احضار تمام شهرداران شهرهای شمالی به دادگاه، به دلیل امحای غیر بهداشتی زباله/ نظارت جدی بر نحوه اجرای گزارش‌های ارزیابی زیست محیطی/ صدور مجوز برای نیروگاه‌های برق با راندمان بالا و مصرف آب کمتر

معاون محیط انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به ایانا درباره ساماندهی شیرابه‌های مراکز دفن زباله با تاکید بر اینکه اگر زباله‌ها به صورت بهداشتی دفع شوند، شیرابه‌ای تولید نمی‌کنند، از تشکیل پرونده و احضار تمام شهرداران شهرهای شمالی به دادگاه، به دلیل امجای غیر بهداشتی زباله خبر داد.

به گزارش خبرنگار ایانا، سعید متصدی در نشستی خبری به مناسب هفته محیط زیست که در محل سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، درباره امکان ساماندهی شیرابه‌های حاصل از زباله‌ها با احداث واحدهای تصفیه شیرابه، بیان کرد: اصولا وقتی پسماندها به صورت صحیح مدیریت شوند، شیرابه‌ای نباید تولید شود.

وی افزود: درمراکز دفن بهداشتی، به هیچ وجه شیرابه‌ای نداریم و نباید داشته باشیم. زیرا فرآیند دفع زباله، مدیریت شده است اما در کشور ما به جز یک یا دو نقطه از شهرهای شمالی، سلول دفن بهداشتی زباله نداریم. تمام زباله‌ها توسط شهرداری‌ها تلمبار می‌شوند که این روند، منجر به تولید شیرابه شده و منابع آب و خاک را آلوده می‌کند.

به گفته متصدی بر اساس قانون، مدیریت پسماند شهری به عهده شهرداری‌ها است و متاسفم که شهرداری‌های کشور به فکر بسیاری از مسایل هستند، اما مدیریت پسماندها را به نحو صحیحی انجام نمی‌دهند.

وی افزود: با وجود اینکه در بودجه شهرداری، بحث تبصره یک ماده ۳۸ گنجانده شده است و بر اساس این ماده، عوارض آلایندگی برای صنایع در نظر گرفته شده است، اما این مالیات توسط شهرداری‌ها اخذ شده و به جای آنکه به سمت کاهش آلودگی‌ها سوق داه شود، شاهدیم که منابع در جای خود هزینه نمی‌شود. به این ترتیب فجیع‌ترین شرایط برای مدیریت پسماندها در شهرهای کشور به‌وجود می‌آید.

معاون محیط زیست طبیعی گفت: در شهرهای شمالی، برخی مراکز دفن و تلمبار زباله بیش از ۱۰۰ متر ارتفاع دارد و این مراکز ۱۸ لیتر در ثانیه شیرابه تولید می‌کند. در شمال کشور رسما تمام مراکز دفن زباله شیرابه تولید می‌کنند.

وی ادامه داد: کنترل شیرابه‌ها یکی از موضوعاتی است که به جد دنبال می‌کنیم و برای حل این معضل، ۱۹ راهکار کوتاه مدت تدوین کرده‌ایم. کنترل شیرابه‌ها، تفکیک زباله از مبدا، تولید کمپوست از زباله و غیره، راهکارهایی است که به جد از سوی سازمان حفاظت محیط زیست دنبال می‌شود.

متصدی افزود: لازمه دستیابی به این اهداف، اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا است. اولین استراتژی پیشنهادی به تمام شهرهای شمالی، اجرای این طرح و تفکیک و بازیافت مواد بوده است. در دو تا سه ماه آینده، گزارشی از عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در بحث مدیریت پسماند ارائه خواهیم کرد.

وی در پاسخ به ایانا که چرا به مراکز دفن غیربهداشتی زباله مجوز فعالیت داده شده و چگونه این مراکز، بدون برخورد جدی به فعالیت خود ادامه می‌دهند، از تشکیل پرونده برای تمام شهرداران شهرهای شمالی خبرداد.

معاون محیط زیست طبیعی افزود: هیچ شهرداری در شمال کشور وجود ندارد که به دادگاه کشانده نشده باشد. تمام شهرداران دارای پرونده تخلف هستند. قوه قضائیه، دستگاه‌‎های دولتی و غیر دولتی مثل شهرداری‌ها باید به قانون احترام بگذارند و به وظیفه اصلی خود که مدیریت پسماند است، عمل کنند. در شهری مثل تهران، وقتی شاهد سوء مدیریت پسماند وعدم تفکیک پسماند هستیم، در شهرهای دیگر کشور نیز چنین مسایلی وجود خواهد داشت.

وی با اشاره به اینکه برای ساماندهی پسماند قانون مدیریت پسماند درسال ۸۳ تصویب شده است، از توجه به مسئله پسماند و مقابله با آلودگی خاک و آب توسط زباله‌ها در لایحه جامع خاک خبر داد.

متصدی عنوان کرد: در حال آماده سازی ۹ مرکز مدیریت پسماند ویژه هستیم. تمام شهرهای کشور به‌خصوص شهرهای ساحلی دارای برنامه مدون پسماند هستند. این ۹ مرکز در استان‌های آذربایجان شرقی، قزوین، یزد، اصفهان و تهران ایجاد می‌شوند.

دستیابی به ۹۰ درصد اهداف

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه در دولت یازدهم این معاونت برنامه‌های و استراتژی‌های مدونی برای خود تدوین کرده و مبنای فعالیت‌های این معاونت، بر مشارکت ذی‌نفعان بنا نهاده شده است، از تحقق ۹۰ درصد راهبردهای تعیین شده در حوزه محیط زیست انسانی خبرداد.

وی افزود: برای انجام فعالیت‌های توسعه‌ای بر مبنای اهداف توسعه پایدار، تهیه طرح‌های ارزیابی اثرات زیست محیطی برای همه پروژه‌ها را با جدیت مدیریت کردیم. روندهای این فرآیند در کشور تغییر کرد. امروز شاهد گزارش‌های ارزیابی هستیم که چیزی از گزارش‌های بین‌المللی کم ندارد.

متصدی گفت: در گزارش‌های ارزیابی، نظر تمام ذی‌نفعان شامل جامعه محلی، بدنه کارشناسی و غیره را مورد توجه قرار دادیم. در کمیته‌های استانی نیز از نظر متخصصان استانی، نمایندگان مردم، شوراها، سمن‌ها و غیره بهره بردیم.

وی اضافه کرد: تلاش‌های ما، ساختارسازی مناسب و پایداری را برای ارزیابی و بررسی گزارش‎های ارزیابی ایجاد کرده است.

معاون محیط زیست انسانی بیان کرد: به جرات می‌توانم بگویم که تمام پروژه‌های عمرانی دولت یازدهم دارای گزارش ارزیابی زیست محیطی بوده است. ۱۹۶ مورد پروژه از قبل داریم که بدون ارزیابی زیست محیطی آغاز به کار کرده‌اند. این پروژه‌ها شامل سد، پتروشیمی، کارخانه ذوب فلزات، کارخانه فولاد، معدن، راه، نیروگاه برق و غیره بوده‌اند که در حال مدیریت کردن این پروژه‌ها هستیم.

وی اضافه کرد: ما به راهبرد خود در زمینه بحث پایداری توسعه توجه ویژه داشته و تلاش کرده‌ایم تمام دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی برای انجام فعالیت‌ها خود اقدام به اخذ مجوز از سازمان محیط زیست کنند. ما روی تعامل خوب و سازنده با بخش‌های دولتی و غیر دولتی خیلی کار کرده‌ایم. امروز برای شفاف‌سازی و جلب مشارکت مردم و دستگاه‌ها، فعالیت‌های زیادی انجام داده‌ایم. یک نمونه از این فعالیت‌ها افتتاح سامانه اطلاعات برخط آلودگی هوا است که به صورت آنلاین اطلاعات در اختیار مردم قرار می‌دهد.

این مقام مسئول گفت: در سال ۹۵، پروژه‌هایی را که مورد قبول قرار گرفته‌اند، موظف کرده‌ایم واحدهای HSE را ایجاد کنند. ضمن آنکه نظارت کردیم تا طبق گزارش ارزیابی که به ما تحویل می‌دهند، فعالیت خود را ادامه دهند. در گذشته بر نحوه اجرای گزارش ارزیابی نظارت نمی‌شد و این گزارش،‌ در گنجه‌ها خاک می‌خورد. اما تا امروز، دو تا سه پروژه را به خاطر عدم توجه به مفاد گزارش ارزیابی متوقف کرده‌ایم. خط لوله دماوند به امامزاده هاشم و فیروزکوه یکی از این پروژه‌ها است.

وی ادامه داد: نه تنها اخذ گزارش ارزیابی الزامی است، بلکه اگر مطابق با گزارش ارزیابی حرکت نکنند، فعالیت واحد متخلف متوقف خواهد شد. این نشان از اهمیت ابزاری مثل ارزیابی محیط زیستی دارد.

به گفته متصدی اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه آلودگی هوا موفقیت آمیز بوده است زیرا بر اساس گزارش‌های وزارت بهداشت، در سال ۹۲، بیش از هشت هزار نفر به دلیل عوارض آلودگی هوا فوت می‌شدند اما در حال حاضر این رقم به زیر پنج هزار و ۵۰۰ نفر رسیده است. این میزان کاهش مرگ و میر اگرچه کافی نیست اما شروع خوبی در این سال‌ها بوده است.

وی در ادامه به تدوین سه سند در زمینه سند راهبردهای تغییرات اقلیم، سند داوطلبانه اقدام برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و سند اقتصاد کم کربن اشاره کرد و افزود: ایران امروز همگام با جهانیان با پدیده گرمایش جهانی مقابله می‌کند. منشا اصلی تغییر اقلیم انسان است و انسان این پدیده را تشدید می‌کند. ما به موفقیت‌هایی در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای دست یافته‌ایم.

معاون محیط زیست انسانی بهره‌گیری از فن‌آوری سازگار با محیط زیست را یکی از راهبردهای این معاونت اعلام کرد و ادامه داد: از سال ۹۲ به هیچ نیروگاهی با راندمان زیر ۵۰ درصد مجوز احداث ندادیم. تمام نیروگاه‌هایی که بعد از سال ۹۲ احداث شده‌اند، مجهز به توربین کلاس F و با راندمان بالا هستند که آب کمتری هم مصرف می‌کنند.

وی توجه به اقتصاد دوار و تمرکز به بازیافت مواد برای کاهش تقاضای مواد خام و همچنین احداث تصفیه‌خانه‌های فاضلاب با هدف جبران کمبود آب را دیگر برنامه‌های سازمان حفاظت محیط زیست دانست.

اثرات گرد و غبار قابل کنترل است

به گفته متصدی در ارتباط با گرد و غبار کامل‌ترین استراتژی‌ها و سندها همچنین بیشترین فعالیت برای مبارزه با این پدیده در دولت یازدهم انجام شده است.

وی با اشاره به صحبت‌هایی که دولت‌های قبل در زمینه غیر قابل کنترل بودن گرد و غبار ارائه می‌شد، این پدیده طبیعی را قابل کنترل توصیف کرد و افزود: می‌توان اثرات گرد و غبار را با اقدامات مناسب کاهش داد.

معاون محیط زیست انسانی از آبگیری تالاب هورالعظیم، مالچ پالشی هشت هزار هکتار اراضی خوزستان و احیای تالاب‌هایی که برای استخراج نفت خشکانده شده بودند، به عنوان فعالیت‌هایی یاد کرد که منجر به کاهش گرد و غبار شده است.

وی همچنین به برگزاری کنفرانس بین‌المللی گرد و غبار در ماه آینده با مشارکت سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان ملل اشاره کرد و افزود: امروز اعلام می‌کنیم که پدیده گرد و غبار قابل کنترل است اما زمان می‌برد. کنترل این پدیده نیازمند زمان است و فعالیت همه جانبه می‌طلبد. خوشبختانه دولت یازدهم به جد این موضوع را دنبال می‌کند.

وی همچنین با اشاره به تدوین سه لایحه هوای پاک (که اصلاح قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب سال ۷۴ را انجام می‌داد)، لایحه خاک به همراه لایحه ارزیابی زیست محیطی در دولت یازدهم، یادآور شد: لایحه خاک مراحل نهایی تصویب در مجلس را طی کرده و پس از کنترل کمیسیون‌های تخصصی، در نوبت صحن است. کلیات لایحه ارزیابی زیست محیطی هم در دولت گذشته به دلیل برخی ندانم‌کاری‌ها رد شد، امیدواریم در این دوره با درایت و دقت نمایندگان فعلی، مانند لایحه هوای پاک هرچه سریع‌تر این لا یحه نیز تصویب شود.

وی همچنین از همکاری با وزارت صنعت برای تدوین یک لایحه و ارسال آن به دولت تا انتهای فعالیت این دوره، به منظور ایجاد ممنوعیت استفاده از کیسه‌های پلاستیکی یا کاهش مصرف این مواد در بسته‌بندی‌های مواد غذایی خبرداد.

به گفته متصدی مکانیزه کردن فرآیند استقرار صنایع که در هفته محیط زیست رونمایی می‌شود، مراحل تکمیل فرم‌ها برای استقرار صنعت را تسهیل کرده و گامی است که سبب می‌شود به تولید و ایجاد اشتغال کمک کند.

وی تاکید کرد: با ایجاد تعادل بین محیط زیست و توسعه، می‌توان علاوه بر ایجاد اشتغال و بالندگی و تولید، محیط زیست را هم حفظ کرد. امروز این تعادل و تعامل بین بخش توسعه و محیط زیست برقرار است.

معاون محیط زیست طبیعی درباره وضعیت سد گتوند نیز گفت: به زودی از وزارت نیرو گزارشی درباره چگونگی مدیریت نمک مخزن دریافت خواهیم کرد.

وی همچنین درباره نحوه امحای پسماندهای ویژه به تفاوت نظر موجود بین وزارت بهداشت و سازمان حفاظت محیط زیست اشاره کرد و افزود: وزارت بهداشت اعلام می‌کند پسماندهای بیمارستانی بعد از عبور از اتوکلاو (دستگاه استریل کننده لوازم بیمارستانی) تبدیل به پسماند عادی می‌شوند در حالی که پروتکل‌های سازمان بهداشت جهانی این مسئله را تایید نمی‌کند.

متصدی افزود: در چرخه و فرآیند مدیریت پسماند پزشکی، مراحل گوناگونی داریم که یکی از مراحل گندزدایی و غیر فعال‌سازی ترکیبات عفونی است. استریل کردن به معنی عادی سازی پسماند ویژه در دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت نیامده است.

وی اضافه کرد: برخی پسماندهای بیمارستانی نظیر پسماندهای غذایی، قوطی کمپوت، کنسرو و غیره می‌توانند واجد شرایط شبه خانگی باشند. پسماندهای یک بیمارستان باید درجه‌بندی شده و پیمانکاران پسماندهای بیمارستانی اجازه ندارند که هزینه یکسانی برای این پسماندها و زباله‌های معمولی دریافت کنند.

معاون محیط زیست انسانی گفت: به دلیل اهمیتی که امحای پسماندهای بیمارستانی برای سازمان حفاظت محیط زیست داشت، با وجود ممنوعیت استقرار صنایع در شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران، به یک واحد امحای این دسته از پسماندها اجازه استقرار در شعاع ممنوعه داده شد./

منبع:ایانا