جشنواره لاله واژگون یا سوگواره لاله واژگون؟

محمد اکبری *:

چو سرو سیاوش نگون‌سار دید  سراپردهٔ دشت خون‌سار دید

بیفکند سر را ز انده نگون      بشد زان سپس لالهٔ واژگون

در برخی نقاط ایران، این گیاه باستانی را اشک مریم یا لالهٔ اشک می‌خوانند. وجه تسمیه چنین نامی به داستان‌های اسطوره‌ای بازمی‌گردد. این که این لاله، شاهد مرگ سیاوش بوده و از غصه این اتفاق سربه زیر شده و اشک می‌ریزد. اشک‌های لالهٔ واژگون در حقیقت شیرهٔ بی‌رنگی هستند که در درون لاله قرار دارند و گاهی به سمت پائین سرازیر می‌شوند.

این گونه گیاهی  پیازدار از جنس  Fritillaria خانواده سوسنیان است که معمولا در اردیبهشت ماه درمناطق مختلف کشور از جمله دشت دالانی الیگودرز، خوانسار و فریدونشهر می روید.

پیاز تازه آن سمی است و معمولاً بعد از چیده شدن گل های زرد و سرخ آن به سرعت پژمرده می شود.

 دشت دالانی الیگودرز با وسعت دو هزار و نهصد هکتار در منطقه حفاظت شده اشترانکوه در فاصله 35 کیلومتری شهر الیگودرز یکی از رویشگاه های مهم لاله نگونسار است.

 

 چندسالی است که علاوه برتخریب رویشگاه های لاله واژگون، برگزاری مراسمی با عنوان جشن لاله های واژگون اشک این گونه گیاهی را سرازیر نموده است.

مراسمی که بیش و پیش از آنکه به هدف حفاظت از این گونه ارزشمند نایل گردد تخریب بیشتر رویشگاه و انباشت زیاله های پلاستیکی را باعث شده است!

به نظر می رسد هرچند که هدف متولیان  فرهنگ سازی حفاظت از این گونه است اما برگزاری این برنامه ها به شکل  آنچه تاکنون رخ داده ، تخریب فزاینده رویشگاه را در برداشته است.

در مباحث صیانت از محیط زیست و گردشگری به خصوص در طبیعت در رنج لرستان نیازمند ملاحظات و گوش های شنوایی هستیم تا تنها سرمایه های خدادادی را هم خرج برنامه های کم اثر و کم بازده ننمایم و جشنواره لاله های واژگون را به سوگواره آن مبدل نسازیم و اشک، اشک مریم را سرازیر نکنیم.

بیایم مشارکت فکری و عملی مشارکت جویان دلسوز و آگاه را در برنامه ها عملاً لحاظ نمایم و برنامه ریزی هایمان از بالا به پایین و دم دستی نباشد تا شاهد فردای بهتر برای سرزمینی آبادتر باشیم.

تنها در اینصورت است که در پایان این دست برنامه ها عکس های تخریب زیست بوم ها را منتشر و بازنشر نخواهیم کرد.

* فعال مدنی از الیگودرز

منبع: زیست بوم