مهاجرت بی بازگشت
پرندگان مهاجری که برای گذراندن فصل سرما به کشور ما پناه می‌آورند را باید بی‌نواترین پرندگان دانست، پرندگانی که آمدن‌شان با خودشان است و رفتن‌شان با ....
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند، همه ساله با شروع پاییز بسیاری از پرندگان از نقاط سردسیر مانند سیبری راهی تالاب‌های فردیدونکنار می‌شوند تا سه چهار ماهی را میهمان کشور ما باشند اما بلافاصله پس از ورود این پرندگان به کشور تورهای هوایی شکارچیان نیز گسترده می‌شود یا برخی دیگر نیز بواسطه اسلحه‌هایی که پروانه نیز دارد مبادرت به شکار آنها می‌کنند و پس از مدت کوتاهی از ورودشان، زنده یا مرده سر از بازارهای محلی فریدونکنار در می‌آورند. پرندگان مهاجر درحالی شکار می‌شوند که بسیاری از آنها در معرض انقراض هستند. هنوز خاطره گروه درنای مهاجر را فراموش نکرده‌ایم که پس از گذشت چند‌سال فقط یک درنا، با نام امید در تالاب‌های شمال کشور باقی ماند و تمامی گروه این درناها توسط شکارچیان غیرمجاز شکار شدند. اما متولی محافظت از پرندگان مهاجر در کشور چه نهادی است؟ و چرا طی این سال‌ها روند شکار این پرندگان ادامه دارد و برخوردی جدی با شکارچیان غیرمجاز صورت نمی‌گیرد؟ نقش سازمان حفاظت از محیط‌زیست در این زمینه چیست؟
عباس تدین حقوقدان و وکیل دادگستری با اشاره به قوانین در زمینه شکار پرندگان مهاجر به «شهروند» گفت: متاسفانه مقررات ما در زمینه حمایت از محیط‌زیست وگونه‌های جانوری ناقص است و مقررات ما در این حوزه از کارآمدی لازم برخوردار نیستند. و به عبارت دیگر باید گفت ما در این زمینه خلأ قانونی مواجه هستیم. و این امر باعث شده بسیاری از گونه‌های جانوری در معرض انقراض قرار گیرند.
خلأ قوانین در مورد شکار پرندگان مهاجر
این وکیل دادگستری با اشاره به برخی از قوانین در حوزه شکار پرندگان خاطرنشان کرد: قانونگذار در قانون مجازات اسلامی، مقررات پراکنده‌ای را در بحث حمایت از محیط‌زیست به‌ویژه گونه‌های گیاهی وجانوری در نظر گرفته است. برای مثال در ماده ٦٨٨ قانون مجازات اسلامی، تهدید علیه بهداشت عمومی جرم انگاری شده. در تبصره یک این ماده آمده است (اگر کسی اقدام به کشتار دام یا حیوانات به صورت غیرمجاز کند که باعث آلودگی شود قابل مجازات خواهد بود . اما حمایت خاصی از حیوانات یا پرندگان مهاجر وجود ندارد. هرچند که به صورت پراکنده‌ای در برخی از قوانین محیط‌زیست، منابع طبیعی و ذخایر جنگلی به این موضوع نیز اشاره شده است.
این حقوقدان با اشاره به ماده ٦٧٩ قانون مجازات اسلامی توضیح داد: در این ماده آمده است: «هر کس به عمد و بدون ضرورت حیوان حلال گوشت متعلق به دیگری یا حیواناتی که شکار آنها توسط دولت ممنوع اعلام شده است را بکشد یا مسموم یا تلف یا ناقص کند به حبس از ٩١ روز تا ٦ ماه یا جزای نقدی از یک‌میلیون و پانصد‌هزار ریال تا سه‌میلیون ریال محکوم خواهد شد.» همچنین در ماده ٦٨٠ نیز آمده است هر کس بر خلاف مقررات و بدون مجوز قانونی اقدام به شکار یا صید حیوانات و جانوران وحشی حفاظت شده نماید به حبس از سه ماه تا سه‌سال و یا جزای نقدی از یک و نیم‌میلیون ریال تا هیجده‌میلیون ریال محکوم خواهد شد.) البته قانون شکار صید مصوب سال ١٣٧٥ در قوانین ما دیده می‌شود.
تدین با اشاره به این‌که باید بخشی از قانون ما به صورت اختصاصی به محیط‌زیست و حیوانات و پرندگان اختصاص یابد خاطرنشان کرد: باید قوانین جداگانه در حوزه محیط‌زیست تدوین شود. متاسفانه در قانون مجازات اسلامی قانونگذار به حداقل‌ها بسنده کرده و قانونی خاص در حوزه حمایت از حیوانات نداریم.این درحالی است که با نگاهی به حقوق فرانسه متوجه می‌شویم که این کشور بخشی از قانون خود را صرفا به حمایت از حیوانات و محیط‌زیست اختصاص داده و این نشان از اهمیت ویژه حوزه محیط‌زیست در این کشور دارد.
این استاد دانشگاه با اشاره به این‌که ما درحال حاضر نیازمند این هستیم که در زمینه حمایت از حیوانات و پرندگان قانونی وضع شود و شکار غیرمجاز آنها به صورت قاطع و قانونی جرم‌انگاری شود یادآور شد: نباید فراموش کنیم درحال حاضر برخی از اقدامات انجام شده قابلیت پیگیری کیفری ندارند. نکته دوم این‌که موادی که در این زمینه در قانون مجازات اسلامی وجود دارند اعمال و اجرایی شدن انها جزو جرائم قابل گذشت بوده که نیازمند اقدامات برخی از سازمان‌ها مانند سازمان حفاظت از محیط‌زیست، جنگلبانی و منابع طبیعی و... است و تا زمانی که این سازمان‌ها شکار غیرمجاز حیوانات و پرندگان را گزارش نکنند و در این زمینه شکایتی مطرح نکنند قابل پیگیری نیست. نکته سوم نیز این‌که مواد قانونی هم که وجود دارد جامع و کامل نیستند و در نتیجه قوانین ما در این زمینه نیازمند بازنگری دارد.
کمک به معاش شکارچیان
«اما برخی از شکارچیان بیکاری را دلیل شکار غیرمجاز خود عنوان می‌کنند و معتقدند اگر شغل یا پیشه‌ای داشته باشند مبادرت به شکار پرندگان و حیوانات نمی‌کنند این حقوقدان در این زمینه توضیح داد: بسیاری از شهروندان و افرادی که در سواحل خلیج فارس، دریای خزر یا دریاچه ارومیه زندگی می‌کنند و از صید و شکار معاش خود را تأمین می‌کنند و این افراد زمانی که شکار ممنوع اعلام می‌شود بیکار می‌شوند و نمی‌توانند امرار معاش کنند در این راستا باید مسئولان و متولیان مواقعی که شکار ممنوع می‌شود این افراد را یا تحت پوشش بیمه‌های خاص قرار دهند تا در این فصول بتواند امرار معاش کند یا این‌که شغلی برای آنها در نظر گرفته شود تا زندگی آنها با مشکل مواجه نشود وقتی کمکی به این فرد نمی‌شود چاره‌ای جز شکار غیرمجاز ندارد در خاتمه نیز باید بگویم که خلأ قانون گذاری و بحث حمایت اقتصادی و حمایت مالی از شکارچیان مهم‌ترین مباحثی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.
حمایت جدی از محیط‌زیست
براساس این گزارش یاید گفت طی سال‌های اخیر خبرهای بسیاری در مورد تخریب محیط‌زیست و شکار غیرمجاز پرندگان و حیوانات به گوش می‌رسد بسیاری از جنگل‌ها به‌واسطه قطع بی‌رویه درختان توسط قاچاقچیان در آستانه نابودی قرار دارند. پس به نظر می‌رسد حوزه محیط‌زیست نیازمند حمایت جدی مسئولان و متولیان است و قوانین قاطع و برخورد جدی با متخلفان در این زمینه می‌تواند مانع تخریب بیشتر محیط‌زیست و انقراض گونه‌های جانوری شود.
