مریم شهبازی*: در این مقاله از آلودگی های زیست محیطی و نابودی حیات وحش گرفته تا انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا در سال جدید بررسی می شود.
منبع مطلب:زیست بوم
مریم شهبازی*: در این مقاله از آلودگی های زیست محیطی و نابودی حیات وحش گرفته تا انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا در سال جدید بررسی می شود.
علیمراد اکبری معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی؛ در خصوص وضعیت آب وخاک در برنامه ششم توسعه گفت: یکی از مهمترین مصوبات کلیات برنامه ششم توسعه که در کمیسیون تلفیق به تصویب رسید اجرای600 هزار هکتارسیستم نوین آبیاری و عملیات آب و خاک سازه ای و غیر سازه ای بود.
وی افزود: اجرای بندفوق در مدیریت مصرف و استفاده بهینه از منابع آب موثر است.
به گفته اکبری انتقال کشت محصولات آب بر به محیط های کنترل شده و حمایت دولت از توسعه کشت های متمرکز و مدیریت آب مجازی از دیگر مباحث تاکید شده در برنامه ششم توسعه است.
معاون وزیر جهادکشاورزی ضمن بیان اینکه کشت نشائی و تغییر الگوی مصرف در اولویت های کاری قرار دارد، گفت:باید در استفاده از سیستم های میکرو، مدیریت و ارتقاء بهره وری آب توجه بیشتری داشت که در همین راستا در سال زراعی گذشته 25 هزار هکتار آبیاری طیف در گندم انجام شده است.
اکبری تصریح کرد: مصرف آب مصرفی در برخی مزارع به 3 هزار و 200 مترمکعب کاهش پیدا کرد و در مقابل میزان تولید در این اراضی به 7 تا 13 تن رسید.
وی ضمن بیان اینکه افزایش بهره وری در استفاده از منابع آب دیگر هدف برنامه ششم توسعه است، تاکید کرد: اکنون بهره وری از منابع آب 1/2 متر مکعب به ازای تولید یک کیلوگرم مواد خشک است که این رقم در سالهای گذشته 0/9بوده است.
ویمعاون وزیر جهادکشاورزی به تخصیص بودجه 500 میلیون دلاری از محل صندوق ذخیره ارزی به بخش آب و خاک اشاره کرد و گفت: از این میزان 200 میلیون دلار بین استان های مختلف کشورتوزیع شده و حدود هزار میلیارد تومان ازمحل بودجه عمومی در قالب اسناد خزانه در اختیار این بخش قرار داده شده و در مجموع 2 هزار 400 میلیارد تومان اعتبار در سال 95 به بخش آب و خاک اختصاص یافته است.
وی با اشاره به ظرفیت های مناسب زراعی در کشور اظهار داشت: با توجه به منابع مناسب موجود تحقق اهداف پیش بینی شده در برنامه ششم توسعه دور از انتظار نیست.
سرهنگ مراد مرادی*: اهمیت روز افزون موضوع محیط زیست و روند رو به ازدیاد آلایندههای زیستمحیطی، مسئولان امر را بر آن داشت تا افکار عمومی و اقشار مختلف جامعه را نسبت به داشتن هوای پاک، برانگیزند چرا که راهکار اصلی کاهش آلودگی هوا، مشارکت مردمی و تشریک مساعی بین نهادهای مختلف دولتی و غیر دولتی است.
اسماعیل کهرم: جوانهایی دور هم جمع شدهاند و کمپین برای حمایت از فوکهای دریای خزر راهانداختهاند. برای مسالهای که نامش ممکن است برای مردم خیلی دور و ناآشنا باشد. اما این جوانها میخواهند حیات یکی از مهمترین جانداران دریای خزر را نجات دهند. همان کاری که مرحوم هرمز اسدی فرد میکرد.
محیط زیست؛ در یک دهه اخیر تبدیل به مسالهای استراتژیک در جهان شده است. اگر تا قبل از این «محیط» صرفا جایی برای کنش و واکنشهای انسان قلمداد میشد و همیشه نیروهای محیطی در محاسبات نادیده گرفته میشد، اما در سالهای اخیر به ناگزیر هر برنامه ریزی کلانی در هر مکانی و با هر موضوعی میباید مساله محیط و پیرامون طرح را مدنظر قرار دهد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه بهار ،مسأله محیط زیست در ایران را باید از هر جهت عمیق و ساختاری بررسی کرد. هم بحرانی که پیشروست عمیق و ساختاری است و هم تأثیراتی ساختاری بر کلان ترین متغیرهای زیست جامعه ایران بهجا میگذارد. اگر بحران زیست محیطی به مشکلاتی در تأمین غذا بیانجامد و بحران بدهیهای کشاورزان ناشی از خشکسالی منجر به مشکلات مالی برای دولت شود و نارضایتی ناشی از آلودگی هوا در شهرها سبب افزایش هزینههای بهداشتی و نارضایتی از دولت شود (که همگی به درجاتی رخ داده یا محتملاند) آنگاه بی جا نخواهد بود اگر از تهدید امنیت ملی به واسطه بحران زیست محیطی سخن بگوییم.
برای درک چنین پدیده بزرگ و مهمی باید نگاهی عمیق و ساختاری به مسأله داشت. در جامعهای که بنیانهای اقتصادی آن بر خلق ثروت به شکل مستقیم از منابع طبیعی بنا شده، نابرابری گستردهای وجود دارد و شرایط جامعه مدنی به گونهای نیست که دفاع از حقوق زیست محیطی به شکل مؤثری امکانپذیر باشد، و آرایش نهادی سازمانهای متولی امور زیستمحیطی نمیتواند مانعی در برابر تخریب زیست محیطی باشد و زیرساخت مناسبی برای تعهد زیست محیطی ندارد.
با این شرایطی که گفته شد، مساله زیست محیطی در ایران برای سالهای نه چندان دور؛ با مساله امنیتی گره خواهد خورد لذا برای اینکه بتوان مساله را حل کرد باید اخلاق زیست محیطی را در شهروندان بارور و فعال ساخت. باید از تولید شهروندان منفعل در حوزه محیط زیست جلوگیری کرد و شکلی از تعهد و مسئولیت پذیری شهروندی در حوزه محیط زیست را برساخته نمود تا دغدغه هر لحظه یک شهروند ایرانی در کناردیگر دغدغههای روزمره اش؛ دغدغه و تعهد زیست محیطیاش باشد. این همان معنایی هست که شهروند سبز با خود به همراه دارد.
شهروند سبز؛ شهروندی هست که چهار حق زیر را برای خود از حقوق مسلم و قانونی قلمداد میکند و همواره آن را از دولت طلب مینماید:
۱. حق مشارکت در تصمیمات زیست محیطی
۲. حق دسترسی آزاد به اطلاعات زیست محیطی
۳. حق آموزش عمومی شهروندان در حوزه
زیست محیطی
۴. حق دادخواهی زیست محیطی
در نخستین حق، شهروند سبز این حق را برای خود طلب میکند که در فرآیندهای برنامه ریزی و سیاستگذاری زیست محیطی همواره مورد مشارکت قرار گیرد و از او خواسته شود که نظرات و ایدههای خود را بهصورت تخصصی و مطالعه شده ارائه نماید.در دومین حق، شهروند سبز مانند هر شهروند دیگری که باید به اطلاعات کارا و دقیق از همه رخدادهای موجود در سرزمین و کشورش دسترسی داشته باشد، این شهروند سبز نیز به اطلاعات کارآمد و اثربخش در حوزه محیط زیست باید دسترسی داشته باشد. تا از فرآیندهای تصمیم گیری و برنامه ریزی زیست محیطی به طور کامل مطلع شود.
در سومین حق، دولت موظف هست که این حق شهروندان سبز را مورد توجه قرار دهد که آنان را آموزش دهد و مفاهیم تخصصی زیست محیطی را در سطح عرصه عمومی ترویج و گسترش دهد. در چهارمین حق هم شهروندان سبز این حق قانونی را دراند که بر طبق اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نسبت به اتفاقات و آسیبهای زیست محیطی در منطقه خود دادخواهی کنند و طرح شکایت نمایند.
مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران گفت: طرح احیای چشمه بل در استانهای کرمانشاه و کردستان افزون بر دریافت گواهینامه بینالمللی، تندیس بنیاد جهانی انرژی و گواهینامه طرح سبز «جامعه مدیریت سبز اروپا» را به خود اختصاص داد.
مساله این است که اساسا سازمان یونسکو آمده و بساط ثبت جهانی عرصههای محیط زیستی را برای جهان سوم به راه انداخته است. جهان اول که جهان اقتصادی بود، جهان دوم شوروی و اقمارش بود و جهان سوم هم کشورهای در حال توسعه هستند. بنابراین سازمان یونسکو دید که ایران در حال توسعه متوجه اهمیت منابع فرهنگی مثل تخت جمشید یا منابع طبیعی مثل جنگلهای هیرکانی نیست و پیش خود گفت که چه کار کنیم تا این مواهب حفظ شود. از این رو سیستم ثبت آثار طبیعی یا فرهنگی را به راه انداخت. برای مثال نوروز به عنوان بزرگترین و کهن ترین میراث ناملموس دنیا ثبت جهانى شد. از سوی دیگر، سیستم ثبت جهانی برای کشورهایی ایجاد شده که حفاظت کردن از منابع طبیعی و فرهنگی را بلد نیستند، یعنی جامعه جهانی باید حفاظت کند تا شاید دیگران هم از خواب غفلت بیدار شوند. بنابراین رویکرد بنده در مورد ثبت جهانی عرصههای محیط زیستی کاملا مثبت است. از سوی دیگر، کویر از هر جنگلی قدیمیتر است و بیشتر حیات وحش ما در کویر قرار دارد. بنابراین با ثبت جهانی کویر جانوران و گیاهان حفظ میشوند، ولی هدف اصلی این است که خودمان بیدار شویم و آن را حفظ کنیم، وگرنه سازمان یونسکو نمیتواند کویر لوت و جنگلهای هیرکانی را برای ما حفظ کند. با وجود این، با ثبت جهانی عرصههای محیط زیستی به خودمان هشدار میدهیم که بیدار شویم، چون منابع طبیعی بسیار حائز اهمیت هستند و باید حفظشان کنیم. بنابراین ثبت جهانی عرصههای محیطزیستی بسیار مفید و کارآمد است.
تخریب آثار تاریخی و محیط زیست
در سالهای گذشته شاهد تخریب آثار باستانی کشور به شکلهای مختلف بودهایم که این تخریبها که در مورد محیط زیست هم وجود دارد بسیار تکاندهنده هستند و نشان میدهند در مواردی ما ارزش داراییهای خود را ندانستهایم و آن را با دست خود از بین بردهایم. برای مثال معبد آناهیتا را کندند و با سنگهای آنهاون درست کردند! از سوی دیگر، ما آمده ایم و در داخل کشور خودمان پارک ملی خجیر و سرخه حصار درست کردهایم، بعد داخل آنها خانهسازی و مجتمع زیتون درست کردهایم. در واقع برای اجرای یک طرح یعنی مسکن مهر عرصههای طبیعی را ویران کردهایم که این خسارت زیادی برای ما دارد. ما ظرفیتهای زیادی داریم، اما بر خلاف تمام معیارهای جهانی برای پارکهای ملی کشورمان اهمیت قائل هستیم. بنابراین باید یک تلنگر و هشداری باشد که قدر منابع طبیعی را بدانیم. اگر تاکنون قدر پارکهای ملی ایران را ندانستیم، حداقل از این به بعد با ثبت جهانی سازمان یونسکو قدرشان را بدانیم و این مساله در درازمدت بسیار اثربخش است، چراکه وقتی در ۲۰ سال آینده به کویر مرکزی ثبت شده در سازمان یونسکو نگاه میکنیم به این نتیجه میرسیم که اگر ثبت نمیشد امکان حفظ آن وجود نداشت.
حفظ منابع طبیعی به نفع بشریت است
چند وقت پیش به پاکستان رفته بودم تا در دانشگاه لاهور سخنرانی کنم. دانشگاه لاهور یک دانشگاه انگلیسی است که بیش از ۱۰۰سال قدمت دارد. استادان همکار ما در دانشگاه لاهور به بنده گفتند که ما میزان جنگلهایمان در لاهور را از زمانی که حدود ۷۰ سال پیش از هندوستان جدا شدیم دو برابر کرده ایم و اکنون حدود پنج میلیون هکتار شده است و با این اقدام برای شما ایرانیها هم اکسیژن درست کرده ایم. حال سوال ما این است که خودمان برای خودمان چه کاری انجام دادهایم؟ میخواهم بگویم که اکنون جهان اینطور نگاه کرده و اینطور فکر میکند. به عبارت دیگر پاکستانیها جنگلهای خود را حفظ کرده و برای ایرانیها اکسیژن درست کرده اند، در حالی که ما درست برعکس عمل کرده ایم و میزان جنگلها را از حدود ۱۵ میلیون هکتار به حدود ۱۲ میلیون هکتار رسانده ایم، یعنی فقط دو سوم جنگلها حفظ شده اند. اکنون جهان به سمت حفظ محیط زیست پیش میرود، تا جایی که دیگر در مساله محیط زیست چهار دیواری اختیاری نیست، یعنی اگر کره زمین را مثل قایق در نظر بگیریم و فردی از یک سوی دنیا میخ به قایق بزند همه افرادی که آن سوی دنیا قرار دارند، غرق میشوند. بنابراین اگر منابع طبیعی از جمله جنگلها، دریاها، رودخانهها و... را در تمام دنیا حفظ کنیم به نفع بشریت است. البته در درجه اول نفع آن به خودمان برمیگردد، اما در نهایت کل بشریت از عرصههای محیط زیستی سود میبرند، کما اینکه سازمان ملل کمک میکند که ما تالابهایمان را حفظ کنیم، حتی پول و کارشناس هم در اختیارمان گذاشته که اگر تالابها به مشکل خوردند آن را برطرف کنیم، چون نه تنها کشورهای اطراف، بلکه کل جهان هم از یک محیط زیست کامل و سالم لذت برده و رشد میکنند. از سوی دیگر، گفته میشود باید جهانی فکر کنیم و منطقه ای عمل کنیم، ولی ما نمیتوانیم جهانی فکر کنیم و منطقه خود را حفظ کنیم، در حالی که باید کاری کنیم که کل بشریت بهره ببرند.
جنگلهای شمال در معرض نابودی
با کمال تاسف باید گفت که جنگلهای شمال در حال نابودی هستند و طی سالهای گذشته جنگلهای هیرکانی نصف شده اند و ناسا، سازمان ملی هوانوردی و فضایی به ما اعلام کرده که اگر سالی یک تا ۵/۱ درصد از جنگلهای هیرکانی را از دست بدهیم، وضعیت اسفناک میشود، یعنی اگر یک درصد از این جنگلها را از دست بدهیم صد سال دیگر جنگل نخواهیم داشت و اگر ۵/۱ درصد از آنها را از دست بدهیم، یعنی ۷۵ سال دیگر جنگل نخواهیم داشت. به عبارت دیگر نوادگان نسل جوان جنگلهای شمال را نخواهند دید و ثبت جهانی در واقع آخرین شانس جنگل هیرکانی است. همانطور که باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا در نخستین جلسه کنفرانس آب و هوا در پاریس اعلام کرد که به گفته یکی از فرمانداران آمریکا «ما نخستین نسلی هستیم که اثرات تغییرات آب و هوا را احساس میکنیم و آخرین نسلی هستیم که میتوانیم چاره ای برای آن بیابیم»، باید به این نکته توجه کنیم که اگر نتوانیم از آخرین شانس خود استفاده و منابع طبیعی را حفظ کنیم در واقع بازندهایم و نمیتوانیم این امانت را به آیندگان بسپاریم. بنابراین ضروری است که هر چه زودتر در مسیر حفاظت از منابع طبیعی گام برداریم و این مساله یک تصمیم جهانی است و همه کشورها و دولتها وظایفی در قبال آن دارند که عمل نکردن به این وظایف خسارات جبران ناپذیری به بار میآورد.
* کارشناس محیط زیست
منبع:روزنامه آرمان
آب کم است؛ آنقدر که در چله زمستان هم ۵۲۰ شهر کشور با بحران آب شرب مواجه هستند و به گفته رئیس سازمان مدیریت بحران، به ۷ هزار و ۵۰۰ روستای کشور نیز به وسیله تانکر آبرسانی میشود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری آنلاین،این شهرها و روستاها در حالی در فصل زمستان و بارندگی، با بحران آب دست به گریبان شدهاند که آمارهای رسمی وزارت نیرو از کاهش شدید بارندگی در کشور خبر میدهد. براساس این آمارها، حجم بارشها در 117روز نخست سال آبی 96-95 (از اول مهر سالجاری تا 27دی) نسبت به بارندگیهای سال آبی گذشته به کمتر از نصف رسیده است.
طبق اعلام شرکت مدیریت منابع آب ایران، ارتفاع کل ریزشهای جوی در این دوره زمانی بالغ بر 54میلیمتر است که این مقدار نسبت به میانگین دورههای مشابه درازمدت (93میلیمتر) 42درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (127میلیمتر) 57درصد کاهش را نشان میدهد؛ ضمن اینکه کاهش بارندگی 6حوضه آبریز اصلی کشور در فصل آبی جاری نسبت به میانگین 48ساله از 8تا 82درصد کاهش دارد. همچنین آخرین آمارها حاکی از کاهش37درصدی میزان آب ورودی به سدهای کشور در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته است.
تأمین آب، نیازمند اعتبار نقدی
آمارهای زمستانی وزارت نیرو از وضعیت بارندگی در کشور، در شرایطی نسبت به تشدید بحران آب در آینده و بهویژه فصول گرم سال96 هشدار میدهد که در شرایط فعلی نیز، طبق اعلام معاون وزیر کشور، 520شهر کشور با بحران آب آشامیدنی مواجه هستند.
اسماعیل نجار، معاون وزیر کشور و رئیس سازمان مدیریت بحران میگوید: هماکنون به 7هزار و 500روستای کشور نیز به وسیله تانکر آبرسانی میشود. اواسط دیماه بود که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور به وزارت نیرو و سازمان برنامه و بودجه کشور دو هفته مهلت داد تا پیشنهادها و راهکارهای اجرایی برای حل مشکل تأمین آب شرب در استانهایی که با بحران مواجه هستند را تدوین و ارائه کنند. مسئلهای که به گفته رحیم میدانی، معاون آب و آبفای وزارت نیرو نیازمند 500میلیارد تومان اعتبار است که باید بهصورت نقدی تخصیص یابد چراکه برای حل مشکل تأمین آب شرب استانهای بحرانی پروژههای اضطراری و کوتاهمدت تعریف شده که آنها را نمیتوان در قالب اعطای اوراق مشارکت و... اجرا کرد.
نجاری در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر اینکه تأمین آب شرب کشور در اولویت قرار دارد، میافزاید: اکنون در کشور نزدیک به 100میلیارد مترمکعب آب از روانآبها استحصال میشود که حدود 3درصد آن در اختیار شرب، 7درصد در اختیار صنعت و باقیمانده در اختیار کشاورزی است. نجار با یادآوری لزوم مدیریت صحیح و اصولی مصرف آب توصیه میکند: در این شرایط باید کشتهای پر محصول، کم آب و پربازده در دستور کار قرار گیرد.
ایران، گرفتار تغییر اقلیم گسترده
پروفسور پرویز کردوانی، پدر علم کویرشناسی ایران، در گفتوگو با همشهری، نسبت به تغییر اقلیم گسترده در ایران هشدار میدهد. این جغرافیدان میگوید: با گرم شدن کرهزمین، بر حجم بارندگیها در مناطقی که قبلا پربارش بودهاند، افزوده خواهد شد و به همین مقیاس مناطقی که قبلا کمبارش بودهاند، کاهش بارندگی را تجربه خواهند کرد. رئیس سازمان مدیریت بحران نیز در بخشی از صحبتهای خود، تغییر اقلیم را واقعیتی عنوان میکند که باید در مدیریت آب لحاظ شود.
نجار میافزاید: در طول سالیان، تغییر بارش، تغییر میزان بارش، پراکنش باران و برف، خشکسالیهای بلندمدت، کاهش پوشش گیاهی و افزایش بیابانزایی در کشور نشاندهنده عمق اثرات تغییر اقلیم در ایران است. او فرونشست زمین را نیز یکی از مخاطرات جدی در کشور معرفی میکند که ناشی از برداشت بیرویه آب از سفرههای آب زیرزمینی است و تأکید میکند که این مسئله باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
بند الف ماده 48 مکرر قانون برنامه ششم در مجلس شورای اسلامی به تصویب نمایندگان ملت رسید. این بند، وضعیت جنگلهای ایران را به سال 92 و قبل از آغاز تلاشها برای اجرای طرح نجات جنگلهای هیرکانی باز میگرداند چرا که به موجب تبصرههای بند الف این ماده، بر خلاف ظاهر فریبنده آن که ممنوعیت بهرهبرداری صنعتی در آن لحاظ شده، قطع درختان مجاز اعلام شدهاست. نمایندگان مجلس با این توجیه که جوامع محلی بهدلیل از دست رفتن شغل با اجرای طرح تنفس آسیب خواهند دید، طرحی را به تصویب رساندند که امیدها برای اجرای اصلاحات اساسی در ساختار برنامههای مدیریتی جنگل را ناامید کرد.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه صبح نو در ادامه نوشت: مجلس شورای اسلامی که با تبلیغات زیاد بر طبل توقف بهرهبرداری تجاری از جنگل میکوبید قانونی را تصویب کرد که صرفاً پوششی از توقف بهرهبرداری را در خود دارد اما در عمل، با اضافه کردن تبصرهای به بند الف ماده 48، جمعآوری و بهرهبرداری با هدف بهداشت، حفاظت و پرورش جنگل از درختان پیر، خشک سرپا، افتاده، لاپی، آفتزده غیرقابل احیاء صرفاً با مجوز سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور را مجاز اعلام کردهاست. تاکنون قطع هر گونه درخت در جنگل نه فقط با مجوز سازمان جنگلها انجام میشد بلکه هدف از قطع درختان سالم و ناسالم جنگل، دستیابی به هدف اصلاح ساختار جنگل و اصل تولید مستمر چوب بود. این هدفگذاری برای طرحهای جنگلداری که طی 50 سال گذشته پیگیری شد اما وضعیت کمی و کیفی جنگلهای ایران را با مشکل مواجه کرد. در کمال تعجب خانم معصومه ابتکار رییس سازمان حفاظت محیطزیست که گویا اطلاعات دقیقی از اصول تدوین طرحهای جنگلداری ندارد، پس از اتمام بررسی ماده 48، تصویب بند الف این ماده را دستاوردی بزرگ برای جنگلهای ایران میداند! در صورتی که آنچه حاصل شده، عقبگردی جدی است.
ممنوعیت برداشت درختان شکسته، سه ساله نیست
رییس سازمان حفاظت محیطزیست معلوم نیست چگونه از متن قانون به این نتیجه رسیده که در ابتدای سال چهارم برنامه ششم توسعه، برداشت درختان شکسته و بادافتاده متوقف میشود. در متن قانون هیچ اشارهای به این موضوع نشده و شاید اطلاعات دقیقتر در زمان تدوین آییننامههای اجرایی مشخص شود اما آقای شمسالله شریعتنژاد عضو کمیسیون کشاورزی مجلس که خود را اصلاح کننده بند الف ماده 48 معرفی میکند، در گفتوگو با «صبحنو» برداشت از درختان شکسته و بادافتاده را تا پایان دوره 10 ساله گذار، مجاز اعلام میکند.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا در بند الف ماده 48 به ممنوعیت تمدید طرحهای جنگلداری اشاره شده، میگوید: هدف ما توقف طرحهایی است که بهرهبرداری تجاری میکنند. شریعتنژاد درباره تفاوت مصوبه مجلس با وضعیت قبلی طرحهای جنگلداری بیان میکند: ما جلوی افراط را گرفتیم. درختان بادافتاده سرمایه ملیاند، نباید دست روی دست بگذاریم که اینها از بین بروند.
اما آقای محمدرضا مروی مهاجر، استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران نسبت به خروج بیرویه درختان شکسته و بادافتاده از جنگل هشدار میدهد. به گفته وی، درختان شکسته و خشک سرپا محل زندگی پرندگانیاند که از آفات و حشرات جنگل تغذیه میکنند. بنابراین اگر این درختان بهطور کامل از جنگل حذف شوند یا در برداشت آنها زیادهروی شود، لانهگزینی پرندگان دچار اشکال شده و به سرعت آفات، بیماریها و قارچها جنگلهای ایران را نابود میکنند. این استاد دانشگاه تهران تاکید میکند: با حذف جنگلها، به دلیل وقوع بارانهای سیلآسا، شمال ایران غیر قابل سکونت میشود و امکان زیست در این منطقه وجود نخواهد داشت.
ترجیح منافع کوتاه مدت شخصی
سه استان شمالی ایران بر اساس سرشماری سال 90، هفت میلیون و 332 هزار نفر جمعیت را در خود جای دادهاند. این سه استان به شدت مهاجر پذیر بوده و آوارگان آبی سیستان و بلوچستان پس از خشکسالی گسترده سه دهه قبل، استان گلستان و بخشهایی از مازندران را برای سکونت انتخاب کردهاند. متاسفانه افقی که مروی مهاجر برای آینده شمال ترسیم میکند، بسیار خطرناک است زیرا آوارگانی را به جای میگذارد که سرزمینی برای سکونت نخواهند یافت. این استاد دانشگاه تهران اگرچه مصوبه مجلس را نقض 100درصد تنفس نمیداند اما تاکید دارد که این مصوبه طرح تنفس را زخمی کردهاست. وی میگوید: مجلس با مساله جنگل، کج دار و مریض رفتار کردهاست. برداشت درختان شکسته و بادافتاده ممکن است به جنگلها آسیب بیشتری بزند. ما باید عادت کنیم اگر میخواهیم تصمیمی بگیریم، آن تصمیم قاطع باشد. مهاجر با اشاره به نقش جنگلهای شمال در ذخیره آب، تولید اکسیژن و ارزشهای تفرجی و بینالمللی، عنوان میکند: دوستان ما در مجلس ارزش این جنگلها را شاید آن طور که باید نشناختهاند یا نمیخواهند بشناسند. آنها منافع کوتاه مدت شخصی را بر منافع بلند مدت و ملی ترجیح میدهند و این مساله باعث تأسف است. البته وی تا حدودی نیز امیدوار است که راه آغاز شده برای اصلاح نحوه مدیریت جنگلها با دخالت شورای نگهبان و جلوگیری از نهایی شدن ماده 48 مکرر ادامه یابد اما با تردید به این مساله نگاه کرده و میگوید: نمیدانم مساله جنگل چقدر برای شورای نگهبان اهمیت دارد.
زیان ندیدن صنعت به قیمت نابودی محیطزیست
مهاجر نیز لابی بهرهبرداران چوب در جنگل را قوی توصیف میکند. وی ادامه میدهد: صاحبان صنایع چوب حق دارند که به دنبال مسائل و منافع اقتصادی خود باشند اما عدم زیان یک کارخانه صنایع چوب نباید منجر به ورشکستگی محیطزیست ایران شود. دولت باید تصمیم بگیرد از راههای دیگر منافع صنعت را تأمین کند نه از راه برداشت جنگلها و تخریب آن. با وجود سخنان این عضو هیات علمی دانشگاه تهران، شمسالله شریعتنژاد عضو کمیسیون کشاورزی قاطعانه از مصوبه مجلس دفاع کرده و میگوید: اعتقاد دارم در کشور ما ارادهای برای حفاظت از منابع طبیعی در عمل وجود ندارد. در کشور ترکیه مثل ایران طرح جنگلداری اجرا میکنند اما این کشور مشکلات اقتصادی-اجتماعی خود را حل کردهاست. وی اضافه میکند: ما آدمهای گرسنه و فقیر به تعداد زیادی در داخل جنگل و حاشیه آن داریم اما اصرار داریم که این افراد به زمین و جنگل دست نزنند. این افراد که نفت و گاز ندارند و وابستگی معیشتی به جنگل دارند، طبیعی است که بهدنبال کسب روزی باشند. شریعتنژاد ادامه میدهند: در مجلس فضایی درست کرده بودند که گویی کارخانههای تولید چوب در حال قطع درختان سالم هستند در حالی که درختان پوسیده توسط آنها برداشت میشود و برشهای بهداشتی در جنگل انجام میدهند.
وی میگوید: در حال حاضر فقط 500 هزار متر مکعب چوب با مجوز سازمان جنگلها برداشت میشود و 6 تا هفت برابر این چوب، از طریق بهرهبرداری سنتی صرف گرم کردن شیر دامداران، پرچین سازی برای دامداریها و غیره میشود. این عضو کمیسیون کشاورزی یادآور میشود: ما تلاش کردیم برای جنگل اعتبار با تضمین پرداخت دریافت کنیم. پیشنهاد سازمان جنگلها دریافت سالانه 300 میلیارد تومان بودجه بود و ما در مجلس رقم 80 میلیارد تومان اعتبار اما با تضمین تخصیص 100 درصد را مطرح کردیم، این را هم زیر بار نرفتند. وی تاکید میکند: به زور بهرهبرداری را متوقف میکنند اما اعتبار برای حفاظت تخصیص نمیدهند. این مصوبه جلوی بدتر شدن شرایط را میگیرد.
اگر اراده برای حفاظت است، باید هزینه را تأمین کنیم و اگر این هزینه تأمین نشد، یعنی راست نگفتهایم. تأمین اعتبارات برای پرداخت حقوق قرقبانان و حفظ چتر حفاظتی جنگل یکی از مهمترین دغدغههای اجرای طرح تنفس است که مخالفان و موافقان تنفس در این نقطه اشتراک نظر دارند. اما پرسشی که هنوز از سوی مخالفان تنفس بدون پاسخ مانده، این است که کارشناسان جنگل چگونه و با کدام مستند علمی برای جنگلی که نزدیک به چهار میلیون متر مکعب چوب سوخت از آن برداشت میشود، سه میلیون واحد دامی در آن چرا میکند، مورد هجوم آفات و امراض قرار دارد، طرحهای عمرانی و توسعه ویلاها بخشهایی از آن را تغییر کاربری دادهاند و تخلیه زباله در آن بیداد میکند، مجوز بهرهبرداری صادر میکنند؟ آیا منطقی است از جنگلی که توانش برای بقا کاهش یافته، بامجوزهای قانونی چوب خارج کنیم تا با پول آن حقوق قرقبانانی تأمین شود که وظیفه آنها مقابله با قطع غیرقانونی درخت و ورود دام به جنگل است؟
گروه کُر نامیرا به سرپرستی فرهاد هراتی و گروه کُرفیلارمونیک ایران به سرپرستی علیرضا شفقینژاد در اولین کنسرت مشترک خود از خشم و عصیان انسان در برابر زمین با زبان موسیقی سخن گفتند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر، تالار وحدت تهران یکشنبه ۲۶ دی ماه در چارچوب برگزاری سی و دومین جشنواره موسیقی فجر با حضور علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، فرزاد طالبی مدیر دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و هنرمندانی چون اشرف آریانپور، ناصر چشم آذر، افشین یداللهی، کیوان هنرمند، علیرضا عصار، پویا نیک پور، فرهاد قائمیان، رامین بهنا، بردیا صدرنوری، بهنام صبوحی، آرمان موسی پور، سامان احتشامی، علیرضا میرآقا شاهد یکی از اجراهای تاثیرگذار در این دوره از جشنواره بود.
در این کنسرت که با عنوان «زمین مقدس» و حضور ۱۵۰ خواننده در قالب گروه کر نامیرا به سرپرستی فرهاد هراتی و گروه کر فیلارمونیک ایران به سرپرستی علیرضا شفقی نژاد و همچنین یک کوارتت زهی با حضور کریم قربانی، علی جعفری پویان، تینا جامه گرمی روی صحنه رفت، گروه اجرایی همانند کنسرت پیشین خود که با استقبال مخاطبان مواجه شد قطعاتی را پیرامون دغدغه های محیط زیستی و زندگی انسان ها روی زمین به صحنه بردند که تلخی محتوای ارائه شده، مخاطبان را تحت تاثیر قرار داد.
زندگی، آغاز، دردواره، شکار، نفس، انسان، جنگ، مهاجرت، بی پناه، کوه یخ، عصیان-خشم-مرگ، مرثیه زمین و زمین مقدس قطعاتی بودند که در این کنسرت موسیقایی اجرا شد.
نابودی محیط زیست و نقش انسان در نابودی آن، شکار بی رویه حیوانات همراه با لحظه مرگ آنها بر اثر اصابت گلوله، نقش گازهای گلخانه ای و آسیب های زیست محیطی آن، خودکشی دسته جمعی حیوانات، قربانیان ایدز و فجایع انسانی ناشی از پدیده شوم جنگ از جمله مضامینی بودند که در تصاویر به نمایش در آمده پخش شد.
البته در کنسرت پیشین که دی ماه سال گذشته در تالار وحدت برگزار شده بود، تصاویر تکان دهنده ای نیز از گورهای دسته جمعی قربانیان جنگ های مختلف و کوره های آدم سوزی، بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی، جنایات رژیم صهیونیستی در غزه نیز در فیلم پخش شده وجود داشت که به گفته هراتی با توجه به فضای بسیار رقت انگیز و دهشتناک آنها از پخش آن در کنسرت جشنواره صرف نظر شده است.
علیرضا شفقی نژاد رهبر گروه کر فیلارمونیک ایران در ابتدای این کنسرت با اشاره به انگیزه های گروه کر فیلارمونیک ایران برای همکاری با گروه کر نامیرا در اجرای این برنامه مشترک بیان کرد: من و فرهاد هراتی با هم دوستیم و تلاش کردیم با اجرای این کار نشان دهیم که دو گروه می توانند با تمام احترام و مهربانی کنار هم به اجرای اثر اقدام کنند.
وی افزود: ضمن اینکه خارج از این فضای دوستی، «زمین مقدس» یکی از عالی ترین قطعه هایی است که به نظرم با توجه به مضامین مطرح شده در آن قابلیت اجرا در تمام دنیا را دارد. به همین جهت برای من و تمامی اعضای گروه خیلی جذاب بود که در این کار حضور داشته باشیم. امیدوارم فضا از این پس به گونه ای باشد که شاهد اجرای عمومی این کار در طول سال باشیم.
فرهاد هراتی سرپرست گروه کر نامیرا نیز بعد از صحبت های شفقی نژاد ضمن تقدیر از هنرمندان و مدیرانی که به تماشای این کنسرت نشستند، بیان کرد: امیدوارم هرچه زودتر حال زمین خوب شود.