یکی به نعل و یکی به میخ طرح تنفس جنگل!
*الهه موسوی: استعفای ناگهانی خداکرم جلالی رییس سازمان جنگل ها، مراتع آبخیزداری کشور درست در شرایطی اتفاق افتاد که حجتی وزیر جهادکشاورزی نامه ای را خطاب به او با موضوع « توقف بهره برداری تجاری وصنعتی از جنگل های شمال کشور و ممنوع شدن واگذاری طرح های جنگلداری دارای اهداف اقتصادی» ابلاغ کرد.
به گزارش سلامت نیوز استعفایی که گفته شده در اثر فشارهای متعدد طرفداران افراطی ادامه طرح های جنگلداری تجاری و صنعتی رخ داده است. هر چند این استعفا از سوی وزیر جهادکشاورزی پذیرفته نشد اما به نظر می آید فشارهای این طیف که در پیکره سازمان جنگل ها کم هم نیستند به این سادگی از سر این سازمان و ریاستش برداشته نخواهد شد. بر این اساس یادآوری چند نکته در حاشیه این استعفا پربیراه نیست:
نخست: به نظر فعالان حوزه منابع طبیعی و محیط زیست کشور، استعفای خداکرم جلالی و نامه حجتی، هیچ هماهنگی منطقی با هم ندارند. چرا که اگر منصفانه نگاه کنیم بخشی از موفقیت نسبی "طرح تنفس جنگل های شمال" در دولت یازدهم، مرهون حرکت آرام، بدون جنجال، به دور از باندبازی و رانت خواری شخص رییس سازمان جنگل ها در دولت یازدهم بوده است. این به معنای اسطوره سازی از ایشان نیست؛ چرا که جلالی هم مانند هر مدیری اشتباهات ریز و درشت خودش را دارد.
اما نحوه مدیریت او در این سه سالی که بحث اجرای "طرح تنفس جنگل های شمال کشور" مطرح شده اقلا در شرایط کنونی بحران های زیستی کشور، دارای تعادل و ایجاد تعامل با گروه های مختلف موافق و مخالف این طرح و منتقد در حوزه منابع طبیعی بوده که عموما در دوره های مختلف مدیریتی در سازمان جنگل ها کمتر به چشم خورده است.
بر این اساس اگر قرار است طرحی با رویکرد قطع بهره برداری تجاری و صنعتی در جنگل های شمال کشور اجرا شود؛ چرا باید مدیری که 3 سال خاک این طرح را خورده و نظر همه را شنیده و توانسته توازنی حداقلی بین موافقان و مخالفان طرح ایجاد کند در اثر فشارها وادار به استعفا شود؟ آیا این رویداد ناشی از پیروزی مخالفان طرح تنفس جنگل نیست؟
دوم: در زمزمه های حاشیه ای این استعفا، نام چند نفر به عنوان افراد معرفی شده به جای مهندس جلالی به چشم می خورد که تقریبا همه آنها از نظر فکری مخالف "طرح تنفس جنگل های شمال " بوده و رویکردی خلاف این طرح دارند. افرادی که در کارنامه هر یک از آنها همراهی با انواع واگذاری ها و تصرف های عرصه های ملی با نام "توسعه" صورت گرفته است.
درباره این موارد، بسیاری از شهروندان مازندران مطلع هستند و البته اسنادشان هم موجود است! حال سوال این است که اگر حاکمیت نظام اسلامی به این نقطه رسیده که به هر دلیلی، درست یا غلط، دستور توقف بهره برداری تجاری و صنعتی جنگل های شمال کشور صادر شود و رویکرد دولت، درباره جنگل های هیرکانی تغییر و به سمت حفاظت صِرف پیش برود، متولی را باید از میان افرادی انتخاب کرد که در عمل تا امروز خلاف این راه را رفته اند؟ آیا این جز مصداق یکی به نعل و یکی به میخ دولتی است که هنوز پس از گذشت 4 سال خودش هم نمی داند بالاخره "محیط زیست" اولویت اولش در روند توسعه و صنعتی شدن کشورهست یا نه؟!
سوم: به نظر می رسد دیدگاه برخی مخالفان دانشگاهی– نه دلالان شرکت های چوب و مدافعان آنها در مجلس- مبنی بر اینکه طرح تنفس را نباید ناپخته اجرا کنیم همین جا معنا می دهد. ظاهراهنوز مفهوم این طرح، برای خیلی ها در بدنه دولت روشن نیست؛ چرا که از یکسو دم از توصیه های رهبری مبنی بر اتمام تخریب جنگل ها می زنند و شعار اجرای طرح تنفس جنگل را سر می دهند و از سوی دیگر درصدد به کار گماردن کسانی در سازمان متولی هستند که از قسم خوردگان مخالف این طرح به حساب می آیند. کسانی که در کارنامه خود و فرزندانشان انواع تخلف ها و حتی پرونده های قضایی در حوزه منابع طبیعی به چشم می خورد و اسنادش نیز موجود است!
و اما آخر: برخی آگاهان بر این باورند که این تناقض ها راهی برای به شکست کشاندن "طرح تنفس" است تا این طرح، برای همیشه از دستور کار دولت کنونی و دولت های بعدی ایران خارج شود؛ به گونه ای که همه، عطایش را به لقایش ببخشایند و دیگر خواب تنفس جنگل های هیرکانی را هم نبینند و بهره برداری تجاری و صنعتی این باریکه بازمانده در شمال ایران که آخرین و تنها بازمانده جنگل های هیرکانی جهان هستند باز هم ادامه یابد.
*مدیر "شبکه خبری-تحلیلی زمین آنلاین"
