۷ درصد اکوسیستم‌های جنگلی از دست رفت/ جهان به سرعت در حال از دست دادن جنگل های بکر خود است
نتایج یک مطالعه با تکیه بر تصاویر ماهواره ای نشان می‌دهد در ۱۳ سال گذشته، ۹۲۰ هزار کیلومتر مربع، حدود ۷ درصد از اکوسیستم های جنگلی ارزشمند در جهان از بین رفته اند.
امروز به وضوح شاهد بیابانی شدن جهان هستیم و این سکانسی از یک فیلم ماجراجویانه نیست. این واقعیتی تلخ به مفهوم از دست دادن منابع طبیعی در سراسر جهان با شتابی قابل توجه است.
نتایج مطالعات منتشر شده در ۱۳ ژانویه در مجله Science Advances که بر روی جنگل‌های با ارزش بکر و دست نخورده جهان (حدود یک پنجم از پوشش جنگلی در سطح جهان) انجام شده‌است، نشان می‌دهد که این گنجینه تنوع زیستی به‌طور کلی به میزان هفت درصد، بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ کاهش یافته‌است. حدود ۹۲۰ هزار کیلومتر مربع از این جنگل‌ها از نقشه جهان حذف شده‌است. این تخریب جنگل در بین سالهای ۲۰۱۳-۲۰۱۱ شتاب چشمگیری داشته است، حدود سه برابر بیش از تخریب جنگلی در بین سالهای ۲۰۰۳-۲۰۰۱ را نشان می‌دهد.
بنا به نظر محققان این مطالعه، جنگل‌های بکر و دست نخورده به‌عنوان مناطق موزاییک مانند کمتر از ۵۰۰ کیلومترمربع در یک قطعه تعریف شدند، در این قطعات عملا نشانی از فعالیت‌های انسانی تشخیص داده نشد - اما به طور مثال می‌توان شکارچیان را در این نواحی یافت – این نواحی عمدتا قطعاتی پوشیده از درختان هستند، اما همچنین ممکن است دریاچه‌ها و باتلاق‌ها نیز در آنها باشد.
شکل بالا- کاهش مساحت نواحی جنگل‌های بکر و دست نخورده و علل کاهش سطح آن ها
این نواحی مناطق گسترده‌ای هستند که از جنگل‌های اولیه منشاء می‌گیرند، بدین معنا که این مناطق جنگلی به طور طبیعی قادر به بازسازی گونه‌های بومی بدون اختلال در فرآیندهای اکوسیستمی خود هستند. تصاویر ماهواره‌ای، به ویژه تولید شده توسط گوگل ارث، که محققان در این مطالعه از آنها استفاده کرده‌اند، نشان می‌دهد که در برخی از نقاط جهان هنوز هم این اکوسیستم‌های جنگلی ارزش‌های خود را حفظ کرده‌اند. مانند آمازون، آفریقای مرکزی، جنوب شرق آسیا و نواحی شمالی کره زمین.
از ۶۵ کشور بررسی شده، کانادا با سه میلیون کیلومتر مربع، روسیه (۷/۲ میلیون km۲) و برزیل (۴/۲ میلیون km۲) دارای دو سوم از میزان کاهش سطح این جنگل‌ها هستند و به معنای دیگر این سه کشور به ترتیب از سال ۲۰۰۰، به میزان ۷/۴، ۳/۴ و ۳/۶ درصد مناظر جنگلی خود را از دست داده‌اند. به‌طورکلی، ۶۰ درصد از مساحت ناپدید شده در مناطق استوایی، به خصوص در جنوب امریکا ( با ۳۲۲ هزار کیلومتر مربع) و آفریقا (۱۰۱ هزار کیلومترمربع) مشاهده شده‌است. به همان نسبت، وضعیت در پاراگوئه که ۷۹% از این جنگل‌های بکر خود را از دست داده است، بسیار تاسف بار است. همان طور که رومانی به طور کامل جنگل های بکر خود را از دست داد.
استاد علوم جغرافیا در دانشگاه مریلند ایالات متحده، متیو هانسن که سالهای زیادی بر روی این تخریب جنگلی کار کرده است، با مطالعه مناطق جنگل‌های بکر روسیه و کانادا گفت: « متاسفانه نمی‌توان برای این نتایج چندان متعجب شد، مشاهدات ماهواره‌ای بر آنچه اتفاق می‌افتد کاملا روشن است. به طور مثال نمی‌توان به مبارزه با جنگل‌زدایی در برزیل چندان امیدوار بود، وقتی اغلب جنگل‌زدایی در بزریل برای تولید روغن پالم برای مصرف در ایالات متحده انجام می‌شود».
جنگل‌های دست نخورده و بکر عمدتا قربانیان فعالیت‌های انسانی هستند. مهمترین این علت‌ها قلع و قمع درختان به دلیل برداشت و تجارت محصولات کشاورزی و صنعتی از جنگل‌ها مانند روغن پالم، سویا ست که در نواحی در دسترس‌تر جنگلی قرار دارند. تکه تکه شدن جنگل‌ها و پاکسازی جنگل‌ها از عوامل مهم کاهش وسعت و تخریب آنهاست. بالاترین درصد از پاکسازی جنگل مربوط به برداشت روغن پالم (۴۳ درصد از کل مساحت جنگل های بکر) است.
شکل بالا - سطح جنگل‌های بکر در اسل ۲۰۱۳، کاهش مساحت سطح جنگل ها بین سالهای ۲۰۱۳-۲۰۰۰، و مرزهای جغرافیایی نواحی برای تجزیه و تحلیل
مناطق حفاظت شده اغلب در محل‌های دور در مناطق کوهستانی و اکوسیستم های دست نخورده قرار گرفته‌اند. در درجه اول بهره‌برداری از این جنگل‌ها و در اصل ۳۷ درصد از علت ناپدید شدن وسعت های جنگلی در این نواحی است، سپس توسعه کشاورزی- صنعتی توسط کشاورزان ( ۳۰ درصد)، همچنین آتش سوزی های عمدی و طبیعی به خصوص در جنوب شرقی آسیا و افریقا برای ایجاد زیرساخت‌ها (جاده‌ها، خطوط لوله، سدهای بزرگ برقابی حدود ۲۱ درصد) و سایر دلایل مانند استخراج نفت، گاز، بهره برداری از معاون و غیره است.
بهره‌برداری از گونه‌های درختی در جنگل و تخریب اکوسیستم باعث آسیب جدی به تنوع زیستی و کاهش توانایی ذخیره کربن شده‌است. به طور مشابه، ساخت جاده‌های دسترسی باعث شکنندگی اکوسیستم‌ها و دسترسی آسان تر برای شکارچیان غیرقانونی را فراهم کرده‌است. به عقیده تیم مطالعاتی، طبقه‌بندی مناطق حفاظت شده برای کند کردن تخریب‌ها موثر است و می‌تواند این روند تخریب را به یک سوم کاهش دهد.
اگر همین روند تخریب مشاهده شده بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ ادامه یابد، پاراگوئه، لائوس، کامبوج، و گینه جنگل های دست نخورده و بکر خود را طی ۲۰ سال آینده از دست خواهند داد، و ۱۵ کشور دیگر تا ۶۰ سال بعد به طور کامل آن ها را از دست می‌دهند.
ترجمه: شهره صدری خانو
