کویر در سراب انتقال آب
این بدترین خبر برای مردمی بود که از نزولات آسمانی نا‌امید شده و به طرح‌های انتقال آب از مبدأهای مختلف به فلات مرکزی امیدوار بودند. حالا پس از سال‌ها تلاش و وعده‌های متفاوت برای انتقال آب از دریای عمان به فلات مرکزی ایران، چند روز پیش وزیر راه‌وشهرسازی با انجام این طرح مخالفت کرده، این درحالی است که پیش از این بارها درباره انتقال آب از سر‌شاخه‌های کارون، خزر و دریای عمان به مردم فلات مرکزی وعده داده شده و مردم را به رفع مشکل بی‌آبی امیدوار کرده بود. پس از کش‌و‌قوس‌های فراوان به نظر می‌رسد انتقال آب از دریای عمان تنها برای سه استان شرقی قطعی شده است.به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سیستان‌و‌بلوچستان طرح انتقال آب از دریای عمان با هدف تأمین آب شرب سه استان شرقی کشور برنامه‌ریزی شده که در فاز اول اجرایی در افق ۱۴۰۷ به میزان ۲۵۰ میلیون مترمکعب توسط وزارت نیرو در حال انجام است.
مخالفان و موافقان یک طرح قدیمی
ماجرا به سال‌ها پیش بر‌می‌گردد، زمانی که محمود احمدی‌نژاد به ساکنان کویری ایران قول داد، فلات مرکزی را آباد خواهد کرد. طرح او برای آبادسازی مناطق کویری و خشک ایران انتقال آب دریا از شمال و جنوب به این مناطق بود. قرار بود انتقال آب از دریای خزر و عمان به 13 استان خشک و کویری ایران انجام شود؛ طرحی که در روزهای نخست او وزرایش با قطعیت آن را یکی از به‌صرفه‌ترین طرح‌های موجود دانسته بودند حالا با مخالفت وزیر راه‌وشهرسازی روبه‌رو شده؛ به گفته عباس آخوندی این طرح نه‌تنها صرفه اقتصادی برای کشور نخواهد داشت بلکه محیط‌زیست را هم به نابودی خواهد کشاند. عباس آخوندی در مراسم گرامیداشت روز دریانوردی گفت: اجرای طرح‌هایی مانند انتقال آب از دریای عمان به داخل سرزمین می‌تواند بسیار گرانقیمت باشد و از نظر محیط‌زیست نیز معلوم نیست چه شرایطی را به‌وجود می‌آورد. نمی‌توانیم سواحل خود را از جمعیت خالی کنیم و به دنبال انتقال آب از دریا به نقاط کویری کشور باشیم زیرا کویر زندگی خود را دارد و باید آباد شود. آخوندی یکی از دلایل مخالفت خود با این طرح را آسیب‌رساندن به مناطق ساحلی ایران می‌داند: ایجاد تعادل جمعیتی کشور در شهرهای بندری مانند سواحل مکران بسیار مهم است. توسعه شهرهای بندری و افزایش جمعیت در مکان‌هایی مانند سواحل مکران برای توسعه ملی و امنیت ملی ایران بسیار باصرفه است و باید آن نیز را پیگیری کرد. باوجود برخی مخالفت‌ها اما حسن روحانی در اسفند سال 94 در سفر استانی خود به یزد انتقال آب از خلیج‌فارس به استان‌های یزد و کرمان را وعده داد؛ وعده‌ای که خیال مردم این دو استان کم‌آب را تا حدی راحت کرده بود. روحانی گفته بود: طرح انتقال آب از دریای عمان و خلیج‌فارس به فلات مرکزی ایران در دستور کار دولت است و بر‌اساس بررسی‌های دولت، اولین استانی که آب خلیج‌فارس وارد آن می‌شود یزد خواهد بود. پیش‌ازاین نایب‌رئیس مجمع نمایندگان استان خراسان‌رضوی به‌عنوان یکی از استان‌های مقصد در انتقال آب خبر داده بود که وزیر نیرو با انتقال آب از دریای عمان به خراسان‌رضوی موافقت کرده و این موضوع در دستور کار قرار دارد.
حمید چیت‌چیان، وزیر نیرو خرداد سال 93 هم با اعلام موافقت در دیدار با رئیس مجمع نمایندگان استان یزد با توجه به بحران جدی آب در این استان، 500 مترمکعب در ثانیه از آب خلیج‌فارس را به استان یزد تخصیص داد و در‌این‌زمینه دستور لازم را صادر کرد.
هیچ کاری نشد ندارد
باوجود مخالفت‌های اخیر وزیر راه‌وشهرسازی با انتقال آب از دریای عمان به فلات مرکزی ایران مسئولان کرمانی به اجرای این طرح امیدوارند. ابراهیم علیزاده، مدیرعامل آب منطقه‌ای استان کرمان، به «وقایع‌اتفاقیه» می‌گوید دلیل اظهارات اخیر وزیر راه را نمی‌داند اما پروژه انتقال آب از دریای عمان در حال پیگیری است. او می‌گوید که اجرای این طرح در حیطه اختیارات وزارت نیرو بوده و این وزارتخانه با اجرای آن موافقت کرده است. به گفته او سه پروژه برای انتقال آب به کرمان وجود دارد که همه آنها عملی است: به عقیده من هیچ کاری نشد ندارد. یکی از مهم‌ترین این پروژه‌ها انتقال آب برای صنعت است که ما با سرمایه‌گذار قرار‌داد بسته‌ایم برای اینکه موانع دولتی را برای انتقال رفع کنیم. هزینه انتقال آب اما بر عهده سرمایه‌گذار است. پس از انتقال ما به صورت تضمینی تا 25 درصد از آب انتقالی را از سرمایه‌دار برای مصرف شرب پنج شهر جنوبی استان خریداری خواهیم کرد. به گفته علیزاده، این پروژه کاملا شدنی است. او درباره تأخیر در انجام انتقال آب هم می‌گوید: دلیل تأخیر‌های پیش‌آمده توقف طرح نیست. یکی از دلیل‌های تأخیر در مطالعات و اجرای طرح نبود منابع مالی بوده است.
انتقال آب به 3 استان شرقی، یزد و کرمان در برزخ
چهارمین نشست هماهنگی طرح انتقال آب دریای عمان به استان‌های سیستان‌و‌بلوچستان، خراسان‌رضوی و خراسان‌جنوبی صبح روز گذشته در چابهار برگزار شد؛ جلسه‌ای که خروجی آن انتقال قطعی آب به سه استان شرقی ایران بود. به گفته مدیران عامل شرکت‌های آب منطقه‌ای سیستان‌و‌بلوچستان، خراسان‌جنوبی و خراسان‌رضوی در این نشست پیشرفت مطالعاتی طرح انتقال آب دریای عمان به این استان‌ها بررسی شد. اتابک جعفری، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سیستان‌و‌بلوچستان در ابتدای جلسه گزارشی از وضعیت منابع آبی استان ارائه کرد و طرح انتقال آب از دریای عمان به استان‌های شرق کشور را برای سیستان‌و‌بلوچستان مفید و ضروری دانست و گفت: طرح «انتقال آب دریای عمان» می‌تواند نقشی اساسی در تأمین آب شرب استان‌های شرقی کشور ایفا کند. طرح انتقال آب از دریای عمان با هدف تأمین آب شرب سه استان شرقی کشور برنامه‌ریزی شده که در فاز اول اجرایی در افق 1407 به میزان 250 میلیون مترمکعب و در افق 1420 به میزان 750 میلیون مترمکعب توسط وزارت نیرو در حال انجام است. حسین امامی، مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان‌جنوبی در ادامه این جلسه استان حوزه مسئولیتش را دارای تنش و بحران‌های آبی فراوان اعلام کرد و طرح انتقال آب از دریای عمان به این استان را دارای مزایای زیادی برای ساکنان خراسان‌جنوبی دانست. حالا با قطعی‌شدن انتقال آب از دریای عمان به سه استان شرقی ایران این استان‌های یزد و کرمان هستند که در برزخ انتقال آب قرار دارند؛ استان‌هایی که از طرح انتقال آب بهشت‌آباد هم بی‌بهره ماندند و تنها امیدشان به آب‌های خلیج‌فارس است. مدیرعامل آب منطقه‌ای استان یزد کمتر از یک ماه پیش اعلام کرده که انتقال آب در این استان حال و روز خوشی ندارد. او به خبرگزاری‌ها گفته است: کارهای اولیه انتقال آب خلیج‌فارس به یزد و همچنین کارهای مطالعاتی این طرح انجام شده ولی کار اجرایی‌ای در این رابطه تاکنون صورت نگرفته است.
منبع:وقایع اتفاقیه
