هفته منابع طبیعی متفاوت سال 94

لیلا مرگن: روزهای پایانی هر سال، یعنی 15 اسفند روز درختکاری جشن گرفته می‌شود. اما امسال این جشن ملی کمی متفاوت‌تر از سال‌های گذشته برگزار شد.

نیمه اسفند -که زمان بیدار شدن زمین است- برای بزرگداشت هفته منابع طبیعی انتخاب شده تا آغازی برای فعالیت‌های اجرایی در عرصه‌های طبیعی کشور باشد. هر سال در این روز ملی، نهال‌های زیادی کشت می‌شود تا ایرانی سرسبز برای نسل آینده به ارث گذاشته شود. نخستین روز هفته منابع طبیعی همواره با غرس نمادین نهال توسط مقامات سیاسی آغاز می‌شود و دستگاه‌های مختلف در این جشن مشارکت می‌کنند. جشنی که تا دیروز فقط حامل یک پیام یعنی تلاش برای داشتن ایرانی سبز و آباد بود، امسال رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. 

این بار اگرچه مراسم اصلی بزرگداشت هفته منابع طبیعی در سالن اجلاس سران با حضور مقامات کشوری برگزار شد، اما سایر نهادهای دولتی و سمن‌ها هم با رویکردهایی جدید، تلاش کردند پیام‌های متفاوتی نسبت به سال قبل را در حاشیه غرس نمادین نهال به جامعه منتقل کنند.

ایران خشکی که در سال‌های اخیر با چالش تامین آب شرب برای ساکنان بخش‌های مختلف کشور مواجه شده، بدون شک نمی‌تواند بدون ملاحظه برای فضای سبز آب تامین کند. داشتن ایرانی سبز آرزوی تمام ساکنان این سرزمین است اما محدودیت‌های منابع آب و مصرف افسارگسیخته آن در فضای سبزی که بیشتر سطح آن توسط چمن‌ها اشغال شده مدیران آب را بر آن داشت که اقدامی متفاوت انجام دهند. کشت چمن تاثیری عمده‌ای در بهبود کیفیت هوا و جذب دی اکسید کربن ندارد.

مصرف بیش از حد آب توسط این پوشش گیاهی و کوددهی به چمن‌کاری‌ها که زمینه انتقال مواد شیمیایی به آب‌های زیرزمینی در جریان آبیاری آنها به چالشی جدی برای منابع تامین کننده آب مورد نیاز کشور تبدیل شده‌است. این مشکل بارها توسط مدیران آب کشور در نشست‌های متعدد به مدیران شهری گوشزد شده‌است اما تا کنون تدبیری برای آن اندیشیده نشده‌است. این بار متولیان بخش آب کشور که هشدارهای آنها کمتر مورد توجه قرار گرفته، دست به اقدامی نمادین و عملی زده‌اند. 15 اسفند امسال خسرو ارتقایی مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای تهران بزرگ و معاونانش یک اصله نهال زبان گنجشک به شیوه آبیاری کوزه‌ای در محوطه مجموعه ورزشی این شرکت کاشتند. آنها تلاش کردند این پیام را به جامعه و مدیران شهری منتقل کنند که با حفر چاه غیر مجاز و برداشت از منابع آب شرب شهری، فضای سبز را توسعه ندهند بلکه به روش‌هایی بیاندیشند که مصرف آب را کاهش دهد.

دکتر بهزاد قره‌یاضی، رییس سابق انجمن بیوتکنولوژی و رییس بخش تحقیقات فن آوری سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به همراه فرید موسوی نماینده منتخب مردم تهران در مجلس دهم هم در مراسم آیین درختکاری حزب ندای ایرانیان حضور یافتند. این نخستین باری است که احزاب سیاسی به صورت جدی در مراسم روز درختکاری حضور فعال داشته و این مسئله را از طریق شبکه‌های اجتماعی اطلاع‌رسانی می‌کنند.

روز درختکاری در تمام استان‌های کشور با حضور مدیران کل منابع طبیعی گرامی داشته شد اما این بار این مراسم به دلیل واکنش متفاوت سمن‌ها رنگ و بوی دیگری یافت. عمدتا درختان سوزنی‌برگ غیر بومی چنین روزی به صورت نمادین کاشته می‌شوند اما این بار تشکل‌های زیست محیطی سراسر کشور نسبت به کاشت این گونه‌های غیر بومی  اعتراضات گسترده‌ای در فضاهای مجازی داشته‌اند. البته اعتراضات فقط به کشت گونه‌های سوزنی برگ محدود نشد و فعالان محیط زیست زنجان هم اعتراض خود نسبت به کاشت گونه غیر بومی زبان گنجشک توسط مدیرکل منابع طبیعی این استان را در فضای مجازی منتشر کردند.

هفته منابع طبیعی متفاوت امسال با حضور متفاوت اقشار مختلف شاید فصل جدیدی برای ایجاد تغییرات بنیادین در مدیریت عرصه‌های طبیعی کشور را فراهم کند.

منبع: زیست بوم