ریزگردهای گاوخونی با طعم فلزات سنگین
تالاب گاوخونی که روزگاری نه چندان دور یکی از جاذبه‌های طبیعت‌گردی استان اصفهان محسوب می‌شد و در تلطیف هوای اصفهان نقشی تاثیر‌گذار داشت، اکنون تنها چند گام تا تبدیل شدن به کانون ریزگردها فاصله دارد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری،مهندس حمید ظهرابی، مدیرکل محیط‌زیست استان اصفهان با هشدار نسبت به تبدیل شدن این تالاب به کانون ریزگردها، از آلوده بودن بستر این تالاب به کادمیوم و سرب خبر داد.
ظهرابی افزود: براساس مطالعات انجام شده، غلظت کادمیوم و سرب که منشا انسانی دارد، نسبت به خاک طبیعی در بستر تالاب بالاتر از حد استاندارد است؛ به‌طوری که این آلاینده‌ها در خاک تالاب تجمع پیدا کرده است.
این مسئول محلی اما می‌گوید برخلاف آنچه گفته می‌شود تالاب گاوخونی تبدیل به کانون ریزگرد شده است، بررسی‌های محیط‌زیست نشان می‌دهد که هنوز این تالاب به‌عنوان کانون ریزگرد عمل نمی‌کند و این ناشی از رطوبتی است که در تالاب وجود دارد و مانع از انتقال آلاینده‌ها به بیرون تالاب می‌شود.
ظهرابی در ادامه با اشاره به اینکه بخش عمده‌ای از مساحت 46هزار هکتاری گاوخونی هنوز مرطوب است، تصریح کرد: این رطوبت ناشی از حقابه اندکی است که طی سال گذشته وارد تالاب شده و بخشی از آن هم ناشی از پساب‌ها و زهاب‌های کشاورزی است که به تالاب وارد می‌شود اما اگر تالاب احیا نشود، این قابلیت وجود دارد که گاوخونی به یکی از کانون‌های بزرگ ریزگرد تبدیل شود؛ کانونی که بنا به بررسی کارشناسان تا شعاع 1000کیلومتری اطراف خود را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و شهرهای بزرگی مثل اصفهان، یزد و تهران را فرامی‌گیرد.
خشکسالی، بزرگ‌ترین مانع تأمین حقابه گاوخونی
ظهرابی از تدوین برنامه مدیریت زیست‌بوم تالاب بین‌المللی گاوخونی به‌عنوان مهم‌ترین اقدامی نام برد که محیط‌زیست در حال هماهنگی این برنامه با استان چهارمحال و بختیاری برای تأیید همه ذینفعان تالاب است تا پس از تأیید، عملیات اجرایی آن آغاز شود. تأمین حقابه هم اولویتی است که در حال پیگیری است اما به‌دلیل خشکسالی در سال‌جاری، وضعیت آبی بسیار اسفبار است و تأمین حقابه برای کشاورزان و تالاب امکان‌پذیر نیست.
او گریزی هم به وضعیت نابسامان زیستمندان این تالاب در حال احتضار زد و افزود: این تالاب در زمان پرآبی یکی از مهم‌ترین ایستگاه‌های زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر بود اما اکنون به‌دلیل وضعیت بحرانی، شمار اندکی از پرندگان مهاجر در این تالاب فرود آمده‌اند. او همچنین از خطر انقراض گونه اندمیک(بومی) ماهی گورخری در پایین‌دست رودخانه زاینده‌رود خبر داد و گفت: این ماهی به‌دلیل شرایط نامساعد زاینده‌رود و گاوخونی به سمت انقراض پیش می‌رود.
عضو انجمن خاک ایران هم روز گذشته گفت: مطالعه انجام شده روی تالاب بین‌المللی گاوخونی نشان می‌دهد که این تالاب به فلزهای سنگین نظیر کادمیوم، سرب و روی آلوده شده است. احمد جلالیان در سمینار پایداری خاک در دانشگاه آزاد اصفهان افزود: ریزگردهای طبیعی با جریان‌های بادی شرقی- غربی وارد کلانشهر اصفهان شده و با ریزگردهای صنایع و ترافیک، واحدهای ثانویه را ایجاد می‌کند که باعث مشکل‌های شدید زیست‌محیطی در اصفهان شده است.
احیای زاینده رود و گاوخونی در گروتأمین 167میلیون مترمکعب حقابه
دکتر مسعود باقرزاده‌کریمی، معاون امور تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست هم درباره وضعیت بحرانی گاوخونی به همشهری گفت: گاوخونی در انتهای زاینده‌رود واقع شده و به‌دلیل آنکه این رودخانه قبل از ورود به گاوخونی از مراکز جمعیتی و صنعتی عبور می‌کند، فاضلاب‌ها و پساب‌های صنعتی و زهاب‌های کشاورزی که حاوی ترکیبات فلزات سنگین است به این رودخانه وارد می‌شود و از این طریق به تالاب راه می‌یابد؛ این درحالی است که این آلاینده‌ها، اثرات مخربی روی تالاب دارد. وی با اشاره به ماندگاری آلاینده‌های ناشی از فلزات سنگین در طبیعت خاطرنشان کرد: چنانچه وضعیت بحرانی تالاب گاوخونی ادامه داشته باشد، این آلاینده‌ها به‌تدریج به چرخه زندگی انسان وارد می‌شوند و سلامت شهروندان را با خطر جدی مواجه خواهند کرد. باقرزاده کریمی درباره احیای گاوخونی، تصریح کرد: یکی از اهداف شورای هماهنگی زاینده‌رود که ذیل شورای آب در هیأت دولت تشکیل می‌شود، تقسیم آب به‌گونه‌ای است که حقابه تالاب هم تأمین شود. به گفته وی، حقابه تالاب گاوخونی و زاینده‌رود 167میلیون مترمکعب از منابع بالادست است که باید تأمین شود. علاوه‌براین، هدایت پساب‌های تصفیه شده به تالاب باید اجرا شود.
