«ال‌نینو» رفت ، «لانینو» می آید...

 پاییز و زمستان خشک در راه است. این خلاصه خبری است که مرکز اقیانوس‌شناسی آمریکا در آستانه ورود به نیمه سرد‌ سال منتشر کرده است. بنابراین پیش‌بینی می‌شود بعد از وقوع «ال‌نینو» در ‌سال گذشته و افزایش چشمگیر بارندگی، امسال پدیده «لانینو» سالی کم‌بارش را به دنبال بیاورد. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که‌ سال آبی جدید در ایران خشک و بی‌بارش شروع شده است. 

براساس گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران در نخستین هفته‌ سال آبی ٩٦-٩٥، ٥ حوضه از ٦ حوضه آبریز اصلی کشور بدون بارش گزارش شده‌اند. هدایت فهمی؛ معاون مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو دراین‌باره به «شهروند» توضیح می‌دهد: گرچه لانینو در آمریکای‌شمالی گزارش شده، اما این پدیده جوی مانند ال‌نینو سایر نقاط کره‌زمین را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و وزارت نیرو هم برای امسال‌ سال کم‌بارشی را پیش‌بینی کرده است. 

او ادامه می‌دهد: در پدیده ال‌نینو با پدیده «ترسالی» مواجه بودیم و سیلاب‌ها و بارش‌های ناگهانی زیادی در سراسر نقاط جهان رخ داد که ایران نیز از این وضع مستثنی نبود و چنانکه شاهد بودیم، در زمستان و بهار ٢٠١٥ و ٢٠١٦ میزان بارش‌هایی که در اغلب ایستگاه‌های ثبت بارش کشور اندازه‌گیری شده بود، درحد میانگین کشوری و بالاتر بود. علاوه براین، سیلاب‌های ناگهانی درکشور به وقوع پیوست که مطابق با تعریف پدیده ال‌نینو بود. فهمی با تأکید بر این‌که این موضوع برای کشور خشکسال ایران اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند، به «شهروند» گفت: مطابق با پیش‌بینی‌های وزارت نیرو که بعد از نشست‌های کارشناسی با سازمان هواشناسی انجام شده است، در ‌سال آبی پیش‌رو احتمال کاهش حدود ٢٠‌درصدی بارندگی‌ها نسبت به میانگین بلندمدت وجود دارد و این کم‌بارشی بیشتر مناطق شرقی و غربی کشور را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

لانینو بیشتر از نیمی از زمین را در برمی‌گیرد

پس از وقوع «ال‌نینو» در ‌سال گذشته و وقوع سیلاب‌های مخرب و ناگهانی امسال باید منتظر «لانینو» و سردی همراه با خشکی هوا باشیم. مرکز ملی اقیانوس‌شناسی آمریکا NOAA درشرایطی که در آستانه ورود به فصل سرد ‌سال ٢٠١٧-٢٠١٦ قرار گرفته‌ایم، نسبت به بروز پدیده‌ای جوی در آمریکای‌شمالی و سپس سیر آن به دیگر نقاط جهان خبر داده است. «لانینو» اثراتی متضاد با ال‌نینو دارد و در واقع به خاطر تغییرات اقلیم زمین رخ می‌دهد. در این پدیده که بخش مرکزی و شرقی استوایی اقیانوس آرام را تحت‌تأثیر قرار داده، آب سردتر از حالت طبیعی می‌شود و این تغییر دمای اقیانوسی موجب بروز سردی بیشتر هوا درخشکی و کاهش بارش‌ها می‌شود. معمولا در سال‌هایی که پاییز و زمستان از بروز «لانینو» متأثر می‌شوند، نباید انتظار ترسالی و بارش‌های مناسب داشته باشیم بلکه با کاهش بارش‌ها و ازطرف دیگر سردی بیشتر هوا مواجه می‌شویم.

این موضوع درحالی رخ می‌دهد که مرکز ملی اقیانوس‌شناسی آمریکا بار دیگر در تاریخ ٩ جولای ٢٠١٥ اعلام کرد که احتمال وقوع پدیده بزرگ مقیاس «ال‌نینو» در زمستان ٢٠١٦-٢٠١٥  وجود دارد. ال‌نینو که درواقع پدیده متضاد لانینو است،‌ سال پربارش و سیلاب‌های ناگهانی را رقم زده بود. گزارش‌های مرکز ملی اقیانوس‌شناسی آمریکا نشان می‌داد که دامنه پوشش ال‌نینو ٩٠‌درصد است و درواقع تقریبا تمام کره‌زمین را در برمی‌گیرد. این درحالی است که در برگیری پدیده لانینو ٥٥ تا ٦٥‌درصد گزارش شده است.

 بارش صفر در ٨٣‌درصد حوضه‌های آبریز اصلی

با این وجود گویا لانینو ایران خشکسال را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و دو وزارتخانه درگیر مسأله آب یعنی وزارت نیرو و وزارت کشاورزی برنامه‌ریزی‌های خود را برمبنای ‌سال کم‌بارش قرار داده‌اند. البته پیش‌بینی‌ها در نخستین هفته از ‌سال آبی جدید درست از آب درآمده است. حالا ‌سال آبی جدید درحالی آغاز شده است که درهفته اول، در ٥ حوضه آبریز اصلی کشور از ٦ حوضه میزان بارندگی عدد صفر را نشان می‌دهد. 

حجم بارش‌های کشور درهفته اول ‌سال آبی ٩٦-٩٥ ازسوی شرکت مدیریت منابع آب ایران یک میلیمتر اعلام شد که این میزان در ‌سال گذشته عدد صفر و درمتوسط بلندمدت همان یک میلیمتر بوده است. براساس این گزارش، بیشترین ‌درصد تغییرات بارندگی ایستگاهی نسبت به درازمدت مربوط به حوضه قلعه‌جوق در آذربایجان‌غربی بوده که حدود ٢٩١‌درصد افزایش داشته، این درحالی است که در شهرستان میانه آذربایجان‌شرقی با کاهش ١٠٠‌درصد بارندگی روبه‌رو بوده‌ایم. دراین هفته درحوضه‌های ٦گانه آبریز کشور حوضه آبریز دریای خزر ٥میلیمتر بارندگی داشته است، اما بارش در سایر حوضه‌ها عدد صفر را نشان می‌دهد. درحوضه‌های آبریز ٣٠گانه نیز بیشترین میزان بارش نسبت به‌ سال گذشته مربوط به حوضه کل مهران با ٣٠‌درصد افزایش بوده است.کمترین میزان بارش نسبت به‌ سال گذشته درحوضه‌های آبریز ٣٠گانه مربوط به رودخانه‌های بلوچ بوده که عملا هیچ افزایشی نداشته است.

هوا گرم‌تر و بارش‌ها کمتر می‌شود

شاهرخ فاتح رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور درباره پیش‌بینی ‌سال خشک و کم‌بارش به «شهروند» می‌گوید: روند تغییر اقلیم درکشور و تشدید آن در سال‌های اخیر موجب شده است هوا گرم‌تر شود و بارندگی‌های کشور افت داشته باشد. این روند درپاییز امسال منجر به افزایش یک تا ١,٥ درجه‌ای دمای هوا و کاهش ١٠ تا ٢٠‌درصدی بارش‌ها می‌شود».او درباره تأثیر پدیده لانینو به میزان بارندگی‌ها اظهار بی‌اطلاعی می‌کند و ادامه می‌دهد: در هرصورت ایران دچار یک عقب‌ماندگی و بدهکاری آب طولانی‌مدت به طبیعت است و مسأله خشکسالی ما به این راحتی و در کوتاه‌مدت حل نمی‌شود و برای ترمیم آسیب‌هایی که به منابع‌مان زده‌ایم، نیاز به زمان بلندمدت است. فاتح تأکید می‌کند: افزایش بارندگی و حتی سیل نباید ما را به اشتباه بیندازد و تصور کنیم این فرآیند موجب بهبود منابع آبی ما می‌شود، زیرا ما بخش قابل توجهی از سفره‌های آب زیرزمینی را از دست داده‌ایم و احیای منابع آب‌مان گرچه امکان‌پذیر است، اما به این سادگی و در کوتاه‌مدت غیرممکن است.

سرمای ناگهانی هوا نخواهیم داشت

با این وجود احد وظیفه مدیر مرکز پیش‌بینی سازمان هواشناسی با اشاره به وقوع پدیده لانینو به فارس گفته است؛ لانینو با تأخیر در ایران رخ می‌دهد، زیرا ما با منطقه وقوع فاصله زیادی داریم و حتی ممکن است این پدیده با تأخیر یک فصل درمناطق دیگر رخ دهد. او همچنین توضیح داد: لانینو درواقع حالت برعکس ال‌نینو است‌. سال گذشته هم موضوع ال‌نینو مطرح بود که بخش شرقی اقیانوس آرام از سواحل شرقی استرالیا تا سواحل غربی آمریکا به وسعت ١٥‌هزارکیلومتر مربع گر‌م‌تر ازحد معمول شد. 

در این پدیده دمای متوسط آب اقیانوس که ٢٦ درجه بود، ٢ درجه گرم‌تر ازحد معمول می‌شود و برحسب شدت این پدیده آنرمالی یا نابهنجاری دمایی متفاوت است که معمولا تا حدود یک درجه به ال‌نینوی ضعیف،‌ تا ١,٥ درجه به ال‌نینوی متوسط و از ٢ درجه به بالا به سوپر ال‌نینو یا ابر‌ال‌نینو معروف است.

وظیفه ادامه داد: در «لانینو» این موضوع برعکس است؛ یعنی دمای آن بخش اقیانوس آرام سردتر ازحد معمول می‌شود و الگوی بارش تغییر می‌یابد و بدین‌ ترتیب اثراتی دارد و این چون یک پدیده بزرگ مقیاس است، تأثیر آن در آب و هوای جهان مشهود است و محدود به آن منطقه نیست، زیرا نیروهایی وجود دارند که توده‌های هوا را جابه‌جا می‌کنند. بنابراین این شرایط ممکن است درنقاط دیگرجهان هم تأثیرگذار باشند و تبادل دمایی وجود دارد.مدیر مرکز پیش‌بینی سازمان هواشناسی درعین‌ حال گفت: بروز سردی ناگهانی هوا در ایران چندان مورد پیش‌بینی نیست و دراین‌باره چندین پایان‌نامه دانشجویی درمقاطع کارشناسی ‌ارشد و دکتری انجام شده و مطالعاتی داریم بر این مبنا که وقوع ال‌نینو یا لانینو نتایج مشخصی برکشور ما نداشته و شناخته‌شده نیست.

منبع:ایانا

جان‌هایی که همچنان به صورت غیرمجاز معامله می‌شوند

 

‌ازدحام خریداران و علاقه‌مندانی که به گفته‌ی خودشان عاشق نگهداری از حیوانات هستند، ‌توجه آدم را به خودش جلب می‌کند و کوچه کارگزاری بندرعباس محلی است که سال‌ها شاهد خریدوفروش انواع حیوانات بوده از گرگ و روباه گرفته تا سگ و گوسفند و مرغ عشق و بلبل است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، صبح جمعه در گرمای هوای بندرعباس در حاشیه‌ی فروشگاه‌ها و درست پشت یکی از بزرگ‌ترین بازارهای شهر قفس‌های آویزان از دیوار یا روی زمین و کارتن‌هایی که پرندگان و حیوانات مختلف را در آن‌ها نگهداری می‌کنند تا به فروش برسند، در همه‌جا دیده می‌شود.

در بازار پرندگان بندرعباس واقع در کوچه کارگزاری این شهر انواع و اقسام پرنده‌های زینتی به‌صورت قانونی و در شکل یک بازارچه، خریدوفروش می‌شود، اما در این بازار قرار نیست همه‌چیز به شکل عادی و قانونی باشد، بلکه در اینجا علاوه بر اینکه پرنده‌های زینتی خریدوفروش می‌شود، پرنده‌های وحشی و حتی حیوانات دیگر نیز می‌توان پیدا کرد که با قیمت‌های متنوع آن را به خانه‌تان ببرید، حیواناتی که اکثراً خریدوفروش آن‌ها غیرقانونی است و توسط دلال‌های غیرمجاز حیوانات معامله می‌شود.

با کمی دقت می‌شود پرنده‌های حفاظت‌ شده‌ای را دید که سال‌ها دیدن بعضی از آن‌ها در بندرعباس امکان‌پذیر نیست و با روند بی‌رویه‌ی صید و فروش این پرندگان به‌زودی دیدن آن‌ها در حاشیه شهر و حتی در روستاها هم جزء آرزوها می‌شود.

پرندگان بومی مانند کغار، دراج و ... فروشندگان بسیاری از این پرندگان بومی روستاییانی هستند که برای کسب درآمد این پرندگان را شکار و به قیمتی نه‌چندان گران در این بازار به معرض فروش می‌گذارند و مطمئنا هیچ آگاهی از صدمه‌ای که به محیط‌زیست وارد می‌کنند، ندارند.

صدای همهمه آن‌قدر زیاد است که وقتی با صدای پرندگان آمیخته می‌شود کسی که برای اولین بار به اینجا می‌آید واقعاً سرش سوت می‌کشد. کمی که در میان آن‌ها گشت‌وگذار کنید می‌فهمید که پرنده بازی هم برای خودش دنیایی دارد. یکی از این پرنده فروشان آن‌قدر با عشق غذا دردهان پرندگان تازه از تخم درآمده‌اش می‌گذاشت که انگار مادرشان بود و جوجه‌ها هم یکی‌یکی دهانشان را باز می‌کردند و منتظر بودند غذا در دهانشان برود. او هم با حوصله‌ای مادرانه به تک‌تک آن‌ها که نزدیک به 20 عدد می‌شد، می‌رسید.

در حاشیه‌ی این بازار دلالانی وجود دارند که هر نوع حیوانی را که تقاضا کنید، حتی نایاب‌ترین حیوانات البته به قیمتی گزاف برایتان تهیه می‌کنند.

کیومرث یکی از دلالان حیوان در این زمینه گفت: یکی از راه‌های ورود حیوانات مرز بین ایران و پاکستان است که با کشیده شدن دیواری بین دو کشور ورود حیوانات با مشکل روبرو شد و دیگر مثل گذشته ورود حیوان امکان‌پذیر نیست.

وی ادامه داد: از یک مرز خاص تنها یک روز در هفته به‌وسیله باج دادن اجازه عبور حیوانات را می‌گیریم، درواقع حیوانات بعد از سفارش مشتری از طریق دلالی در پاکستان تهیه می‌شوند و بسته به فاصله تا مرز با هواپیما یا ماشین حمل می‌شوند و ازآنجا به قاچاقچیانی سپرده تا با موتور حیوانات را از مرز عبور دهند و به دست دلال ایرانی برسانند و به مشتری عرضه شود.

وی در مورد مشتریان و قیمت‌های پرداخت‌ شده، بیان کرد: مشتریان معمولاً کلکسیون داران پولداری هستند که یکی از سرگرمی‌هایشان جمع‌آوری حیوانات نادر و حیواناتی است که زیستگاهی غیر از ایران دارند.

کیومرث اضافه کرد: پیش می‌آید که دلالانی از تهران حیوانی را سفارش می‌دهند و به قیمتی بسیار گران‌تر از خرید آن را در پایتخت می‌فروشند. حیوانات بسته به نوع حمل و مشکلاتی که در حمل‌ونقل دارند، قیمت‌گذاری می‌شوند، هرچند هیچ مرجعی برای قیمت‌گذاری وجود ندارد و قیمت‌ها به‌صورت سلیقه‌ای تعیین می‌شوند.

وی در مورد ورود قانونی حیوانات یا عرضه‌ی مستقیم آن‌ها در پایتخت‌ عنوان کرد: ازنظر من بهترین راه برای جلوگیری از این خطرات اعطای مجوز ورود حیوانات هرچند به شکل محدود است که با نظارت سازمان‌هایی مانند محیط‌زیست و دامپزشکی خطر انتقال بیماری و مرگ‌ومیر حیوانات کاهش یابد، هرچند در حال حاضر به‌محض ورود حیوانات آن‌ها را مدتی قرنطینه می‌کنم.

این دلال حیوانات افزود: حیواناتی که بیشتر در کار من استفاده می‌شود هیچ‌کدام از حیوانات حفاظت‌شده در ایران نیستند و درواقع این کار حداقل از این نظر به محیط‌زیست آسیب نمی‌رساند.

خریدوفروش حیوانات و پرندگان به‌صورت غیرقانونی در جمعه‌بازار کارگزاری بندرعباس را می‌توان در دو بخش دنبال کرد یکی از دریچه‌ی محیط‌زیست و فروش حیوانات حفاظت‌شده‌ای که با انقراض نسل‌شان روبرو هستیم و دوم از دیدگاه واردات غیرقانونی و مشکلاتی که در این کار وجود دارد.

در همین خصوص معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط‌زیست هرمزگان نیز دراین‌باره گفت: تمهیداتی به‌منظور آگاه‌سازی افرادی که در جمعه‌بازار کارگزاری بندرعباس اقدام به فروش حیوانات غیرقانونی می‌کنند، صورت گرفته و کلیه جرائم این جرم اطلاع‌رسانی شده است.

میثم قاسمی با اشاره به اینکه بیشتر افرادی که در جمعه‌بازار کارگزاری اقدام به فروش حیوانات غیرقانونی می‌کنند، از قشر آسیب‌پذیر جامعه هستند، افزود: با توجه به این مهم سعی کردیم ابتدا با اطلاع رسانی از جرم بودن این معامله از روند آن جلوگیری کنیم.

وی خاطرنشان کرد: رایزنی‌هایی در این زمینه با معاون سیاسی و امنیتی استانداری هرمزگان به‌منظور جمع‌آوری خریدوفروش حیوانات و پرندگان غیرقانونی و ساماندهی خریدوفروش حیوانات و پرندگان با مجوز صورت گرفته است.

قاسمی بابیان اینکه سازمان محیط‌زیست تنها یک‌نهاد نظارتی است، افزود: با توجه به اینکه این دادوستدهای غیرقانونی در شهر صورت می‌گیرد، این سازمان نمی‌تواند به‌منظور جلوگیری از آن ورود کند و در این مورد نیازمند ورود جدی مجموعه دستگاه‌های ذی ربط شهرستان به‌ویژه فرماندار بندرعباس به‌منظور جلوگیری از این امر غیرقانونی هستیم.

معاون سازمان محیط‌زیست هرمزگان افزود: بر اساس قوانین، حیوان زنده وارداتی بعد از ورود باید قرنطینه شود که در غیر این صورت امکان بروز و انتقال بیماری ‌وجود دارد.

‌وی عنوان کرد: جلو ورود غیرقانونی و به‌صورت قاچاق حیوانات در هر جا که دیده شود، گرفته می‌شود اما باید این را هم در نظر داشت که راه‌های بسیار زیادی برای ورود وجود دارد که جلوگیری از آن‌ها بسیار سخت است و این امکان به شکل گسترده وجود ندارد.

اگر از منظر محیط زیستی به این قضیه بپردازیم نسل بسیاری از حیوانات بومی منطقه با شکار بی‌رویه‌ی آن‌ها در معرض نابودی قرارگرفته است و از دیدگاه واردات غیرقانونی حیوانات این امر می‌تواند تبعات خاص خود را داشته باشد و در صورت ناشی بودن فرد دلال می‌تواند تهدیدی برای ورود انواع اقسام بیماری‌ها ازجمله تب کریمه کنگو، آنفوآنزای پرندگان و بیماری‌های مختلفی باشد که می‌تواند تهدیدی برای محیط‌زیست باشد.

‌

 سلامت نیوز

تبخیر ۵ میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر پشت سدها!

 

روند سدسازی به قدری پرشتاب پیش رفته که حجم قابل توجهی از آب‌های تجدیدپذیر کشور امروز پشت سدها تجمیع شده و فقط سالانه ۵ میلیارد مترمکعب از آب‌های تجدیدپذیر کشور پشت سدها تبخیر می شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از پارسینه، روند سدسازی به قدری پرشتاب پیش رفته که حجم قابل توجهی از آب‌های تجدیدپذیر کشور امروز پشت سدها تجمیع شده و فقط سالانه ۵ میلیارد مترمکعب از آب‌های تجدیدپذیر کشور پشت سدها تبخیر می شود. این میزان آب تبخیر شده در سال تقریبا معادل حجم مخزن سد امیرکبیر کرج است.
این درحالی است که ساخت شتابزده سدها پیش از مطالعات جامع آبخیزها و اجرای برنامه‌های کاهش فرسایش و رسوب موجب کاهش امر مفید سدها و پرشدن زودهنگام مخزن سد با رسوبات شده‌اند.

مثال بارز این نوع نقیصه رسوبات انباشته شده در پشت سد سفیدرود است که حجم زیاد رسوبات وارده، عمر مفید آن را ۳۰ سال کاهش داده است.
هرچند سدسازی در اقلیم‌های خشک و نیمه‌خشک که طبیعتا دارای بارش‌های کم و اغلب موقت و فصلی هستند، راهکاری برای ذخیره آب برای فصول خشک و تأمین انرژی به حساب می‌آید، اما کم توجهی به مسائلی نظیر تشدید تبخیر از سطوح آبی سدها، انتخاب نادرست ساختگاه سد، کم توجهی به آثار زیست محیطی آنها مخصوصا آثار منفی عدم تخصیص حقابه‌های زیست محیطی پایین‌دست، فقدان مشارکت جوامع بومی و اثرپذیر در تصمیم‌گیری در مورد پروژه‌های سدسازی و فقدان توجیه اقتصادی با توجه به ارزش‌های منابع زیست بوم این پروژه‌ها را به یکی از اصلی‌ترین تضعیف‌کننده زیست‌بوم‌های تالابی و رودخانه‌ها تبدیل کرده است.

درحال حاضر به‌رغم اینکه تقریبا بر روی تمام رودخانه‌های دائمی کشور سد احداث شده و محیط زیست کشور به‌ویژه تالاب‌ها و رودخانه‌ها به‌شدت تحت تأثیر قرار گرفته‌اند، ولی متأسفانه مدیریت منابع آب کشور کماکان با مشکلات جدی ازجمله تأمین آب با توجه به رشد جمعیت، عدم توازن بین تأمین و مصرف آب، افزایش آلودگی منابع آب و کاهش پتانسیل بهره‌برداری از منابع آب و پیدایش بحران‌های عمومی آب در مقیاس ملی و منطقه‌ای مواجه است و عملا راهبرد توسعه سدسازی در ایران افق روشنی در زمینه مدیریت آب کشور نشان نمی‌دهد.

تقویت قنات‌ها و ذخیره آب در زیرزمین به‌جای سطح زمین و جلوگیری از تبخیر و سایر روش‌های پایدار مهار، هدایت و ذخیره‌سازی سیلاب‌های فصلی همگی راهبردهای سازگار با شرایط اقلیمی و اقتصادی اجتماعی کشور بودند که متأسفانه با فرصت‌سوزی‌های فراوان بخشی از این مزیت‌ها، بخش زیادی از قابلیت‌های خود را از دست داده‌اند، ازجمله دانش سنتی قنات که کم‌کم به فراموشی سپرده شده و این دانش بومی تقویت، احیا و بهنگام‌سازی نشده است.

 سلامت نیوز

پازل فرونشست زمین در تهران کامل شد

 

 مورخان می‌گویند دلیل اصلی شکل‌گیری نخسیتن شهر - دولت‌ها در شرق، «مدیریت آب» بوده است. اگر این گفته درست باشد، حالا پس از هزاران سال تجربه، دولت ایران توانسته خطی قرمز بر پیکره همه تاریخ و سابقه دلیل شکل‌گیری‌اش بکشد.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه «شرق» نوشت: فهمیدنش چندان سخت نیست، سخن از دولت‌های محمود احمدی‌نژاد است. هرچند ناگفته نماند، «محمود» در این کار دست‌تنها نبوده است؛ حداقل در پایتخت، شهرداری تهران، همدستش است. به‌هرحال همیشه هم سخن از کدورت‌ها نیست؛ این‌بار «این ‌دو» در یک جبهه گام برداشته‌اند. همه‌چیز از سفر احمدی‌نژاد به فیروزکوه شروع شد. همان‌جا بود که آقای «رئیس» به برداشت‌های غیرمجاز از منابع آبی چراغ سبز نشان داد. مجلس وقت هم بر حرف‌هایش مهر تأیید زد.

»چه کسی گفته است بیلان سفرهای آبی در این منطقه و کشور منفی است؟ هرکس بخواهد می‌تواند هر حجم آبی را که لازم داشت، از چاه‌های زیرزمینی پمپاژ کند»؛ «مناطق ممنوعه یعنی چه؟ این دکان وزارت نیرو است، هر کس هر جا توانست، چاه حفر کند» و... . اینها سخنان احمدی‌نژاد بود؛ همان حرف‌هایی که امروز وضع منابع آبی کشور را بحرانی کرده است. هرچند منابع آبی، تنها بخشی از ماجرا است. بیابان‌زایی، فرونشست زمین و ایجاد حفره‌های زیرزمینی هم بخشی دیگر است.

تنها سه روز پس از سخنان او بود که مجوز حفاری‌های چاه، سه ‌برابر شد؛ ناگهان روزی حدود هزار متر چاه زده می‌شد و حالا هیچ‌کس نمی‌داند دقیقاً چند چاه غیرمجاز در کشور حفر شده است؛ هرچند روایت‌هایی از ٤٠٠ هزار حلقه چاه غیرمجاز حکایت می‌کرد اما نام «غیرمجاز» خود به‌تنهایی گویای این واقعیت است که آمار دقیقی از تعداد این چاه‌ها وجود ندارد.

شهرداری، همدست احمدی‌نژاد در زایش بحران

حالا روشن شده که احمدی‌نژاد دست‌تنها هم نبوده و نیست. همین دیروز محمد شکرچی‌زاده، معاون وزیر راه و شهرسازی، گفته دلیل اصلی فرونشست، برداشت غیرکارشناسانه و بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی است که باعث تغییر در فشار حفره‌ای اجزای تشکیل‌دهنده خاک شده و به فرونشست یا فروچال در تهران انجامیده است.

او دلیل حادثه «شهران» را نبود ارزیابی دقیق از وضعیت خاک و ناآگاهی از مسیر انشعابات ارزیابی کرده و گفته در شهران گودبرداری به واسطه مترو انجام شد که وضعیت خاک غیرچسبنده درشت‌دانه باعث فروریزش خاک در مترو شد و گودالی بزرگ ایجاد کرد. این گودال به قطع و پاره‌شدن شبکه اصلی گاز و برق انجامید که آتش‌سوزی شد.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفته که با توجه به این حوادث ممکن است مجبور شویم محدودیت‌هایی در عمق گودبرداری‌ها در نظر بگیریم. وقتی گودبرداری عمیق انجام می‌شود، علاوه بر بحث خاک، بحث ایمنی برابر آتش‌سوزی مطرح می‌شود؛ زیرا وقتی هشت، ٩ طبقه زیرزمین ساخته می‌شود، مهار آتش و نجات افراد و خودروهایی که در طبقات زیرین قرار دارند، بسیار مشکل است.

شکرچی‌زاده با بیان اینکه «مدیریتی از نظر ضوابط ایمنی وجود ندارد»، گفت: ما حتی رکوردهای حفاری بیش از ۶۰ متر را در تهران داریم که باید در دستور کار شورای‌عالی شهرسازی و معماری قرار گیرد که این اقدام دو هفته قبل انجام شده است. پس اگر بخواهد هر نوع خاک‌برداری جدی انجام شود، باید ملاحظات شورای عالی شهرسازی و معماری را در نظر گرفت.

چند روز پیش هم معاون وزیر نیرو به «شرق» خبر داده که «شهرداری‌ها برای آبیاری فضای سبز به‌شکل غیرمجاز از آب‌های زیرزمینی استفاده می‌کنند». گذشته از این مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با اشاره به برداشت شهرداری‌ها از آب‌های زیرزمینی، اعلام کرد ٧٠‌ میلیون مترمکعب از برداشت‌های شهرداری‌ها از منابع آب سفره‌های زیرزمینی غیرمجاز است.

به گفته خسرو ارتقایی، شهرداری تهران در حال حاضر ٢٠٠‌ میلیون مترمکعب از منابع آب سفره‌های آب زیرزمینی استفاده می‌کند که ١٣٠‌ میلیون مترمکعب از این مصارف مجاز و بیش از ٧٠‌ میلیون مترمکعب برداشت‌های شهرداری از منابع آب سفره‌های زیرزمینی غیرمجاز است.

در چنین اوضاع و احوالی است که علیرضا دائمی، معاون وزیر نیرو، ناامید از بارها اخطاری که برای برداشت غیرمجاز شهرداری‌ها داده است، می‌گوید اگر این روند ادامه پیدا کند، با ابزارهای قانونی این مسأله را پیگیری خواهند کرد و ممکن است دست به انسداد چاه‌های شهرداری‌ها هم بزنند.

معاون وزیر درباره چه هشدار داده است

نشست پدیده‌اى است که در اثر آن سطح زمین به شکل تدریجى و در برخى موارد ناگهانی فرو می‌نشیند، این نشست باعث ایجاد ترک و شکاف‌هایى در زمین شده و باعث تأثیر بر الگوى جریان‌هاى زیرزمینى و سطحى، تغییر کیفیت آب‌هاى زیرزمینى، تغییر شکل ‌سطح زمین، سیل‌خیزى منطقه و پیشروى آب دریا‌ها به سمت خشکى‌ها در نواحى ساحلى مى‎شود، طوری‌که این تغییرات و عوامل خسارات جدى به ‌مناطق شهرى، صنعتى و کشاورزى وارد مى‌کند.

آب‌های زیر زمینی به آب‌هایی گفته می‌شود که در لایه‌های آب‌دار و اشباع زیرزمین تجمع پیدا کرده‌اند، این آب‌ها فقط حدود چهار درصد از مجموعه آب‌هایی را که فعالانه در چرخه آب‌شناختی دخالت دارند، تشکیل می‌دهند. با وجود این، حدود ٥٠ درصد جمعیت دنیا از نظر آب شرب متکی به همین آب‌های زیرزمینی هستند. عوامل متعددی از جمله انحلال، آب‌شدگی یخ‌ها، حرکت آرام زمین، خروج گدازه یا عملیات انسانی همانند معدن‌کاری یا برداشت آب‌های زیرزمینی و نفت باعث نشست زمین می‌شوند، البته بین عوامل مؤثر در ایجاد فرونشست، به‌نظر می‌رسد برداشت بیش ‌از حد مجاز از منابع آب زیرزمینی، عامل اصلی فرونشست در بیشتر دشت‌های ایران است که مانند سرطان آرام و بی‌صدا گسترش پیدا می‌کند.

چرا اینجاییم؟

از سال ١٣٨٤ تا سال ١٣٩٢ براساس اطلاعات و آمار سازمان بازرسی کل کشور، ٣٠٠ هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور احداث شد، درحالی‌که از ابتدای انقلاب تا سال ١٣٨٤ تنها صد هزار حلقه چاه غیرمجاز احداث شده بود؛ پیش‌تر معاون وزیر جهاد کشاورزی گفته بود: این موضوع سبب شد میلیارد‌ها متر مکعب آب از سفره‌های زیرزمینی برداشت غیرمجازشده و خیانتی بزرگ که همان غارت منابع آبی است، انجام شود.

واقعیت آن است که به گمان بسیاری از کارشناسان، «سنت پنج هزار‌ ساله «حیات آب» در ایران، پس از انقلاب تغییر کرده و باعث شده مالکیت آب در دست دولت قرار بگیرد که این وضعیت، امکان سوءاستفاده از منابع محدود آب‌های زیرزمینی را فراهم کرد. اگر مالکیت آب در دست بخش خصوصی بود، خود مالکان بهتر از آن استفاده و حراست می‌کردند».

سنتی که سالیان سال - چه پیش از اسلام و چه پس از آن - در بسیاری نقاط ایران به عنوان معیاری برای تعیین مالکیت آب معمول بوده است؛ «حیازت» در احکام فقهی به معنای «تحت تصرف درآوردن مباحات منقولی که ملک کسی نیست، مانند آب دریاها و رودخانه‌های عمومی، ماهی دریا، هیزم و علوفه زمین‌های بدون مالک و پرندگان بی‌صاحب» است.

نحوه عمل در این شیوه مالکیت، به این ترتیب است که اولویت با کسانی است که زودتر از سایرین اقدام به استفاده مشروع و مستمر از منبع آب کرده باشند. با‌این‌حال، در سال‌های نخست پس از انقلاب و با تصویب قانون «توزیع عادلانه آب» این حق حیازت در عمل ملغی شد و «مسئولیت حفظ و اجازه و نظارت بر بهره‌برداری از آب‌های دریاها و آب‌های جاری در رودها و انهار طبیعی و دره‌ها و هر مسیر طبیعی دیگر اعم از سطحی و زیرزمینی و سیلاب‌ها و فاضلاب‌ها و زه‌آب‌ها و دریاچه‌ها و مرداب‌ها و برکه‌های طبیعی و چشمه‌سارها و آب‌های معدنی و منابع آب‌های زیرزمینی به دولت محول شد.

منبع:سلامت نیوز

تبعات تغییر اقلیم ایران را در می‌نوردد

 ورود یک توده هوا به ایران، رگبار شدید در گیلان را به همراه داشته و همزمان بخش‌های وسیعی از مرکز و غرب کشور را درگیر پدیده مخرب گرد و غبار کرده ‌است. این قبیل مسائل از نگاه اقلیم‌شناسان پدیده‌های نوظهوری به شمار می‌روند که به دلیل تغییر اقلیم در حال رخ دادن هستند. بنابراین دولت باید برای تعدیل اثرات مخرب این پدیده‌ها، برنامه‌های مدونی داشته باشد اما از نگاه این کارشناسان، امکانات و برنامه‌ریزی‌های متناسب با نیازهای روز کشور نیست.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه صبح نو، آقای محمد عنایت، کارشناس مرکز پیش‌بینی سازمان هواشناسی درباره اوضاع متغیر اقلیمی روزهای اخیر کشور به «صبح‌نو» می‌گوید: سامانه‌ای در ایران در حال حرکت است که در قسمت مرکزی و غربی طی 2 روز گذشته حرکت بسیار کندی داشته‌است. این سامانه در عراق و بخش‌های مرکزی و جنوب غربی ایران علاوه بر وزش باد شدید، گرد و غبار به همراه آورده‌ است.
وی ادامه می‌دهد: این سامانه از شمال عراق تا قسمت مرکز و شمال ایران از جمله استان‌های اصفهان و تهران پدیده‌های گوناگون آب و هوایی از باد و گرد و غبار تا باران و رعد و برق پراکنده را ایجاد کرده‌است. به همین دلیل در شمال کشور و شهر رشت شاهد بارندگی شدیدی بودیم که بعدازظهر شنبه متوقف شد.
عنایت بیان می‌کند: بیشترین فعالیت این سامانه در قسمت‌های جنوبی‌تر ایران، مرکز و غرب کشور به صورت گرد و غبار بوده ‌است.
وی درباره دلایل بروز گرد و غبار در استان‌های خراسان شمالی و رضوی و شمال سیستان و بلوچستان، وزش باد را عاملی برای بروز این پدیده اعلام می‌کند.
به گفته این کارشناس مرکز پیش‌بینی سازمان هواشناسی به راحتی نمی‌توان گفت که این پدیده‌های طبیعی به دلیل تغییر اقلیم یا تخریب سرزمین در ایران رخ ‌داده‌اند. این توده هوایی تا یکشنبه در ایران فعال بوده و روز دوشنبه نیز در سمنان و خراسان رضوی رگبار پراکنده ایجاد خواهد کرد اما از آنجا که اثر آن ضعیف شده، رگبارهای روز دوشنبه شدید نبوده و منجر به سیل نخواهد شد.

عدم تناسب امکانات با پدیده‌های نوظهور
برخلاف کارشناس مرکز پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی که رخدادهای اخیر در ایران را پدیده‌ای طبیعی و عادی تلقی می‌کند، آقای مجید حبیبی نوخندان رییس مرکز اقلیم‌شناسی کشور این پدیده‌ها را تبعات تغییر اقلیم می‌داند.
وی ادامه می‌دهد: یکی از مهمترین عواملی که باعث چنین شرایطی شده گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی است. عوامل گوناگونی نظیر فعالیت‌های صنعتی، انتشار گاز گلخانه‌ای، تغییر کاربری اراضی، فشار بیش از حد به طبیعت و جلوگیری از خودپالایی طبیعت، همه دست به دست هم می‌دهند که ما شاهد یکسری رفتارهای نابهنجار جوی در اطراف خود باشیم.
به گفته رییس مرکز اقلیم‌شناسی، در چنین ایامی باید بارش‌های پاییزه در شمال آغاز شود، ولی نه به نحوی که این بارش‌ها سیل‌آسا باشند و خسارت به خاک وارد کنند یا توفان و بادهای پاییزه در شمال باید رخ دهد اما نباید توفانی با سرعت 130 کیلومتر این منطقه را تخریب کند. همچنین وقوع پدیده گرد و غبار در جنوب کشور مختص تابستان بوده و در پاییز نباید رخ دهد.
وی ادامه می‌دهد: تغییر اقلیم پدیده‌ای نیست که یک کشور در ایجاد آن نقش داشته باشد بلکه همه جهان در ایجاد این شرایط سهیم بوده و باید به طور مشترک برای مقابله با اثرات آن وارد عمل شوند.آقای حبیبی نوخندان می‌گوید: در حال حاضر توجه جهانی به مسأله تغییر اقلیم جلب شده و کشورهای جهان نظیر روسیه، هند، آمریکا، چین و غیره با وجود آنکه نیاز به مصرف سوخت‌های فسیلی برای چرخاندن چرخ اقتصاد خود دارند، اما پذیرفته‌اند که سهم انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را کاهش دهند.
وی با تأکید بر اینکه آسیب‌پذیری ایران در زمینه‌های مرتبط با اثرات تغییر اقلیم افزایش یافته، افزایش جمعیت و ورود خسارت به این جمعیت بالا همچنین کاستی در اطلاع‌رسانی سریع درباره اثرات تخریبی ناشی از پدیده‌های نوظهور را عواملی معرفی می‌کند که اثرات منفی گرمایش جهانی را بیشتر نمایان می‌کنند.
رییس مرکز اقلیم شناسی ادامه می‌دهد: در چنین شرایطی اهمیت هواشناسی و علم مرتبط با آن، روز به روز بیشتر می‌شود. متأسفانه با وجود توجه جهانی به مسائل اقلیم‌شناسی در ایران، متناسب با نیازهای جامعه پیشرفت نکرده‌ایم.
وی بیان می‌کند: این همه وقایع اتفاق می‌افتد اما توسعه شبکه هواشناسی و راداری در ایران محدود است.
استفاده از تکنولوژی مدرن و روز در هواشناسی با بودجه کمی که دولت به آن اختصاص می‌دهد نیز بسیار کم است. همه این مسائل نشان می‌دهد که جایگاه هواشناسی برای تصمیم‌سازان مهم نیست که این مجموعه وضعیت مطلوبی ندارد.
حبیبی نوخندان تأکید می‌کند: با آگاهی و پیش‌بینی درباره رخدادهای اقلیمی می‌توانیم اثرات مخرب آن را کاهش دهیم. مثلاً با وقوع پدیده گرد و غبار افراد می‌توانند سفرهای خود را لغو کرده یا پنجره‌ها را ببندند تا جلوی گرد وخاک گرفته شود.
وی می‌گوید: روزگاری ایران کشوری چهارفصل بود که این مسأله جاذبه مهمی برای توسعه صنعت گردشگری به حساب می‌آمد اما در حال حاضر گرد و خاک روی سلامت مردم تأثیر منفی داشته و صنعت حمل و نقل هوایی را دچار مشکل کرده ‌است.
این مسائل در آینده برای صنعت گردشگری ایران دافعه ایجاد می‌کند. به گفته رییس مرکز اقلیم‌شناسی ایران، سازمان هواشناسی مجموعه‌ای است که به تمام بخش‌ها سرویس می‌دهد بنابراین باید دولت به این سازمان توجه ویژه‌ای داشته باشد.

سازگاری با تغییر اقلیم فراتر از وظایف یک دستگاه
بر خلاف رییس مرکز اقلیم‌شناسی که سازمان هواشناسی را مجموعه‌ای مؤثر در کاهش اثرات مخرب تغییر اقلیم بر زندگی مردم معرفی می‌کند، آقای مصطفی جعفری، برنده مشترک جایزه صلح نوبل در سال 2007 در موضوع تغییر اقلیم، درگفت‌وگو با «صبح ‌نو» تغییر اقلیم را پدیده‌ای می‌داند که بشر فقط می‌تواند با آن سازگار شود اما تدوین برنامه‌های سازگاری نیز صرفاً با تقویت یک دستگاه خاص امکان‌پذیر نخواهد بود.
به گفته وی که عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور است، برای سازگار شدن با تغییر اقلیم باید اول تغییرات رخ داده در دما، بارش رطوبت و غیره مشخص شود.
سپس باید ببینیم اثرگذاری این تغییرات در چه مکان‌هایی بوده‌است. بعد از شناسایی اثرگذاری باید دید کجاها این اثرگذاری منتهی به آسیب‌پذیری می‌شود و در نهایت برنامه سازگاری، برای مناطق آسیب دیده تدوین شود.
جعفری ادامه می‌دهد: البته باید به این نکته توجه داشت که اگر گازهای گلخانه‌ای عامل اصلی تغییرات باشند، با کاهش تولید و انتشار این گازها، می‌توان اثرات کلی آن بر اقلیم را کاهش داده و شرایط را مناسب‌تر و قابل تحمل‌تر کرده که در نتیجه شدت اثرات تغییر اقلیم نیز کاهش خواهد یافت. وی بیان می‌کند: برای برنامه‌ریزی در زمینه سازگاری با تبعات تغییر اقلیم باید مسائل غیر قابل تغییر و کنترل توسط برنامه‌ریزان شناسایی و بر اساس دانشی که به‌دست آورده‌ایم همچنین مدل‌های پیش‌بینی‌های آینده، برنامه‌ریزی متناسب با تغییرات انجام دهیم.
این برنده مشترک جایزه صلح نوبل در سال 2007 تأکید می‌کند: تغییر اقلیم و سازگاری با آن به داشتن ابزار برنمی‌گردد بلکه به میزان درک و تصمیم ما باز می‌گردد. برای برخی مسوولان موضوع تغییر اقلیم یک بحث تفننی بوده و همچنان جدی تلقی نمی‌شود که برای آن برنامه‌ریزی کنند. وی بر اساس شرایط موجود در کشور معتقد است که مسأله تغییر اقلیم و تبعات آن در ایران هنوز بحثی حاشیه‌ای به حساب می‌آید. زیرا بسیاری از مباحث را 20 سال قبل به صورت مصاحبه و غیره مطرح کرده اما هنوز در کشور به طور جدی به آن توجه نشده ‌است.
این عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع می‌گوید: 6 سال قبل پیشنهاد تشکیل گروه تحقیقاتی تغییر اقلیم را دادیم که مورد توجه قرار نگرفت. ما امکانات زیادی در کشور داریم. زمینه‌های زیادی هم برای فعالیت وجود دارد اما باید توانایی تدوین برنامه‌های مناسب را هم داشته باشیم و این برنامه‌ها را به کار بگیریم تا تفکرات به عمل نزدیک شود.

 سلامت نیوز

این تصویر برای افزودن یک جمله به سخنرانی ها کافی است.

وضعیت تالارهای پذیرایی پس از پایان مراسم، حال ناخوش بازارها و گذرها در انتهای روزی کاری، کثیفی حیاط و کلاس های درسی در پایان ساعت آموزشی روزانه مدارس، چهره زشت استادیوم های ورزشی پس از انجام مسابقات و...؛ ظاهرا هرجا جمع شویم، می‌بایست با تلی از زباله ترکش کنیم، حتی اگر دیدار رئیس جمهور باشد.

به گزارش «تابناک»، در حاشیه سفر اخیر رئیس جمهر کشورمان به قزوین تصویری به ثبت رسید و در فضای مجازی منتشر شد که بسیار تامل برانگیز است؛ تصویری از ورزشگاه محل دیدار رئیس جمهور با مردم که پس از دیدار به محوطه ای پر زباله تبدیل شده و برخی کاربران فضای مجازی به کنایه آن را با محل دفن زباله مقایسه کرده اند.

آن گونه که در این تصویر دیده می‌شود، ورزشگاه شهید رجایی این شهر پس از ترک میهمانان و میزبانان، هیچ شباهتی به ورزشگاه نداشت. اصلا به هیچ جای دیگری شباهت نداشت، الا محل دفن زباله. آنقدر که اگر از ما بپرسند چند نفر، چند ساعت می‌بایست کار کنند تا این ورزشگاه تمیز شود، به سادگی نخواهیم توانست به آن پاسخ دهیم.

البته این موضوع نه به رئیس جمهور ربطی دارد و نه به استقبال کنندگان و اتفاقی است که همیشه در همه جا رخ داده و می‌دهد؛ چه رئیس جمهور از جناح راست باشد و چه چپ. چه میزبان اهالی دیار قزوین باشند و چه هموطنانمان در دیگر شهرها و استان ها. اصلا چه گردم هم آیی مربوط به دیدار با رئیس جمهور یا دیگر مسئولان باشد و چه مناسبتی در تقویم.

 

کافی است حال و احوال طبیعت در فردای «روز طبیعت» یا همان «سیزده به در» را به یاد آوریم تا دریابیم که چه اندازه در تولید زباله و رهاسازی آن در طبیعت مهارت داریم! اتفاقی که به نظر می‌آید برایمان عادی و پذیرفته شده است که اگر نبود، این اتفاق تاکنون ریشه کن شده بود.

اتفاقی که آخرین نمونه آن در سفر اخیر دولت مردان به قزوین ثبت رسیده و خوب یا بد، انعکاس وسیعی نیز در دنیای مجازی داشته تا برخی از آن برداشت های سیاسی کرده و بعضی در مخالفت با ایشان، از عادی بودن این اتفاق در کشورمان بگویند اما همه می‌دانیم که نه سیاسی است و نه عادی!

به این معنی که می‌بینیم غیرعادی ترین اتفاق ممکن در کشورمان عادی شده و دیدن زشتی هایش نیز موجب نمی‌شود تلنگر بخوریم و به خود آییم؛ چه ما مردم و چه مسئولان مختلف. انگار نه انگار که رها کردن زباله در کنار همه زشتی ها و اشکالاتی که دارد، افزودن بر حجم کار رفتگران نیز هست و از شرعی نیز می‌تواند اشکال داشته باشد.

رفتار ناخوشایندی که منجر به خلق چنین تصویرهای آزار دهنده ای می شود و به دلیل دیده نشدن، هیچ اصلاحی به همراه ندارد، مگر آنکه رویه مان را تغییر دهیم؛ چه ما مردمی که می‌توانیم به یکدیگر تذکر داده و مانع فراموشی زشتی های چنین تصاویری شویم و چه مسئولانی که دست اندرکار مناسبات مختلف هستند و می‌توانند و می‌بایست در این باره فرهنگ سازی کنند.

حتی رئیس جمهور و مدیران ارشدی که به دیدار مردم می‌روند و می‌توانند برای یکبار هم که شده از ایشان بخواهند زباله های پیرامونشان را جمع آوری کنند و به این شیوه، تلاش کنند اتفاق مثبتی را رقم بزنند. اتفاقی که جا دارد تا زمانی که زباله ریختن از عادات بدمان حذف نشده، تداوم داشته باشد. حتی اگر تبدیل به جمله ای کلیدی در سخنان رئیس جمهور در دیدارهای استانی وی شود.

منبع:تابناک

ملاقات دی کاپریو و اوباما در باره تغییرات اقلیمی

کاخ سفید اعلام کرد که هفته آینده قرار است باراک اوباما و لئوناردو دی کاپریو در کاخ سفید با یک دیگر ملاقاتی در رابطه با تغییر اقلیم داشته باشند.

در این ملاقات که دوشنبه هفته آینده در حاشیه "فستیوال ایده، هنر و عمل" انجام می شود، یک دانشمند اقلیمی هم قرار است شرکت کند و موضوع بحث آن ها قرار است بیشتر در رابطه با اهمیت حفظ کره زمین برای نسل های آینده است.

همچنین قرار است پیش از ملاقات دی کاپریو با رئیس جمهور آمریکا، در کاخ سفید مستند جدید نشنال جئوگرافی با حضور دی کاپریو به نام "قبل از سیل" برای نخستین بار اکران شود.

گفتنی است این فیلم توسط فیشتر استیونز کارگردانی شده که بخشی از اقدامات کمپین دی کاپریو برای افزایش آگاهی مردم نسبت به خطرات تغییر اقلیم را نشان می دهد.

چندی پیش دی کاپریو در مراسم اسکار هم در سخنرانی خود از تغییر اقلیم گفت.

منبع: تایم / ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۶

بررسی تبعات آبخیزداری در دستور کار شورای عالی آب

معاون امور آب و آبفای وزارت با اشاره به اینکه آبخیزداری آب سطحی را به زیرزمینی تبدیل کرده و برای حق‌آبه‌بران تبعاتی دارد، از بررسی اثرات این شیوه مدیریتی در جلسه ۱۲ مهرماه شورای عالی آب خبر داد.

رحیم میدانی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا گفت: در این جلسه وزارت جهاد کشاورزی گزارش‌های خود را ارائه کرده و وزارت نیرو نیز نظرات خود را اعلام می‌کند. همچنین درباره آب کارستی نیز در جلسه آتی شورای عالی آب گزارشی مطرح خواهد شد.

بر اساس مطالعات انجام‌شده در پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، با اجرای پروژه‌های آبخیزداری می‌توانیم حدود ۴۰ میلیارد مترمکعب آب را در زیر زمین ذخیره کنیم. وی درباره آمار ارائه شده بیان کرد: با دعوت از متخصصان آب و آبخیزداری پنج جلسه مشترک درباره اثرات این شیوه مدیریت منابع آب برگزار کرده‌ایم.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا ادامه می‌دهد: هیچ متخصصی قبول ندارد که آبخیزداری آب تولید می‌کند بلکه آب را داخل زمین ذخیره کرده و حفاظت آب و خاک انجام می‌دهد.

میدانی افزود: حرف ما با وزارت جهاد کشاورزی این است که اجرای عملیات آبخیزداری می‌تواند تبعاتی از نظر نظام حق آبه‌بری داشته باشد. این روان آب‌های سطحی حق‌آبه‌بر دارند، اگر آبخیزداری کنیم و آب سطحی را به زیرزمینی تبدیل کنیم، ممکن است آب زیرزمینی در جای دیگری ظهور کند در حالی که حق‌آبه‌برها منتظر هستند که سهم آبشان تأمین شود.

وی اضافه کرد: ما تأکیدمان این است که در اجرای عملیات آبخیزداری باید حتماً اثر آبخیزداری روی منابع آب مطالعه شود.

معاون آب و آبفای وزارت نیرو یادآور شد: آبخیزداری جابجایی مولفه‌های بیلان آب را به همراه دارد؛ یعنی آب سطحی را به زیرزمینی تبدیل می‌کند، اما باید بدانیم که چقدر می‌خواهیم این تبدیل را انجام دهیم.

میدانی تأکید کرد: باید درباره محل ظهور آب‌های زیرزمینی مطالعه کرده و شناخت داشته باشیم. در غیر این صورت معضل جدیدی به مسایل اجتماعی کشور اضافه می‌شود زیرا اجرای عملیات آ‌بخیزداری منجر به ایجاد چشمه‌های جدیدی خواهد شد و این چشمه‌ها مدعیان جدید پیدا می‌کنند. غافل از اینکه این آب متعلق به حق‌آبه‌بر بوده است.

وی اظهار داشت: یا مثلاً سدی می‌سازید و مردم بر اساس نظام تعریف شده برای سد، کشاورزی می‌کنند و بعد متوجه می‌شوند ۵۰ درصد آب سد دیگر وجود ندارد.

میدانی بیان کرد: کسانی که فکر می‌کنند آبخیزداری به سرجمع آب تجدیدپذیر اضافه می‌کند در اشتباه هستند./

منبع:ایانا

دکتر کردوانی: آب در ایران مانند کودک بی پدر و مادر است

دکتر پرویز کردوانی جغرافیدان و استاد دانشگاه تهران و پدر کویرشناسی ایران معتقد است آب در ایران همانند یک کودک بی پدر و مادر است.

سایت "نواندیش" در گفت و گو با این استاد دانشگاه بحران آب در ایران را مورد واکاوی قرار داده است.  دکتر کردوانی: آب در ایران مانند کودک بی پدر و مادر است.

جغرافیدان برجسته ایران در پاسخ به این سوال که چرا در ایران ما شاهد بحران آب هستیم، گفت: "در اصل مدیریت بد بود که بحران آب را در کشور ما به وجود آورد. در گذشته‌ای نه چندان دور توسعه شهرها، صنایع و حفر چاه‌ها بدون برنامه‌ریزی‌های دقیق در دستور کار قرار گرفت، تا جایی که اکنون شاهد وضعیت اسف‌بار در زمینه آب هستیم."

او با اشاره به این موضوع که ساختن سدها با هدف جلوگیری از هرز رفتن آب انجام شد و این آب در اختیار شهرهای مختلف مانند یزد، اصفهان و... قرار گرفت،ادامه داد: فرهنگ‌سازی در مورد این موضوع که آب کم است و این آب از جاهای دیگر به شهر شما آورده شده است و باید با مدیریت از آن بهره برد، در دستور کار قرار نگرفت.

 

کردوانی تصریح کرد: پس از وارد کردن آب شهرهای دیگر به یزد و اصفهان و... آنها بر اثر نبود فرهنگ استفاده درست از آب از آن در کارواش‌ها و فضای سبز استفاده کردند و به این ترتیب بر دامنه مشکلات افزوده شد.

او به این موضوع اشاره کرد که با ادامه توسعه شهرها، روستائیان هم به شهرها آمدند و گفت: بر اثر افزایش استفاده از آب و عدم اطلاع‌رسانی مناسب در این زمینه، بحران آب به وجود آمد.

استاد دانشگاه تهران درباره استفاده نادرست از آب در شهرهای مختلف گفت: مثلاً، در اصفهان که شهر کم آبی به شمار می‌رود تا شعاع 50 کیلومترصنایع توسعه یافته‌اند و آنها نیاز به آب دارند و این موضوع بحران آب را تشدید می‌کند.

این جغرافیدان برجسته در پاسخ به سوالی درباره " درست بودن سیاست های مقابله با بحران آب با اشاره به نادرست بودن این سیاست ها گفت:  اکنون که کشور با بحران آب مواجه شده، مسئولان برخورد با بخش کشاورزی را در دستور کار قرار داده‌اند و این سیاست غلط است.

وی ادامه داد: اکنون از حفر چاه‌ها در روستاها و در بخش‌های کشاورزی ممانعت می‌شود، امّا، حفر چاه‌ها در بخش‌های شهری همچنان ادامه دارد و این به معنای مدیریت نادرست است.

این جغرافیدان ایرانی تصریح کرد: اینکه گفته می‌شود که 92 درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، دروغ است و اگر هم در این بخش آب زیادی مصرف می‌شود، اکنون همین آب را دارند به بخش‌های شهری تزریق می‌کنند و این اقدامی نادرست است.

او با اشاره به این موضوع که در حال حاضر در شهرها هیچ اقدامی برای مقابله با هدر رفت آب انجام نمی‌شود و فقط به بخش کشاورزی تمرکز کرده‌اند، گفت: راه درست این است که به تمامی بخش‌ها به یک اندازه توجه کنند و از هدر رفتن آب در تمامی بخش‌ها جلوگیری کنند.

پدر کویرشناسی ایران در پاسخ به این سوال که مدیریت نکردن بحران آب چه مشکلاتی را برای کشور به دنبال خواهد داشت، گفت: بدترین نوع وابستگی به خارج، وابستگی در زمینه مواد غذایی است و کم کردن آب بخش کشاورزی به معنی وابسته شدن ایران به کشورهای خارجی در این زمینه است.

وی ادامه داد: از سویی دیگر، وقتی بخش کشاورزی آسیب ببیند روستائیان به شهرها می‌آیند و آنها نیز به خیل مصرف‌کنندگان اضافه می‌شوند.

او تصریح کرد: دیگر برای انجام اقدامات پیشگیرانه در زمینه بحران آب دیر شده است، امّا، اگر باز هم دولت بخواهد اقدامی انجام دهد باید سیاست‌هایی سنجیده و با برنامه‌ریزی دقیق را در دستور کار قرار دهد. 

وی ادامه داد: باید وزارت جهاد کشاورزی فعال شود و بذر اصلاح شده را در اختیار کشاورزان قرار دهد تا با افزایش راندمان زمین‌های کشاورزی، مصرف استفاده از آب کاهش یابد.

جغرافیدان ایرانی تصریح کرد: اگر قرار است که در بخش کشاورزی از سهم آب کاسته شود، باید امکانات به کشاورزان داده شود تا تولید کاهش نیابد، مثلاً، ارائه بذر و کود اصلاح شده به آنها باید در دستور کار قرار گیرد.

وی تصریح کرد: از سویی دیگر، اگر در بخش خانگی، شهری و صنایع هم از سهم آب می‌کاهند باید امکانات در اختیار آنها قرار دهند، مثلاً، در بخش خانگی وظیفه دولت است که شیرهای کم‌مصرف، دوش‌های کم‌مصرف و... را در اختیار مردم قرار دهد. از سویی دیگر، نهادهای مربوطه نباید به ساختمان‌ها تا زمانیکه تمهیدات مربوط به مدیریت استفاده از آب را اعمال نکرده‌اند، مجوز پایان کار بدهند.

کردوانی تصریح کرد که شهرداری‌ها باید کاشت چمن‌ها را که به محیط زیست صدمه می‌زند، آب زیادی مصرف می‌کند و مقرون به صرفه نیست را از دستور کار خودش خارج کند. از سویی دیگر، نباید گونه‌های گیاهی و درخت‌هایی که نیاز به آب زیادی دارند، کاشته شوند و باید سیاست‌های مدیریت استفاده از آب به صورت منسجم و یکپارچه در کشور به اجرا گذاشته شود.

وی خاطرنشان کرد که حتی سدها هم نیاز به مراقبت و نگهداری دارند و اگر این موضوع مورد توجه قرار نگیرد در آینده برای ساکنین شهرهایی که در اطراف این سدها هستند، مشکلات عدیده‌ای به وجود می‌آید.

پدر کویرشناسی ایران گفت: رسوب‌گیری سدها، اقدامی مهم است که باید دولت آن را مورد توجه قرار دهد و از طریق شست و شوی هیدرولوژیک، رسوب‌گیری انجام شود تا در آینده خطرات عدیده جامعه را تهدید نکند.

استاد برجسته دانشگاه تهران در پایان تصریح کرد: آب در ایران مانند یک کودک بی پدر و مادر به حال خود رها شده است و به نظر بنده، تنها راه برای مقابله با این بحران در کشور این است که آب تمامی بخش‌ها اعم از شهری، صنایع و کشاورزی به صورت همزمان کاهش یابد و در طرف مقابل امکانات لازم در اختیار این حوزه‌ها قرار گیرد.

منبع:زیست بوم

بحران آب و آینده ایران

صادق زیباکلام*: فکر می‌کنم در ایران امروز اهمیت توجه به بحران آب اگر بیشتر از موضوع مذاکرات هسته‌ای نباشد، کمتر از آن نیست.

برای این بی‌توجهی هم چند دلیل می‌توان برشمرد؛ یکی از این دلایل این است که بسیاری از مسئولان ما نگاه بلندمدت در برنامه‌ریزی‌هایشان ندارند. نداشتن چنین نگاهی واقعا یک معضل است؛ زیرا باعث می‌شود برنامه‌ریزی‌ها برای خوشامد امروزمان باشد و نه برای فردای خود و فرزندانمان. مردم هم معمولا برای کسی یا چیزی ابراز احساسات می‌کنند یا به طرفداری از آن می‌پردازند که به وضع فعلی‌شان مرتبط شود.

اگر به منِ صادق زیباکلام بگویند پولی را برای تو سرمایه‌گذاری می‌کنیم تا ٤٠ سال آینده از آن بهره‌برداری کنی، جواب می‌دهم: می‌شود یک دهمش را الان به من بدهی؟! بنابراین برای خوشحال‌کردن زیباکلام‌ها موضوعاتی مطرح می‌شود که درحال‌حاضر روی آنها تأثیر دارد، حتی اگر جنبه شعاری و‌ تهییجی داشته باشد. بزرگ‌ترین مسئله امروز ما از نظر من آب است. مسئله٣٠سال آینده‌مان هم بر سر آب است اما هنوز هیچ سیاستی در زمینه آب نداریم.

حتی بعضی از سیاست‌های کلانی که تا پیش از این داشته‌ایم هم با نگاه به بحران آب تدوین نشده بود؛ برای مثال وقتی درباره سیاست خودکفایی گندم صحبت کردیم، اصلا به این سؤال‌ها فکر نکردیم که هر کیلو گندم به ١٠ لیتر آب احتیاج دارد، آیا می‌توانیم به‌ جای گندم محصولی تولید کنیم که به پنج لیتر آب احتیاج داشته باشد؟ گفته می‌شود بیش از ٨٠ درصد آب در ایران در بخش کشاورزی صرف می‌شود که از این مقدار چیزی حدود ٦٠ درصدش هدر می‌رود. جالب اینجاست که کشوری دارد این مقدار آب را هدر می‌دهد که هر میلی‌متر ریزش باران برایش مهم است.

اصلا مگر سرمایه‌گذاری در حوزه تغییر سیستم آبیاری کشاورزی چقدر هزینه دارد؟ گفته می‌شد و می‌شنیدیم که ما می‌توانیم میمون به فضا بفرستیم یا در گینه بیسائو سرمایه‌گذاری کرده‌ایم. سؤال این است؛ با این همه پیشرفت تکنولوژی، چرا تحقیقاتمان را در زمینه خاک گسترش نداده‌ایم؟ چرا هنوز نمی‌دانیم چگونه و با چه محصولاتی می‌توانیم مصرف آب را کاهش دهیم؟ چرا در کشور خودمان در زمینه آب سرمایه‌گذاری نمی‌کنیم؟

به نظر من بخشی از پاسخ به این خاطر است که نمی‌شود به‌راحتی از سرمایه‌گذاری در زمینه آب برای صندوق رأی بهره‌برداری کرد. از طرف دیگر نخبگان سیاسی و اجتماعی ما هم هیچ‌وقت این سؤالات را مطرح نمی‌کنند. اما روزی نوه‌های ما همان‌قدر که درباره مسئله هسته‌ای از ما سؤال می‌کنند، درباره آب هم از ما جواب می‌خواهند.

*استاد دانشگاه

منبع: خبرآنلاین