دخالتهای انسانی عامل تشدید خشکسالی و بارانهای سیلآسا
پس از موج بیسابقه گرمای شدید، بارندگیهای شدید یا خشکسالی، تماسهای تلفنی یا ایمیلهای زیادی به دانشمندان هواشناسی زده میشود که از آنها میپرسند آیا تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت انسانها، در این حوادث دخیل بوده است یا خیر.
به گزارش وبلاگ منابع طبیعی سقز به نقل از ایانا از ساینس دیلی، در گذشته دانشمندان معمولا از اینکه حوادث آب و هوایی را به تغییرات آب و هوایی مرتبط کنند خودداری میکردند و آن را ناشی از تغییرات طبیعی میدانستند. اما این روند امروزه تغییر کرده است.
نوح دیفنباو، استاد علوم زمین در مدرسه زمین، انرژی و علوم زیست محیطی استنفورد و محققان همکار او، پس از یک موج غیر معمول از هوای بسیارگرم، بارشهای سیلآسا یا خشکسالی، تماسهای تلفنی و ایمیلی بسیار دریافت میکنند و مردم از آنها میپرسند آیا تغییرات آب و هوایی که انسانها عامل آن هستند، نقشی در این رویدادها دارد یا خیر.
دیفنباو میگوید: "این پرسش را عامه مردم میخواهند بدانند که چگونه با تغییرات آب و هوایی رفتار کنند و در این رابطه از ما میپرسند. دادن پاسخ دقیق به این سوال در حوزههای مختلفی از کشاورزی و بیمه تا شرکتهای زنجیرهای یا برنامهریزی برای زیرساختها بسیار اهمیت دارد. در طی دهه گذشته، با انفجار تحقیقات روبرو بودهایم تا جایی که تنها چند روز بعد از یک رویداد مهم مثل سیل، شاهد نتایج تحقیقات منتشر شده درباره علل آن هستیم".
در یک تحقیق جدید که این هفته در مجله مطالعات آکادمی ملی علوم منتشر شد و گروهی از اساتید فعلی و قبلی دانشگاه استنفورد در آن همکاری داشتند، یک الگوی چهار مرحلهای را برای سنجش اینکه آیا گرمایش جهانی به رخ دادن حوادث طبیعی آب و هوایی کمک کرده یا خیر، طراحی کردهاند. عنوان این مقاله جدید که تازهترین تحقیق در حوزه علوم هواشناسی است "علل حوادث شدید آب و هوایی" است که در آن، تحقیقات آماری درباره مشاهدات آب و هوایی را با مدلهای پیشرفته کامپیوتری ترکیب کردهاند تا اثرات تغییرات آب و هوایی را بر حوادث طبیعی بررسی کنند.
اثرات تغییرات آب و هوایی
برای اجتناب از نسبت دادن نادرست یک رویداد آب و هوایی به تغییرات اقلیمی، نویسندگان کار خود را با این فرض شروع کردند که گرمایش زمین هیچ نقشی در این مسئله نداشته است و سپس تحلیلهای آماری را برای سنجش صحت این فرضیه استفاده کردند. دیفنباو میگوید: "این مثل اصل بودن برائت در سیستم قضایی است. ما فرض را بر این میگذاریم که این حوادث فقط ناشی از بدشانسی بوده و برای ملامت کردن گرمایش جهانی به کار بسیار سخت تحقیقاتی نیاز داریم".
این نویسندگان الگوی خود را در مورد گرمترین، پربارانترین و خشکترین رویدادهای آب و هوایی که در مناطق مختلف جهان اتفاق افتاده به کار بردند. آنها دریافتند که گرمایش زمین ناشی از انتشار گازهای گلخانهای بر اثر فعالیتهای انسانی عامل ۸۰ درصد از گرمترین حوادث آب و هوایی در سطح زمین بوده است. دیفنباو میگوید: "نتایج تحقیقات ما نشان میدهد که جهان اکنون در نقطهای نیست که بتوان در همه موارد گرم شدن دمای هوا در مناطق مختلف زمین، رد پای انسان را بیابیم اما بسیار به این مرحله نزدیک شدهایم".
در مورد خشکسالی یا بارانهای سیل آسا، نویسندگان دریافتند که تاثیرات انسانی بر روی اتمسفر، در مورد نیمی از مناطقی که شواهد قابل اعتمادی در آنها وجود دارد، باعث تشدید این اتفاقات شده است. دیفنباو میگوید: "یکی از روشنترین نشانههایی که میبینیم افزایش خشکسالیهای شدید در مناطق استوایی است. در همین نواحی است که شاهد گرمترین آب و هوا هم هستیم که این ترکیب، مخاطرات شدیدی برای جوامع و اکوسیستمهای حساس در پی خواهد داشت".
تیم تحقیقاتی دانشگاه استنفورد که در سالهای اخیر، این سیستم سنجش و مطالعه بر روی وقایع آب و هوایی را توسعه و ارتقا دادهاند، بر مطالعه حوادث خاصی همچون خشکسالی سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ کالیفرنیا و سیل وحشتناک سال ۲۰۱۳ در شمال هند متمرکز شدهاند. در این تحقیقات تازه، یکی از اهداف اصلی، سنجش قابلیت این الگو برای ارزیابی حوادث در نقاط مختلف جهان و فراتر رفتن از تمرکز محض بر مساله گرمایش بوده است که در مطالعات اخیر بیشترین توجه به آن شده است.
یکی از موارد مهم مورد تحقیق، کوههای یخ قطبی است که در سه دهه گذشته حدود ۴۰ درصد آن ذوب شده است. دیفنباو میگوید: "نتایج تحقیقات ما نشان میدهد که بدون گرم شدن زمین تقریبا محال است این حجم از ذوب شدن کوههای یخ را شاهد باشیم".
این تیم مطالعاتی معتقد است یکی دیگر از ویژگیهای الگوی طراحی شده آنان این است که میتوان آن را نه تنها برای مطالعه شرایط آب و هوایی در سطح زمین بکار برد، بلکه میتوان از آن در حوزه مطالعات هواشناسی نیز استفاده کرد. دنیل هورتون استاد دانشگاه نورث وسترن در اوانستون ایلینویز و همکار در این طرح میگوید: "ما دریافتیم که احتمال دارد الگوی فشار جوی که طی سال ۲۰۱۰ در جریان موج گرما در روسیه رخ داده است، در سالهای بعد هم اتفاق بیفتد و گرمایش زمین به این امر کمک کرده است".
دیفنباو پیشبینی میکند تقاضا برای توصیف دقیق و کمی حوادث در سالهای آینده با افزایش روبرو شود. او میگوید: "وقتی به اطلاعات تاریخی نگاه میکنید، درباره اینکه گرمایش جهانی در حال رخ دادن است و اینکه حوادث شدید غیر معمول مثل سیل و خشکسالی در سالهای اخیر روند فزاینده داشته است، هیچ ابهامی باقی نمیماند. مردم تصمیات مختلفی - چه کوتاه مدت و چه بلند مدت- میگیرند که به آب و هوا بستگی دارد. بنابر این منطقی است که بخواهند بدانند آیا احتمال دارد گرمایش زمین حوادث بدتری را هم رقم بزند یا خیر. ما بهعنوان دانشمند، میخواهیم مطمئن شویم که آنها اطلاعات دقیق و روشنی داشته باشند تا در هنگام تصمیم گیری از آن استفاده کنند"./
ترجمه: محسن حدادی منبع:ایانا