دریاچه ارومیه، درس عبرتی برای جهان
زنگ خطر خشکی دریاچه ارومیه سال‌هاست که به‌صدا درآمده اما گوش شنوایی برای آن وجود نداشته است؛ البته به‌جز سال‌های اخیر که مسئولان، بحران را از نزدیک لمس کرده و دریافته‌اند که خشکی دریاچه ارومیه دیگر شوخی بی‌اهمیت نیست و خطر، زندگی بیش از 14میلیون انسان را تهدید می‌کند. اما در همان سال‌هایی که مسئولان مربوطه در خواب غفلت بودند، صدای زنگ خطر خشکی دریاچه در جهان پیچید و این بی‌اهمیتی ایرانی‌ها به نگین فیروزه‌ای خود موجب شد تا ما و آنچه که با دریاچه ارومیه کرده‌ایم به درس عبرتی در کتاب‌های مدرسه کودکان استرالیایی تبدیل شود. در این درس آمده است: « چه اتفاقی می‌افتد وقتی ما آب را جابه‌جا (انتقال) می‌کنیم».
خیلی از دریاچه‌های بزرگ جهان در حال کوچک‌شدن هستند و رودخانه‌های بزرگ از جمله کولورادو، ریوگراند، اینداس، گِنگس، فیل و مارِی در طول ماه‌ها و حتی سال مقادیر زیادی آب از دریا می‌گیرند (یا خالی می‌کنند).
یک سوم از رودخانه‌ها و دریاچه‌های جهان در حال خشک شدن هستند. چاه‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی تحت تاثیر سه‌میلیارد آدم هستند و استفاده بی‌رویه از این آب‌ها در دراز مدت مقصر اصلی است.
چرا آب انتقال پیدا می‌کند؟
این انتقال سنگین آب به‌دلیل افزایش جمعیت و پمپاژ آب به مناطق مختلف است. می‌توان انتقال آب از رودخانه snowy River به Murray را برای مثال آورد.
انتقال می‌تواند کمبود آب را در مناطق دیگر جبران کند و فرصتی برای آبیاری کشاورزی (آبرسانی برای کشاورزی) و تولیو برق (انرژی) با آب باشد، اما این انتقال آب همیشه نمی‌تواند از منبع آب به همین صورت ادامه پیدا کند.
مرگ دریاچه ارومیه در ایران
بزرگ‌ترین دریاچه خاورمیانه و یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های نمک در جهان خشک می‌شود. از سال 2005 تاکنون بیش از 65 درصد مساحت دریاچه ارومیه ازدست رفته است. حال سطحی از کوه نمک نمایان شده و دیگر در زیر آب نیست. عکس یک(a) و (b) را ببینید. این دریاچه در سال 1971 از سوی سازمان Ramsar به عنوان دریاچه‌ای مهم و بین‌المللی اعلام شده است و در سال 1976 اعلام شد که یونسکو آن را تحت حمایت ذخیره بیوسفر قرار داده است.دریاچه و زمین‌های اطراف آن، منبع مهم غذایی و همچنین پرنده‌های مهاجری است که از میگو Shrimp تغذیه می‌کنند. به غیر از پلانگتون‌ها، میگو‌ها تنها جاندارانی هستند که در این آب می‌توانند زندگی کنند.دریاچه ارومیه، آخرین ایستگاه جابه‌جایی آب (یا ایستگاه پایانی انتقال آب) است، به طوری که آب در آن می‌ماند و از آن بیرون نمی‌رود.برخی از رودخانه‌های ثابت (پایدار) و برفی از رودخانه‌های غیر ثابت (موقت یا ناپایدار) که به این دریاچه می‌ریزند با خود نمک طبیعی می‌آورند.به علت آب و هوای گرم، مقدار زیادی آب بخار می‌شود و در پی آن نمک در اطراف زمین رودخانه به جای می‌گذارد. عکس دو نشان می‌دهد که سطح دریاچه ارومیه کوچک‌تر شده است.
چرا این رودخانه خشک می‌شود؟
دلایل پایین رفتن این دریاچه خشکسالی، انتقال بی‌رویه و آبرسانی کشاورزی بیش‌ازحد است.خیلی اوقات مردم آب را غیرقانونی استخراج می‌کنند، بدون اینکه هزینه‌ای برای آن پرداخت کنند و حتی بیش از حد مجاز استخراج می‌کنند».
منبع:قانون
