبهای ایران را داشت و نه توان سیر کردن شکم مردمان این مناطق. فرسایش خاک برای ایران تنها مرگ خاموش ۳۳ هزار روستا را به همراه داشت. گرچه کابینه روحانی در تلاش برای کاهش تبعات این فرسایش در 4 سال دولت یازدهم بود اما از آنجایی که شدت فرسایش و تاثیراتی که بر ظرفیت زیست‌پذیری کشور دارد، این مسئله می‌تواند در آینده به تهدیدی برای امنیت غذایی و امنیت همه‌جانبه کشور تبدیل شود. شاید از این روست که دولت دوازدهم باید رسیدگی هر چه بیشتر بر مسئله فرسایش خاک را به اولویتی برای دولت تبدیل کند.

دولت یازدهم برای مقابله با فرسایش خاک چه کرد؟


یکی از اصلی‌ترین اقداماتی که در دولت یازدهم برای مقابله با فرسایش خاک انجام شد تدوین لایحه خاک در دو بخش آلودگی و فرسایش خاک و تصویب آن در دولت بود.
سعید متصدی معاون انسانی سازمان محیط زیست در این رابطه گفته است: اگر حفاظت از خاک به قانون تبدیل شود، شاهد یک اقدام ارزنده برای جمهوری اسلامی ایران و دولت یازدهم خواهیم بود چرا که از طریق این لایحه می‌توانیم با نگاهی جامع و قانونمند، مدیریت صحیح منابع خاک و مقابله با آلودگی‌های خاک را پیگیری کنیم.
تصویب استاندارد و شاخص کیفیت منابع آب و خاک در دولت، ابلاغ استاندارد کیفیت منابع خاک و راهنماهای آن و ایجاد کمیته ویژه سم و کود در سازمان محیط زیست و تهیه «گزارش ملی وضعیت تولید، واردات، توزیع و مصارف سموم وکودهای شیمیایی» از دیگر اقدامات دولت یازدهم برای مقابله با فرسایش خاک بود. از دیگر اقدامات نیمه کاره‌ای که دولت یازدهم برای مقابله با فرسایش خاک در ایران دنبال کرده تدوین لایحه خاک است که البته این لایحه همچنان به سرانجام نرسیده است. با این حال اما تصویب کامل لایحه هوای پاک در مجلس مسئولان محیط زیست ایران را امیدوار کرده است که در مجلس دهم شورای اسلامی در ادامه روند فعالیت‌های خود لایحه خاک را به تصویب برساند.


برنامه دولت دوازدهم برای مقابله با فرسایش خاک


براساس آنچه دولت روحانی تحت عنوان برنامه دوازدهم پیش از برگزاری انتخابات و پیروزی قاطعش ارائه کرده است، برنامه‌های خاصی در زمینه حفاظت از خاک در حوزه محیط زیست تدوین کرده است. ادامه فعالیت ها برای تصویب لایحه حفاظت از خاک از جمله مهم ترین برنامه‌های دولت جدید روحانی است. در این برنامه در این رابطه نوشته شده است: «تصویب لوایح مرتبط با حفاظت از محیط‌زیست به دلایل مختلف و از جمله تعارضاتی که رعایت استانداردهای محیط‌زیستی با برخی منافع محلی دارد، بسیار دشوار و زمان‌بر و توام با مخالفت‌های بسیار است. تدوین زیرساخت حقوقی حفاظت از محیط‌زیست نیز برای تثبیت حقوق محیط‌زیست ضروری است. برنامه جدی برای پیگیری تصویب و اجرایی‌شدن لوایح تدوین‌شده در دولت یازدهم، در دستور کار دولت دوازدهم خواهد بود. پیگیری تصویب چهار لایحه زیر در اولویت خواهد بود.» حمایت از بازیافت زباله و تولید کمپوست برای جلوگیری از آلودگی خاک توسط زباله‌ها، و کمک به احیای کیفیت خاک‌های ایران از طریق مصرف کمپوست، تاکید بر اقدامات آبخیزداری برای حفاظت از منابع آب وخاک در حوضه آبریز از جمله اقدامات دیگر دولت دوازدهم برای حفاظت از سرمایه گرانبهایی چون خاک ایران است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ خرداد ۹۶ ، ۰۸:۴۲
پیمان صاحبی


پساب‌های صنعتی، در کمین دریاچه ارومیه

 بیشترین تاثیرات زیست‌محیطی در استان‌های آذربایجان شرقی، غربی و کردستان مشهود خواهد بود آثاری از افزایش بیماری‌های کوتاه‌مدت مانند حساسیت‌های چشمی و پوستی، بیماری‌های روحی و تنفسی در ساکنان حوضه آبریز ارومیه مشاهده شده است.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه شهروند نوشت: خشکیدن دریاچه ارومیه یعنی برخاستن غبار؛ غبار نمکی. هراس ازهمین غبار نمکی که به جز بیماری‌های صعب‌العلاج، از بین‌رفتن محصولات کشاورزی را به دنبال دارد، باعث شد ستاد احیای دریاچه ارومیه، پیشگیری ازطوفان‌های نمکی، گردوغبار و فرسایش خاک را یکی از اولویت‌های فعالیتش قرار بدهد. اگرچه دریاچه در طول بیشتر از سه سال فعالیت ستاد احیا به وضعیت تثبیت رسیده و برنامه‌ ١٠ ساله احیای آن در حال آغاز است اما براساس پیش‌بینی‌ها، اگر بودجه به شکل گذشته به طور مرتب اختصاص پیدا نکند روند خشکیدن دریاچه پس از توقف آن، ادامه پیدا خواهد کرد و غبار نمکی حتی زنجان، همدان، کرمانشاه و ایلام را هم دربرخواهد گرفت.

به‌علاوه که اثرات محیط‌زیستی سرنوشت حوضه آبریز دریاچه ارومیه بیش ازهمه در استان‌های آذربایجان‌شرقی، غربی و کردستان مشهود است. این موضوعات بهانه گفت‌وگو با پریسا پیروزفر، کارشناس ارشد سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی و پژوهشگر این حوزه شد. او که به صورت مشخص درخصوص آب شرب منطقه مطالعه کرده است، می‌گوید: خطرشوری سفره‌های آب زیرزمینی اطراف دریاچه و تغییر اکوسیستم منطقه کمتر از بروز طوفان‌های نمک است و علاوه بر توضیح درباره جزییات مسأله غبار نمکی، راهکارهایی برای حل مشکل آب شرب منطقه، جلوگیری ازشیوع بیماری میان ساکنان و جلوگیری از بروز طوفان‌های گردوغبار پیشنهاد می‌دهد.


اثرات گردوغبار نمکی ناشی از خشکیدن دریاچه ارومیه، از دید فعالان ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه و کارشناسان و فعالان محیط‌زیست به یکی ازمهمترین موضوعات تبدیل شده و بیماری‌های ناشی از این اثرات گاه به گاه مورد بحث قرار می‌گیرد، اما به شکل ملموس اکنون چند ‌درصد مردم استان‌های همجوار حوضه آبریز دریاچه یعنی آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی و کردستان به دلیل خشکی دریاچه و گردوغبار نمکی دچار بیماری شده‌اند؟


مطالعات جهانی دریاچه ارومیه را یکی از کانون‌های اصلی تولید ریزگرد درخاورمیانه معرفی کرده است. درسالیان اخیر استان‌های آذربایجان‌شرقی ٢٠‌درصد و آذربایجان‌غربی ٣٨‌درصد افزایش شاخص ریزگرد (AOD) داشته‌اند که به‌تبع آن انتظار افزایش بروز بیماری درمناطق مذکور می‌رود. درمیان سه استان مجاور دریاچه ارومیه، استان آذربایجان‌شرقی به دلیل جهت وزش بادهای غالب منطقه که از سمت غرب به شرق است، بیشترین میزان تاثیرپذیری از پدیده ریزگردها و به‌تبع آن افزایش بیماری را خواهد داشت.


مسأله‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که بیشتر شهرهای ایران در سال‌های اخیر درمعرض هجوم گردوغبار قرار گرفته‌اند که دربیشتر موارد ریزگردها منشأیی خارجی داشته‌اند. همین‌طور ریزگردهای سال‌های گذشته ارومیه هم مربوط به بادهایی است که از سوریه، عراق و عربستان وارد کشور شده و آلودگی هوای شهری را به همراه داشته است. بنابراین برای این‌که تحلیل درستی از میزان تاثیرپذیری منطقه از گردوغبار ناشی از خشک‌شدن دریاچه ارومیه داشته باشیم، باید درقدم اول به منشأیابی ریزگردهایی که منطقه را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند، پرداخته و سهم غبار برخاسته ازنواحی مجاور دریاچه را از غبارهایی با منشأ خارجی جدا کنیم. ازطرفی سازمان بهداشت جهانی، آلودگی هوا را از عوامل مهم سرطان‌زایی اعلام کرده است. طبق آمار، همین سازمان در‌سال ٢٠٠٩ حداکثر غلظت PM١٠ در ریزگردها در آذربایجان‌غربی ٩٢٣میکروگرم در لیتر و در آذربایجان‌شرقی ١٤٢٥میکروگرم در لیتر بوده است. در ارتباط با آمار غلظت PM١٠ در ریزگردها، نرخ مرگ زودرس در‌سال ٢٠٠٩ در آذربایجان‌غربی ١٦٥٧ و در آذربایجان‌شرقی ٢٠٥٢ مورد بوده است.


آمار بیماری دراین استان‌ها به دلیل گردوغبار نمکی در استان‌ها بین گروه‌های سنی و جنسی مختلف به تفکیک بررسی شده است؟
متاسفانه آمار دقیقی از میزان ابتلا به بیماری به تفکیک گروه‌های سنی در دست نیست. احتمالا کارگروه‌های وزارت بهداشت که به صورت تخصصی روی این موضوع کار می‌کنند، آمار دقیق‌تری از بروز بیماری داشته باشند اما آنچه مسلم است، کودکان و افراد کهنسال به دلیل ضعیف‌تربودن سیستم ایمنی و تنفسی از نظر میزان ریسک‌پذیری نسبت به سایر گروه‌های سنی مقام بالاتری دارند.


آیا پیش ازخشک‌شدن دریاچه بیماری‌های خاص درمنطقه شکل گرفته بود؟ اگر پاسخ منفی است، این میزان نسبت به گذشته چقدر رشد کرده است؟
درمورد بیماری‌های محیطی از زمان آغاز تماس با عامل بیماری‌زا تا بروز بیماری دریک فرد، دوره نهفته‌ای وجود دارد که گاه ده‌ها‌ سال به طول خواهد انجامید. آسیب‌های ناشی ازتماس با ریزگردها از نظر زمان بروز در دوگروه کوتاه‌‌مدت و بلندمدت قابل تقسیم است. بروز حساسیت چشمی و تنفسی، تهوع، سردرد و عفونت دستگاه تنفسی در دسته آسیب‌های کوتاه‌مدت قرار دارند درحالی‌ که بیماری‌های مزمن تنفسی، سرطان ریه، بیماری قلبی، سرفه، افزایش حساسیت، افت کارایی سیستم ایمنی، برونشیت و وخامت بیماری‌های مزمن ریوی در دسته عوارض بلندمدت جای می‌گیرند. برمبنای مطالعات میدانی و آمارهای تهیه‌شده توسط مراکز بهداشتی منطقه، آثار و شواهدی از افزایش بیماری‌های کوتاه‌مدت مانند حساسیت‌های چشمی، بیماری‌های روحی، حساسیت پوستی و مشکلات تنفسی در ساکنین مشاهده شده است. اما از آن‌جا که دوره کمون سرطان‌های ناشی از عوامل محیطی عموما طولانی‌مدت است، به نظر می‌رسد احتمال بروز بیماری سرطان ناشی از خشک‌شدن دریاچه ارومیه در ساکنان مناطق مجاور به زمان ٣٠ساله نیاز دارد. با توجه به تحقیقات صورت‌گرفته درچند روستا، ارتباط میان بیماری سرطان با عوارض خشکی دریاچه تأیید نشده و همچنین آمار بیماری‌های موجود در ساکنان مجاور دریاچه و دور از دریاچه هم تفاوت قابل توجهی نشان نمی‌دهد. نکته قابل توجه آن است که آمار سرطان‌های مری و معده در استان آذربایجان‌غربی به‌طور طبیعی و به دلیل وجود عوامل ناشناخته پزشکی، زمین‌شناسی یا زیست‌محیطی بالاست؛ لذا اثبات وجود ارتباط میان افزایش بیماری سرطان با خشکی دریاچه نیاز به مطالعه بیشتر دارد. در مورد بیماری‌های دامی ذکر این نکته ضروری است که بیماری‌های حیات‌وحش در زمان قبل از بحران دریاچه ارومیه هم گاهگاهی اتفاق می‌افتاده اما در وضع فعلی با توجه به کمبود منابع آبی و وجود ذرات نمک در سطح برگ و ساقه‌های پوشش گیاهی احتمال ایجاد انواع بیماری‌ها ازجمله مسمومیت با نمک بیشتر شده است.


آیا پیش‌بینی می‌کنید اثرات ناشی از این گردوغبار نمکی مردم مناطق دیگر کشور را نیز دچار مشکل کند و یا اکنون دچار مشکل کرده است؟
بحران‌های محیط زیستی مرز نمی‌شناسد. ریزگردها عموما به دلیل قطر ذرات میکرونی و وزن کم با وزش جریان باد مسافت طولانی را طی می‌کنند؛ به طوری که با استفاده از مطالعه تصاویر ماهواره‌ای گاهی اثراتی از گرد‌و‌غبار یک منطقه در قاره‌ای دیگر مشاهده می‌شود. در مورد شعاع تاثیرگذاری گرد‌و‌غبار ناشی از خشک‌شدن دریاچه ارومیه گمانه‌زنی‌های مختلفی صورت گرفته و در پاره‌ای از موارد شعاع تاثیری آن تا ٥٠٠ کیلومتر تخمین‌زده شده است. در این صورت بخش‌هایی از استان‌های مجاور ازجمله زنجان، همدان، کرمانشاه و ایلام را در بر خواهد گرفت. اما آنچه مسلم است بیشترین تاثیرات زیست‌محیطی در استان‌های حوضه آبریز دریاچه شامل استان‌های آذربایجان شرقی، غربی و کردستان مشهود خواهد بود.


در صورتی که طبق برنامه ستاد احیا فعالیت‌ها پیش نرفت، چه اتفاقی برای سلامت مردم خواهد افتاد؟
خوشبختانه در سال‌های اخیر اقدامات خوبی در راستای شناسایی خطرات ناشی از خشک‌شدن دریاچه با همکاری سازمان‌ها و مراکز تحقیقاتی مختلف انجام گرفته که در بسیاری از موارد روش‌های کاربردی برای کاهش عوامل بحران‌ساز به دنبال داشته است. برای نمونه می‌توان از طرح پیشگیری از طوفان‌های نمکی، گرد‌و‌غبار و فرسایش خاک به‌عنوان یکی از ۱۹طرح احیای دریاچه ارومیه نام برد که در اولویت قرار دارد. بر همین اساس حوزه کاری منابع طبیعی در حاشیه دریاچه ارومیه کنترل طوفان‌ها و گرد‌و‌غبار نمکی از طریق کاشت نهال و بوته‌کاری و ساماندهی محل چرای دام است؛ اما در صورتی که پیشرفت پروژه‌ها مطابق برنامه ستاد پیش نرود، باید انتظار داشته باشیم تا با کاهش میزان رطوبت خشکی‌های اطراف دریاچه کانون‌های تولید گرد‌و‌غبار توسعه یابند و به صورت فعال وارد عمل شوند. فرسایش خاک و ایجاد طوفان و گرد‌و‌غبار نمکی مشکلات زیادی در حاشیه این دریاچه برای ساکنان منطقه ایجاد می‌کند که در صورت عدم کنترل و جلوگیری از این پدیده در آینده منطقه وسیع‌تری را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد. کاهش رطوبت خاک با بیابان‌زایی و پیشروی تپه‌های شنی همراه است که در اثر آن نواحی بیشتری غیرقابل سکونت شده و مهاجرت خیل کثیری را از مناطق روستایی به شهرهای همجوار در بر خواهد داشت. از دیگر سو با افت کیفیت آبخوان‌ها نیز بسیاری از منابع آبی منطقه کیفیت خود را از دست داده و عملا بدون استفاده رها خواهند شد. استفاده از آب با املاح بالا، کشاورزی و دامپروری را در منطقه از میان خواهد برد. مجموع این عوامل موجب شیوع انواع بیماری‌ها میان سکنه را به دنبال دارد و از طرف دیگر اکوسیستم منطقه را غیرقابل سکونت خواهد کرد.


باتوجه به این‌که شما به صورت مشخص درخصوص آب شرب منطقه مطالعه می‌کنید، مشکلات حاضر را در چه می‌بینید؟
نخستین خطر جدی که از خشکی دریاچه ارومیه به ذهن مردم خطور می‌کند، بروز طوفان‌های گرد‌و‌غبار و نمک است اما حقیقت این است که خطر شوری سفره‌های آب زیرزمینی اطراف دریاچه و همچنین تغییر اکوسیستم منطقه کمتر از بروز طوفان‌های نمک نیست. در تمامی آبخوان‌های ساحلی دریاچه ارومیه، افت سطح آب زیرزمینی با شدت‌های متفاوت اتفاق افتاده است. براساس گزارش سازمان آب منطقه‌ای در سال‌های اخیر سطح آب‌های زیرزمینی سواحل دریاچه ارومیه در حدود ٥/٢ متر افت داشته که در مواردی با کاهش کیفیت آب همراه بوده است. از میان آبخوان‌های مجاور دریاچه، افت کیفیت آب در آبخوان‌های کهریز و قالقاچی زیاد بوده اما در مورد میاندوآب، مهاباد، سلماس، ارومیه، نقده و رشکان این تغییر نامحسوس است. فرآیند افت شدید سطح ایستابی در حوضه آبریز ارومیه ناشی از پمپاژ بیش از اندازه آب جهت مصارف آشامیدنی و زراعی باعث می‌شود فلزات سنگین و عناصر سمی موجود در خاک که عمدتا به صورت ترکیبات سولفیدی و بعضا در اتصال به مواد آلی در خاک حضور دارند با خارج‌شدن از زیر سطح آب در معرض اکسیژن قرار گرفته و اکسید شوند. این واکنش موجب آزادسازی عناصر سمی به خاک و جذب آن توسط گیاهان می‌شود. از طرفی عناصر آزاد‌شده به آسانی وارد سفره‌های آب زیرزمینی شده و مسمومیت منابع آبی منطقه را به دنبال دارد. علاوه بر آن حریم دریاچه به مکانی برای تخلیه پساب‌های خطرناک صنعتی مبدل شده است. این در حالی است که مسئولان کارخانه‌ها هیچگونه اقدامی را جهت ایزولاسیون حوضچه‌های تبخیر پساب‌های فوق تاکنون انجام نداده‌اند به همین جهت نیز پساب‌های یاد شده به سفره‌های زیرزمینی نفوذ کرده و آب‌های منطقه را تحت تاثیر قرار داده‌اند.


راه‌های جلوگیری از بروز طوفان‌های گرد‌و‌غبار در منطقه چیست؟
گر چه نام دریاچه‌های خشک شده با ایجاد کانون ریزگردها عجین شده است، اما باید در نظر داشت که در سال‌های اخیر دانش بشر تا حد زیاد قادر به کنترل این بحران بوده است. برای نمونه اقدامات صورت گرفته در مورد دریاچه owens در آمریکا نشان می‌دهد که استفاده از روش‌هایی چون شناسایی کانون‌های تولید ریزگرد زیر دومیکرون توسط تصاویر ماهواره‌ای، نمونه‌برداری از رسوبات دریاچه، استفاده از فیلترهای جمع‌کننده ریزگرد و مطالعه عناصر شیمیایی موجود در ذرات، در اتخاذ روش‌های مناسب در مهار ریزگرد موثر بوده است که این مطالعات تا حدی در دریاچه ارومیه نیز انجام شده‌اند. باید در نظر داشت که تمام مساحت بیرون مانده از دریاچه ارومیه قابلیت تولید ریزگرد را ندارند. رسوبات نمکی حدودا ١٠٨٨کیلومترمربع از سطح دریاچه را تشکیل می‌دهند که بعد از بارندگی و خشک‌شدن به حدی سفت می‌شوند که با خودرو قابل تردد هستند. به همین دلیل این بخش به دلیل سخت بودن، پتانسیل تولید ریزگرد را ندارد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ خرداد ۹۶ ، ۰۸:۴۱
پیمان صاحبی


 

ارتباط جنگل زدایی و افزایش موارد ابتلا به مالاریا

 محققان به رابطه بین جنگل زدایی و افزایش نرخ ابتلا به مالاریا در کشورهای درحال توسعه پی بردند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر، طبق گزارش اخیر سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل، در حدود ۱۳۰ میلیون هکتار جنگل، که مساحتی به اندازه آفریقای جنوبی است، از سال ۱۹۹۰ از بین رفته است.

به گفته کلی اوستین، سرپرست تیم تحقیق از دانشگاه لیهای پنسیلوانیا، «جنگل زدایی یک پدیده طبیعی نیست، بلکه عمدتا ناشی از فعالیت های انسانی است.»

به گفته وی، «تغییرات انسانی در محیط زیست طبیعی می تواند تاثیر چشمگیری بر نرخ ابتلا به مالاریا داشته باشد.»

مطالعه ۶۷ کشور کمتر توسعه یافته که مالاریا در آن شیوع بیشتری دارد نشان می دهد الگوهای تغییر اب و هوا، جنگل زدایی و سایر تغییرات انسانی در محیط زیست طبیعی موجب تشدید انتقال مالاریا می شود.

به گفته محققان، جنگل زدایی به چندین طریق موجب شیوع مالاریا می شود که از آن جمله افزایش میزان نورخورشید و اب راکد در برخی نواحی است. این دو وضعیت، شرایطی مطلوب برای رشد اکثر گونه های پشه آنوفل هستند که در انتقال مالاریا نقش اصلی را ایفاء می کنند.



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ خرداد ۹۶ ، ۰۸:۴۰
پیمان صاحبی


 

هر فاجعه‌ای از دست تغییر اقلیم برمی‌آید!

تغییرات آب و هوایی می‌توانند علاوه بر گرم شدن زمین تاثیرات مهمی در فعالیت‌های زمین‌لرزه‌ای، آتشفشانی و بروز طوفان داشته باشند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، شاید در نگاه اول این گفته که تغییر اقلیم می‌تواند سبب بروز طوفان، زلزله و فعالیت‌های آتشفشانی شود، بسیار عجیب به نظر برسد؛ اما واقعیت این است که تغییر اقلیم این قدرت را دارد.

یکی از طوفان‌هایی که محققان معتقدند به علت تغییرات آب‌وهوایی خسارات زیادی در پی داشته، طوفان "متیو"(Matthew) است که در سال 2013 در هائیتی اتفاق افتاد.


دکنر "کری امانوئل"(Kerry Emanuel)، استاد محیط زیست دانشگاه هاروارد با بررسی الگوهای آب‌وهوایی موجود به این نتیجه رسیده است که دوره وقوع طوفان‌های سهمگین در مناطق مختلف به شدت کاهش یافته است و در واقع فاصله زمانی بین وقوع طوفان‌های سهمگین کم شده است.

مهمترین عامل وقوع این طوفان‌ها گرم شدن آب سطح دریاها و افزایش تبخیر سطحی است.

زمانی که دمای محیط و میزان تبخیر بیشتر از حد تحمل طبیعت باشد، میزان بارش‌ها و بروز سیل و طغیان رودخانه‌ها شدت بیشتری می‌یابد.

در اثر فعالیت‌های بشری نظیر افزایش فعالیت‌های اکتشافی، تخلیه معادن، نابود کردن جنگل‌ها و مراتع، بهره‌برداری از منابع زیرزمینی و دست بردن در الگوهای زیستی تاثیر تغییر اقلیم در اتفاقات طبیعی پررنگ‌تر می‌شود.

از طرفی نازک‌تر شدن لایه ازن در جو زمین نیز سبب شده نور خورشید و اشعه‌های قدرتمند آن در مناطق شمالی کره زمین سبب تسریع در ذوب شدن یخ‌های قطبی شوند که این پدیده سبب افزایش سطح آب اقیانوس‌ها و افزایش چشمگیر بارش‌ها و در پی آن وقوع سیل و طوفان می‌شود.

یکی از اولین تحقیقاتی که به نقش تغییر اقلیم در زلزله اشاره داشت، بوسیله دکتر "چی چینگ لیو"(Chi Ching Liu) در تایوان انجام شد و در سال 2009 در نشریه علمی Nature منتشر شد.

دکتر "لیو" و همکارانش در تحقیقات خود متوجه شدند که ارتباط نزدیکی بین طوفان‌های رخ داده در این منطقه و زلزله‌های آن وجود دارد.

داده‌های بدست آمده نشان‌ می‌دهد که کاهش فشار جو و وقوع طوفان سبب تحریک گسل‌ها و فعال شدن آنها می‌شود.

نکته جالب توجه این است که "لیو" و همکارانش معتقدند که این طوفان‌ها می‌توانند به منزله سوپاپ اطمینان باشند و جلوی وقوع زلزله‌های مهیب را بگیرند و صرفا به زلزله‌های خفیف‌تر منجر شوند. هر چند نمی‌توان به راحتی با همین قطعیت سخن گفت.

یکی از زلزله‌های مهیب دنیا که پس از طوفان شدید استوایی به وقوع پیوست، زلزله سال 2010 هائیتی بود که جان بیش از 220 هزار نفر را گرفت.

وقوع طوفان و سیل و در پی آن رانش زمین، بار روی گسل‌ها را سبک‌تر می‌کند و سبب می‌شود فعالیت‌های این گسل‌ها زلزله‌های شدیدتری را ایجاد کند.

آتشفشان‌ها نیز یکی دیگر از پدیده‌هایی هستند که از تغییر اقلیم تاثیر می‌پذیرند.

در جزیره "مونتسرات" که در دریای کارائیب قرار دارد، باران‌های شدید در تحریک آتش‌فشان‌های این جزیره و افزایش فعالیت‌های آنها موثر بوده است.

نکته جالب توجه این است که آتشفشان "پاولوف"(Pavlof) در آلاسکا با افزایش سطح آب دریا فعال‌تر شده است و افزایش میزان وزش باد و بارش باران تاثیری در فعالیت‌های آن نداشته است.


در پایان فصل‌های پاییز و زمستان که سطح آب در کناره‌های این کوه چند 10 سانتی‌متر بالاتر می‌آید، به علت خم شدن زیر پوسته آتشفشان، مواد مذاب و ماگما همانند خمیردندان از دهانه کوه خارج می‌شوند.

تغییرات آب‌وهوایی پدیده‌ای واقعی و شدیدا فعال است و می‌تواند حیات بشر را با مشکلات عدیده‌ای مواجه کند.

برای مثال آخرین باری که زمین دچار تغییرات آب‌وهوایی گسترده شد، مربوط به 10 تا 20 هزار سال قبل در عصر یخبندان بود.

در آن دوره دمای کره زمین به صورت میانگین با 6 درجه افزایش مواجه شد و با آب شدن حجم زیادی از یخ‌های زمین سطح آب دریاها تا 120 متر بالا آمد و زلزله‌هایی به بزرگی 8 ریشتر به وقوع پیوست؛ اتفاقاتی که اگر امروز رخ دهد، حتی کلمه فاجعه نیز برای توصیف آنها ناتوان است.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ خرداد ۹۶ ، ۰۸:۳۹
پیمان صاحبی


مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر گفت: پیش‌بینی می‌شود در سه سال آینده شاهد افزایش ۴۲ سانتی متری تراز آب دریا باشیم.

به‌گزارش وبلاگ منابع طبیعی سقز به نقل ازایانا از پاون، داریوش یوسفی کبریا مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر با بیان این مطلب گفت: در ۲۰ سال گذشته شاهد پسروی آب دریای خزر بودیم اما طی ۶ ماه گذشته بیش از ۱۱ سانتی متر افزایش تراز آب دریا را داریم.

وی با بیان اینکه این مرکز مسئولیت بررسی نوسانات سطح تراز آب دریای خزر را در ابعاد ملی و منطقه‌ای به عهده دارد، افزود: امروز جلسه هم اندیشی با حضور متخصصین دستگاه های ذیربط و تعدادی از اساتید برجسته دانشگاهی برگزار شد تا این مهم مورد بررسی و راهکارهای مناسب ارائه شود.

یوسفی با اشاره به برخورداری ۸۶۵ کیلومتری کشورمان از ساحل دریای خزر و آثار سوء پسروی و پیشروی آب دریا از جمله خسارات مالی، جانی و آسیب جدی به اکوسیستم آبی بیان کرد: در دهه ۷۰ با افزایش ۲,۵ متری سطح آب دریا مواجه شدیم که کشورهای منطقه بیش از ۱۵ هزار میلیارد ریال خسارت دیدند.

مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر از این دریا به عنوان بزرگترین آبگیر بسته جهان یاد کرد و گفت: این دریا دارای ۷ هزار کیلومتر ساحل و ۴۰۰ هزار کیلومترمربع وسعت بوده که عمده آب آن از طریق رودخانه ولگا تأمین می‌شود و میزان شوری آب آن حدود ۱۲ گرم در لیتر بوده که باید برای این آبگیر بسته بزرگ جهان دارای یک سیستم مانیتورینگ باشیم.

وی قدمت این دریا را بالغ بر ۱۰ میلیون سال ذکر کرد و افزود: از ۱۲۰۰۰ سال قبل شاهد نوسانات دریا هستیم و این نوسانات همچنان ادامه دارد.

وی عنوان کرد: دستگاه‌های متعددی در سطح ملی و کشورهای منطقه داده‌های آبی و هواشناسی دریای خزر را ثبت، ضبط و پردازش می کنند که این امر سبب ناهمخوانی این داده ها شده است که در این راستا این مرکز در سطح ملی تلاش دارد تا بستر همخوانی این داده ها را فراهم کند. لذا با اقداماتی که انجام دادیم به هدفمان نزدیک شدیم.

مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر در پایان با قدردانی از همکاری مدیریت آب کشور، آب منطقه‌ای ۳ استان شمالی، سازمان‌های بنادر و کشتیرانی، نقشه برداری، هواشناسی و محیط زیست، به تشریح وضعیت تالاب‌ها و خلیج ۱۱ گانه این دریا پرداخت و گفت: شرایط خلیج گرگان و تالاب میانکاله نیازمند راهکار اضطراری است که این مرکز با همکاری دیگر دستگاه‌های ذی مدخل هر هفته این موضوع را رصد تا ان‌شاءالله نسبت به جلوگیری از بحرانی شدن این خلیج و تالاب مهم بین‌المللی اقدام کند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ خرداد ۹۶ ، ۰۸:۳۷
پیمان صاحبی


برای اولین بار همه سازمان‌های علمی جهان که به دنبال استفاده عاقلانه و پایدار ، مدیریت صحیح و حفاظت از منابع اصلی طبیعی یعنی آب و خاک هستند. این سازمان‌ها تصمیم گرفته‌اند تا از برگزاری یک کنفرانس مشترک در این رابطه، حمایت مالی و فکری به‌عمل آورند.

به گزارش وبلاگ منابع طبیعی سقز به نقل از ایانا اولین کنفرانس جهانی حفظ آب و خاک در جهان در حال تغییر (CONSOWA )، ماه آینده (میلادی) در اسپانیا برگزار می‌شود. این کنفرانس به لحاظ مشارکت همه نهادهای بین‌المللی مهم فعال در حوزه حفظ منابع آب و خاک در نوع خود بی سابقه است. برگزار کنندگان این کنفرانس اهداف خود را به شرح زیر اعلام کرده‌اند:

-تحلیل و بررسی موقعیت حال و پیش بینی شرایط آینده حفاظت از منابع آب و خاک در سطح جهان با توجه به شرایط متغیر جهانی از جمله رشد جمعیت و توسعه یافتگی، تغییر در کاربری و مدیریت اراضی و تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیت‌های انسانی. این شرایط با در نظر گرفتن رابطه نزدیک و اساسی استفاده و مدیریت منابع محدود آب و خاک با تغییرات اقلیمی کنونی و آینده، فجایع طبیعی و تهیه آب و غذا برای جمعیت روزافزون جهان، به بحث و تبادل نظر گذارده خواهد شد.

-ارتقای همکاری‌ها و حتی ادغام کامل فعالیت‌های نهادهای علمی مهم بین‌المللی فعال در تحقیقات حفاظت از آب و خاک تا به نحو کارآمدتری به اهداف خود در حوزه مطالعاتی و فعالیت‌های بین‌المللی برسند.

موضوعات اصلی که باید در این کنفرانس مد نظر قرار گیرد، تحقیقات، قوانین و فعالیت‌های لازم در جهت جلوگیری از نابودی منابع آب و خاک در آینده، اجتناب از اثرات منفی چنین تخریب‌هایی بر روی تغییرات اقلیمی، تولید پایدار مواد غذایی و منابع آب و آسیب‌های زیست محیطی هستند. این مسائل با توجه به کمبود حمایت و منابع مالی کافی برای مطالعات هدفمند بین رشته‌ای و فقدان مقررات مناسب باید مورد بحث قرار گیرد؛ ضمن اینکه باید به این نکته توجه شود که مشکلات جهانی و محلی ناشی از تخریب آب و خاک و پیامدهای منفی اقتصادی و اجتماعی آن بر روی جمعیت جهان رو به فزونی است.

پروفسور لیدفونسو پلا سنتیس، دبیر این کنفرانس می‌گوید: فکر برگزاری این نشست مشترک پس از این مطرح شد که ما به عنوان بنیانگذار یا سازمان ‌دهنده کنفرانس‌های مرتبط دیگر و با مسئولیت‌های مستمر و متفاوت در چندین سازمان مرتبط، تصمیم گرفتیم تا برای مشارکت نزدیک‌تر و افزایش کارایی سازمان‌های مربوطه، برای برگزاری این کنفرانس فراخوان بدهیم. بسیاری از همکاران، در سازمان‌های مختلف بین‌المللی فعال در زمینه حفاظت از منابع آب و خاک، بلافاصله دعوت ما را پذیرفتند.

ما در این کنفرانس قصد داریم همزمان با برگزاری نشست‌های علمی، به منظور هماهنگ کردن فعالیت‌های سازمان‌های مختلف در سطح جهانی، تبادل نظر و مباحثات مختلفی درباره راهکارهای آینده برای حفاظت موثرتر از آب و خاک داشته باشیم.

این کنفرانس با مشارکت نهادهایی همچون سازمان بین‌المللی حفاظت از خاک (ISCO)، انجمن علوم خاک اسپانیا (SECS)، اتحادیه بین‌المللی علوم خاک، انجمن حفاظت از آب و خاک (waswac) و دانشگاه لیدای اسپانیا در تاریخ ۱۲ تا ۱۶ ژوئن سال جاری(۲۲ تا۲۶ خرداد ماه) در شهر لیدا یکی از شهرهای کوچک ایالت کاتالونیا در اسپانیا برگزار می‌شود./


ترجمه: محسن حدادی

منبع:ایانا

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ خرداد ۹۶ ، ۰۸:۳۶
پیمان صاحبی


رئیس مرکز اقلیم‌شناسی کشور با تاکید بر اینکه بارش‌ها در ایران تحت تاثیر تغییر اقلیم به سمت سیل‌آسا شدن در حال حرکت است، عدم پذیرش این واقعیت که ایران کشوری خشک است را عاملی برای سازگار نشدن با مشکلات ناشی از تغییر اقلیم دانست.

مجید حبیبی نوخندان در گفتگو با خبرنگار ایانا بیان کرد: ایران تحت تاثیر کمربندهای بیابانی دنیا واقع شده و ذاتا این کشور خشک و بیابانی است.

وی افزود: در برخی مناطق ایران نظیر مناطق مرکزی و جنوب شرقی کشور، مسئله بیابانی بودن شدت دارد و در پاره دیگری از نقاط به خاطر شرایط عوامل محیطی نظیر نزدیکی به آب‌ها، محصور بودن در ارتفاعات، یا قرار گرفتن در میکرو کلیما و مزو کلیمای خاص (مثل حاشیه خزر) فاقد شرایط خشک هستیم.

به اعتقاد رئیس مرکز اقلیم‌شناسی کشور استفاده از عبارت خشکسالی برای ایران مفهومی ندارد، زیرا ما در منطقه جغرافیایی خشکی واقع شده‌ایم که بارش‌های آن در منطقه‌ای مثل یزد و اصفهان حداکثر ۵۰ تا ۱۰۰ میلی متر است. این میزان بارش به حدی نیست که بتوان از عبارت خشکسالی برای آن استفاده کرد.

وی اضافه کرد: میزان بارش در ایران بسیار کم است و توزیع زمانی آن نیز متفاوت است. در برخی سال‌ها، توزیع زمانی و مکانی بارش‌ها به گونه‌ای است که پاسخگوی نیازهای مردم یا گندمکاران در زمان زیر کشت بردن زمین، نیست. بنابراین در این سال‌ها، می‌گوییم خشکسالی اتفاق افتاده است.

حبیبی نوخندان گفت: در واقع در ایران بسته به استفاده انسان از نزولات آسمانی از عبارت خشکسالی استفاده می‌کنیم. این در حالی است که حتی در سال‌هایی که خشکسالی رخ داده است، میزان نزولات آسمانی تغییر چندانی نداشته است.

وی درباره خروج کشور از شرایط خشکسالی بیان کرد: ما باید بپذیریم بارش‌‌های کشور ما دارای بی‌نظمی خاصی است. به خاطر تغییرات اقلیمی این بی‌نظمی تشدید شده است. تحقیقات پژوهشکده اقلیم‌ شناسی نشان می‌دهد که بارش‌ها در ایران به سمت رگباری شدن در حال حرکت است.

رئیس مرکز اقلیم‌شناسی کشور افزود: گاهی ممکن است یک منطقه بارش نرمال و حتی بیش از نرمال را دریافت کند مثلا در ایلام طی سه روز، چند صد میلیمتر بارش داریم و این بارش‌ها ممکن است تصور خروج از خشکسالی را ایجاد کند. اما اگر به واقع نگاه کنیم، بارش‌ها زیاد نشده است بلکه رفتار بارش در ایران تغییر کرده است.

وی یادآور شد: بارش ناگهانی باران در یک نقطه خسارت‌زا است و این بارش‌ها مفید و موثر نیست.

افزایش ناهنجاری‌های بارشی در ایران

به گفته حبیبی نوخندان تغییر اقلیمی ناهنجاری‌های بارشی برای ایران ایجاد کرده است و این روند، در آینده نیز ادامه خواهد داشت. مطالعات مرکز اقلیم شناسی نشان می‌دهد که بارش‌های ایران در اثر تغییر اقلیم، رفتار ملایم و مداوم خود را از دست داده و در برخی مناطق تبدیل به رگبار شده است.

وی افزود: در برخی مناطق دما بیش از حد افزایش داشته است. مقادیر "حدی" در ایران در حال تغییر است. به یکباره بارش‌ها در یک منطقه طی یک بازه زمانی، خیلی کم یا خیلی زیاد می‌شود. به این رفتارها، تغییر اقلیم می‌گوییم.

رئیس مرکز اقلیم شناسی کشور به برخی اظهارات که وقوع پدیده خشکسالی در ایران را دارای دوره‌های تناوبی معرفی می‌کند، این گونه پاسخ داد: در هیچ یک از تحلیل‌های مرکز ما، مسئله تناوبی بودن دوره‌های خشکسالی اثبات نشده است. دوره‌های تناوبی لکه‌های خورشیدی و غیره در جهان داریم که روی خشکسالی‌ها تاثیرگذار است اما تاثیر این دوره‌ها بر اقلیم ایران اثبات نشده است.

وی با اشاره به اینکه بارش‌های نرمال در ایران رو به کاهش است، از وقوع بارش‌های سیل آسا و خسارت‌‎زا در کشور خبرداد.

حبیبی نوخندان درباره راهکارهای سازگاری با تغییر اقلیم گفت: عملا اگر نپذیریم در کشور خشک هستیم، سازگاری بی‌معنی است. در داخل شهری مثل تهران، مشهد و اصفهان فضای سبز مشابه شرایط یک شهر خشک طراحی نشده است و به مردم القا نمی‌شود که در منطقه‌ای خشک زندگی می‌کنند. این در حالی است که کشورهای حاشیه خلیج فارس، برای مناظر طبیعی خود از نخل استفاده کرده و می‌پذیرند که در منطقه خشک واقع شده‌اند.

وی اضافه کرد: در مشهد پوشش گیاهی رامسر، رودسر و چالوس استفاده می‌شود. این گیاهان پهن برگ وارداتی، نیازمند آبیاری مداوم هستند و در نتیجه مردم با دیدن این مناظر، نمی‌پذیرند که در کشور مشکل آب وجود دارد. بنابراین خود را با شرایط خشکسالی منطبق نمی‌کنند.

رئیس مرکز اقلیم شناسی کشور عنوان کرد: ما به راحتی تمام ذخایر آب زیرزمینی خود را مصرف کرده و هدر می‌دهیم. بنابراین نمی‌توانیم این فرهنگ را ایجاد کنیم که با مشکل آب مواجه هستیم. چاه‌های آب هر سال عمیق‌تر می‌شود و عطش استفاده بی‌رویه از آب نیز افزایش می‌یابد.

وی تاکید کرد: ما واقعا نپذیرفته‌ایم که در منطقه خشک واقع شده‌ایم بین تفکر سنتی و مدرن برای استفاده از آب فاصله افتاده است به همین دلیل با پدیده سرمازدگی درختان و از بین رفتن محصولات شمال و غیره مواجه می‌شویم. زیرا به اعتقاد یک کشاورز، استفاده بیش از حد از آب و زنده نگه داشتن درختان میوه، -با وجود فرا رسیدن فصل استراحت درخت- زمینه وقوع پدیده سرمازدگی در باغات را فراهم کرده است.

منبع:ایانا

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ خرداد ۹۶ ، ۰۸:۳۵
پیمان صاحبی