آغاز تاثیر برجام بر صنعت آب کشور

رئیس گروه امور بین‌الملل شرکت مدیریت منابع آب ایران درباره میزان سرمایه خارجی جذب شده برای صنعت آب کشور در دوران پسابرجام گفت: همواره طرف‌های خارجی درباره بازگشت مجدد تحریم‌ها نگران بودند اما در حال حاضر این شبهات رفع شده و تا ماه آینده قراردادها با حداقل سه کشور خارجی نهایی خواهد شد.

علیرضا سلامت در گفتگو با خبرنگار ایانا بیان کرد: اگرچه هنوز سرمایه‌های حاصل از برجام به ایران وارد نشده است اما این مسئله به مفهوم آن نیست که هیچ کاری در دوران پسابرجام انجام نشده است.

وی افزود: تا قبل از تشدید تحریم‌ها علیه ایران، یک خط اعتباری ۲۴ میلیارد دلاری بین ایران و چین وجود داشت. این خط اعتباری در اجرای پروژه‌های زیر ساختی نظیر نفت، گاز، راه و بخش کوچکی هم آب، هزینه می‌شد.

سلامت ادامه داد: این خط اعتباری در سال‌های گذشته به دلایل مختلف کنسل شد. اما در دوره جدید با رایزنی‌های انجام شده و مذاکره با کشور چین، موفق شدیم بخش کوچکی از این خط اعتباری را برای پروژه‌های زیر ساختی بخش آب در دو منطقه دشت پلنگ و باغان واقع در استان بوشهر، احیا کنیم.

به گفته وی برای این دو پروژه مبلغ ۷۰ میلیون یورو اختصاص داده شده است. همچنین برای ساخت دو نیروگاه برق آبی اردل واقع در استان چهار محال بختیاری و نمارستان در استان مازندران نیز از محل خط اعتباری ۲۴ میلیار دلاری، اعتباراتی به شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران اختصاص داده خواهد شد.

رئیس گروه بین‌الملل شرکت مدیریت منابع آب ایران بیان کرد: در حال مذاکره و تفاهم برای ایجاد یک خط اعتباری جدید ۱۰ میلیارد دلاری با کشور چین هستیم. این اعتبار نیز صرف پروژه‌های زیر ساختی شامل راه، نفت و غیره خواهد شد و بخشی از آن که هنوز مشخص نیست هم در اجرای پروژه‌های آبیاری و زهکشی و همچنین اجرای نیروگاه‌های برق آبی هزینه خواهد شد.

وی اضافه کرد: با کشور کره نیز دو خط اعتباری هشت میلیارد و پنج میلیارد دلاری که جمعا ۱۳ میلیار دلار است، در مرحله تفاهم هستیم. این اعتبار نیز برای پروژه‌های زیرساختی هزینه خواهد شد.

سلامت، مذاکره با ژاپن برای اختصاص اعتبار ۱۰ میلیارد دلاری به پروژه‌های ایران و ایتالیا برای تخصیص دو میلیارد دلار اعتبار را دیگر تفاهم‌ ایران در دوران پس از برجام معرفی کرد.

وی تاکید کرد: مذاکرات انجام شده با کشورهای مختلف در مرحله امضای موافقتنامه است. اما کشورهای خارجی به دلیل اینکه نگران بازگشت تحریم‌ها بودند، همواره این مسئله را مطرح می‌کردند که اگر شرایط گذشته بار دیگر تکرار شود، نحوه انتقال پول از ایران یا بالعکس چگونه خواهد بود و صورت وضعیت‌ این کشورها، چگونه پرداخت می‌شود.

رئیس گروه امور بین‌الملل شرکت مدیریت منابع آب ایران افزود: ما همواره به طرف خارجی اطمینان دادیم که تحریم‌ها باز نمی‌گردد. در حال حاضر ۹۵ درصد از شک و شبهه‌ها رفع شده و حداکثر تا یک ماه دیگر قراردادهای اعتباری نهایی خواهد شد.

منبع:ایانا

تکیه به دانش بومی، راه نجات کشور از بحران آب

لیلا مرگن:

تکیه بر تفکر سازه‌ای در مدیریت منابع آب، ایران را به مرز بحران رسانده است. فاطمه ظفرنژاد فعال و پژوهشگر آب بر این باور است که بر اساس آموزه‌های سازمان ملل، تنها راه نجات ایران، بازگشت به دانش بومی و اندوخته‌های گذشته برای مدیریت منابع آب است. البته وی تاکید می‌کند که منظور از دانش بومی، برنامه‌ریزی بر اساس بوم هر منطقه و پتانسیل‌های موجود آن است.

نشست روز ملی حمایت از رودخانه‌ها در برابر مدیریت سازه‌ای آب (سدسازی و انتقال آب) دو روز زودتر از این روز ملی (۲۸ اردیبهشت) در انجمن ارزیابی محیط زیست، برگزار شد. در این نشست فاطمه ظفرنژاد فعال و پژوهشگر آب، استقرار مدیریت سازه‌ای در ایران را مربوط به ۷۰ سال اخیر دانست.

وی افزود: ایران دارای ۶ حوضه آبریز اصلی و ۳۰ زیر حوضه است که این حوضه‌ها از هر نظر با هم متفاوت هستند اما برای مدیریت منابع آب آنها، در دهه‌های اخیر نسخه‌های یکسان پیچیده‌ایم.

به گفته این پژوهشگر آب، از آنجا که وزارت نیرو زیر دست شرکت‌های ساخت و ساز است، مدیریت سازه‌ای آب را سرلوحه کارهای خود قرار داده است.

وی ادامه داد: در تمام اسناد سازمان ملل برای نجات کره زمین بر بازگشت به اشکال بومی تولید تاکید شده است، زیرا حفاظت کره زمین را تضمین می‌کند.

ظفرنژاد تاکید کرد: باید برنامه‌ریزی برای منابع آب با تکیه بر ویژگی‌های سرزمین و دانش بوم‌شناسی انجام شود.

وی اضافه کرد: با ورود رویکرد سازه‌ای به بخش آب، مشارکت کشاورزان را کنار گذاشتیم. جهانی سازی به دلیل آنکه به دنبال توزیع یکسان منابع است، تنوع گونه‌ای کره زمین را از بین برده است.

این پژوهشگر آب بیان کرد: طرح‌های بزرگ آب در سراسر جهان فاجعه آفریدند به همین دلیل سازمان ملل برای برون رفت از شرایط فعلی بر اجرای طرح‌های کوچک بومی و محلی تاکید دارد.

وی با اشاره به اینکه دریاچه نمک نخستین کانون ریزگردهای کشور به شمار می‌رود، ساخت ۶۴ سد در حوضه آبریز این دریاچه و برداشت ۱,۵ میلیارد متر مکعب آب را عامل به‌وجود آمدن این بحران معرفی کرد.

ظفرنژاد ادامه داد: بر روی رودخانه کارون ۲۹ سد و خط انتقال ایجاد کردیم. این سازه‌ها در مجموع ۱۷ میلیارد متر مکعب آب رودخانه را کنترل می‌کند. برداشت این میزان آب، کارون را تبدیل به یک نخ فاضلاب کرده است.

وی گفت: با وجود این حجم برداشت آب از کارون، باز هم گروهی به دنبال اجرای سد بهشت آب و پروژه انتقال آب از پشت این سد هستند که در مجموع ۵۸۰ میلیون متر مکعب دیگر نیز از آب این رودخانه می‌کاهد.

این پژوهشگر آب، سال ۹۵ را نقطه عطفی برای مقابله با پروژه‌های سازه‌ای آب معرفی کرد زیرا برای نخستین بار تشکل‌های محیط زیستی ایران جلوی پروژه‌های انتقال آب ایستادگی کردند. نمایندگان مجلس و امامان جمعه نیز به جمع مطالبه‌گران افزوده شدند تا برای نجات کارون، اجرای پروژه بهشت آباد متوقف شود.

وی با اشاره به وسعت هفت هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربعی هورالعظیم، دو سوم آب تامین کننده این تالاب را متعلق به رودخانه‌های دجله و فرات و یک سوم آن را رودخانه کارون اعلام کرد.

ظفرنژاد گفت: سد آتاتورک در ترکیه که به اندازه تمام سدهای ساخته شده در ایران، آب پشت خود ذخیره می‌کند، هورالعظیم را خشک کرد. این سد ۴۸ میلیارد متر مکعب آب را ذخیره می‌کند. سد ایلیسو نیز ۲۷ میلیارد متر مکعب آب در پشت خود ذخیره می‌کند. در مجموع ترکیه ۲۷ سد به روی دجله و فرات ساخته و هورالعظیم را خشکانده است.

وی عامل خشکی تالاب شادگان را نیز ساخت سدهای متعدد به روی رودخانه مارون و کاهش ۱,۶ میلیارد متر مکعبی آورد این رودخانه اعلام کرد.

به گفته این پژوهشگر آب در حوضه آبریز کوچک دریاچه ارومیه، ۵۶ سد ساخته شده است که سالانه دو میلیارد متر مکعب از ورودی آب به این دریاچه را می‌کاهد. طبیعی است که دریاچه ارومیه ظرف دو دهه، دچار مشکل شود. وی ادامه تفکر سازه‌ای برای نجات دریاچه ارومیه را عاملی معرفی کرد که می‌تواند اجرای پروژه‌های دولت را با شکست مواجه کند.

ظفرنژاد بیان کرد: قنات‌هایی که در فلات مرکزی ایران قرار داشت و الگوی مناسبی برای تامین آب مردم این منطقه بود را از بین بردیم.در حالی که این تکنولوژی از ایران به چین و آمریکا رفت، قدر آن را ندانستیم و حتی در کویر مرکزی ایران نیز سد احداث کردیم و رفتارهایی انجام دادیم که تمام این قنات‌ها خشک شود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: بخش کشاورزی ۹۰ درصد آب کشور را مصرف نمی‌کند و حداکثر ۶۰ درصد آب کشور در این بخش مصرف می‌شود. این روال نیز در تمام دنیا طبیعی است زیرا سازمان ملل بر تامین امنیت غذایی کشورها تاکید کرده و این مسئله برای کشورها بسیار مهم است.

این پژوهشگر آب اضافه کرد: ۴۰ درصد آب کشور برای مصارف شرب و صنعت به شهرهای بزرگ منتقل می‌شود و این مسئله کشاورزی ایران را در معرض تهدید نابودی قرار داده است.

اطلاعات مرتبط با سلامت ایرانیان طبق قانون نباید محرمانه باشد

زهرا یزدانی عضو انجمن ارزیابی و کارشناس پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار نیز در سخنان خود با اشاره به قانون دسترسی آزاد به اطلاعات (تبصره ماده ۱۷)، گفت: بر اساس این قانون بحث‌های محیط زیستی را مشمول محرمانه بودن نیست. بر عکس اگر کسی این اطلاعات را مخفی کند، مجرم به حساب می‌آید. قوانین مربوط به محیط زیست و سلامت افراد، طبق قانون نباید مخفی بماند.

وی افزود: با وجود چنین قانونی، مجریان طرح‌های بزرگ فشار می‌آورند تا اطلاعات پروژه‌های انتقال آب آنها محرمانه بماند.

یزدانی توقف طرح انتقال آب بهشت آباد را تجربه خوبی برای سمن‌ها در راه مقابله با پروژه‌های انتقال آب دانست و گفت: برخی طرح‌های عظیم نظیر "طرح گرمسیری" بدون درز هیچ‌گونه اطلاعاتی در رسانه‌ها، مراحل پایانی اجرای خود را می‌گذرانند.

وی با اشاره به وجود قوانین ناکارآمد و غیر شفاف در کشور یادآور شد: در بسیاری از موارد قوانین تعمدا غیر شفاف نوشته می‌شوند.

این کارشناس پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار از دست‌های پشت پرده‌ای خبرداد که با وجود مخالفت وزیر نیرو، برای اجرای پروژه‌های مختلف فعال شده و ساخت یک سازه را به کشور تحمیل می‌کنند.

وی همچنین با اشاره به قوانین مترقی نظام که در سال ۷۹ توسط مقام معظم رهبری به وزارت نیرو ابلاغ شده و قانون اصلاح الگوی مصرف که در سال ۸۹ به این وزارتخانه ابلاغ شده است، پیگیری و تحقیق و تفحص مجلس برای سنجش میزان اجرای این برنامه‌ها در وزارت نیرو را خواستار شد.

به گفته یزدانی سازمان محیط زیست ضعیف نگه داشته شده و بودجه و پرسنل آن هیچ سنخیتی با وظایف این سازمان ندارند. بنابراین سازمان‌های مردم نهاد به عنوان بازوی چنین مجموعه‌ای می‌توانند کمک بزرگی به سازمان حفاظت محیط زیست کنند.

وی تاکید کرد: نبود اخلاق به کشور آسیب‌های زیادی وارد می‌کند و آموزش بچه‌ها می‌تواند در بهبود شرایط بسیار موثر واقع شود.

خلاء قانونی، عدم اجرای درست قانون و کمبود قوانین مشکل اصلی رودخانه‌ها

بدر سودانی استاد حقوق دانشگاه آزاد اهواز و وکیل پایه یک دادگستری با اشاره به اینکه درباره رودخانه‌ها سه مقوله مورد بررسی قرار گرفته است، خلاء قانونی در زمینه حفظ حریم رودخانه‌ها را یکی از مشکلات بخش آب دانست.

وی افزود: نبود قانون سبب شده به روی کارون سدسازی‌های متعددی انجام شود و این رودخانه که روزگاری محل کشتیرانی بود، تبدیل به مجرای عبور فاضلاب شود.

سودانی ادامه داد: در برخی موارد قوانین ناکارآمدی داریم که مشکل ما را حل نمی‌کند. قانون توزیع عادلانه آب از جمله قوانین ناکارآمدی است که حفر چاه‌های غیر مجاز را تشویق کرد.

وی گفت: در برخی موارد نیز قانون اجرا نمی‌شود. ما برای حفظ حریم رودخانه‌ها و بستر آن قانون داریم اما اجرا نمی‌شود. در حال حاضر شهرداری اهواز به حریم و بستر رودخانه کارون تجاوز کرده و در وسط رودخانه، جزیره بازی ایجاد کرده است.

این وکیل پایه یک دادگستری عنوان کرد: بر اساس قانون توزیع عادلانه آب اگر طرحی باعث کمبود یا کاهش آب شود و منجر به ورود خسارت به کشاورزان شود، باید مجری آن طرح خسارت پرداخت کند. اما با وجود آنکه می‌دانیم سدها چه خسارت‌هایی به کشاورزی زده‌اند، هیچ غرامتی به کشاورزان پرداخت نمی‌شود.

وی افزود: وزارت نفت از بستر کارون لوله نفت عبور داده و این لوله به دلیل نشتی به زمین‌های کشاورزان خسارت زده است اما هیچ خسارتی به صاحبان این زمین‌ها پرداخت نشده است.

سودانی تاکید کرد: وقتی دستگاه‌های دولتی قوانین را رعایت نمی‌کنند، اشخاص عادی نیز به حریم رودخانه تجاوز خواهند کرد.

وی اضافه کرد: عدم رعایت قانون علاوه بر اینکه سبب شده اشخاص حقیقی به حریم رودخانه‌ها تجاوز کنند و محیط زیست آلوده شود، برخی گونه‌های ماهی کارون را نیز منقرض کرده است. در حال حاضر فقط گونه‌های مقاوم در رودخانه باقی مانده‌اند.

این وکیل دادگستری گفت: ورود فاضلاب صنعتی و بیمارستانی به کارون برای حفظ ظاهری دبی رودخانه، سبب شده بیماری‌های پوستی، سرطان و مشکلات تنفسی در خوزستان افزایش یابد.

یخ‌های قطب جنوب نجات بخش مناطق خشک

مجید مخدوم استاد دانشگاه تهران نیز با اشاره به طرح امارات برای انتقال یخ از قطب جنوب به این کشور، بیان کرد: قبل از امارات، عربستان به دنبال اجرای این طرح بود اما به دلیل آنکه ۴۵ درصد آب کوه یخ مورد نظر از بین می‌رفت، اجرای این پروژه از نظر عربستان غیر اقتصادی بود.

وی افزود: پنج سال قبل فکری داشتم که آن را با کارشناسان ناسا در میان گذاشتم. فکر می‌کردم اگر سفینه‌های فضایی ناسا که ماهواره‌های سنگین را بلند می‌کنند، یخ‌های قطب را به زاینده رود، سومالی و سایر مناطق خشک منتقل کنند، چه اتفاقی می‌افتد.

مخدوم گفت: با دانشمندان استرالیایی نیز صحبت کردم که در پروژه امارات اگر یخ‌های قطب جنوب به این منطقه بیاید، باکتری‌های موجود در یخ برای خلیج فارس مشکلی ایجاد خواهد کرد که پاسخ دادند به دلیل تغییرات ناگهانی شرایط محیطی، تمام موجودات زنده داخل یخ خواهند مرد.

وی افزود: ایده خود را با دانشمندان ناسا برای انتقال یخ با استفاده از سفینه‌ها در میان گذاشتم و آنها نیز اعلام کردند که پروژه‌های مشابهی در دست مطالعه دارند ما دلیل آنکه سیاستمداران اجازه اجرای این ایده را نمی‌دهند، آن است که نفت کش‌ها قرار است کوه‌های یخ را حمل کنند و تا زمانی که نفت ارزان‌تر از آب است، به دلیل سود اقتصادی شرکت‌های دارنده نفتکش و خدمات بیمه‌ای و غیره، سیاستمداران موافقت نمی‌کنند سفینه فضایی با کمک نور خورشید یا انرژی هسته‌ای این کوه‌های یخ را حمل کنند.

منبع:ایانا

قطع انبوهی از درختان برای احداث دریاچه چیتگر

 

شهردار تهران در دوره دوم حضور خود در مدیریت شهری تهران و اجرای پروژه‌هایی که اذهان عمومی را بیشتر به سمت مدیریت شهری بچرخاند، اجرای یک دریاچه مصنوعی در غرب تهران را کلید زد، دریاچه‌ای که ظاهری زیبا دارد اما ابهامات و اتهاماتی درخورتوجه از جمله قتل انبوهی از درختان را به دوش می‌کشد.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه شرق نوشت: محمدباقر قالیباف در سال ٨٩ کلنگ احداث دریاچه چیتگر را زد درحالی‌که جز چند آپارتمان حوالی آن ساخت‌وساز دیگری در منطقه ٢٢ نبود و در طرح جامع هم به اذعان اعضای شورای شهر تهران تا ٢٠٠‌ هزار نفر بارگذاری جمعیت دیده شده بود اما آنچه امروز در این منطقه شاهد هستیم، فارغ از دریاچه‌ای چشم‌نواز، جنگلی از برج‌هاست که گران و بدون سرانه خدماتی همچنان در حال بزرگ‌ترشدن هستند. به‌عبارت دیگر منطقه‌ای که به‌عنوان شُش‌های تهران و پهنه ویژه‌ای با کاربری تفرج و گردشگری و البته خدماتی در نظر گرفته شده بود، حالا نه‌تنها برای تأمین نیازهای خود دچار مشکلات اساسی است، بلکه حتی در تأمین سرانه‌های اساسی خود از جمله تأمین آب موردنیاز خود مانده است و شورایاران این منطقه وقتی به شورای شهر گزارش می‌دهند، عدم تأمین آب موردنیاز برای محلات و فضای سبز و خشک‌شدگی درختان در این محدوده جزء اولویت‌هایشان است. درباره چنین پروژه مهمی که یک منطقه و بخشی از یک شهر را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، مسئله تأمین آب موردنیاز اهمیت اصلی را دارد اما شهرداری تهران آب موردنیاز دریاچه چیتگر (شهدای خلیج فارس) را از کجا تأمین می‌کند و چرا درباره اخبار خشک‌شدن درختان و فضای سبز و پارک‌های اطراف دریاچه پاسخ روشنی وجود ندارد.

مهر ماه سال گذشته، معاون وزیر نیرو در نامه‌ای به شهردار تهران، می‌گوید از شهردار تهران خواستیم تا درباره برداشت آب‌های زیرزمینی برای کل شهر تهران از جمله دریاچه چیتگر رعایت و همکاری کنند اما توجهی نشده است. اختلاف نظر اداره آب و شهرداری منطقه ٢٢ درباره میزان آب مصرفی در پاییز سال گذشته منجر به اختلال در آب‌رسانی به درختان پارک چیتگر شد و تصاویر این درختان خشک‌شده در شبکه‌های اجتماعی چرخید. اتفاقی که شهردار وقت منطقه ٢٢ با تأیید خشک‌شدن درختان پاسخ‌هایی متفاوت داد و یک بار گفت درختان دچار سرمازدگی شده‌اند و یک بار گفت درختان قدیمی بوده‌اند و یک بار هم گفت بدهی داشتیم، آب را قطع کردند و درختان خشک شدند. در هر صورت درختانی که در این مدت جانشان فدای دریاچه خلیج‌فارس و پروژه فراملی شهردار تهران شد، اولین و آخرین فداییان این پروژه نیستند و این دریاچه همچنان دارد قربانی می‌گیرد.
شهروندان شهرکی قدیمی به نام شهرک چشمه در همسایگی دریاچه چیتگر تازه‌تأسیس در تماس از وضعیت بی‌آبی و خشک‌شدگی درختان فضای سبز و پارکی به نام یاس در این محل خبر دادند و مدعی هستند این پارک فدای دریاچه چیتگر شده است. شهروندان در این مدت به هر جایی که دستشان می‌رسیده نامه داده‌اند و پیگیری کرده‌اند اما جوابی نگرفته‌اند؛ حالا دست به دامن رسانه‌ها شده‌اند.

یکی از ساکنان این محله قدیمی در منطقه ٢٢ به انبوه برج‌هایی که یکی‌در‌میان از میان محلات بالا آمده و راه دید عمومی را بسته است، اشاره می‌کند و می‌گوید: هر کدام از این برج‌ها جای انبوهی از درختان سبز شده‌اند و حالا در شرایطی هر روز تعدادشان زیاد می‌شود که ما در این محلات مشکل جدی فاضلاب، تأمین آب و فشار آب داریم.

در پارک یاس این محله قبلا استخری بوده است که آب رودخانه‌ای را که از شمال این محله می‌گذشته، در خود جمع کرده و برای آبیاری پارک از آن استفاده می‌شده است اما در ادامه تغییرات و تصمیماتی که شهردای منطقه برای این محله و این پارک می‌گیرد، این استخر را به بخش خصوصی می‌دهند و بعد هم که دریاچه چیتگر ساخته می‌شود، کل آب رودخانه و استخر را به دریاچه انتقال می‌دهند. آن زمان که تغییرات اتفاق افتاده، قول ایجاد یک مجموعه فرهنگی را برای محله می‌دهند اما بعدها نه‌تنها هیچ مرکزی ایجاد نمی‌شود بلکه درختانی کهنسال را برای ایجاد آن مرکز از بین می‌برند که دیگر هیچ‌گاه جایگزین نشده است و حالا شهروندان با مسائل امنیتی و اجتماعی در این محله به خاطر وضع نامناسب کارگاه همین پروژه مواجه هستند.

ساکنان شهرک چشمه منطقه ٢٢ که مدت‌هاست در میان برج‌هایی که یکباره بدون آنکه در طرح تفصیلی تعریف شده باشند، سر درآورده‌اند، حسابی گیر کرده‌اند؛ می‌گویند این محدوده شهری در سال‌های قبل در جریان بادهایی قوی و پرسرعت و خنک بوده و اساسا به همین دلیل آنها اینجا را انتخاب کرده‌اند اما حالا در جنگلی از برج‌ها گرفتار شده‌اند و سایه برج‌های ٢٠ و ٣٠ طبقه‌ روی خانه‌های آنها افتاده است. ساکنان این شهرک به‌خوبی از سرنوشت جریان آبی که از بالای شهرکشان می‌گذشت تا به پارک یاس برسد و از زمان ایجاد دریاچه تاکنون دیگر اثری از آثارش نیست، خبر دارند و می‌گویند این آب را برای دریاچه چیتگر تغییر مسیر داده‌اند. شهروندان این محدوده شهری بدون آنکه بخواهند، قربانی یک طرح نمایشی شهری شده‌اند درحالی‌که حالا علاوه بر حقوق مکتسبه شهری و ملکی‌شان، حق آب و باد و فضای سبز و تردد شهری و همه سرانه‌های زندگی را از آنها گرفته‌اند و دستشان هم به جایی بند نیست.

حدود هفت سال قبل زمانی که شهردار تهران می‌خواست کلنگ دریاچه چیتگر را به نفع برج‌سازان و جریان ساخت‌وساز این منطقه و به نام مردم تهران بر زمین بزند، در پاسخ به یک سؤال مهم و فراگیر که همان محل تأمین آب دریاچه چیتگر بود، گفت: «یکی از دلایل زمان‌برشدن این پروژه، مطالعات دقیق اجرائی و موضوع نحوه انتقال آب به این دریاچه بود و تاکنون هماهنگی‌های لازم با شرکت آب منطقه‌ای و وزارت نیرو برای میزان آب موردنیاز این دریاچه و سد صورت گرفته است. دراین‌باره توافق‌نامه‌های مشترک بین شهرداری و شرکت آب منطقه‌ای، مراحل نهایی تکمیل بررسی را گذرانده‌اند». اما واقعیتی که بارها در اخبار مختلف گفته شده این بود که شهردار تهران با دولت نهم و دهم نتوانست ارتباط خوبی برقرار کند و تعامل با مجموعه وزارت نیرو برای تأمین این آب موفق نبود و اتفاقی که درباره خشک‌شدن درختان پارک چیتگر در ادامه اختلاف شرکت آب منطقه با شهرداری منطقه ٢٢ رخ داد، نمونه آشکاری برای وجود این اختلاف است.

اگرچه شهرداری تهران درباره مکیدن آب‌های عرصه‌های مختلف اطراف دریاچه چیتگر و خشک‌شدن تدریجی درختان و فضای سبز این محدوده سبز و پر از باغ هیچ‌گاه اقرار به اشتباه نمی‌کند و در آینده نزدیک و تغییر در مدیریت شهری اسناد چنین تخلفات و اشتباهاتی بیرون می‌آید اما به هر روی در شرایط فعلی این شهروندان منطقه ٢٢ و مجموعه‌هایی مانند شهرک چشمه هستند که در معذوریت و سختی‌اند. درعین‌حال درختانی بی‌زبان در میان جنگلی از برج‌ها در حال نابودی هستند که صدایشان به جایی نمی‌رسد.

سلامت نیوز

سدسازی افغانستان بر روی هیرمند عامل خشک شدن دریاچه هامون

 

عضو مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان مجلس با اشاره به احداث سد و بند آبی بر روی روخانه هیرمند در خاک افغانستان، گفت: دولت باید ورود جدی نسبت به تامین حق آبه منطقی برای مردم داشته باشد.

به گزارش سلامت نیوز، حبیب‌الله دهمرده در گفت‌وگو با خانه‌ ملت، در خصوص چارچوب‌بندی بین کشور ایران و افغانستان در حوزه آب و محیط‌زیست و تامین حق‌آبه هیرمند و هامون، گفت: همان‌گونه که مصر بر اساس رودخانه نیل شکل گرفته، سیستان هم بر اساس رودخانه هیرمند شکل گرفته، بنابراین در طول تاریخ از ظرفیت بالایی برخوردار شده به نوعی که از آن به عنوان انبار غله آسیا یاد می‌کردند.

نماینده مردم زابل، زهک و هیرمند در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه منشا رودخانه هیرمند در خاک افغانستان است، تصریح کرد: در گذشته بعد از تخصیص آب کشاورزان، حق‌آبه هامون نیز تامین می‌شد به صورتی که حجم آب دریاچه هامون حدود 10 تا 15 میلیارد متر مکعب بوده اما در اثر اشغال افغان‌ها بر حاشیه رود هیرمند و احداث سد و بند آبی بر روی رودخانه هیرمند در خاک افغانستان اشکالاتی اساسی پیش آمد.

وی افزود: این اقدام در دو سه دهه اخیر و خشکسالی کامل در سال 1350 به مدت 6 سال در رودخانه هیرمند سبب اشکال و خشکی دریاچه هامون شد، البته بارش‌های اخیر سبب ورود آب به داخل دریاچه شده اما این فرایند تنها برای فصل بهار است و بعد از آن مجددا دریاچه به صورت کامل خشک می‌شود.

دهمرده با بیان اینکه هامون از دریاچه های آب شیرین جهان است، گفت: متاسفانه خشکی دریاچه هامون سبب شده تا این تالاب به کانون ریزگرد تبدیل شود، لذا مسائل کشاورزی استان هم دچار مشکل شده، بنابراین هر دو کشور نیازمند عقد قرارداد منطقی و عادلانه هستند که طی آن حق آبه هامون تامین شود.

این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از عدم تامین حق‌آبه دریاچه هامون در دهه‌های گذشته، گفت: مهاجران افغان سالهاست که در کشور ما مهمان هستند اما متاسفانه تاکنون برای این وضعیت و عدم تامین حق‌آبه مردم سیستان از رودخانه هیرمند قرارداد جامعی بین دو کشور منعقد نشده است.

عضو مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: متاسفانه خشکسالی و بروز مشکلاتی در بخش کشاورزی سبب مهاجرت سیستانی‌ها شده به نوعی که برخی مناطق خالی از سکنه شده است، بنابراین دولت باید ورد جدی نسبت به تامین حق آبه منطقی برای مردم باشد، این چارچوب بندی اخیر هم باید به عقد قرار داد عادلانه منتهی شود.

بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ضمن تشریح اهداف و دستاوردهای سفر یک روزه ظریف به افغانستان، گفت: از مدت‌ها پیش مقامات دو کشور در تماس‌ها و رایزنی‌های متعدد تلاش‌هایی را برای تدوین یک چارچوب مشخص جهت تحکیم روابط راهبردی مورد پیگیری قرار داده بودند. در این چارچوب موضوعاتی مانند منابع طبیعی و محیط زیست در راستای تامین حق‌آبه هامون مورد بحث و تبادل نظر کارشناسان دو کشور قرار گرفت.

سلامت نیوز

چای هم به زودی منقرض می‌شود/ قاتل؛ تغییرات اقلیمی

 

 چای دومین نوشیدنی محبوب جهان بعد از آب در معرض تهدید قرار گرفته است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خبرآنلاین، همه دنیا به خوبی می‌داند که بر اثر تغییرات اقلیمی ، محصولات اصلی کشاورزی مانند گندم ،‌ ذرت و برنج به طور جدی تهدید می‌شوند اما تاثیر این اتفاق بر روی چای در آینده یکی از مباحثی است که بر آن تمرکز جدی شده.

بنا به گزارش سی‌ان‌ان تحقیقات اخیر نشان داده است کشت چای در برخی از مناطق قاره آسیا به دلیل خشکسالی و گرما تا حدود 55 درصد کاهش یافته و این در حالیست که افت کیفیت چای هم نکته قابل توجهی در همین زمینه محسوب می‌شود.

شدت استفاده از سموم (آفت‌کش‌ها) و کودهای شیمیایی در مزارع چای باعث تخریب خاک، سالانه به میزان نرخ میانگین 2.8 درصد رسیده است.

این مسئله همچنین باعث سرریز روان‌آب‌های شیمیایی به آبراه‌ها شده است که خود سبب بروز ایجاد مشکلات جدی برای سلامت انسان و محیط زیست خواهد شد.

DNA ناجی می‌شود

با همه این تفاسیر همچنان جای امیدواری باقیست؛ چه اینکه دانشمندان در موسسه کونمینگ گیاه‌شناسی در آکادمی علوم چین توالی کل ژنوم چای را تعیین کرده‌اند.

نقشه‌برداری از توالی دقیق DNA در این مسیر ، زمینه اساسی برای استخراج تمام اطلاعات ژنتیکی مورد نیاز جهت کمک به نژاد و سرعت دادن به بسط گونه‌های جدید از بوته چای را مهیا می‌کند و همچنین به ارتقای ارزش غذایی و عطر و طعم این نوشیدنی هم کمک خواهد کرد.

بخصوص کل ژنوم درخت چای،‌ اساس ژنتیکی برای تحمل چای در برابر تنش‌های محیط زیستی ، آفت‌ها و مقاوت در برابر بیماری‌ها ، عطر و طعم ، بهره‌وری و کیفیت را آشکار می‌کند.

پرورش‌دهندگان می‌توانند به طور دقیق‌تر گونه‌های بهتر چای و بازدهی بهتر محصول را تولید و ایجاد کنند. و همچنین از آب و مواد مغذی استفاده مناسب‌تر و تاثیرگذارتری بکنند. آنها می‌توانند در حین گسترده کردن تنوع ژنتیکی گیاه چای ، سلامت کلی این گونه گیاهی را بهبود بخشند.

همچنین این تحولات مرحله مهمی برای دانشمندان محسوب می‌شود چه اینکه آنها به درک عمیق‌تری از تکامل پیچیده و کارکرد ژن‌های کلیدی در ارتباط با آستانه تحمل نسبت به تنش محیط زیستی ، عطر و طعم چای و انطباق آن دست پیدا می‌کنند.

وسیع‌تر از قهوه

ژنوم جدید چای بسیار وسیع است ؛ یعنی چیزی نزدیک به 37 هزار ژن و بیش از چهار برابر ژنوم گیاه قهوه. پروسه تکامل به وسیله انتخاب طبیعی (انتخاب اصلح در طبیعت) کمک شایانی به توسعه صدها ژن چای با قابلیت مقاوم بودن در برابر تنش‌های محیط زیستی ، خشکسالی و بیماری‌ها کرده است.

در واقع این ژن‌ها مانند نشانگرهای مولکولی هستند که دانشمندان هنگام انتخاب گیاهان برای استفاده در پرورش دادن ، آنها را شناسایی می‌کنند.

این اتفاق به آنها اجازه می‌دهد تا درباره ژن‌ها و ویژگی‌های نسل بعدی گیاهانی که پرورش خواهند داد به قطعیت بیشتری برسند و با این اطلاعات به پروسه پرورش آنها سرعت بیشتری بدهند.

توالی ژنوم همینطور امکان استفاده از اصلاح ژنتیکی را افزایش می‌دهد. تکنولوژی برای رونق یا تقویت ژن‌های مطلوب در این مسیر مورد استفاده قرار می‌گیرد( یا توقف نمونه‌های نامطلوب) همین اصول می‌تواند جهت ارتقای ارزش غذایی و دارویی گونه‌های خاص چای مورد استفاده قرار بگیرد.

توالی ژنوم شامل ژن‌های مرتبط با بیوسنتز می‌شود. این تولیدی از پروتئین و آنزیم‌هایی است که شامل ترکیباتی مانند فلاوونویدها ، ترپن‌ها و کافئین که چای را قابل نوشیدن می‌کنند می‌شود. همچنین این موضوع ارتباط نزدیکی با عطر ، طعم و کیفیت چای دارد و بنابراین استفاده از تکنیک‌های پرورش و تولید ژن‌ها می‌تواند به بالا بردن کیفیت مزه و ارزش غذایی و طعمی چای کمک کند.

به عنوان مثال می‌توان ژن بیوسنتز کافئین را از گیاه چای حذف کرد تا به تولید انواع چای کم یا بدون کافئین کمک کرده باشیم. در عین حال با تقویت ترکیبات خاص در همان زمان ما می‌توانیم چای را سالم‌تر کرده و طعم‌های جدیدی به چای کافئین دار اضافه کنیم.

طبق مطالعات سال 2014، برآورد می‌شود 5.56 میلیون تن چای در بیش از 3.8 میلیون هکتار زمین رشد و پرورش داده می‌شود. این موضوع نشان‌دهنده اهمیت عظیم فرهنگی به همان شدت ارزش اقتصادی چای است بدین معنا که تامین امنیت آینده‌ای پایدار برای گیاه چای به عنوان یک ضرورت برای میلیون‌ها نفر در جهان محسوب می‌شود.

اولین موفقیت توالی ژنوم چای قدم مهمی به سمت تولید چای قوی‌تر با بهره‌وری بیشتر و قابلیت‌های آشامیدنی بهتر در مواجهه با چالش‌های گسترده محیط زیستی است.

سلامت نیوز

نشانه‌های حیات را فراموش نکنیم

پرویز پرستویی*: یک روز گرم، شاخه‌ای مغرورانه و با تمام قدرت خودش را تکاند و به‌دنبال آن، برگ‌های ضعیف و کم‌طاقت جدا شدند و آرام روی زمین افتادند. شاخه چندین بار این کار را ددمنشانه و با غرور خاصی تکرار کرد تا اینکه تمام برگ‌ها جدا شدند و شاخه از کارش بسیار لذت می‌برد.

برگی سبز و درشت و زیبا به انتهای شاخه محکم چسبیده بود و همچنان در مقابل افتادن مقاومت می‌کرد. باغبان تبر به دست، داخل باغ در حال گشت‌وگذار بود و به هر شاخه خشکی که می‌رسید، آن را از بیخ جدا می‌کرد و با خود می‌برد. وقتی باغبان چشمش به آن شاخه افتاد با دیدن تنها برگ آن، از قطع‌کردنش صرف‌نظر کرد.

بعد از رفتن باغبان، مشاجره بین شاخه و برگ بالا گرفت و بالاخره دوباره شاخه، مغرورانه و با تمام قدرت چندین و چند بار خوش را تکاند تا اینکه به ناچار برگ با تمام مقاومتی که داشت از شاخه جدا شد و بر زمین افتاد.

باغبان در راه بازگشت، وقتی چشمش به آن شاخه افتاد، بی‌درنگ آن را از بیخ قطع کرد. شاخه بدون آنکه مجال اعتراض داشته باشد روی زمین افتاد. ناگهان صدای برگ جوان را شنید که می‌گفت: «اگرچه به خیالت زندگی ناچیزم در دست تو بود، ولی همین خیال واهی پرده‌ای بود بر چشمان واقع‌نگرت که فراموش کنی نشانه حیاتت من بودم».

* بازیگر سینما و تلویزیون

منبع: روزنامه آرمان

منابع طبیعی، بستر حیات و توسعه پایدار

حسن پیشوایی*: منابع طبیعی به طور عام و جنگلها، مراتع و حیات وحش به طور خاص به عنوان ثروت ملی، میراث گذشتگان، امانت آیندگان و در یک کلام بستر حیات و توسعه پایدار محسوب می شود و نقش بی بدیل آن در حفظ منابع پایه(آب، خاک، گیاهان و ذخایر ژنتیکی) و بهبود شرایط اکولوژیکی و ارایه خدمات زیست محیطی بر کسی پوشیده نیست.

نقش منابع طبیعی تجدیدشونده در سیر تحولات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جوامع مختلف بسیار گسترده بوده است، اما همزمان با تحولات عظیم صنعتی، این منابع به طور بی رویه برای توسعه و تولید به کار گرفته شد و تا آنجا پیش رفت که زنگ خطر به صدا درا مد و مسایلی همچون تخریب لایه ازن، افزایش گازکربنیک و تغییرات و نوسانات شدید آب و هوایی نیز مزید بر علت شد.

در کشور ما منابع طبیعی تجدیدشونده به منزله زیربنای توسعه اقتصادی و اجتماعی نقشی اساسی داشته و در حقیقت امروز در کشور ما منابع طبیعی تجدیدپذیر به سبب اثرات مستقیم و غیر مستقیم خود مهمترین عامل در امر توسعه پایدار محسوب می شود و استفاده مطلوب و برنامه ریزی شده از آن می تواند ضامن ماندگاری و توسعه پایدار باشد و عدم توجه به آن در برگیرنده مسایلی خواهد بود که موجب می شود مجموعه برنامه های  اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور را با مخاطره جدی روبرو سازد.

امروزه اندیشمندان توسعه پایدار را بر چهار اصل: تاکید بر عنصر انسان به عنوان یک عامل اصلی و کلیدی، جامع نگری و نگرش سیستمی در همه برنامه و طراحی های طبیعی و انسانی، توجه به رابطه پدیده های طبیعی و انسانی در عرصه زمانی بلند مدت به منظور حفظ تعادل و پایداری محیط زیست و طبیعت، گریز از مطلق نگری در رویدادها و پدیده های انسانی و توجه به شیوه درک، تفسیر و تعبیر انسان در فرایند شناخت و توسعه متکی می دانند.

 این امر نشان دهنده این است که امروزه باید به منابع طبیعی تجدیدپذیر از دیدگاه توسعه پایدار و با مفهوم پویایی نگاه شود. منابعی که در حفظ آب، خاک، گیاهان و ذخایر ژنتیکی، ایجاد چشم انداز و منظر مناسب، حفاظت از حیات وحش و سایر زیستمندان، کاهش آلاینده های زیست محیطی و تولید هزاران فراورده دارویی و ... نقش اساسی داشته و ارزش های زیست محیطی آن نیز قابل محاسبه و ملموس است.

با تمام اهمیت و منزلتی که منابع طبیعی در حیات انسان و چرخه اقتصادی کشور به عهده دارد طی سالهای اخیر جمعیت های حیات وحش شاهد کاهش شدید بوده اند و همچنین از سطح جنگل های طبیعی کشور نیز به مقدار قابل توجهی کاهش یافته که بدنبال آن از کیفیت زیستگاه های حیات وحش نیز کاسته شده است، به طوریکه چگونگی حفظ منابع طبیعی و صیانت از این سرمایه های با ارزش خدادادی به یکی از معضلات عصر کنونی تبدیل شده است و موجبات نگرانی کارشناسان و متخصصین علوم طبیعی و حیات وحش را فراهم آورده است. 

امروزه با افزایش بی رویه جمعیت و بهره برداری غیراصولی از منابع طبیعی، دامنه فشارهای انسان به منابع طبیعی بسیار گسترده و همه گیر شده و هر روز بر وسعت آن افزوده می شود. این در حالی است که بسیاری از نیازهای مادی بخش زیادی از مردم از طریق استفاده از این منابع تامین می شود.

این سوال یکی از دغدغه های بشر امروز است که چگونه می توان ضمن بهره برداری اصولی از این منابع، این سرمایه را برای نسل آینده حفظ کرد. به عبارتی چگونگی صیانت از این اندوخته های طبیعی از جمله مهمترین دغدغه های انسان امروز است و بشر امروز به این نتیجه رسیده است که اگر همراه با افزایش جمعیت، شیوه بهره برداری گذشته ادامه یابد، کره زمین در آینده¬ای نه چندان دور با سرنوشت بدی مواجه خواهد شد که نتیجه آن کاهش کیفیت زندگی انسان و در نهایت نابودی و تباهی انسان و بسیاری از موجودات زنده روی کره زمین است.

مشکلات زیستزمحیطی از جمله گرمایش جهانی، بروز خشکسالی های پیاپی، وقوع سیلابهای مخرب و کاهش کیفیت زیستگاه های حیات وحش ناشی از بی توجهی به حفظ منابع طبیعی و بهره برداری نادرست از آن است.

با این چشم انداز نگران کننده راهی به جز اشتی با طبیعت وجود ندارد و نخستین گام در این راه دستیابی به راه های بهره برداری خردمندانه و پایدار از طبیعت با مشارکت فعالانه و حداکثری مردم و خصوصا جوامع محلی است.

از آنجا که کشور ایران به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و وجود رشته کوه های مرتفع از ویژگی های اقلیمی بی نظیری برخوردار است، وارث تنوع اقلیمی و به تبع ان تنوع زیستی گسترده ای است و این امر مسولیت همه را نسبت به حفظ، احیا و صیانت از منابع طبیعی دوچندان می کند.

گفتنی است بر اساس گزارشات سازمان های دولتی و غیردولتی که وظیفه حفاظت و مدیریت منابع طبیعی را عهده دار هستند، اقدامات موثری در حفظ منابع طبیعی و حیات وحش انجام شده است که از اهم این اقدامات می توان: فعالیت پروژه هایی در سطح بین المللی برای حفاظت و مدیریت از منابع طبیعی و تنوع زیستی بواسطه سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری از جمله پروژه حفاظت از تالاب های ایران، پروژه مدیریت چند منظوره جنگل های هیرکانی، پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی(با قدمتی حدود ۱۵ سال)، پروژه حفاظت از سیمای طبیعی زاگرس و برخی دیگر فعالیت هایی که توسط سازمانهای غیردولتی تخصصی و فعال در زمینه حفاظت از حیات وحش انجام شده است. گرچه توان و امکانات این پروژه ها به قدری نبوده که بتوان انتظار زیادی داشت اما به اندازه دانش، توان و سایر منابع موجود در پروژه ها، به نتایج نسبتا مطلوبی هم رسیده اند. 

* کارشناس حیات وحش

منبع: زیست بوم

صنعت سبزیجات استرالیا به اتوماسیون و تکنولوژی رباتیک چشم دوخته است/تولید کنندگان در اتوماسیون، رباتیک و سنجش ، روی خوش نشان داده اند

بر اساس مطالعه جدید در زمینه ارزیابی نوآوری در تولید سبزیجات ، صنعت سبزیجات استرالیا به " MARS "، در جهت رباتیک و اتوماسیون به عنوان ارکان اصلی فرآیند تولید، چشم دوخته است.

به گزارش وبلاگ منابع طبیعی سقز به نقل از ایانا از سایت Horticulture Innovation Australia ، بودجه این مطالعه، با سرمایه گذاری توسط (Horticulture Innovation Australia ) و همراه با کمک مالی ازسوی وزارت کشاورزی و شیلات کوئینزلند (QDAF)، تامین و برای نخستین بار به منظور بررسی تحولات در مکانیزاسیون، اتوماسیون، رباتیک و سنجش (۱) بر اساس نیازهای صاحبان مزارع و کاربردهای بالقوه فن آوری های جدید، انجام شده است.

این در حالی است که QDAF ، به طور گسترده با تولید کنندگان در سطح منطقه در مورد چشم انداز یکپارچه سازی فن آوری های جدید در کسب و کار درگیر است.

جان لوید، مدیر اجرایی Horticulture Innovation Australia ، گفت: "از طریق این مطالعه دریافتیم که صنعت سبزیجات میل قوی تری برای مکانیزه، اتوماسیون، رباتیک و سنجش از دور دارد. فشار هزینه، مسائل مربوط به نیروی کار و میزان بازده دلایل بروز این دگرگونی هستند، که البته می توان به نقش راندمان بهتر آب، کاهش اثرات زیست محیطی، مدیریت انعطاف پذیر تر و تنوع محصول در این مسیر نیز اشاره کرد."

وی افزود:"همچنین این پروژه پیش از این با پذیرش گسترده ای از سوی تولید کنندگان مواجه شده به طوری که نوآوری هایی مانند هدایت GPS و درجه بندی سبزیجات برحسب رنگ (colour vision graders ) توسط بسیاری پرورش دهندگان استفاده می شود. در حوزه باغبانی، تولید کنندگان به شدت در مورد مزایای نوآوری در اتوماسیون، رباتیک و سنجش ، روی خوش نشان داده اند. "

جیمز وایت ساید ، مدیر AUSVEG(نماینده بدنه صنعت که مشتاق به حمایت از تولید کندگان سبزیجات و متعهد به تامین امنیت آینده این صنعت است) گفت: "فرصت های فوق العاده ای برای تولید کنندگان سبزیجات برای بهبود بهره وری و سود دهی آن ها با استفاده از تحقیقات و توسعه که در حال حاضر و در آینده است، وجود دارد."

وی افزود: "همچنین بهترین، راه حل پایدار برای بزرگترین چالش در صنعت ، یعنی پیدا کردن نیروی کار مناسب و ماهر  خواهد بود ."

جیمز وایت ساید خاطر نشان کرد:"برنامه به توسعه Ladybird و RIPPA،

دو روبات مزرعه هوشمند برای توسعه صنعت سبزیجات ، در مرکز روباتیک و سیستم های هوشمند نوآوری باغبانی دانشگاه سیدنی اقدام کرده است، اینها نمونه های بزرگی هستند که با سرمایه گذاری تولید کنندگان در این صنعت ، در آینده می توان اطمینان داشت که استرالیا در زمینه اتوماسیون در مزرعه موفق خواهد شد."

وی افزود: "این برنامه عملی تحقیق و توسعه، توسط طیف وسیعی از تحقیقات صنعت حمایت می شود، از تحقیقات سیستم های اتوماتیک تا تحقیقات QDAF در زمینه سیستم های بینایی کامپیوتر، شبکه های سنجش و حسگرها ، مدیریت ریسک و افزایش بهره وری در سیستم های تولید سبزیجات ."

ترجمه: فرحناز سپهری

پی نوشت:

۱-MARS: mechanisation, automation, robotics and sensing

منبع:ایانا

افزایش ۹ درصدی سطح جنگل‌های جهان

بر اساس یک تحقیق ماهواره‌ای، سطح جنگل‌های کره زمین ۹ درصد افزایش داشته است. بر اساس این یافته، در مناطق خشک زمین، جنگل‌های بیشتر از آنچه تصور می‌شد، وجود دارد.

به گزارش وبلاگ منابع طبیعی سقز به نقل از ایانا از پایگاه اینترنتی مجله ساینس، تاریخ اکتشافات بشری به زمان‌های بسیار دور بر می‌گردد اما حتی در قرن ۲۱ نیز نقشه‌ها می‌توانند اطلاعات تازه‌ای در اختیار ما بگذارند. یک تحقیق جدید که با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای انجام شده، جنگل‌های پنهانی را در سراسر جهان نشان می‌دهد که برای درست کردن یک آمازون دیگر کافی هستند. این جنگل‌ها در مناطقی با بارندگی کم که سرزمین های خشک خوانده می‌شوند، مشاهده شده است. برآوردهای پیشین از میزان پوشش جنگلی در سرزمین‌های خشک با مشکلات بسیار زیادی انجام شده است. مثلا تصاویر ماهواره‌ای که قبلا برای اندازه‌گیری به کار می‌رفت، دارای وضوح بسیار پایینی بود، به‌طوری که به سختی می‌شد بین یک درخت، سایه یا حتی یک تکه پارچه یا لکه تفاوتی قائل شد. برای اصلاح این نقیصه، یک گروه بین‌المللی از محققان، نخستین مطالعه جهانی را با استفاده از تصاویر فوق واضح گوگل ارث که در آن هر پیکسل نمایانگر یک تکه از زمین با پهنای کمتر از یک متر است، انجام دادند. سپس صدها دانشمند و دانشجو، ۲۱۰ هزار عکس را بررسی کردند و دریافتند که سرزمین‌های خشک ۴۰ درصد بیش از آنچه پیشتر تصور می‌شد، دارای مناطق جنگلی هستند. این مقدار ۹ درصد یا به اندازه دوسوم اندازه آمازون، افزایش در پوشش جنگلی جهان را نشان می‌دهد.

جنگل‌های پنهان

مطالعه جدید با استفاده از تصاویر بسیار باکیفیت ماهواره‌ای، مشخص کرد که ۳۷۸ میلیون هکتار جنگل، اضافه بر برآوردهای پیشین در سرتاسر جهان وجود دارد که معادل اندازه یک جنگل آمازون دیگر است.

در برآورد پیشین که مربوط به سال ۲۰۱۳ است، سطح جنگل‌ها در مناطق خشک قاره آفریقا حدود ۱۰۰ میلیون هکتار، در آسیا ۲۰۰ میلیون هکتار، در اروپا ۱۰۰ میلیون هکتار، در آمریکای شمالی۲۰۰ میلیون هکتار، در اقیانوسیه حدود ۵۰ میلیون هکتار، آمریکای جنوبی ۲۵۰ میلیون هکتار و مجموعا حدود ۹۰۰ میلیون هکتار برآورد شده بود. تحقیق جدید که در سال ۲۰۱۶ انجام شد این مقدار را برای قاره آفریقا بیش از ۳۰۰ میلیون هکتار، آسیا ۳۰۰ میلیون هکتار، اروپا کمتر از صد میلیون هکتار، آمریکای شمالی بیش از ۲۰۰ میلیون هکتار، اقیانوسیه ۱۰۰ میلیون هکتار، آمریکای جنوبی ۲۰۰ میلیون هکتار و مجموعا ۱۳۰۰ میلیون هکتار برآورد کرده است.

این پژوهش به دانشمندان کمک می‌کند که دریابند چگونه می‌توان به بهترین نحو از این مناطق جنگلی حفاظت و آنها را احیا کرد. همچنین به دانشمندان کمک می‌کند که برآوردهای دقیق تری از میزان جذب دی اکسید کربن از جو توسط درختان کره زمین داشته باشند و نیز ارزیابی کنند که آنها قادر خواهند بود چه میزان از انتشار گازهای گلخانه‌ای ما را در آینده مدیریت کنند. نتایج این تحقیق در شماره اخیر مجله ساینس به چاپ رسیده است.

ترجمه: محسن حدادی

منبع:ایانا

حجم دریاچه ارومیه در دولت یازدهم ٥ برابر شده

 

 «دریا پر از آب شده، ‌میشه توش قایق روند.» اینها را با لهجه ترکی می‌گوید، غروری هم در کلامش دیده می‌شود. ‌خوشحال است اما به روی خودش نمی‌آورد. ‌تعجبمان باعث نمی‌شود توضیح بدهد که دریا همان دریاچه است؛ ‌دریاچه ارومیه. تبریزی‌ها، اهالی ارومیه، ‌آذرشهری‌ها، ‌مردم سلماس، ‌مراغه و عجب‌شیر و دیگر شهرهای کوچک و بزرگ اطراف دریاچه، سرسختانه پیگیر احیای دریاچه ارومیه بودند و در همه سال‌های خشک شدن و دست و پنجه نرم کردن دریاچه با مرگ، ‌بارها و بارها کنار دریاچه زنجیره‌های انسانی تشکیل دادند تا صدای اعتراض‌شان را به گوش مسوولان برسانند.

به گزارش وبلاگ منابع طبیعی سقز به نقل ازسلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، زنجیره‌ها غیرقانونی اعلام می‌شد، ‌افراد شرکت‌کننده در تجمع‌های اعتراضی دستگیر می‌شدند و حرف زدن درباره ارومیه و بدبختی‌هایش امنیتی حساب می‌شد.

وعده احیای ارومیه، ‌وعده بزرگی بود که حسن روحانی، پیش از انتخابات سال ٩٢ وقتی در جمع مردم ارومیه حاضر شده‌بود، به مردم داد، وعده‌ای که بر اساس سخنان چند کارشناس قدیمی و پیشکسوت این حوزه، ‌غیرممکن می‌نمود و امکانش از محالات بود. روند در پیش گرفته در دولت نهم و دهم با نگاه فانتزی به مساله محیط زیست، ‌نشان داد نابودی زیستگاه‌ها که در ظاهر مساله‌ای با اولویت چندم به حساب آمد، وقتی پای مخاطرات سلامت و زندگی مردم را به میان آورد، ‌دیگر مساله‌ای فانتزی محسوب نمی‌شود. ستاد احیا تشکیل شد، کارشناسان خبره دعوت به کار شدند، ‌با اولویت دادن به مساله دریاچه، ‌بودجه و اعتبار تخصیص داده شد، ‌وزارتخانه‌ها پای کار آمدند تا ارومیه امروز از مرز احتضار به ٥٠ درصد آبگیری رسید. بر اساس مطالعات ستاد احیا، در صورتی که روند دریاچه بر اساس آنچه تا سال ٩٣ پیش رفته بود، می‌رفت وضعیت دریاچه در سال ٩٦ به نابودی بخش جنوبی دریاچه و عدم امکان احیای آن برای همیشه، ایجاد پهنه‌ای بیابانی به وسعت ٢٣٠٠ کیلومتر مربع، بروز توفان‌هایی همراه با ریزگرد نمکی در ٧ استان واقع در شمال غرب کشور، کاهش ١٢٠ سانت دیگر از تراز دریاچه طی سه سال اخیر منتج می‌شد.

کاهش تراز سال ٩٢ تا ٩٦: صفر سانتی‌متر
با مقایسه وضعیت دریاچه در اردیبهشت سال‌های ٩٦ و ٩٢ می‌توان گفت در دوره ٤ ساله ٨٤ تا ٨٨، ‌کاهش تراز دریاچه ١٨٠ سانتی‌متر، ‌از سال ٨٨ تا ٩٢، ١٣٠ سانتی‌متر و سال ٩٢ تا ٩٦، صفر سانتی‌متر کاهش تراز بوده است. خط‌مشی کلی برنامه‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه در سال ١٣٩٦، کاهش ٢٤ درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی بدون ایجاد کاهش در عملکرد در واحد سطح محصولات کشاورزی نسبت به سال پایه ٩٣-١٣٩٢ است. در این میان می‌توان به اقداماتی که در این سال‌ها انجام شده اشاره کرد، ‌اقداماتی چون شناسایی ٨٢٠٠٠ هکتار سطح کانون‌های فوق بحرانی تولید ریزگرد در حاشیه دریاچه ارومیه در سال ١٣٩٣، ١٧٩٠٠ هکتار سطح مهارشده از کانون‌های بحرانی تولید ریزگرد از طریق اجرای عملیات بیولوژیکی و ٢٨٠٠٠ هکتار سطح مهارشده از کانون‌های بحرانی تولید ریزگرد از طریق زیر پیکره آبی رفتن دریاچه در سال ١٣٩٥.

لایروبی رودخانه‌های منتهی به دریاچه، ‌تامین حقابه دریاچه از همین رودخانه‌ها و سدها، ‌برنامه برای انتقال آب از رودهای مرزی به ارومیه، ‌اصلاح میان‌گذر که تنگه میان نیمه شمالی و جنوبی دریاچه و حرکات دورانی آب را در میانه راه گرفته، ‌اصلاح الگوی کشاورزی و روش‌های آبیاری با آموزش روستاییان و کشاورزان منطقه که منجر به کاهش مصرف آب و برداشت از منابع آب در منطقه شد، ‌همه اقداماتی است که در دست انجام است و منجر به این شد که کشتی به گل نشسته‌ای که زمانی کارش بار زدن خودروها و رانندگانش بود تا آنها را از تبریز به ارومیه برساند، ‌آب ببیند گرچه دیگر کار نمی‌کند و تزیینی شده. دریاچه از ٥٠٠ میلیون مترمکعب آب به بیش از دو میلیارد و ٦٠٠ مترمکعب آب رسیده است. گرچه هنوز نیمه جنوبی دریاچه پرآب نشده و نمک است که چشم را می‌زند، اما وارد شدن ٥ برابری آب به دریاچه مساله‌ای نبود که کسی تحقق یافتن آن را در عرض ٣ سال متصور باشد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با حضور در دریاچه، ‌به چشم‌انداز احیای دریاچه اشاره کرد و اعلام کرد: با وجود کمبود اعتبارات، کار پیش رفت تا اینکه به تثبیت دریاچه رسیدیم. تمام تلاش‌های‌مان مثمر ثمر واقع شده، ‌اما هنوز راه زیادی در پیش داریم که باید دنبال کنیم و بتوانیم این دریاچه را به تراز اکولوژیکی ١٢٧٤ برسانیم. برای این کار نیاز به اعتبار و تخصیص داریم، امیدواریم در سال ٩٦ ستاد احیا این تخصیص را به ما بدهد و بتوانیم پروژه‌ها را ادامه دهیم. پرویز آراسته در خصوص اصلاح میان‌گذر گفت: روند پسروی آب دریاچه و تخریب اکوسیستم دریاچه ارومیه به واسطه میان‌گذر همیشه مطرح بوده و سازمان محیط زیست، مطالبه اصلاح میان‌گذر را داشت.

همگام با عزم دولت برای احیای دریاچه این پروژه هم در دستور کار قرار گرفت. با مشاوری که هم بر محیط زیست مسلط باشد و هم عمران آب و مسائل هیدرودینامیکی را بشناسد، ‌این پروژه را مطالعه کردیم به این نتیجه رسیدند که گزینه‌های اصلاحی باید سمت غرب دریاچه اجرا شود، ‌اما زمانی گزینه‌های اصلاحی تاثیر خواهند داشت که تراز آبی از ١٢٧٣ بالاتر باشد.

سلامت نیوز