منابع طبیعی سقز

بیان مسائل و مشکلات منابع طبیعی و محیط زیست

منابع طبیعی سقز

بیان مسائل و مشکلات منابع طبیعی و محیط زیست

استفاده از مطالب این وبلاگ با ذکر منبع بلامانع می باشد.

پیوندهای روزانه

۱۰۵ مطلب در شهریور ۱۳۹۵ ثبت شده است

رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست کشور گفت: تمام تلاش خود را برای نجات خلیج گرگان و میانکاله، اجرای صحیح طرح طبیعت گردی در آشوراده، خروج جاده ترانزیت از داخل جنگل گلستان و احداث جاده کنار گذار و نیز مدیریت پسماند ها انجام می دهیم.

به گزارش ایسنا، معصومه ابتکار در نشست روسای محیط‌زیست استان‌های کشور و آیین افتتاح پروژه‎های شهرستان گرگان، با تبریک به مناسبت هفته دولت وگرامی داشت یاد و خاطره شهیدان رجایی و باهنر،  عنوان کرد: در سال ۹۲ دولت یازدهم فعالیت خودش را با تورم ۴۰ درصدی و رشد اقتصادی منفی ۴ درصد و روبه رویی با تحریم و قطعنامه های سازمان ملل و شرایطی که بی انضباطی و بی قانونی در کشور وجود داشت، آغاز کرد.

وی ادامه داد: از مشکلات دیگری که دولت در آغاز کار در کنار تمام مشکلات موجود، با آن روبرو بود، می توان به مسائل و فجایع زیست محیطی اشاره کرد که کشور را به لبه پرتگاه می برد و نماد آن نیز خشکی دریاچه ارومیه بود.

وی خاطر نشان کرد: دولت برای پاسخ به تحولات ایجاد شده و مطالبات مردم، اولین جلسه هیئت دولت را به موضوع احیا دریاچه ارومیه اختصاص داد که نشان دهد موضوع محیط زیست دارای اهمیت ویژه ای است و باید بدانیم اگر به موضوع محیط زیست و آب توجه نشود، در زمینه های دیگر نیز نمی توانیم به اهداف مورد نظر برسیم.

معاون رئیس جمهور، در خصوص دریاچه ارومیه، اظهار کرد: امروز می توانیم اعلام کنیم که وضعیت دریاچه ارومیه به تثبیت رسیده است. اگر چه احیای دریاچه ارومیه یک برنامه ۱۵ ساله است، اما امروز گام های اولیه برای احیا این دریاچه برداشته شده و در سمت درستی در حرکت است.

وی با اشاره به وضعیت سال های قبل تالاب هورالعظیم، که یکی از کانون های گرد و غبار در منطقه خوزستان بود، مطرح کرد: امروز توانستیم، ۶۲ درصد از این تالاب را احیا کنیم.

ابتکار افزود: همچنین اقدامات بسیار خوب و موثری از لحاظ رسوب و موانعی که در دریاچه هامون ایجاد شده بود، انجام دادیم و امروز می توان گفت که وضعیت این دریاچه، بسیار بهتر از گذشته شده است.


وی با بیان اینکه، مدیریت زیست بوم برای تمام تالاب های ایران، رویکردی است که توسط دولت دنبال می شود، توضیح داد: تمام دستگاه ها و نهاد های کشور در کنار هم برای احیا تالاب ها که نشانگر سیستم محیط زیستی کشور است، تلاش می‌کنند.

رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست کشور گفت: با توجه به شرایطی که دولت در آن کار را آغاز کرده بود، در حوزه محیط زیست، گام‌های محکمی برداشته شده و برنامه های خوبی در سطح ملی اجرا شده است.

وی توضیح داد: در حوزه محیط زیست بسیاری از جهت‌گیری‌های انجام شده، در جهت جلب مشارکت مردم برای مدیریت مناطق حفاظت شده با رویکرد ایجاد اشتغال برای روستاییان و جوانان تحصیل کرده‌ایست که در محدوده مناطق حفاظت شده زندگی می کنند، است.

وی عنوان کرد: تمام تلاش ما بر این است که بتوانیم، مناطق حفاظت شده را هم به طور علمی و منطبق با اهداف کنوانسیون تنوع زیستی برای حفظ تنوع زیستی به ویژه گونه های در معرض تهدید، مدیریت کنیم و هم بتوانیم در زمینه های مرتبط از بودجه لازم برخوردار باشیم.

رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه در این دوره توجه به وضعیت محیط بانان در دستور کار قرار دارد، تصریح کرد: محیط بانان خط مقدم حفاظت از محیط زیست هستند.

وی اضافه کرد: ۱۷۰۰ محیط بان آموزش های علمی، تخصصی، حقوقی، فنی و تعامل با مردم را دیدند که این به معنی ارتقای جایگاه و توانمندی این نیرو ها است.

ابتکار درخصوص دستاوردهای بزرگ سازمان محیط زیست مطرح کرد: یکی از این دستاوردها عبارت است از بیمه پلنگ ایرانی که در همین راستا در استان بوشهر اولین سری از این دست بیمه ها پرداخت شد. علاوه بر این یوزپلنگ آسیایی نیز بیمه شده است، که به این ترتیب اگر این گونه ها، آسیبی به دام ها و دارایی دامداران بزنند، بیمه آن خسارت را جبران خواهد کرد.

وی اضافه کرد: فدراسیون های ورزشی با انتخاب گونه های حیات وحش به عنوان نماد خودشان برای نشر آگاهی مردم کار ارزشمندی انجام داند که جای تقدیر دارد.

معاون رئیس جمهور با اشاره به نابودی ۵۰ درصد از گونه های حیات وحش دنیا طی ۱۰۰ سال، اظهار کرد: در کشور ما نیز از حداقل یک میلیون و ۲۰۰ هزار گونه، تنها ۱۱۰ هزار گونه باقی مانده است و برای مقابله با این مشکلات محیط زیستی باید یک برنامه ریزی دقیق با مشارکت مردم و بخش خصوصی انجام شود.

وی با اشاره به لزوم ورود مردم، برای حفظ حیات وحش و محیط زیست، خاطر نشان کرد: در این مساله، دولت نقش مردم را به رسمیت می‌شناسد و برای جلب حمایت های مردم، در حوزه ها و ابعاد مختلف طبیعت کشور، برنامه ریزی می‌کند.

ابتکار اضافه کرد: امیدواریم بتوانیم در یک سال باقی مانده از کار دولت یازدهم، اقدامات خود را کامل کنیم، و بتوانیم، نگاه حفاظتی و مدیریت زیست بوم و پایدار جنگل های طبیعی، به ویژه جنگل های هیرکانی را با همکاری دستگاه های مختلف، مستقر کنیم.

رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با اشاره به وجود سازمان های قدرتمند مردم نهاد در استان گلستان، توضیح داد: در دولت یازدهم سازمان های مردم نهاد مورد حمایت ویژه قرار دارند و خوشحالیم که بعد از دوره‌ای که فعالیت های این دست سازمان ها رو به افول بود، تعداد ۳۳۰ سازمان سال ۹۲ امروز به بیش از ۸۰۰ تشکل در کشور رسیدندکه این جزء دستاوردهای ایجاد یک فضای آزاد برای شنیدن صدای نقد است.

وی خاطر نشان کرد: امروز سازمان های مردم نهاد به عنوان سیاست گذار، برنامه ریز، برای جلب مشارکت مردم و هم دیدبانی نقش موثری دارند.
ابتکار تاکید کرد: رسانه ها نیز در انتقال جریان آزاد اطلاعات و اطلاع رسانی در حوزه های مختلف نقش مهمی دارند که مورد توجه و حمایت دولت است.

وی در ادامه توضیح داد: یکی از برنامه های مهم دولت جلوگیری از فساد و زمین خواری و تصرف در عرصه های طبیعی است، که در این راستا به دستاورد های بزرگی دست یافتیم.

وی اضافه کرد: اخیرا  سازمان بازرسی اعلام کرده است که تنها در این دوره ۱۸۷ مورد تخلف در قاچاق حیات وحش و حیوان آزاری که از طریق پلیس فتا سازمان از آن با خبر شده است، برخورد کرده است، که نشان دهنده اراده جدی دولت برای برخورد با متخلفین و جرم انگاری تخلفاتی از این دست در حوزه محیط زیست است.  

منبع:سلامت نیوز

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۳۳
پیمان صاحبی


 

شمال را سم‌پاشی نکنید

 «نابودی ٤٠‌میلیون درخت شمشاد در جنگل‌های شمال»، «خطر نابودی ذخیره‌گاه شمشاد ایران»، «لزوم تشکیل ستاد بحران برای جنگل‌های شمال»، «کمبود بودجه برای نجات جنگل‌های هیرکانی» این تنها بخشی از تیترها و عناوینی است که در روزهای اخیر در رسانه‌های مختلف چاپی و آنلاین ایران درباره بروز یک آفت به نام «شب‌پره شمشاد» در جنگل‌های شمال منتشر شده است. حشره‌ای که در بروشورهای سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور از آن با عنوان «یک آفت خطرناک و جدید» یاد شده است.


به گزارش سلامت نیوز، روزنامه شرق نوشت: در چنین شرایطی که همه به صورت قطعی از «نابودی جنگل‌ها» صحبت می‌کنند، مسئولان سازمان جنگل‌ها نیز از تشکیل «ستاد بحران» و نیاز به «مقابله سریع» و «لزوم تأمین بودجه کافی» برای رفتن به جنگ این مشکل سخن می‌گویند. راهکاری که براساس خبرها و بروشورهای منتشرشده در این زمینه، استفاده از سموم شیمیایی برای ازبین‌بردن این آفت بخش ثابتی از آن است. به‌عنوان مثال در بروشوری که به همین منظور اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران تهیه کرده است، بهترین روش مهار این آفت به این شرح توصیه شده است:
کانون‌کوبی با تلفیق هم‌زمان این روش‌ها: کنترل مکانیکی: جمع‌آوری و انهدام برگ‌ها و سرشاخه‌های حاوی لارو و شفیره، هرس سرشاخه‌ها و انهدام آنها. کنترل میکروبیولوژیکی: استفاده از فرآورده‌های B.t و بوواریا به صورت محلول‌پاشی در سنین لاروی. کنترل هورمونی: استفاده از دیمیلین در سنین اولیه لاروی. کنترل شیمیایی: استفاده از سموم سیستمیک، تماس و گوارشی مناسب مانند سایپرمترین علیه لاروها.


در همین شرایط ٤٦ نفر از شناخته‌شده‌ترین و برجسته‌ترین استادان دانشگاهی ایرانی، از حشره‌شناس و بوم‌شناس و گیاه‌شناس، دست به کار نوشتن نامه‌ای شده‌اند که جانمایه اصلی نامه‌شان این است: سم‌پاشی نه‌تنها راهکار مقابله با این معضل نیست، بلکه خود منجر به بروز مشکلاتی بسیار بزرگ‌تر و خطرناک‌تر برای جنگل‌های هیرکانی کشور می‌شود. طبق گفته این استادان تجربه دیگر کشورهای جهان -به‌خصوص اروپا- نشان می‌دهد، به‌کارگیری روش‌های ایمن یا بیولوژیک بسیار مؤثرتر و سازگار با محیط‌زیست است. به‌ویژه آنکه این آفت فقط برگ و کمی از پوسته درختان را می‌خورد و نمی‌توان فعالیت آن را برابر با مرگ و نابودی درختان دانست.


در بخشی از این نامه، به صراحت آمده است: «سمپاشی بی‌وقفه و گسترده‌ای که در جنگل‌های بکر و یگانه هیرکانی شروع شده است، در قدم نخست خاک را آلوده کرده و زیست‌مندان آن (به‌ویژه ویروس‌ها و باکتری‌های مفید) را از بین می‌برد. علاوه بر آن بسیاری از پرندگان (مهاجر و بومی) و نیز حشرات به واسطه این سموم از بین رفته یا مهاجرت خواهند کرد. بسیاری از این پرندگان و حشرات، گونه‌هایی بومی بوده و از دشمنان طبیعی سایر آفات محسوب می‌شوند و نقش مؤثری در کنترل بیولوژیک بسیاری از آفات ایفا می‌کنند و ازبین‌رفتن آنها سبب طغیان آفات متعدد گیاه‌خوار در سال‌های آتی خواهد شد». نویسندگان این نامه که به صورت اختصاصی آن را در اختیار «شرق» قرار داده‌اند، در حقیقت دست تمنای نگران خود را به سوی رئیس‌جمهور کشور دراز کرده و از او خواسته‌اند جلوی این اتفاق را بگیرد که می‌تواند خطراتی بزرگ را به دنبال داشته باشد. در بخش انتهایی این نامه، این‌طور آمده است: «نویسندگان این نامه سرگشاده، به نمایندگی جمعی کثیر از زیست‌شناسان، بوم‌شناسان و محققان حشره‌شناس دانشگاهی و مراکز تحقیقاتی، از مدیران ارشد کشور و به‌ویژه دکتر حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشور، تقاضا دارند قبل از اینکه مشکل پیچیده‌تری به مشکلات زیست محیطی ایران عزیزمان تحمیل شود، بی‌درنگ وارد صحنه شده و دستور توقف کاربرد ترکیبات و محلول‌های شیمیایی (به هر شکل و با هر نام تجاری) را در جنگل‌های بی‌نظیر شمال ایران صادر فرمایند».


این نامه در حقیقت واکنشی بی‌پرده و جدی به اقداماتی است که مسئولان سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور و همچنین سازمان حفظ نباتات برای مقابله با این آفت در دستور کار قرار داده‌اند.


نگاهی به سابقه اخبار درباره این آفت نشان می‌دهد حشره آفت شب‌پره شمشاد که یک آفت خارجی و جدید برای طبیعت ایران محسوب می‌شود، اولین‌بار در خردادماه امسال (٩٥) در پارک بنفشه چالوس و محوطه هتل هایت و نمک‌آبرود مشاهده شد، که در ادامه دامنه اثرگذاری این آفت از آستارا، در غرب استان گیلان تا شرق استان مازندران افزایش یافته است.


تنها گیاهی که این آفت در جنگل‌های هیرکانی شمال ایران به آن حمله کرده است، شمشاد خزری، یکی از گونه‌های پهن‌برگ، همیشه‌سبز جنگل‌های شمال ایران است که جزء ذخایر جنگلی محسوب می‌شود و براساس قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی مصوب سال ١٣٧١ قطع آن ممنوع است.
سم‌پاشی و استفاده از ترکیبات شیمیایی برای مقابله با این آفت در شرایطی در شمال کشور در دستور کار قرار گرفته است که محققان حشره‌شناس معتقدند: «اساسا زیستگاه‌های طبیعی را نباید با مزارع کشاورزی یا گلخانه‌ها مقایسه کرد. در مزارع کشاورزی، تمام تلاش ما این است که سیستم را به قدری ساده کنیم که به آسانی بتوان آن را کنترل و مدیریت کرد؛ ولی درهم‌تنیدگی فوقِ پیچیده اکوسیستمی مانند جنگل امکان مدیریت آسان را (مثل آنچه در مزارع انجام می‌دهیم) از ما می‌گیرد. برای مدیریت اکوسیستم‌های طبیعی باید نگاهی کل‌گرا و همه‌جانبه پیشه کرد؛ چراکه کوچک‌ترین خطایی ممکن است سبب از‌هم‌گسستگی حلقه‌های شبکه حیات در این اکوسیستم‌ها شود و این اتفاقی جبران‌ناپذیر است. درحال‌حاضر جمعیت این حشره بیش از ٤ هزار هکتار از جنگل‌ها را در بر گرفته، همین کار مبارزه شیمیایی را خطرناک‌تر و پیچیده‌تر می‌کند. چرا باید در محدوده بسیار وسیعی سم‌پاشی صورت گیرد. ما هنوز تصویر روشن و دقیقی از گونه‌های ساکن جنگل‌های شمال نداریم. تصور کنید در چنین محدوده‌ای گونه‌ای نایاب با پراکنش محدود زندگی کند که این سم‌پاشی آن‌ گونه را نابود کند؛ به‌علاوه در چنین مقیاس وسیعی جمعیت بالایی از گونه‌های حشرات مفید را نیز به همراه حشره آفت از بین می‌بریم. همین موضوع می‌تواند دلیل انفجار گونه‌های آفت دیگری شود. از سویی نباید درختان برهنه را مرده دانست.

این درختان زنده‌اند و سال بعد سبز می‌شوند. این تجربه‌ای است که در دیگر کشورها تأیید شده؛ یعنی جمعیت آفت در سال‌های بعد اُفت کرده و با محیط سازگاری حاصل کرده است. حتی ما در کشور خودمان هم مثال‌های فراوانی از شب‌پره‌های آفت را داشته‌ایم که سم‌پاشی هیچ اثر چشمگیری بر جمعیت‌شان نداشته؛ درحالی‌که با گذشت زمان با محیط به تعادل رسیده‌اند (مثل شب‌پره ابریشم‌باف ناجور). حتی ممکن است در‌این‌میان از این ٤٠ ‌میلیون درخت یک ‌میلیون هم بمیرند؛ حتی در آن صورت هم کاشتن مجدد درختان هزینه‌ کمتری از برهم‌زدن اکوسیستم دارد؛ چراکه دومی راهی است بازگشت‌ناپذیر».


«متن کامل نامه نوشته‌شده توسط ٤٦ استاد دانشگاه و اسامی آنها در این رابطه در ادامه آمده است:

هشدار محققان و دانشگاهیان درباره اثرات زیان‌بار شیوه مدیریت شب‌پره آفت شمشاد

شب‌پره آفت شمشاد با نام علمی
(Cydalima perspectalis WALKER, ١٨٥٩) شب‌پره‌ای متعلق به خانواده علف‌بیدان
(Crambidae) است. این شب‌پره که خاستگاه اولیه‌اش شرق آسیا گزارش شده است، در اوایل قرن حاضر به اروپا وارد شده و هم‌اکنون در تمام کشورهای حوزه مدیترانه (از شرق تا غرب اروپا و تا مرزهای ایران) گسترش یافته است. در ماه‌های اخیر وجود این حشره روی درختان شمشاد در جنگل هیرکانی شمال ایران گزارش شده است. از آنجا که جمعیت حشره آفت در بعضی مناطق در حد بالایی است، طبعا میزان خسارت آن هم شدید ارزیابی شده است. به همین دلیل و در پی تشکیل ستاد بحران، سازمان حفظ نباتات و ادارات جنگل‌بانی شهرهای شمالی کشور برنامه سم‌پاشی گسترده‌ای را بدون توجه به مخاطرات زیست‌محیطی در این جنگل‌ها شروع کرده‌اند. همچنین بسیاری از مسئولان، مردم را به سم‌پاشی محیط دعوت کرده‌اند. در این بین چند موضوع قابل توجه و تأمل است:
این شب‌پره تنها از گونه‌های شمشاد تغذیه می‌کند و به سایر گیاهان اعم از کشاورزی، جنگلی و مرتعی خسارتی وارد نمی‌کند. علاوه بر آن، این آفت عموما از برگ و به مقدار کم از پوسته ساقه شمشاد تغذیه می‌کند و این نحوه تغذیه سبب مرگ درختان نمی‌شود. درحالی‌که بی‌برگی موقت درختان شمشاد به کنترل طبیعی، متعادل‌سازی و کاهش جمعیت این حشره کمک می‌کند. این تجربه در کشورهای اروپایی درباره این آفت مشاهده و تأیید شده است. به‌علاوه به‌کارگیری روش‌های ایمن یا بیولوژیک (نظیر تله‌های فرومونی و نوری برای شکار انبوه، به‌کارگیری دشمنان طبیعی، کنترل میکروبی نظیر Bt) بسیار مؤثرتر و سازگار با محیط زیست در اختیار متخصصان و قابل‌استفاده توسط کارشناسان است.
سم‌پاشی بی‌وقفه و گسترده‌ای که در جنگل‌های بکر و یگانه هیرکانی شروع شده است، در قدم نخست خاک را آلوده می‌کند و زیست‌مندان آن (به‌ویژه ویروس‌ها و باکتری‌های مفید) را از بین می‌برد. علاوه بر آن بسیاری از پرندگان (مهاجر و بومی) و نیز حشرات به واسطه این سموم از بین رفته یا مهاجرت خواهند کرد. بسیاری از این پرندگان و حشرات، گونه‌هایی بومی بوده و از دشمنان طبیعی سایر آفات محسوب می‌شوند و نقش مؤثری در کنترل بیولوژیک بسیاری از آفات ایفا می‌کنند و ازبین‌رفتن آنها سبب طغیان آفات متعدد گیاه‌خوار در سال‌های آتی خواهد شد.
علاوه بر آن، گسترش سموم کشاورزی در متراکم‌ترین منطقه جمعیتی ایران بر سلامت انسان‌های ساکن این مناطق اثرات مخربی دارد. سموم شیمیایی، آب‌های جاری و زیرزمینی را آلوده می‌کنند و وارد سیستم‌های آب شهری می‌شوند. در این صورت آیا باید از دیدن نرخ بالای سقط جنین حیرت کنیم؟ آیا می‌توان سرطان‌هایی را که حاصل و اثر این سموم هستند نادیده گرفت؟ آیا کسی می‌تواند پاسخ‌گوی برهم‌خوردن تعادل طبیعی و متعاقب آن نابودی گونه‌های جانوری باشد؟
در کنار همه این موارد، نمی‌توان چشم بر تبعات اقتصادی سنگین این شیوه مبارزه بست. اگرچه سم‌پاشی فرایندی به‌ظاهر کم‌هزینه است ولی کاربرد این ترکیبات شیمیایی باعث آلوده‌کردن منطقه‌ای خواهد شد که هیچ قیمتی نمی‌توان برای آن متصور شد. منطقه‌ای که جولانگاه پستانداران ارزشمندی مانند پلنگ و مرال بوده و تنها چند قدم با بزرگ‌ترین مخزن ماهیان خاویاری کشور فاصله دارد. آب‌های سطحی این سموم را به دریا می‌ریزند و این خود عاملی برای کاهش ذخایر ماهیان (و به‌ویژه ماهیان خاویاری) کشور خواهد بود.
همچنین یادمان باشد که طبیعت مرزهای جغرافیای سیاسی را تشخیص نمی‌دهد و هر حرکتی در جهت تولید آلاینده‌های زیست‌محیطی از سوی ایران، اعتراض کشورهای همسایه را نیز به دنبال خواهد داشت.
موارد فوق تنها مجملی از قصیده مفصل پروژه‌های غیرکارشناسی است. نوار شمالی کشور و جنگل‌های بکر و قدیمی هیرکانی مهم‌ترین زیستگاه تنوع زیستی کشور محسوب می‌شود. زیستگاه‌هایی که باید مانند جانمان در حفظ و حراست از آنها بکوشیم و تمام ظرفیت و توان علمی کشور را در این راستا بسیج کنیم. نویسندگان این نامه سرگشاده، به نمایندگی جمع کثیری از زیست‌شناسان، بوم‌شناسان و محققان حشره‌شناس دانشگاهی و مراکز تحقیقاتی، از مدیران ارشد کشور و به‌ویژه دکتر حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشور، تقاضا دارند قبل از اینکه مشکل پیچیده‌تری به مشکلات زیست‌محیطی ایران عزیزمان تحمیل شود، بی‌درنگ وارد صحنه شده و دستور توقف کاربرد ترکیبات و محلول‌های شیمیایی (به هر شکل و با هر نام تجاری) را در جنگل‌های بی‌نظیر شمال ایران صادر فرمایند. بدیهی است تشکیل کمیته‌ای تخصصی متشکل از استادان دانشگاهی، پژوهشگران رشته‌های بوم‌شناسی، حشره‌شناسی و جنگل قبل از هر اقدام بعدی ضروری است.
نویسندگان:
١. عبدالحسین وهابزاده (بوم‌شناس)
٢. دکتر علی‌اصغر طالبی (حشره‌شناس، عضو هیأت‌علمی و ریاست دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس)
٣. دکتر بهرام کیابی (بوم‌شناس، عضو هیأت‌علمی دانشکده علوم، دانشگاه شهید بهشتی)
٤. دکتر محمدسعید مصدق (حشره‌شناس، عضو هیأت‌علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه چمران اهواز)
٥. دکتر مهدی اسفندیاری (حشره‌شناس، عضو ‌هیأت علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز)
٦. دکتر سیدابراهیم صادقی (حشره‌شناس، عضو هیأت‌علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع)
٧. دکتر سمیرا فراهانی (حشره‌شناس، عضو هیأت‌علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع)
٨. دکتر احسان رخشانی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل)
٩. دکتر حسین رجائی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی موزه تاریخ طبیعی اشتوتگارت-آلمان)
١٠. دکتر رضا طلایی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران)
١١. دکتر نجمه ابراهیمی (حشره‌شناس، دانشگاه تربیت مدرس)
١٢. دکتر حمزه ایزدی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی عصر رفسنجان)
١٣. دکتر حسین آخانی (گیاه‌شناس، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران)
١٤. سایه سری (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور)
١٥. دکتر عباسعلی زمانی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه)
١٦. دکتر صراف معیری (رئیس پژوهشکده فناوری‌های نوین زیستی دانشگاه زنجان)
١٧. دکتر اصغر شیروانی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی گروه گیاه‌پزشکی، دانشگاه شهید باهنر کرمان)
١٨. دکتر حسین اللهیاری (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران)
١٩. دکتر شهروز کاظمی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان)
٢٠. دکتر حسین لطفعلی‌زاده (حشره‌شناس، دانشیار و رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی آذربایجان شرقی)
٢١. دکتر امید جوهرچی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی)
٢٢. مهندس جلیل علوی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی)
٢٣. دکتر سیدمحمد تبادکانی (حشره‌شناس، دانشگاه تهران)
٢٤. دکتر عبدالحسین طاهری (عضو هیأت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و مشاور مرکز هیأت‌های امنا و ممیزه وزارت علوم)
٢٥. مهندس معصومه مقدم (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور)
٢٦. دکتر حبیب عباسی‌پور (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد)
٢٧. دکتر حاجی‌محمد تکلوزاده (عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی شهید باهنر کرمان و مشاور استاندار استان کرمان)
٢٨. دکتر شایان شامحمدی (عضو هیأت علمی و رئیس دانشگاه شهرکرد)
٢٩. دکتر علیرضا صبوری (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران)
٣٠. دکتر کامبیز مینایی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز)
٣١. دکتر سعید عشقی (متخصص میوه‌های ریز، هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز)
٣٢. دکتر حسن صالحی (متخصص گیاهان زینتی هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز)
٣٣. دکتر جواد کریم‌زاده (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان)
٣٤. دکتر حسین مددی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان)
٣٥. دکتر ولی‌الله بنی‌آمری (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور)
٣٦. دکتر کتایون خردمند (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران)
٣٧. دکتر سیدمحسن تقوی (بیماری‌شناس گیاهان، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی و معاون آموزشی دانشگاه شیراز)
٣٨. دکتر پرویز شیشه‌بر (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه چمران اهواز)
٣٩. دکتر محمد مهرآبادی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس)
٤٠. دکتر آرش راسخ (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز)
٤١. دکتر علی افشاری (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان)
٤٢. دکتر علیرضا منفرد (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج)
٤٣. دکتر محمدرضا نعمت‌اللهی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان)
٤٤. دکتر محمدسعید امامی (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان)
٤٥. دکتر علیرضا حق‌شناس (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان)
٤٦. دکتر محمدحسن بشارت‌نژاد (حشره‌شناس، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان)

منبع:سلامت نیوز

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۳۲
پیمان صاحبی


 

ایران نیازمند واردات آب می شود؟

وزیر نیرو بر این باور است که از دو سال پیش روی ایده واردات آب فکر شده و ممکن است در آینده عملیاتی شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، گرچه ایران تا چند سال پیش صادر کننده آب مجازی به وفور بود و اکنون نیز این اتفاق کم و بیش رخ می دهد، اما به دلیل خشکسالی‌های پی‌درپی بحث واردات آب نیز مطرح است و جزو طرح‌های در دست مطالعه وزارت نیرو است.

ترس از بی آبی و خشکی ایران وزارت نیرو را وادار کرده که به واردات آب نیز فکر کند، درست است که این ایده هنوز به مرحله اجرا گذاشته نشده اما وزیر نیرو بر این باور است که از دو سال پیش روی این ایده فکر شده و ممکن است در آینده عملیاتی شود.

این مساله نشان از عمق فاجعه بحران آب در کشور دارد و شاید در حال حاضر که آب در دسترس همگان است این موضوع درک نشود، اما قطعا زمانی که دیگر آبی برای نوشیدن نباشد درک بی‌آبی و بحران آب ملموس تر خواهد شد.

ایران کشوری در منطقه خشک و نیمه خشک است، علاوه بر این به دلیل ازدیاد برداشت از آب های زیرزمینی و کاهش آب‌های سطحی هر روز به مرز خشکسالی واقعی نزدیک تر میشود. مصلحت کشور اینگونه طلب می کند که از هم‌اکنون به فکر آینده و نیامدن فرجام بی آبی ایران باشیم.

علاوه بر این آمار گویای این است که میزان روان‌آب‌های کل کشور در سال جاری ۵۴ میلیارد و ۶۰۳ میلیون مترمکعب بوده که نسبت به میانگین بلندمدت با ۸۰ میلیارد و ۵۹۵ میلیون مترمکعب، ۳۲ درصد کاهش داشته همچنین طبق آخرین داده ها ۴۲ درصد مخزن سدهای کشور خالی است.

همچنین در سال های گذشته ۱۳۰ میلیارد مترمکعب آب استحصالی در کشور وجود داشته اما در شرایط فعلی این رقم به ۸۸ میلیارد مترمکعب کاهش یافته که این موضوع بیانگر کاهش ۲۵ درصدی میزان آب استحصالی کشوراست.

از سوی دیگر در شرایط فعلی ۱۲۰ میلیارد مترمکعب کسری مخزن در کشور وجود دارد که قرار است طی برنامه ۲۰ ساله این عدد به صفر برسد و برنامه های متعددی برای آن در نظر گرفته شده اما باتوجه به این مساله که ایران در بین ۱۸۰ کشور دنیا از لحاظ برخورداری از منابع آب در رتبه ۵۰ و در بین این کشورها از لحاظ سرانه منابع آب در جایگاه ۱۱۲ دنیا قرار دارد نمی توان خیلی به رفع این بحران در آینده نزدیک در کشور امید داشت.

با همه این تفاسیر در مورد واردات آب و عملی شدن این ایده نیز انتقاد های زیادی وجود دارد و بسیاری از کارشناسان و دست‌اندرکاران حوزه آبی بر این باورند که باتوجه به هزینه‌های زیاد این کار دولت نمی‌تواند از عهده این کار برآید اما شاید چاره ای جز این کار برای ایران وجود نداشته باشد در مجموع به نظر می رسد که بهترین راهکار در شرایط فعلی بسیج همگانی برای گذر از بحران آبی است.

منبع:سلامت نیوز

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۳۰
پیمان صاحبی

شهره اقبال‌زاده: آمار نشان می‌دهد از زمانی که محصولات تراریخته به‌طور وسیع کشت شده‌اند، مصرف سموم افزایش پیدا کرده، علت چیست؟

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه فرهیختگان، می‌دانید کشاورزان خیلی به علف‌کش رانداپ (گلیفوزات) علاقه دارند، هرچند اثرات بد آن بر سلامت و محیط‌زیست شناخته شده است. بسیاری از محصولات تراریخته را به رانداپ مقاوم کرده‌اند، هنگامی که کشاورز سویا یا هر محصول تراریخته مقاوم به رانداپ را کاشته است، می‌تواند از این علف‌کش استفاده کند، بدون اینکه محصولش صدمه اقتصادی ببیند. در حالی که قبلا کشاورز نمی‌توانست در هنگام رویش محصولات علفی از علف‌کش استفاده کند. خوب خیال کشاورز را «راحت» کردند. این مساله منجر به استفاده بیشتر از رانداپ شد. بعد چه شد؟ مثل استفاده زیاد از آنتی‌بیوتیک که منجر به پیدایش میکروب‌های مقاوم می‌شود، علف‌های هرز مقاوم پیدا شدند که به آنها super weed می‌گویند، علف‌های هرز مقاوم به رانداپ.


کشاورز برای نابودی آنها مقدار رانداپ را زیاد کرد و نتیجه نگرفت و دست به دامان علف‌کش‌های قوی‌تر و پرعارضه‌تر شد؛ مثلا در نقاطی از دنیا که علف‌کش 2-4D از رده خارج شده بود، مجددا برای مقابله با علف هرزهای مقاوم به کار گرفته شد و از چند علف‌کش استفاده و منجر به افزایش خطرات زیست‌محیطی سموم شد.
در پنبه و ذرت آمدند ژن یک باکتری به نام bacillus Thuringiensis یا به اختصار BT را قرار دادند. این باکتری از خود سمی ترشح می‌کند که کرمی را که آفت ذرت و پنبه است، از بین می‌برد. توکسین این باکتری سبب متلاشی شدن معده و مرگ کرم می‌شود. ذرت یا پنبه‌ای که حاوی این ژن است خود تولید‌کننده سم است! گفتند این توکسین برای انسان خطر ندارد. ولی آزمایش‌ها نشان داده که دادن چنین غذایی به موش‌ها سبب پاسخ شدید سیستم ایمنی و صدمه به روده‌ها شده است. هزاران گوسفند، گاومیش و بز در هند با چرا در مزارع پنبه BT مردند، آنها که زنده ماندند با بیمار شدند یا مشکلات باروری پیدا کردند.


19 درصد محصولات تراریخته در درون شان آفت‌کش دارند، 13 درصد این محصولات، هم آفت‌کش دارند و هم به علف‌کش مقاومند.


از سوی دیگر در مطالعه‌ای به موش‌ها ذرت تراریخته داده شد و به آب آشامیدنی آنها مقدار ناچیزی رانداپ اضافه شد که این وضعیت منجر به ایجاد تومورهای بزرگ و متعدد، به‌خصوص تومورهای پستان، صدمه به کبد و کلیه و مرگ زودرس در 70 درصد از موش‌های ماده و 50 درصد از موش‌های نر شد. در حالی که این درصد در موش‌های شاهد 30 و 20 درصد بوده است. این مطالعه به وسیلهGilles-EricSeralini در دانشگاه Caen صورت گرفته و در مجله The Food and Toxicology Journal چاپ شده است و در مطالعه‌ای هم که توسط Michael Antonio در King College of London صورت گرفته، نتایج مشابهی به دست آمده است.


*فعال محیط‌زیست

منبع:سلامت نیوز

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۲۹
پیمان صاحبی


امید باتو*: این یادداشت در پاسخ به سوال آقای دکتر محمد درویش مدیر کل محترم دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست می باشد که اخیراً در کانال تلگرامی درویشنامه طی مطلبی تحت عنوان شور و انفعال در کردستان پرسیده بود کسی دلیل عدم همراهی با پویش سه شنبه های بدون خودرو را می داند؟


1-  کردستان سرزمینی دارای فرهنگ و تمدنی بیش از چند ده هزار سال (اشاره به کاوشهای باستان شناسی دانشگاه تهران در دره سیروان که آثار یافت شده دارای قدمت هفتاد هزار ساله می باشند)، که هراز چندگاهی بدلیل رویدادهای جالب فرهنگی در صدر اخبار ایران و حتی جهان قرار می گیرد. در مورد فرهنگ والای این سرزمین همان بس که مقام معظم رهبری کردستان را یک استان فرهنگی خطاب می نمایند.

 از جمله رویدادهایی که در این استان فرهنگی بعنوان ابتکار عمل و برای اولین بار در سطح میهن انجام شده است می توان به نهضت نفی شکار (شکستن اسلحه توسط شکارچیان)، ابراز همدردی معلم مریوانی با دانش آموز سرطانی با تراشیدن موی سر خود و همچنین کمپین های متفاوت در حمایت و یا همراهی با موضوعات مختلف همچون درختکاری، مهار آتش سوزی ها، طرح خانه تکانی کاغذی برای جمع آوری کاغذهای سفید، پایان کارتن خوابی و ... را نام برد. البته بسیاری از اقدامات در ابتدا به یک موج اجتماعی فراگیر تبدیل شده اما متأسفانه بدلیل عدم همراهی مسئولین و نیز عدم تداوم حمایت رسانه ها –فقط در ابتدا به پوشش خبری و استفاده ابزاری از آن می پردازند- این حرکتها بسیار زودتر از آنچه انتظار می رود به خاموشی می گرایند.

2-  پویش ملی سه شنبه های بدون خودرو مدتی است در صدر اخبار –محیط زیستی و حتی اجتماعی- سطح کشور قرار دارد. این ابتکار عمل فعال محیط زیست اراک (مهدی بختیاری) در اندک زمانی توانسته است به موضوعی فراگیر در میان تشکل های محیط زیستی در سطح کشور تبدیل شده و حتی اسپانسر و حامیانی از جمله شما (محمد درویش) پیدا نموده است. زمانی که پویش ملی سه شنبه های بدون خودرو از زبان ... مطرح شد کمتر کسانی با دیده خوش بینی به آن نگریسته و به فراگیر شدن آن در سطحی که امروز مشاهده می شود فکر می کردند. 

اما با وجود افرادی همانند محمد درویش که اینچنین محکم و مطمئن از این ابتکار عمل دفاع کرده و از ابتدا تاکنون بدون تردید به تنشیر و تبلیغ آن پرداخته است، روز به روز بر تعداد حامیان و منادیان آن افزوده شده به نحوی که از سازمان حفاظت محیط زیست گرفته تا وزارت ورزش و جوانان، قوه قضاییه و وزارت بهداشت و درمان و ... را در نوردیده است. اگر محیط زیست را همانند یک نظام (کل) در نظر بگیریم، این نظام از مجموعه ایی از اجزا تشکیل شده است که در تعامل و روابط متقابل با یکدیگر می باشند. مجموع اقداماتی از جمله موضوع سه شنبه های بدون خودرو و همچنین دیگر اقدامات مرتبط با فرهنگ سازی، سیاست سازی و ...، اجزای این کل را شامل می شوند. می توان گفت که بدون در نظر گرفتن اجزاء، هیچ گاه نظام یا همان کل (مجموعه) شکل نخواهد گرفت.

 بارها گفته شده که یکی از اصلی ترین معضلات محیط زیست موضوع فرهنگ سازی و آموزش های محیط زیستی برای اقشار جامعه می باشد یعنی چنانچه ما بخواهیم در زمینه محیط زیست کاری ایجابی انجام دهیم نقطه شروع ما همان اقدامات فرهنگی می باشد. صرف نظر از اینکه موضوع سه شنبه های بدون خودرو می تواند راهکار مناسبی برای کاهش حجم آلاینده های هوای ناشی از فعالیت و تردد وسائط نقلیه در شهرها و سکونت گاههای کشور باشد یا خیر، اما این شروع می تواند نقطه عطفی در همان بستر سازی فرهنگی برای جلب توجه آحاد جامعه نسبت به مقوله محیط زیست باشد.

3-  با وجود بستر فرهنگی و آمادگی اجتماعی که در کردستان برای حمایت از موج های محیط زیستی و اجتماعی وجود دارد اما پویش ملی سه شنبه های بدون خودرو تا بحال توفیق چندانی کسب نکرده است. دلیل این عدم همراهی و عدم ایجاد موج در کردستان به باور من ناشی از انفعال اداری در راهبری صحیح آن می باشد. 

چرا که در این راستا بجز کارهای تبلیغاتی توسط نگارنده و چند نفر دیگر از جمله طراحی لوگو، درخواست از استاندار برای حمایت از سه شنبه های بدون خودرو (نامه جمعی از فعالین محیط زیستی  کزدستان تحت عنوان کردستان نیازمند پویش سه شنبه های بدون خودرو که در صفحه 7 شماره 882 مورخ 95/2/25 روزنامه سیروان منتشر شده است) و مجموعه فعالیتهایی در فضای مجازی و همچنین حمایت و مجموعه اقدامات انجمن سبز چیا در شهر مریوان که آن هم با مشکلاتی مواجه شده است، هیچ اقدام عملی ایجابی توسط متولیان اصلی موضوع و نهادهایی که راهبری آنرا به عهده دارند صورت نگرفته است. در حالی که می بایست اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان بعنوان متولی اصلی موضوع مدیریت این موج را در دست گرفته و همچنین، شهرداری های  شهرهای استان، دانشگاه علوم پزشکی و اداره ورزش و جوانان نیز بیشترین حمایت را نسبت به آن انجام می دادند.

 این انفعال به هر دلیلی که بوده است -نگارنده قصد آسیب شناسی آن را در این مجال ندارد- منجر به بازماندن استان کردستان از پویش ملی سه شنبه های بدون خودرو گردیده است موضوعی که می تواند و پتانسیل آنرا دارد که هم موجب جلب توجه عامه و توده های اجتماعی به مقوله محیط زیست و تبدیل آن به یک پارادایم در زندگی اجتماعی شهروندان شده و هم منجر به صرفه جویی مستقیم و غیر مستقیم میلیاردها تومان طی سال (صرفه جویی در مصرف بنزین، عدم ایجاد ترافیک و اتلاف زمان، صرفه جویی در مصرف لنت ترمز، لاستیک و ...، صرفه جویی و کاهش هزینه درمان بیماری های ناشی از آلاینده های محیط زیستی و ...) شود.

در سالی که توسط مقام معظم رهبری بعنوان سال همدلی مردم و مسئولین نامگذاری شده و همچنین سیاستهای اقتصادی دولت محترم تدبیر و امید بر مبنای اهداف اقتصاد مقاومتی شکل گرفته است می طلبد مسئولین محترم استان به این انفعال و بی تفاوتی پایان داده، با لبیک گفتن به این موضوع و با بهره گیری از استعداد اجتماعی موجود و راهبری صحیح آن، در راستای پیشبرد و عملی شدن اهداف و آرمان های اقتصادی و محیط زیستی نظام جمهوری اسلامی عمل نمایند.

*کارشناس محیط زیست

منبع: زیست بوم
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۲۸
پیمان صاحبی


دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه امکان احیای دریاچه ارومیه ثابت شده است، از انجام مطالعات انتقال آب دریاچه وان به دریاچه ارومیه خبر داد. 

عیسی کلانتری در نشست خبری بررسی آخرین وضعیت عملکرد ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه قول رئیس‌جمهور در مورد احیای دریاچه ارومیه، یک اقدام استراتژیک بود و با بیان اینکه دریاچه وان گرفتار زیادی آب است، گفت: ارتفاع آب در این دریاچه به‌قدری بالا آمده که شرایط بی‌هوازی در کف دریاچه ایجاد کرده و موجودات داخل آب در حال ازبین‌رفتن هستند. 
دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه با تأکید بر اینکه ترک‌ها به انتقال آب از دریاچه وان متمایل هستند، اظهار کرد: بخشی از مطالعات این طرح صورت گرفته و در حال تکمیل است. مطالعات این پروژه از لحاظ شیمیایی از سوی دانشگاه‌های مراغه، تربیت‌مدرس و ارومیه صورت گرفته و نتایج آن به سوئیس ارسال شده است. 
کلانتری با اشاره به اینکه شوری دریاچه وان کمتر از دریاچه ارومیه است، افزود: PH دریاچه وان ٩,٢ است و PH دریاچه ارومیه ٧.٤ است بنابراین از لحاظ شیمیایی ترکیب آنها مشکلی ندارد. مطالعات بخش بیولوژیکی این پروژه در حال انجام است که در صورت مثبت‌بودن نتایج آن، وارد مذاکره با ترک‌ها خواهیم شد. 
وی با بیان اینکه ترک‌ها از لحاظ مهندسی جلوتر از ما هستند، گفت: آنها می‌توانند آب را تا مرز ایران انتقال دهند. مناسب است که این آب به قسمت شمال دریاچه وارد شود. شوری دریاچه ارومیه به‌خاطر وجود کوه‌های نمکی در ضلع شمال‌غربی دریاچه است که در صورت ورود آب از وان، شوری دریاچه کاهش می‌یابد. 
دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه اگر مطالعات تکمیل شود، مذاکرات فنی و سیاسی آن شروع می‌شود، گفت: اگر بتوانیم ١,٥ تا دو‌میلیارد مترمکعب آب از دریاچه وان وارد دریاچه ارومیه کنیم، اتفاق خوبی خواهد بود. 
دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه در مورد امکان تجدیدنظر در الگوی کشت اراضی کشاورزی حاشیه دریاچه ارومیه گفت: در ابتدای انقلاب، ٢٩٠‌هزار هکتار از این منطقه زیر کشت آبی بود، ولی درحال‌حاضر بیش از ٥٠٠‌ هزار هکتار سطح اراضی زیر کشت است بنابراین ١,٥‌میلیارد مترمکعب از حقابه دریاچه ارومیه برای کشاورزی صرف می‌شود. 
کلانتری با اشاره به اینکه اگر ٢٠‌ میلیارد مترمکعب آب دریاچه ارومیه باشد و ١,٥‌میلیارد صرف کشاورزی شود، در سال معادل حدود هفت یا هشت درصد آب دریاچه کاهش می‌یابد، گفت: سطح زیر کشت در این سال‌ها افزایش یافته و مصرف آب بهینه نشده است. 
وی با اشاره به اینکه استان‌های خراسان و اصفهان با کمبود آب مواجه هستند و کارخانه تولید قند در این استان‌ها تعطیل شده است، گفت: این استان‌ها برای تأمین قند به منطقه آذربایجان هجوم آورده و حدود ٤٠٠‌هزار تن چغندر قند در سال به خراسان و اصفهان برده می‌شود. با توجه به قیمت‌های جهانی، ارزش شکر تولیدی به میزان ٤٠٠‌هزار تن، ١٨‌میلیون دلار است، درحالی‌که سالانه ٢٢‌میلیون دلار فقط برای هزینه حمل چغندر قند به اصفهان و خراسان صرف می‌شود. 
دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه با تأکید بر اینکه طبق این روند، کشور در اقتصاد کلان چهار‌میلیون دلار ضرر می‌بیند، گفت: امسال چغندر قند فقط برای کارخانجات آذربایجان تولید و از خروج چغندر از استان جلوگیری می‌شود. شاید تولید و انتقال چغندر قند از آذربایجان به کارخانه‌های اصفهان و خراسان توجیه اقتصادی برای آنها داشته باشد، ولی برای اقتصاد کشور آسیب و لطمه به بار می‌آورد. کلانتری با اشاره به اینکه ٤,٧‌میلیارد مترمکعب از آب دریاچه ارومیه صرف کشاورزی می‌شود، گفت: ٩٠درصد آب حوزه دریاچه در حوزه کشاورزی مصرف می‌شود. در کل کشور هم تقریبا همین است و مصرف کشاورزی معادل ٩٠ درصد منابع آبی است. وی با بیان اینکه اگر دریاچه ارومیه احیا نشود، تخلیه تبریز امری محرز است، گفت: جابه‌جایی شهر تبریز بیش از هزار ‌میلیارد دلار هزینه دربر دارد؛ در زمان جنگ یک‌میلیون و صد ‌هزار نفر تعداد کل مهاجران جنگی بود که مشکلات بسیاری برای دولت ایجاد کرد و حالا انتقال پنج ‌میلیون نظر هزینه بسیاری به‌دنبال خواهد داشت. کلانتری با بیان اینکه تصمیم رئیس‌جمهور در مورد احیای دریاچه ارومیه، یک تصمیم استراتژیک بود، تأکید کرد: تصمیم گرفته شد که دریاچه به هر قیمتی حفظ شود؛ چون سلامتی شهروندان را نمی‌توان قیمت‌گذاری کرد. 
منبع: ایسنا
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۲۶
پیمان صاحبی


 

عملکرد سه ساله دولت در مدیریت منابع آب/بهره برداری از 14سد و انسداد 12هزار حلقه چاه غیرمجاز

 مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: انسداد 11 هزار و 921 چاه غیرمجاز، بهره برداری از 14 سد مخزنی و آبگیری پنج سد، از جمله اقدامات شاخص شرکت مدیریت منابع آب ایران در سه سال فعالیت دولت یازدهم است.


به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،«محمد حاج رسولیها» با اشاره به فرا رسیدن هفته دولت، به ارایه عملکرد شرکت مدیریت منابع آب ایران در طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی و همچنین حوزه طرح و توسعه این شرکت در دولت یازدهم پرداخت.


وی گفت: طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی با توجه به مصوبه شورای عالی آب به اقدامات مشترک وزارتخانه های کشور، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی، صنعت، معدن و تجارت و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور نیاز دارد که با همراهی وزارت نیرو باید درخصوص مدیریت مصرف آب پیاده شود.
وی افزود: براساس این طرح، سال گذشته 475 میلیون مترمکعب، در چهار سال آینده 11 میلیارد مترمکعب و پس از 20 سال 110 میلیارد مترمکعب اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی کنترل خواهد شد.


حاج رسولیها یادآورشد: پیش از دولت یازدهم، متوسط سالیانه انسداد چاه های غیرمجاز برای اجرایی شدن این طرح، 2 هزار و 283 حلقه بود اما در دولت یازدهم پنج هزار و 853 حلقه چاه غیرمجاز مسدود و مسلوب المنفعه شد.
وی خاطرنشان ساخت: متوسط سالیانه نصب کنتور روی چاه ها پیش از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید 2 هزار و 105 دستگاه بود اما در طول سه سال عملکرد دولت یازدهم، این رقم به 13 هزار و 918 دستگاه افزایش یافته است.
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران افزود: در حالی که متوسط سالیانه حجم آب صرفه جویی شده ناشی از انسداد چاه ها پیش از دولت یازدهم 152 میلیون مترمکعب بوده اما اینک این به 304 میلیون مترمکعب افزایش یافته است.

** جلوگیری از برداشت بیش از 844 میلیون مترمکعب آب از چاه های غیرمجاز
مشاور وزیر نیرو ادامه داد: تشکیل گروه های گشت و بازرسی در اجرای طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی عملکرد درخشان 98 درصدی داشته است.
وی گفت: تعداد 11 هزار و 921 حلقه چاه غیرمجاز در سه سال گذشته مسدود شد که کنترل اضافه برداشت آب به میزان 844 میلیون و 300 هزار مترمکعب را به دنبال داشت.


حاج رسولیها افزود: در این مدت، نصب جی.پی.اس(سیستم موقعیت یاب جهانی) روی دستگاه های حفاری از عملکرد 64 درصدی (مطابق برنامه) برخوردار و 15 هزار پرونده اصلاح و تعدیل پروانه های برداشت آب تشکیل شد و 12 هزار و 405 متر چاه پیزومتری* نیز حفر شد.
* پیزومتر چاهی است به قطر ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر که در داخل آن جدار فلزی یا پلاستیکی به قطر ۵ تا ۱۵ سانتیمتر قرار داده شده است. حفر و تجهیز پیزومترها مشابه دیگر چاه هاست و از آنها به دلیل مخارج کمترشان بیشتر و در مرحله اکتشاف استفاده می شود.

** عملکرد دولت یازدهم در حوزه طرح و توسعه
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران در ادامه به بهره برداری از 14 سد مخزنی با ظرفیت حجم آب قابل تنظیم سالیانه یک میلیارد و 541 میلیون مترمکعب و حجم مخزن سه میلیارد و 409 میلیون مترمکعبی در طول سه سال فعالیت دولت یازدهم اشاره کرد.


به گفته این مقام مسئول، سدهای ذکر شده شامل سد فرخی قاین در خراسان جنوبی، سد ماشکید1 (علیا) در سیستان و بلوچستان، سد رودبال داراب (بردنو) در استان فارس، سد سرابی تویسرکان در همدان، سد شهر بیجار (آیت الله بهجت) در گیلان، سد مروک در لرستان، سد ایوشان در لرستان، سد سورک (دهنو) در چهارمحال و بختیاری، سد زیویه در کردستان، سد سررود (قره تیکان) در خراسان رضوی، سد سیمره (هینی مینی) در ایلام، سد سراب گیلانغرب در کرمانشاه، سد تنگ حمام (شهدای گمنام) در کرمانشاه و سد حوضیان در لرستان است.


وی افزود: همچنین در این مدت، آبگیری از پنج سد مخزنی شامل سدهای کوچری (دستگاه اجرایی آب تهران)، چهچهه (دستگاه اجرایی آب خراسان رضوی)، عباس آباد کیله (دستگاه اجرایی آب کردستان)، داریان (دستگاه اجرایی شرکت آب نیرو) و ایوان (کنگیر) (دستگاه اجرایی آب ایلام) با ظرفیت مجموع حجم آب قابل تنظیم سالیانه یک میلیارد و 470 میلیون مترمکعب و حجم مخزن 600 میلیون مترمکعب اجرایی شد.
حاج رسولیها همچنین گفت: در سه سال دولت یازدهم 125 هزار و 626 هکتار شبکه آبیاری و زهکشی اصلی و 21 هزار و 988 هکتار شبکه آبیاری و زهکشی فرعی در این شرکت به بهره برداری رسید.


منبع:سلامت نیوز

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۱۸
پیمان صاحبی


 

آسیب‌های جدی به بزرگترین دریاچه دنیا با دخالت بشر

کاهش ماهیان خاویاری، کاهش تراز آب، انقراض فوک‌ها، آلودگی، نابودی نسل ماهیان، ساخت و سازهای بی‌رویه ساحلی، ویلاسازی‌های بی‌ضابطه و صدمات ناشی از گردشگران ساحلی سلامت و حیات بزرگترین دریاچه جهان را تهدید می‌کند و همه اینها به دلیل دخالت‌های نسنجیده انسان پدید آمده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران نگین آبی ایران در کنار جنگل‌های زمردین شمال ویژه‌ترین موهبتی است که خداوند در دل کشورمان نهاده است. موهبتی که دوست داریم پربگشاییم و چون پرندگان مهاجر به سمتش برویم، اما از اعماق این دریای مواج خبرهای دیگری به گوش می‌رسد

دریاچه‌ای که سطل زباله مسافران شده و از ماهیان یک تنی خاویاری آن اثری نمانده است. خزری که نسل کیلکا در تور صیادانش روز به روز کمتر شده و اگر به داد فوک‌هایش نرسند غزل خداحافظی را سر می‌دهند. کاهش ماهیان خاویاری نخستین آسیبی بود که زنگ خطر مشکلات خزر را به صدا درآورد. ماهیان خاویاری که هر روز کمتر و کمتر می‌شود و به حال و روز انقراض افتاده؛ خاویاری که چند سالی است اجازه صید آن لغو شده، اما باوجود ممنوعیت صید هم خبرهای خوشی به گوش نمی‌رسد.


«سیدمهدی میرصالحی» مدیرکل دفتر حمایت از مالکیت وزارت صنعت، معدن و تجارت دو هفته پیش از مطالعات اولیه ثبت جهانی خاویار خبرداد که این مطالعات هم جواب خوبی نداشته، به طوری که صادرات خاویار از 200 تن در دو دهه قبل به 2 تن کاهش یافته است. این میزان در سال 94 به 1.5 تن تنزل پیدا کرده که نشان می‎دهد خاویار شرایط خوبی ندارد. انقراض ماهیان خاویار تا آنجا پیش رفته که برای نخستین بار به پرورش خاویار روی آورده‌اند.

اکنون در گلستان که زمانی بزرگترین مرکز صید ماهیان خاویاری ایران بود تولید خاویار در مزارع پرورشی به یکی از بزرگترین سرمایه گذاری‌های این استان تبدیل شده است. براساس اعلام شیلات گلستان، این استان در افق 1404 به دنبال پرورش این ماهیان در مزارع منفرد و مجتمع‌های پرورشی است.


خلیج گرگان خشک می‌شود؟
یکی دیگر از مشکلاتی که دریای خزر در سال‌های اخیر با آن رو به رو شده، پسروی شدید آب است. کاهش سطح آب و بخصوص عقب نشینی در خلیج گرگان درچند سال گذشته بقدری شدید بوده که در برخی نقاط ساحلی این استان آب یک کیلومتر پسروی کرده است.

اداره کل محیط زیست گلستان هشدار داده اگر این روند ادامه یابد خلیج به منطقه‌ای بحرانی تبدیل می‌شود. مسئولان استانی در این رابطه چند ماه است که از تشکیل کارگروه نجات خلیج گرگان خبر می‌دهند، اما کار آن به کندی پیش می‌رود و در انتظارتعیین مسئول است. این در حالی است که خلیج گرگان بی‌توجه به تشکیل این کمیته به پسروی خود طی ماه‌های گذشته ادامه داده است.


«الله یار اسعدی» رئیس بنادر و دریانوردی گلستان در این باره گفت: این خلیج زمانی دو کانال داشت که راه اتصال به دریا بود. اکنون این دو کانال مسدود شده و رودخانه‌های استان هم که آب چندانی ندارد از این‌رو خلیج گرگان پسروی چشمگیری داشته است. از طرفی، سطح آب خلیج از آب خزر بالاتر رفته به طوری که دیگر آب دریا به سمت خلیج سرازیر نمی‌شود. بسته شدن کانال‌های خلیج که این مسئول به آن اشاره کرد، موضوعی است که زودتر از همه باید به آن رسیدگی شود زیرا در این مورد یک مسئول استانداری گلستان که نخواست اسمش ذکر شود، تأکید کرد: هرگونه دست‌اندازی در ساحل دریا موجب می‌شود رسوبات به اطراف پخش شود و لایروبی بندر امیرآباد و موج شکن این بندر بر پخش شدن رسوبات به سمت خلیج گرگان و بر بسته شدن دو کانال بی‌تأثیر نبوده و موضوع باید بررسی شود.


فک‌ها آینه مشکلات خزر
بسته شدن کانال‌های «خزینی» و «چپ اوقلی» جزیره آشوراده دسترسی فک‌های خزری به این حیاط خلوت حیات وحش را نیز کمتر کرده است. «امیر صیاد شیرازی» مسئول مرکز تحقیقاتی فک خزری در مورد عوامل کاهش جمعیت فک‌ها، اظهارداشت: شکارغیرمجاز، تلفات در تورهای ماهیگیری، آلودگی، تغییرات اقلیمی، کمبود موادغذایی، گونه‌های مهاجم و انواع بیماری‌ها موجب شده تا نسل تنها پستاندار دریای خزر بشدت در خطر باشد.

براساس آخرین سرشماری فک خزری در سال 2008 میلادی، جمعیت یک میلیون قطعه‌ای این پستاندار به 100 هزار کاهش یافته و اگر اقدام‌هایی برای حفاظت آنها انجام نگیرد در آینده‌ای نه چندان دور از بین خواهند رفت.


وی از نخستین همکاری مشترک گروه علمی ایران و روسیه در طرح تحقیقاتی فک خزری خبر داد که سه سال به طول خواهد انجامید و امید می‌رود نتایج آن باعث جلوگیری از شکار این گونه با ارزش شود.


کاهش ماهیان
«رضا هاشم نژاد» از دوستداران محیط زیست که با قایقش مسافران را به جزیره متروک آشوراده می‌برد، از انباشت رسوب در خلیج گرگان خبر داده و گفت: با یک تلاطم کوچک آب گل آلود می‌شود و گردشگران کمتر تمایل پیدا می‌کنند که به این منطقه بیایند، در حالی که گردشگری از منابع درآمدی اهالی است.

همچنین به دلیل قطع شدن ارتباط خلیج گرگان با دریا راه ورود ماهی بسته شده و فقط همان دسته از ماهیان باقیمانده به زاد و ولد ادامه می‌دهند که از این‌رو تعداد ماهیان کم شده و صیادی از رونق افتاده است.

هاشم‌نژاد با اشاره به اینکه هفته پیش از سواحل بندرترکمن 300 کیلو زباله جمع‌آوری شد، افزود: بجز زباله‌ای که مسافران می‌ریزند رودخانه‌ها هم زباله‌ها را به سمت سواحل می‌آورد. مشکلات خزر بیشتر از اینکه گردابی خودساخته باشد از دست اندازی‌های بشر پدید آمده، مشکلاتی که جبران پذیرهم اگر باشد به زمان و برنامه نیاز دارد.

منبع:سلامت نیوز

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۱۸
پیمان صاحبی

 

ماجرای انتقال مالکیت ۵ هزار هکتار جنگل هیرکانی از سازمان جنگل‌ها به اوقاف

مدیرکل منابع طبیعی استان مازندران با اشاره به انتقال مالکیت 5 هزار هکتار از جنگل‌های هیرکانی به اوقاف گفت: بر اساس وضعیت پیش آمده اوقاف می‌تواند؛ هرکاری که بخواهد در این جنگل‌ها انجام دهد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایلنا، ستار بابایی در ارتباط با انتقال مالکیت حدود ۵ هزار هکتار از جنگل‌های هیرکانی به اوقاف گفت: وقف نامه‌ای متعلق به سال ۱۳۲۶ قمری وجود دارد که فردی؛ دو روستا، درختان مثمر و غیرمثمر و مراتع آن را وقف کرده است، البته حدود ثغور این وقف مشخص نیست، اما در این وقفنامه حرفی از جنگل نیست، بلکه در مورد روستا صحبت شده است و بحث روستا هم به ما ارتباطی ندارد، اما کارشناسان دادگستری در آخرین نظر خود عنوان کرده‌اند که حدود ۵ هزار هکتار از این جنگل‌های هیرکانی نیز به این وقف مربوط است.

وی ادامه داد: این درحالی است که حدود ۱۰ الی ۱۲ سال پیش زمانی که این مساله طرح موضوع شده بود؛ رای بدوی و تجدید نظر به نفع سازمان جنگل‌ها صادر شد، اما پس از آنکه دیوان عدالت اداری به این موضوع ورود کرد، نظر کارشناسان دادگستری نیز تغییر کرد و نظر آنها در آخرین رای در تاریخ ۸ / ۳/ ۹۲ بر وقفی بودن این جنگل‌ها بود.

مدیر کل منابع طبیعی استان مازنداران با اشاره به اینکه در تلاش هستیم تا دوباره این پرونده حقوقی را به جریان بیاندازیم، افزود: از من با عنوان فروش مال غیر، شکایت کرده‌اند، زیرا آنجا در حال اجرای طرح جنگلداری هستیم و ۲ مجری ما که با آنها قرار داد ۱۰ ساله داریم؛ در این جنگل‌ها مشغول کار بودند، هر دو مجری نیز شرکت‌های دولتی چوب، کاغذ و راه‌آهن هستند، اوقاف حتی خرده محصولاتی که از جنگل به بیرون برده می‌شود را نیز ضبط کرده، بنابراین فعلا دستور توقف کار صادر شده است.

بابایی گفت: تنها راه خروج از این وضعیت رای محاکم قضایی است، در غیر این صورت این جنگل‌ها برای اوقاف است و هر کاری بخواهد می‌تواند در آن انجام دهد و دیگر به کسی ربطی ندارد و در واقع مدیریت این جنگل‌ها از سازمان جنگل‌ها گرفته شده و به نهادی غیرتخصصی واگذار می‌شود.

منبع:سلامت نیوز

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۱۶
پیمان صاحبی


شادی توکلی مهر*: ردپای آب، مقدار آبی است که به صورت مستقیم و غیر مستقیم در فرآیند تولید محصول، (که شامل مصرف آب و آلودگی‌های آن در سراسر چرخه تولید است) مصرف می‌شود. ردپای آب می‌تواند برای یک فرآیند مانند رشد برنج، برای یک محصول مثل یک شلوار، برای سوختی که در ماشین‌هایمان می‌ریزیم یا برای یک کارخانه بین‌المللی اندازه‌گیری شود. ردپای آب می‌تواند به ما بگوید چه مقدار آب در کشورها، در جهان، در حوضه یک رودخانه یا یک آبخوان مصرف می‌شود. همچنین می‌تواند در مقیاس هر تن از محصول، هر هکتار از زمین، هر واحد از ارز و واحدهای عملیاتی اندازه‌گیری شود.

 
ما به مصرف بیش از حد آب معتادیم و در عین حال، از این موضوع بی‌خبریم. این پرسشی ساده است: چه میزان آب برای تهیه یک وعده غذا مصرف می‌کنیم؟ ممکن است فکر کنید که برای صبحانه و شام هیچ آبی مصرف نمی‌کنید. اما بعد شاید به یاد آورید که برای تهیه چای یا قهوه از آب استفاده می‌کنید و البته برنج و خورشی که می‌خورید. آیا به لحاظ فنی مقداری آب در آن به کار برده نشده است؟

 در این مقاله شما در مورد ردپای آب کالاهایی که مصرف می‌کنید اطلاعات بدست می‌آورید.

۱. غذا

بدن ما هر روز تا ۴ لیتر آب نیاز دارد ولی تولید غذای روزانه ما به ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ لیتر آب احتیاج دارد.

چقدر آب برای تولید غذا نیاز است؟

۲۵۰ گرم گوشت گاو= ۳۸۷۵ لیتر آب

۲۵۰ گرم فرنی= ۲۲۵ لیتر آب

۱ فنجان قهوه=۱۴۰ ایتر آب

۱ برش نان= ۴۰ لیتر آب

چطور ممکن است؟
آبی که در تولید محصولی مانند قهوه استفاده می‌شود، همان مقدار آبی است که برای پرورش، تولید، بسته‌بندی و حمل و نقل دانه‌های قهوه به کار رفته است. این یک مثال ساده است که نشان می‌دهد منظور از "آب پنهان" به کار رفته در هر محصول چیست. تولید جهانی محصولات با پایه حیوانی نزدیک به ۲۴۲۲ میلیارد متر مکعب آب هر سال نیاز دارد. یک سوم از این حجم مربوط به بخش گوشت جانوری و ۱۹ درصد برای بخش لبنیات است. بیشتر حجم این آب به ردپای آب غذای حیوانات بر‌می‌گردد.

تغذیه بر پایه منشا گیاهی ردپای آب را تا ۲۳۰۰ لیتر در روز کاهش می‌دهد یعنی ۳۶ درصد کاهش در مصرف آب. شما می‌توانید ردپای آب خود را با کاهش مصرف غذاهای با منشا حیوانی کاهش دهید.

 ۲. منسوجات

لباس‌ها هم ردپای آب بالایی دارند.

یک شلوار= ۸۰۰۰ لیتر آب

یک کیلوگرم پنبه= ۱۰۰۰۰ لیتر آب

شاید جالب باشد که بدانید لباس پوشیدن یک آقا ۱۵ هزار لیتر آب و لباس پوشیدن یک خانم ۱۱ هزار لیتر آب هزینه دارد. این میزان آبی است که در سایز و مواد تشکیل دهنده لباس‌ها استفاده می‌شود. لباس با پایه پنبه یا نخ بیشترین ردپای آب را دارد.

پنبه یکی از تشنه‌ترین محصولات در جهان است و محصولاتی که از پنبه درست می‌شوند ۲.۶ درصد از ردپای آب جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. نزدیک به ۸۰ درصد از ردپای آب کل زراعت پنبه در کشورهایی مانند چین، پاکستان، هندوستان و ازبکستان قرار گرفته که با کمبود آب مواجه هستند و مشکلات آلودگی آب در آن‌ها وجود دارد. استفاده و نگهداری درست و مناسب از محصولاتی که در آن‌ها از موادی مانند پنبه استفاده شده است یکی از راه‌های صرفه جویی در مصرف آب است.

 ۳. انرژی و حمل و نقل

شاید متوجه نشده باشید، ولی هنگامی که انرژی مصرف کنید، مقدار زیادی آب هم مصرف می‌کنید.

آب و انرژی اصل اساسی در همه جوانب زندگی بشر هستند. هر دو به هم وابسته هستند. آب برای تولید انرژی بکار می‌رود در حالی که به انرژی برای رساندن آب به مقصد نیاز است.

همه حامل‌های انرژی ردپای آب دارند ولی انرژی‌ها و سوخت‌های زیستی (تجدید پذیر) بیشترین ردپا را دارند. افزایش استفاده از سوخت‌های زیستی برای حمل و نقل نتایج وحشتناکی برای منابع آب ملی دارد.

رانندگی کمتر، استفاده مشترک از ماشین و استفاده از حمل و نقل عمومی راه‌های مناسبی برای کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و صرفه‌ جویی در آب هستند. استفاده کارآمدتر از انرژی در خانه با خاموش کردن وسایل الکتریکی هنگامی که از آن‌ها استفاده نمی‌شود، نقش حیاتی در صرفه جویی در آب و انرژی بازی می‌کند. همچنین به هوای پاکیزه‌تر و آهسته‌تر کردن روند تغییرات اقلیمی کمک می‌کند.

 ۴. محصولات الکترونیکی
بازار جهانی گوشی‌های هوشمند با بیش از یک میلیارد دستگاهی که در سال ۲۰۱۳ تولید شده، به سرعت گسترش پیدا می‌کند. آن‌ها روش زندگی ما را تغییر داده‌اند. ولی این کامپیوترهای جیبی به مواد خامی نیاز دارند که از سراسر جهان استخراج شدند و فرآیند تولید آن‌ها ردپای قابل توجهی دارد.

برای تولید یک گوشی هوشمند ۹۱۰ لیتر و یا ۲۴۰ گالن آب نیاز است.

گوشی‌های هوشمند شامل مواد معدنی از جمله لیتیوم و کوبالت و فلزات نادر مانند پلاتینیوم می‌شود. این‌ها با هم ردپای سنگینی به نسبت اندازه‌ی محصول به جا می‌گذارند.

 آب برای چه مصرف می‌شود؟
وقتی میزان برداشت آب را در جهان بررسی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که بخش کشاورزی نزدیک ۷۰ درصد از آب، بخش صنعت ۲۰ درصد و بخش شهری ۱۰ درصد از برداشت آب را به خود اختصاص داده‌اند.

وقتی ریزبینانه به ردپای آب مصرفی در یک کشور نگاه می‌کنیم، تفاوت‌های گوناگونی بین ردپای آب درونی (ردپای آبی که در کشور، جایی که محصولات مصرف شده ایجاد می‌شود) و بیرونی (ردپای آبی که در جایی دیگر در جهان ایجاد می‌شود-محصولات وارداتی) آن‌ها مشاهده می‌کنیم. به طور میانگین ۲۲ درصد از ردپای آب هر فرد در کشور دیگر واقع شده است. یعنی اگر میانگین جهانی ردپای آب مصرفی هر فرد ۳۸۰۰ لیتر در روز باشد، ۸۳۶ لیتر از آن در کشورهای دیگر واقع شده است. این ۸۳۶ لیتر آب پنهان وارداتی است. آبی که برای تولید محصولات وارداتی در مکان مبدا مصرف می‌شود. هنگامی که یک کشور کالایی را وارد یا صادر می‌کند، در واقع آبی را که برای تولید آن کالا ضروری بوده نیز وارد و یا صادر می‌کند که به آن "تجارت آب پنهان" می‌گویند.

میانگین ردپای آب بیرونی (ردپای آبی که به واردات آب پنهان مربوط است) شهروندان اروپا از میانگین جهانی بالاتر است. میانگین ردپای آب بیرونی اتحادیه اروپا ۵۴ درصد است که بیشتر از ۲ برابر میانگین جهانی است. در کشورهای لهستان و مجارستان ردپای آب بیرونی بیشتر از ۷۰ در صد است و در هلند و مالت ۹۶ درصد و ۹۲ درصد از ردپای آب وارد می‌شود. اروپا بزرگترین منطقه وارد کننده آب در جهان است. در کشورهای دیگر مثل هند و پاراگوئه ۳ درصد از ردپای آب ملی مربوط به مصرفی بیرونی است.

کشورها می‌توانند آب پنهان را از طریق تجارت بین المللی هم وارد و هم صادر کنند. عمده‌ترین و بزرگترین صادرکننده‌های آب پنهان، ایالات متحده امریکا، چین، هند، برزیل، آرژانتین، کانادا، استرالیا، اندونزی، فرانسه و آلمان هستند و عمده‌ترین و بزرگترین واردکننده‌های آب پنهان، ایالات متحده امریکا، ژاپن، آلمان، چین، ایتالیا، مکزیک، فرانسه، انگلستان و هلند هستند. بزرگترین شبکه صادرکننده‌های آب پنهان در امریکای شمالی و جنوبی ( ایالات متحده امریکا، کانادا، برزیل و آرژانتین) آسیای جنوبی (هند، پاکستان، اندونزی و تایلند) و استرالیا هستند. بزرگترین شبکه وارد کننده آب پنهان شمال افریقا و خاورمیانه، مکزیک، اروپا، ژاپن و کره جنوبی هستند.

 ردپای آب مصرف کنندگان اتحادیه اروپا ۵۱۳۰ لیتر در روز است. که۲۵ درصد بیشتر از میانگین جهانی ردپای آب مصرفی ۳۸۰۰ لیتر در روز است.

لوکزامبورگ، پرتقال و اسپانیا بیشترین ردپای آب را در اتحادیه اروپا و در جهان دارند و فقط انگستان و اسلوواکی، سرانه میانگین ردپای آب مصرفی کمتر از میانگین جهانی دارند.

وقتی نگاهی به سرانه ردپای آب آبی (آبی که قابل رویت است و در رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی جاری است) می‌اندازیم، کشورهای جنوب غربی و مرکزی آسیا و شمال افریقا در بالای لیست قرار می‌گیرند. مصرف کنندگان در ترکمنستان بیشترین ردپای آب آبی را دارند یعنی میانگین سرانه مصرف آن ها ۷۴۰ متر مکعب در سال است. کشورهای دیگر به ترتیب، ایران با ۵۸۹، امارات با ۵۷۱، مصر با ۵۲۷، لیبی با ۵۱۱، تاجیکستان با ۴۷۴، عربستان ۴۴۷ و پاکستان ۴۲۲ متر مکعب در سال، در این لیست جای می‌گیرند. سرانه میانگین جهانی ردپای آب آبی مصرفی ۱۵۳ متر مکعب در سال است که تنها ۱۱ درصد از ردپای آب کل را شامل می شود. آب شیرین یا همان آب آبی، که در رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و سفره‌های آب زیر زمینی یافت می‌شود، آب سبز یا همان آب نهفته در خاک که توسط گیاهان جذب و تبخیر سطحی می‌شود و آب خاکستری یا همان آب‌های آلوده‌ی ناشی از فعالیت‌های مختلف بشر از قبیل شهرنشینی، فعالیت صنایع و یا حتی فعالیت‌های کشاورزی، ردپای آب را تشکیل می‌دهند.

 حال می‌توانیم به این پرسش پاسخ دهیم که چرا کشورهای اروپایی بیشترین ردپای آب را در جهان دارند؟ و چرا کشورهایی مانند لوگزامبورگ، پرتغال و اسپانیا در صدر این کشورها قرار گرفته‌اند؟ بزرگترین قسمت ردپای آب مصرفی، ردپای آب سبز است که برای رشد محصولات غذایی استفاده می‌شود. مانند انواع میوه‌ها، سبزیجات، برنج، غلات، شکر، روغن، آرد، پاستا و یا محصولات با پایه جانوری مانند تخم مرغ، شیر، پنیر و گوشت و یا مواد غیر خوراکی مانند پنبه و نخ که برای تهیه پوشاک استفاده می‌شود. در اروپا ۴۶ درصد از ردپای آب به تولید محصولات با پایه حیوانی و ۳۷ درصد به تولید محصولات کشاورزی مربوط است. یعنی بیش از ۸۰ درصد از ردپای آب مربوط به چیزهایی می‌شود که می‌خوریم.

 نتیجه
ردپای آب ملی بسیار به عادت‌های فردی در جامعه و فرهنگ مصرفی جامعه مربوط است. از طرف دیگر در بعضی مناطق، آبی که برای رشد بعضی از محصولات نیاز است، بالاتر از اقتضای شرایط اقلیمی آن ناحیه قرار می‌گیرد و در نتیجه فشار بیشتری به منایع آب آن ناحیه وارد می‌شود. در حالی که همان محصول در شرایط جغرافیایی مناسب‌تر به آب کمتری برای رشد نیاز دارد و در نتیجه ردپای آب کمتری نیز به جای خواهد گداشت.

مردم اطلاعات چندانی در مورد تاثیرشان روی منابع آب و کمبود آن ندارند. به همین دلیل نیاز است تا مصرف‌کنندگان از شرکت‌ها و دیگر ذینفعان در روند تولید محصولات، شفافیت بیشتری در ارتباط با ردپای آب بخواهند. بنابراین اگر مصرف کنندگان به خوبی مطلع شوند، شانس تغییر عادت مصرف، مانند خرید خوراک و پوشاکی که تاثیر کمتری روی منابع آبی دارند را خواهند داشت.

از طرف دیگر، استفاده از حمل و نقل عمومی، قطار و کشتی برای مسافرت، به جای سوخت‌های فسیلی و زیستی وسایل نقلیه، می‌تواند ۳۶ درصد ردپای آب هر نفر را در یک سال کاهش دهد.

بنابراین، تغییر عادات، به ویژه عادات غذایی می‌تواند به طور مشخص و واضح، ردپای آب را کاهش دهد. روش زندگی شما می‌تواند در زمینه ردپای آب، پایدارتر باشد. تلاش‌های کوچک برای حفاظت از آب مزایای آشکاری به وجود می‌آورد و هر شهروند قدرت تاثیرگذاری ویژه‌ای روی آن دارد.

* رئیس هئیت مدیره موسسه نجوای زمین
* منبع : لیزنا(باشگاه اطلاعات سبز)

منابع: 

تونی آلن، آب پنهان، نگاهی متفاوت به گرانبهاترین دارایی زمین. ترجمه آرش حسینیان، مریم بیرمی. جلد اول. ۱۳۹۳.

http://waterfootprint.org/en/water-footprint/what-is-water-footprint/

http://aquapath-project.eu/training-modules/

منبع مطلب:زیست بوم
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۱ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۳۳
پیمان صاحبی